Τι μήνυμα έστειλαν οι κάλπες στον ΣΥΡΙΖΑ;
Οι κάλπες έστειλαν ένα πολύ σαφές μήνυμα κι αυτό ήταν το ότι «θέλουμε να παραμείνετε ενεργοί στο πολιτικό προσκήνιο και να υπερασπιστείτε μια σειρά ζητημάτων που αφορούν στην εργασία, τα δικαιώματα και τις ελευθερίες. Σας θέλουμε εδώ παρόντες και μαχητικούς για όσα κεκτημένα κινδυνεύουν». Αυτό ήταν το μήνυμα και νομίζω ότι δεν προέκυψε μόνο από την κάλπη, αλλά κι από τις συζητήσεις που κάναμε με τον κόσμο στον δρόμο.
Ο Αλέξης Τσίπρας, αποτιμώντας το αποτέλεσμα των εκλογών, έκανε λόγο για ένα «δάνειο» που πήρε ο ΣΥΡΙΖΑ από τους ψηφοφόρους του. Έγιναν οι κεντρώοι ψηφοφόροι ΣΥΡΙΖΑ ή ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε στροφή προς το κέντρο;
Δεν θεωρώ τη διατύπωση του «δανείου» πολύ πετυχημένη. Δεν πήραμε κανένα «δάνειο». Φτάσαμε σε κοινωνικά στρώματα, για τα οποία είχαμε φροντίσει όλη την προηγούμενη περίοδο. Δώσαμε δείγματα γραφής, ότι δηλαδή ο πυρήνας της πολιτικής μας είναι η προστασία των αδύνατων και αυτό επιβραβεύτηκε. Δεν είναι δανεικές δυνάμεις αυτές. Είναι δυνάμεις που τις χαρακτηρίζει το κοινωνικό ζήτημα και κατά την άποψή μου είναι και δυνάμεις που τους ενδιαφέρουν οι ελευθερίες, τα δικαιώματα και τα ζητήματα αξιών σε αυτή τη ζωή. Δεν νομίζω, λοιπόν, ότι είναι πολύ ακριβής ο χαρακτηρισμός «κεντρώοι» για αυτούς τους ψηφοφόρους.
Το κάλεσμα του Αλέξη Τσίπρα για το άνοιγμα του κόμματος ώστε να αντιστοιχηθεί η κομματική με την εκλογική βάση του ΣΥΡΙΖΑ, με ποιον τρόπο μπορεί να αποτυπωθεί στην πολιτική και ιδεολογική ταυτότητα του; Κι αν είναι «επιπόλαια» μια στροφή προς την κεντροαριστερά και την σοσιαλδημοκρατία, τότε πώς θα διευρυνθεί το κόμμα;
Γιατί να πρέπει ο ΣΥΡΙΖΑ να κάνει στροφή σε πολιτικές οικογένειες που είναι σε αποδρομή; Τόσο η κεντροαριστερά όσο και η σοσιαλδημοκρατία είναι σε αποδρομή κι όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να αφήσει ένα πολιτικό στίγμα μέσα από κοινωνικές αντιπροσωπεύσεις και ποιότητα πολιτικής, κι όχι επειδή μετακόμισε ιδεολογικά, πολιτικά ή θεωρητικά σε άλλες πολιτικές οικογένειες.
Πράγματι, είναι μεγάλο στοίχημα να μπορέσεις να φτιάξεις στις μέρες μας ένα μαζικό αριστερό πολιτικό κόμμα, γιατί η κρίση του κομματικού φαινομένου δεν είναι πολύ εύκολα αντιμετωπίσιμη. Η σημερινή εποχή διαφέρει από το παρελθόν, όπου ο κόσμος οργανωνόταν σε σωματεία, στις ομάδες πρωτοβουλίας, στις επιτροπές αλληλεγγύης και στα κόμματα. Υπάρχει μία δυστοπία σε αυτό το μέτωπο και χρειάζεται πολύ μεγάλη προσπάθεια στο να επινοείς τρόπους πολιτικής συμμετοχής. Δεν έχει νόημα, δηλαδή, να καλείς τον άλλο μια φορά στο τόσο να συμμετέχει σε μια διαδικασία, αντιθέτως πρέπει να βρεις τρόπους να εκφράζεται και να ψηφίζει αυτό που κατά την άποψή του είναι το σωστό. Άρα πρέπει να επινοήσεις εκ νέου στην πραγματικότητα την πολιτική και το ενδιαφέρον για την πολιτική. Και αυτό είναι ένα από τα μεγάλα στοιχήματα των ημερών μας σε όλο τον κόσμο.
Σε πρακτικό επίπεδο έχετε κάποια συγκεκριμένη πρόταση προς αυτή την κατεύθυνση;
Προσωπικά είμαι ανοιχτός σε όλες τι μορφές και όλες τις διαδικασίες που φέρνουν τον κόσμο στην οικογένεια των κινημάτων, των συνδικάτων και των κομμάτων. Δεν έχω αναστολές, ότι το διαδίκτυο για παράδειγμα, είναι μια εικονική πραγματικότητα, όπως κάποτε λέγαμε. Πιστεύω ότι είναι ένα μέσο κι αυτό για να μπορέσει ο κόσμος να συμμετέχει, να εκφράζεται, να λέει την άποψή του και να ψηφίζει.
Το ΚΙΝΑΛ πήρε ποσοστό 8,1%. Αν ο κόσμος που επί χρόνια ψήφιζε ΠΑΣΟΚ ταυτίζεται πλέον με τον ΣΥΡΙΖΑ, αυτό σημαίνει ότι έχει η θα πασοκοποιηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ;
Δεν σημαίνει ότι έχει πασοκοποιηθεί και ο ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό αν θέλετε γίνεται και λιγάκι νομοτελειακά, όταν ένας χώρος δεν μπορεί να εκφράσει τα κοινωνικά στρώματα και τις κοινωνικές κατηγορίες που στο παρελθόν τον είχανε ως κραταιά δύναμη. Αυτός ο κόσμος θα μετακομίσει αλλού. Και μην ξεχνάμε ότι το ΠΑΣΟΚ έγινε ένα μεγάλο κόμμα παίρνοντας δυνάμεις από την Αριστερά.
Ο μετασχηματισμός της Προοδευτικής Συμμαχίας σε ένα ενιαίο κόμμα είναι πρόβλημα;
Δεν είμαι σίγουρος ότι οι σύντροφοι της Προοδευτικής συμμαχίας θέλουν αυτή τη στιγμή ένα ενιαίο κόμμα. Προσωπικά δεν με ενοχλεί ούτε η μορφή του ενιαίου κόμματος, ούτε ενός πολυ-τασικού κόμματος, όπως είναι η Προοδευτική Συμμαχία. Αυτό που με απασχολεί είναι να μπορέσεις να επιτρέψεις στους συμμάχους σου να έχουν τη σχετική τους αυτονομία, να μπορούν να έχουν τις δικές τους επεξεργασίες, να μην τους επιβάλλεις πράγματα, να μην τους καθοδηγείς, γενικά να κατοχυρωθεί μια πολιτική ανεξαρτησία που νομίζω ότι είναι απαραίτητη.
Στελέχη όπως η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, ο Γιάννης Ραγκούσης και ο Θάνος Μωραΐτης εκφράζουν τα οράματα του ΣΥΡΙΖΑ;
Η θητεία τους και η συμβολή τους είναι εξαιρετική. Περισσότερο μάλιστα από ότι περιμέναμε. Έδειξαν κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας και ωριμότητα και ρεφλέξ και ευαισθησία, πολύ παραπάνω από το αναμενόμενο. Πράγμα που αποδεικνύει ότι πράγματι μπορεί να φτιαχτεί ένα μείγμα ικανών πολιτικών στελεχών που δεν θα είναι ξένα σώματα μέσα στην οικογένεια του ΣΥΡΙΖΑ.
Οι τάσεις εντός του ΣΥΡΙΖΑ βοηθούν τη δημοκρατική λειτουργία του κόμματος ή εντέλει τον αυτο-περιορίζουν;
Δεν μπορείς να θέλεις ένα κόμμα πλατύ που να αποτελείται από διάφορες πολιτικές οικογένειες όπως είναι η Προοδευτική Συμμαχία, κι από την άλλη να λες «δεν θέλω τάσεις». Το πρόβλημα είναι πώς οι ίδιες οι τάσεις καταλαβαίνουν τον εαυτό τους: αν τον αντιλαμβάνονται ως ρεύματα παραγωγής ιδεών ή ως μηχανισμούς αναπαραγωγής μικρής εξουσίας. Το πρόβλημα είναι με τους μηχανισμούς που υποδύονται τις τάσεις.
Κάποιοι έχουν χαρακτηρίσει την «κίνηση των 53+» ως «ένα κόμμα μέσα στο κόμμα».
Το αντίθετο θα έλεγα. Οι «53+» βρεθήκαν σε πάρα πολύ δύσκολη θέση την προηγούμενη περίοδο, γιατί ως ένα ρεύμα ιδεών έπρεπε να είναι αυστηροί στα ιδεολογικά, αξιακά και πολιτικά τους πιστεύω, αλλά και την ίδια στιγμή με τον ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση έκαναν και τους καταναγκασμούς που έχει η διακυβέρνηση σε μια τέτοια συνθήκη. Ποιό ήταν το αποτέλεσμα; Να τους βρίζουν και οι μεν και οι δε. Και εντός και εκτός του ΣΥΡΙΖΑ.
Και μπροστά στο νέο αυτό δίλημμα – που μπορεί να χαρακτηριστεί και υπαρξιακό για τον ΣΥΡΙΖΑ – τι στάση θα κρατήσουν οι «53+»;
Αν εννοείτε για το μεγάλο αριστερό κόμμα, νομίζω ότι θα είναι και «με τα μπούνια μέσα», που λένε.
Θέτοντας όμως όρους;
Ένας μόνο όρος υπάρχει. Να μην είναι τα μέλη διακοσμητικά. Δεν θέλουμε να λαμβάνουμε τα μέλη αποφάσεις μια φορά στα 4 χρόνια. Μας αφορά κάθε απόφαση που λαμβάνει ο ΣΥΡΙΖΑ για τα μεγάλα και τα μικρά προβλήματα.
Πολλοί είπαν ότι η διάσπαση του 2015 ανέδειξε ένα χάσμα μεταξύ της «Αριστεράς στα λόγια» και της «Αριστεράς στην πράξη». Ποιο είναι το δίδαγμα των όσων έγιναν τότε για τη σημερινή συγκυρία;
Δεν θα είμαι τόσο αυστηρός, γιατί όλοι ταλαιπωρηθήκαμε από τα διλήμματα του 2015. Πώς, δηλαδή, φτάνεις σε μια τόσο μεγάλη προσαρμογή απέναντι σε εκβιαστικά διλήμματα. Κανείς δεν είχε τρομακτική αυτοπεποίθηση για τις επιλογές του. Και με αυτή την έννοια δεν καταλογίζω ούτε προθέσεις, ούτε εμμονές. Νομίζω ότι αυτοί που έμειναν στον ΣΥΡΙΖΑ δικαιωθήκαν εν τοις πράγμασι, από το έργο του κι αν θέλετε κι από την απήχηση του. Ο ΣΥΡΙΖΑ πέτυχε το ακατόρθωτο. Το 2015, ήταν πράγματι όπως είπε ο Αλέξης Τσίπρας, ένα «δάνειο», αλλά μετά δεν έδωσε «δάνειο» ο κόσμος που ήρθε ο ΣΥΡΙΖΑ. Είχε πλήρη συνείδηση ότι θα γίνουν αυτοί οι συμβιβασμοί, αλλά κι ότι ήταν εκείνοι οι συμβιβασμοί που χρειάζονταν για να επιβιώσει ο κόσμος της εργασίας και τα λαϊκά στρώματα.
Ο Αλέξης Τσίπρας φάνηκε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου να παίρνει το κόμμα στην πλάτη του. Σε συνδυασμό με τις εισηγήσεις περί εκλογής προέδρου από τη βάση, πως σας φαίνεται το να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ ένα αρχηγοκεντρικό κόμμα;
Ούτε ο Αλέξης Τσίπρας δεν το θέλει να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ ένα αρχηγοκεντρικό κόμμα και για αυτό φρόντισε, με καλή πρόθεση και αποτέλεσμα κιόλας, κατά τη διάρκεια των δύο εκλογικών αναμετρήσεων να έχει πιο συλλογικές μορφές διεύθυνσης του κόμματος και του εκλογικού αγώνα. Πιστεύω ότι τα αρχηγικά κόμματα κρύβουν ιδεολογικές παγίδες και θέτουν τον επικεφαλής τους σε περιπέτειες. Βάναυσες και ανυπόστατες, πολλές φορές, κριτικές, ενώ η συλλογικότητα λύνει ζητήματα, διευθετεί παρεξηγήσεις και οδηγεί σε καλύτερες πολιτικές επιλογές.
Όσον αφορά τα πρόσωπα, μία από τις κριτικές που ακούστηκε για τη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, είναι ότι ο Αλέξης Τσίπρας συσπείρωσε έναν στενό κύκλο γύρω του, ξεχνώντας το υπόλοιπο κόμμα.
Μερικά πράγματα έγιναν εκ των πραγμάτων. Η διακυβέρνηση απαίτησε από τον ΣΥΡΙΖΑ κάθε πόρο, κάθε ομάδα και κάθε εμπειρία την οποία διέθετε. Αυτό είχε αφενός επιδράσεις στην ποιότητα της κομματικής του δουλειάς, αφετέρου επιπτώσεις και στην ποιότητα της κοινοβουλευτικής του δουλειάς. Τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα στην αρχή κι αρχίσαν να βελτιώνονται όταν υπουργοί όπως ο Θοδωρής Δρίτσας και ο Αριστείδης Μπαλτάς επιστρέψαν στην κοινοβουλευτική ομάδα, βοηθώντας στην πιο δυναμική της παρέμβαση. Όταν αντιμετωπίζεις ένα τεράστιο ζήτημα όπως είναι η διακυβέρνηση και η δημόσια διοίκηση είναι αυτονόητο ότι θα σου απορροφήσουν όλες σου τις δυνάμεις. Σιγά – σιγά μπήκαν όμως τα πράγματα σε μια ρότα και βγήκε μέσα από αυτές τις εμπειρίες, μια νέα γενιά ανθρώπων, που όχι μόνο είχαν τις προδιαγραφές αλλά αποκτήσαν και την εμπειρία της διακυβέρνησης, πράγμα που βοήθησε το κυβερνητικό έργο.
Ποιο ήταν το λάθος του ΣΥΡΙΖΑ; Άνθρωποι που δεν ήταν οργανωμένοι, αλλά ιδεολογικά ταυτισμένοι με τον ΣΥΡΙΖΑ, εκφράζουν το παράπονο ότι βρήκαν κλειστές πόρτες από κάποιους που θεώρησαν «κληρονομικό δικαίωμα» τους το κόμμα.
Υπήρχαν και τέτοια φαινόμενα. Υπήρχαν φαινόμενα «αυτάρκειας». Δηλαδή υπήρξαν περιπτώσεις που το κυβερνητικό στέλεχος δεν άκουγε το κοινωνικό στέλεχος, που κατανοούσε τις λεπτομέρειες του κυβερνητικού έργου κι εντόπιζε μικρά αλλά πολύ παραδειγματικά λάθη στην διαχείριση των πραγμάτων. Νομίζω όμως πως το χειρότερο λάθος ήταν μια αλαζονεία που κάποιες φορές κάποιοι από τους συντρόφους μας δείξαμε. Κανείς δεν δικαιούται να κουνάει το δάχτυλο στον άλλο.
Μπορεί να βρεθεί κοινός τόπος συνάντησης μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ, ΚΚΕ και ΜΕΡΑ25 στα αριστερά της ΝΔ;
Θέλει πολύ δρόμο. Είναι υποχρέωση του ΣΥΡΙΖΑ να τους απευθύνει συνεχώς μια πρόταση συνεργασίας, ανεξάρτητα από το αν θα τρώει πόρτα κι ακόμη κι αν έχουν δείξει την πιο καχύποπτη συμπεριφορά απέναντι μας τα τελευταία 4 χρόνια και πολλές φορές ταυτιστήκαν όλοι μαζί με τον ρυθμό που έδινε ο Μητσοτάκης, κατηγορώντας μας ως «ψεύτες, κλέφτες κι απατεώνες» και ζητώντας «να φύγουμε».
Το ΚΙΝΑΛ θα δεχτεί μια οποιαδήποτε πρόταση;
Αν δεν το κάνει, θα το πληρώσει. Και φάνηκε αυτό από τον ασκό του Αιόλου που άνοιξε μετά τις εκλογές στο κόμμα.
Η επόμενη μέρα του ΣΥΡΙΖΑ ποια πρόσωπα πρέπει να έχει στη «βιτρίνα» της;
Τα πρόσωπα που βγάλαμε μπροστά στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις ήταν το κατάλληλο μείγμα. Παλιότεροι και νεότεροι, άνθρωποι με πλούσια βιογραφικά στην Αριστερά αλλά και άνθρωποι που έρχονται από τη νέα γενιά, ή που ήταν από το χώρο της προοδευτικής συμμαχίας. Νομίζω πως αυτό το μείγμα είναι και αυτό που μπορείς να προβάλεις και να εμπιστευτείς. Μια χαρά είναι ο Τσακαλώτος, μια χαρά είναι η Αχτσιόγλου, μια χαρά είναι ο Χαρίτσης, μια χαρά είναι η Ξενογιαννακοπούλου. Έχουμε πια ένα πάνθεο διαπιστωμένα ικανών ανθρώπων που μπορούν να είναι το δημόσιο πρόσωπο του ΣΥΡΙΖΑ.
Πηγή: TVXS
