Τα δημοσκοπικά ευρήματα δεν δείχνουν ισχυρές τάσεις για σημαντικές αλλαγές στην κομματική γεωγραφία. Ακόμα και στη χαλαρή ψήφο των ευρωεκλογών η ΝΔ δεν φαίνεται να απειλείται. Μάλιστα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ο αδιαφιλονίκητος ηγεμών, οι ανταγωνιστές του καταγράφουν ελάχιστες θετικές επιρροές. Κασσελάκης και Ανδρουλάκης αγκομαχούν να ξεπεράσουν το όριο μεταξύ της αναξιοπιστίας και της πειθούς στις ηγετικές τους ικανότητες, με χαμηλές, πολύ χαμηλές επιδόσεις. Κουτσούμπας και Βελόπουλος κερδίζουν ανώδυνους πόντους, ανώδυνους για το πολιτικό σύστημα, ενώ ο Αλέξης Χαρίτσης παλεύει να αναδυθεί σε ένα αφιλόξενο πολιτικό τοπίο. Το ΚΚΕ βέβαια έβαλε αυτογκόλ με την τοποθέτηση Κουτσούμπα στη Βουλή για το γάμο και την οικογένεια, ανέσυρε από τα έγκατα τη βαθιά συντηρητική ιδεολογία του κόμματος του στα κοινωνικά ζητήματα.
Οι δημοσιογραφικές εκτιμήσεις συναρτούν το κύμα αμφισβήτησης για τον γάμο των ομοφύλων όχι μόνο στο πεδίο των συντηρητικών πεποιθήσεων ενός σημαντικού αριθμού των μελών της κοινοβουλευτικής ομάδας της ΝΔ, ούτε μόνο στις «πελατειακές» σχέσεις του με την εκκλησιαστική ιεραρχία. Δημοσιογράφοι που ασχολούνται με το ρεπορτάζ της ΝΔ ισχυρίζονται ότι το νομοσχέδιο του Φεβρουαρίου για το γάμο μπορεί να είναι πρόβα για μια ευρύτερη σύγκρουση στο πεδίο των ελληνοτουρκικών σχέσεων, που θα εκδηλωθεί την Άνοιξη ή αμέσως μετά τις ευρωεκλογές.
Αποσύνθεση της δεξιάς πολυκατοικίας;
Η δεξιά πολυκατοικία τρίζει, μετά από πολλά χρόνια υπάρχουν συγκρουόμενα πολιτικά σχέδια για το μέλλον της παράταξης και μάλιστα χωρίς διάθεση συνδιαλλαγής, τουλάχιστον τη στιγμή που μιλάμε. Ο Μητσοτάκης δημιουργεί κεντροδεξιά παράταξη και υφαίνει το δικό του ευρωπαϊκό προφίλ και από την άλλη η ακροδεξιά πτέρυγα τον κατηγορεί ότι απεμπολεί τα ιδεολογικά χαρακτηριστικά της παράταξης. Χαρακτηριστικά ο Νικήτας Κακλαμάνης, που θα ψηφίσει τον γάμο, τον καταγγέλλει ότι αλλοιώνει τη φυσιογνωμία της ΝΔ, το ίδιο και ο Νίκος Δένδιας. Αυτή τη φορά η ακροδεξιά συνιστώσα της ΝΔ έχει ηγεσία, που δεν έχει σχέση με τα ακροδεξιά μορφώματα της σημερινής σύνθεσης της Βουλής. Ο Σαμαράς ηγείται, λέγεται με τη συγκατάθεση του Κ. Καραμανλή, με υπασπιστές Βορίδη και Οικονόμου, σε κάθε περίπτωση δεν πρόκειται για μια περιθωριακή υπόθεση νοσταλγών, ιδιαίτερα όταν δεις την μεγάλη εικόνα της ακροδεξιάς στην Ευρώπη. Στο ακραίο, αλλά όχι απίθανο ενδεχόμενο διάσπασης της ΝΔ, θα δούμε να επαναλαμβάνεται το γαλλικό μοτίβο Μακρόν εναντίον Λεπέν, σε βαλκανική εκδοχή. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο το λεγόμενο προοδευτικό τόξο θα υποχρεωθεί να αναθεωρήσει τη στρατηγική του, όλα εκείνα δηλαδή που υπονομεύτηκαν με τη διαχείριση της απλής αναλογικής..
Αντινομίες
Τη δημοσκοπική υπεροχή της ΝΔ φαίνεται, στις ίδιες δημοσκοπήσεις, να υπονομεύει η κοινωνική δυσαρέσκεια. Το kreport.gr επισημαίνει την αντινομία, ότι δηλαδή η ΝΔ προηγείται δημοσκοπικά με μικρή φθορά, από την άλλη τα ποσοστά απόρριψης των κεντρικών πολιτικών της αναλογούν σε κυβερνήσεις που είναι σε αποδρομή. Η δημοσκόπηση της Metron Analysis είναι αποκαλυπτική: μόνο 22% συμφωνούν με την πολιτική της για την παιδεία, 20% με τη φορολογική της πολιτική, 18% με την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, 15% με τη διαφθορά. Ακόμα χειρότερη είναι η αποδοχή της κυβερνητικής πολιτικής στα ζητήματα της ακρίβειας και της υγείας που συγκεντρώνουν 14% και 13% αντίστοιχα. Χωρίς να έχουν μετρηθεί οι επιπτώσεις των κινητοποιήσεων στην εκπαιδευτική κοινότητα, με αφορμή τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, ούτε οι αγροτικές κινητοποιήσεις. Στον αγροτικό κόσμο η ΝΔ είχε καθολική υπεροχή, σήμερα καταγγέλλουν την κυβέρνηση ότι εξαναγκάζονται να εγκαταλείψουν την ύπαιθρο. Θρυαλλίδα στη συναίνεση που είχε εξασφαλίσει η κυβέρνηση, η ακρίβεια, οι καθηλωμένοι μισθοί, η στεγαστική κρίση.
Αν έτσι είναι τα πράγματα τότε…
Αν τα παραπάνω έχουν βάση, θα περίμενε κανείς ραγδαία μεταβολή των συσχετισμών στο κομματικό σύστημα. Μόνο που τα πράγματα δεν είναι έτσι ή δεν είναι μόνο έτσι. Πράγματι υπάρχει ένα τμήμα της ελληνικής κοινωνίας που τα φέρνει δύσκολα. Οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι κυρίως. Από το 2019 μέχρι σήμερα έχει συντελεστεί μια αξιοσημείωτη αναδιανομή του εγχώριου εισοδήματος υπέρ των κερδών και σε βάρος των μισθών. Η αναδιανομή πραγματοποιήθηκε σε δύο φάσεις: Η πρώτη στην περίοδο της πανδημίας και η δεύτερη στην περίοδο του πληθωρισμού. Στα 5 τελευταία χρόνια η συμμετοχή των μισθών στο ΑΕΠ έχει χάσει τρεις μονάδες, το κράτος έχει χάσει δύο και τα κέρδη έχουν κερδίσει πέντε. Πολιτικά αυτό σημαίνει ότι η δεξιά έχει ακροατήριο, που είναι πολύ μεγαλύτερο από τις εταιρείες της ενέργειας και τις αλυσίδες των σούπερ μάρκετ. Απευθύνεται σε εκείνους που «ευημερούν», ακόμα και στη γκρίζα ζώνη της οικονομίας. Το ζήτημα όμως είναι οι άλλοι, οι πολλοί, που δεν εκπροσωπούνται στο πολιτικό σύστημα. Η Αριστερά έχει μια ευκαιρία να εκπροσωπήσει αυτά τα στρώματα, στο βαθμό που αφοσιωθεί με συνέπεια και βρει νέους τρόπους για να επικοινωνήσει μαζί τους. Αλλιώς θα τους κερδίσει η αποχή, η αδιαφορία και η εξατομίκευση της επιβίωσης.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και το ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ δεν δείχνουν ότι θέλουν και μπορούν να εκπροσωπήσουν αυτά τα στρώματα. Η κεντροαριστερά έχει στραμμένη την προσοχή της στα λεγόμενα μικρομεσαία δυναμικά στρώματα και στον κεντρώο χώρο. Ο κεντρώος χώρος γοητεύεται από τις συναινετικές πολιτικές και αντιπαθεί τις πολιτικές και ιδεολογικές διαιρέσεις. Μάλλον για αυτούς τους λόγους και οι 2 πολιτικοί σχηματισμοί σπεύσανε να συμφωνήσουν με την κυβέρνηση για τα εξοπλιστικά και την επιστολική ψήφο. Άλλωστε και οι 2 ακολουθούν τη λεγόμενη «εθνική γραμμή». Η Νέα Αριστερά, στο σύντομο χρόνο της ύπαρξης της, έχει δώσει δείγμα γραφής, αριστερής και ριζοσπαστικής γραφής. Η στάση της στο φορολογικό, τον προϋπολογισμό, τα εξοπλιστικά, τις εξορύξεις, τους μετανάστες, τη Γάζα, τις κινητοποιήσεις, την επιστολική ψήφο, το γάμο, δημιούργησε αισιοδοξία στον κόσμο που την παρακολουθεί. Ότι το εγχείρημα αξίζει τον κόπο. Από την άλλη βραδυπορεί, φαίνεται «ξεκούρδιστη» ακόμα. Οι άνθρωποι που την ακολουθούν ανησυχούν. Ανησυχούν ότι δεν συνδέεται επαρκώς με τα λαϊκά στρώματα και τη νεολαία. Άλλοι, που την παρακολουθούν δυσπιστούν, φοβούνται μην αναπαραχθεί ένας «καλός ΣΥΡΙΖΑ» με παρόμοιες όμως ιεραρχικές δομές, δύστροπος απέναντι στα νέα πρόσωπα και με αδιαφανείς διαδικασίες.
Στη Συνδιάσκεψη του Φεβρουαρίου και κυρίως στο ιδρυτικό συνέδριο το Φθινόπωρο πρέπει να αποσαφηνιστούν όλα αυτά.
Χριστόφορος Παπαδόπουλος
