Το μέσα, έξω
Υπάρχει, ωστόσο, μια μεγάλη κατηγορία θεμάτων που, μέσα σε μια τέτοια ροπή, θα μπορούσαν να παρεξηγηθούν σαν εσωστρεφή, ενώ στην πραγματικότητα αφορούν τον πυρήνα της αμφίδρομης σχέσης ενός κόμματος με τα ευρύτατα λαϊκά στρώματα, στα οποία θέλει να απευθύνεται και να επηρεάζει. Είναι τα θέματα της δόμησης και λειτουργίας του κόμματος, που μόνο σε εσωστρέφεια δεν παραπέμπουν, αν τα δει κάποιος από τη σκοπιά που μόλις προαναφέραμε. Αντίθετα, η ενασχόληση με αυτά αποτελεί προϋπόθεση για τη δημιουργία ενός εξωστρεφούς πολιτικού οργανισμού με στέρεες βάσεις στις λαϊκές τάξεις και ευρύτατη απεύθυνση.
Η τοποθέτηση μιας ηγεσίας στα ζητήματα αυτά δεν αποτελεί δευτερεύον ζήτημα ή ζήτημα που αντιμετωπίζεται με γενικές αναφορές. Όπως μας έχει δείξει η πολύχρονη εμπειρία, μπορεί να επηρεάσει και να καθορίσει τελικά την τύχη κάθε κόμματος. Καιρός είναι, λοιπόν, να ακούσουμε συγκεκριμένα πράγματα και για όλα αυτά.
Κόμμα μου, εικόνα σου είμαι και σου μοιάζω
Ο/η υποψήφιος/α πρόεδρος που ζητά την ψήφο μας, πώς αντιλαμβάνεται τον συγκεκριμένο ρόλο; Ως εν αναμονή πρωθυπουργού ή με οργανική εμπλοκή στη λειτουργία του κόμματος; Ως αφ’ υψηλού διαμορφωτή μιας πολιτικής ή σαν αποδέκτη και οργανωτή της πολιτικής λειτουργίας τού όλου οργανισμού; Πώς βλέπουν τη σχέση τους με τον/την γραμματέα της κεντρικής επιτροπής, σαν σχέση ανάθεσης και διεκπεραίωσης καθηκόντων ή ως ισότιμη σχέση συνεργασίας και συνευθύνης για την πορεία του κόμματος;
Τι σημαίνει συλλογικότητα στη λειτουργία και παράλληλα καταμερισμός καθηκόντων και ευθυνών; Η προβολή της ικανής ομάδας στελεχών ή αποκλειστικά του ηγέτη ενισχύει την επιρροή και την αξιοπιστία του κόμματος;
Πώς εξασφαλίζεται κάθε φορά η σύνθεση λιγότερο ή περισσότερο διαφορετικών προσεγγίσεων; Από μια ανάγκη διατήρησης ισορροπιών ή από την πεποίθηση ότι η αναμέτρηση διαφορετικών εκδοχών είναι ο καλύτερος τρόπος αναζήτησης της ορθότερης επιλογής; Είναι πέδικλο ή πλούτος η ύπαρξη τάσεων και η διαμόρφωση συνθέσεων;
Πώς μπορεί ένας/μία πρόεδρος να εμπνεύσει και να επιβλέψει τη μετάδοση αυτού του τρόπου λειτουργίας στο σύνολο του κομματικού οργανισμού; Και πώς σκέφτεται μέσα σ’ ένα τέτοιο πλαίσιο να στηρίξει τις οργανώσεις μελών όχι να καταστούν κακέκτυπα των κεντρικών πολιτικών οργάνων, αλλά ζωντανά κύτταρα των κοινωνιών μέσα στις οποίες δρουν, δέκτες των μηνυμάτων και οργανωτές των διεκδικήσεων, επεξεργαστές των τοπικών προγραμμάτων τους;
Πώς σκέφτεται να συνδυάσει τα εφόδια της διαρκώς εξελισσόμενης επιστημονικής γνώσης, με την εμπειρία και τις ανάγκες των επιστημονικών δυνάμεων του κόμματος, που εργάζονται και δρουν στους χώρους αυτούς; Πώς θα ανανεώνονται και συγχρονίζονται οι τοποθετήσεις του κόμματος, ώστε να απαντά στις κοινωνικές ανάγκες ή ακόμα να θέτει και νέα επίκαιρα ερωτήματα και διεκδικήσεις;
Πώς βλέπει να εφαρμόζεται το διαρκές αίτημα της διατήρησης της αυτοτελούς και αυτοδύναμης λειτουργίας του κόμματος, ακόμα και όταν ο ΣΥΡΙΖΑ μετέχει σε κυβέρνηση;
Με ποια συγκεκριμένα μέσα μπορεί να εξασφαλιστεί η εκπαίδευση και η ανάδειξη νέων στελεχών όχι μόνο για την ανανέωση της κομματικής δομής, αλλά και για την ανάπτυξη της συμμετοχής στο συνδικαλιστικό, συνεταιριστικό και αυτοδιοικητικό πεδίο;
Με ποιο συγκεκριμένο σχέδιο και ποια διακεκριμένα στελέχη μπορεί να ενισχυθεί η προσπάθεια των νέων του ΣΥΡΙΖΑ να συγκροτήσουν οργανώσεις μαζικές, μέσα στα κινήματα της νεολαίας παντού όπου κινούνται οι νέοι; Πώς θα βοηθηθούν θεωρητικά, ιδεολογικά, οργανωτικά, να αποκτήσουν διακριτή και ελκυστική πολιτική παρουσία και δράση, με την αναγκαία σχετική αυτονομία που απαιτεί η ιδιαίτερη κοινωνική κατηγορία στην οποία απευθύνονται;
Πώς βλέπουν να συνδυάζεται στην πράξη η επιδίωξη και προετοιμασία για την ανάληψη κυβερνητικών ευθυνών με την εκπλήρωση και του παιδαγωγικού ρόλου, που εξ ορισμού αντιστοιχεί σε ένα κόμμα, γενικά και ιδίως της Αριστεράς;
Μια προκαταβολή είναι αναγκαία
Μα αυτά, θα πείτε, θα συζητηθούν στο έκτακτο συνέδριο που προβλέπεται προς το τέλος του έτους. Προφανώς. Ωστόσο, καλό είναι να υπάρξει μια σχετική προκαταβολή, ώστε να προϊδεαστούν οι πολλοί και να δεσμευτούν οι συγκεκριμένοι υποψήφιοι για την προεδρία. Όσο κι αν ξορκίζουμε τα αρνητικά των αρχηγικών κομμάτων, ακόμα και σε μια διαδικασία ανάδειξης του «πρώτου μεταξύ ίσων», που θα ήταν το ιδανικό, δεν αποκλείεται να επηρεαστεί, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, η γενικότερη εξέλιξη των πραγμάτων από τις ιδιαίτερες κλίσεις των προσώπων που επιφορτίζονται με ηγετικές ευθύνες. Προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο –εκ του αποτελέσματος κρίνεται συνήθως. Τουλάχιστον, να υπάρχει η δυνατότητα επιλογής εν γνώσει των πιθανών συνεπειών.
Χαράλαμπος Γεωργούλας
