Μετά και τη νέα ηχηρή αποχώρηση κορυφαίων στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. χθες, ελάχιστες ημέρες μετά την αποχώρηση της «Ομπρέλας», οργή, απογοήτευση, πικρία και πολύ βαριές κουβέντες επικρατούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για εκείνους που αποχωρούν από το κόμμα – κλίμα μάλλον ανακόλουθο στα όσα γράφονταν τις προηγούμενες μέρες, που συνοψίζονταν στο «ώρα σας καλή».
Ακολουθώντας τη γραμμή του κ. Κασσελάκη, που εδώ και μέρες είχε περιγράψει ως δυνάμει αποστάτες όσους αποχωρήσουν από το κόμμα, οι οπαδοί του συνέχισαν σαν αριστεροί ψάλτες το ίδιο τροπάριο. Οι ίδιοι ακριβώς άνθρωποι που πριν από λίγες μέρες ακύρωναν ιστορικά στελέχη του κόμματός τους αποκαλώντας τους «βαρίδια» κι έπειτα έβριζαν τα «βαρίδια» ακριβώς επειδή έφυγαν, χθες και πάλι εξαπέλυαν επιθέσεις εναντίον των στελεχών που αποχώρησαν αυτή τη φορά κι όσων μελών ή φίλων του κόμματος εξέφραζαν την ευαρέσκειά τους για το γεγονός.
«Το κόμμα δεν το παρατάμε και δεν το χαρίζουμε» – αυτό είναι το πιο ευγενές ίσως στην πρόθεση και σίγουρα στη διατύπωση επιχείρημα όσων παραμένουν εντός του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., άλλοτε διανθισμένο με την προσδοκία ότι «αργά ή γρήγορα ο εξ Αμερικής θα φύγει», άλλοτε με την ελπίδα ότι «ο πρόεδρος θα επιστρέψει» (ένας είναι ο πρόεδρος για τους φαν του), άλλοτε προβάλλοντας ως DNA της Αριστεράς το κομματικό καθήκον.
Το αμέσως επόμενο πιο διαδεδομένο επιχείρημα είναι το «νερό στον μύλο της Δεξιάς». Οπως ακριβώς μας το εξηγεί η Ευανθία, μέλος του κόμματος από την εποχή του 3%, όπως αυτοσυστήνεται. «Ψήφισα Κασσελάκη σε μια δημοκρατικά αποφασισμένη διαδικασία. Αν είχε χάσει, δεν θα το διανοούμουν καν να φύγω. Γιατί οι άλλοι φεύγουν τώρα; Αν ψηφιζόταν η Αχτσιόγλου, τότε θα ήταν όλα καλά; Πώς μπορούν αριστεροί άνθρωποι να ρίχνουν νερό στον μύλο της Δεξιάς; Τι δεν καταλαβαίνουν; Με πολυκερματισμένη την Αριστερά, ο Μητσοτάκης θα κυβερνάει για άλλα 10 χρόνια…». Φυσικά δεν λείπουν οι αναφορές σε μαντριά, πρόβατα και λύκους, οι συγκρίσεις με προηγούμενες διασπάσεις (ανάλογα με την ηλικία, κάποιοι θυμούνται ακόμα και το 1968), οι συγκρίσεις με τους Βαρουφάκη, Λαφαζάνη και Κωνσταντοπούλου, αλλά και η απαίτηση «φέρτε τις έδρες πίσω».
«Υπήρχε μια νομενκλατούρα που υπονόμευε τον Τσίπρα και ήταν καθηλωτική για το κόμμα και έπρεπε όλο αυτό να ανανεωθεί, αλλά όχι να φτάσουμε μέχρι τη διάλυση», μας λέει ο Φώτης. «Πώς καταδικάζουν τον Κασσελάκη έτσι; Οι σύντροφοι βιάστηκαν να φύγουν», μας λέει – και εν προκειμένω εννοεί και τη συντρόφισσα της ζωής του που έχει ήδη αποχωρήσει.
Περηφάνια, αισιοδοξία, προσμονή για το καινούργιο μαζί με τον πόνο του αποχωρισμού επικρατούν ανάμεσα στα μέλη που αποχώρησαν είτε με το πρώτο κύμα των στελεχών είτε με το δεύτερο. «Δεν ξέρω τι θα γίνει, αν και πότε θα φτιαχτεί ένα νέο κόμμα, αν θα προλάβει τις ευρωεκλογές ή όχι· κι ελάχιστα με απασχολεί τούτη τη στιγμή», μας λέει η Μαίρη. «Αυτή η ντροπή που είχε καταντήσει ο ΣΥΡΙΖΑ δεν με χωρούσε. Εστειλα το μέιλ αποχώρησης πριν καν φύγει η “Ομπρέλα” κι όταν μετά είδα τον Κασσελάκη να μιλάει με αυτό το ιταμό ύφος στην Κεντρική Επιτροπή, ένιωθα τεράστια ανακούφιση».
«Εχω φάει πολύ ξύλο από τους χουλιγκάνους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όλο αυτό το διάστημα. Ξεκουμπιστείτε, ποιος σας κρατάει… Πριν ήμασταν 5η φάλαγγα της Δεξιάς εντός του κόμματος, τώρα που φύγαμε, αποστάτες», λέει ο Γιάννης. «Δεν χαίρονται που μας ξεφορτώθηκαν εμάς τα βαρίδια και θα απογειωθούν; Αλλωστε εμάς μας αρέσει το pummaro και οι σύντροφοι αποφεύγουν τις σάλτσες. Ε, τώρα που τους αδειάσαμε τη γωνιά, μπορούν να μπουν στο ψητό χωρίς ενοχές κι αριστερόμετρα», λέει γελώντας.
Η Κατερίνα παραμένει στρατευμένη στην Αριστερά κοντά 6 δεκαετίες τώρα. «Και πολύ είχα μείνει. Τα προβλήματα στο κόμμα δεν είναι τωρινά, ο Κασσελάκης ήταν το σύμπτωμα, το παραδέχτηκε άλλωστε κι ο ίδιος όταν είπε πως, αν ο ΣΥΡΙΖΑ λειτουργούσε κανονικά, δεν θα είχε εκλεγεί… Απέναντι στην απύθμενη χυδαιότητα, την αυριανίστικης κοπής προπαγάνδα, τα ψεύδη και τις ύβρεις που επιστρατεύουν οι μέχρι χθες σύντροφοί μας, θα απαντήσω με έναν ποιητή: “Δεν έφταιγεν ο ίδιος, τόσος ήτανε / η εποχή, τα βάρη, οι συνθήκες / κι άλλοι την πάθανε που τότε είπαν το ναι / και δεν ακούσανε των παλιών τις υποθήκες”».
Για την Αριστερά της συλλογικής δράσης
Αντουανέττα Αγγελίδη, σκηνοθέτις κινηματογράφου
Πιστεύω σε μια πολυφωνική, δημοκρατική, μη δογματική Αριστερά, που αγκαλιάζει τη διανόηση και τα κινήματα. Στον ωκεανό στον οποίο βρισκόμαστε, ας προσπαθήσουμε να μην οχυρωθούμε στο ατομικό. Περισσότερο από ποτέ έχουμε ανάγκη την Αριστερά της συλλογικής δράσης.
Τα κομματικά όρια του βουλευτή
Ιφιγένεια Καμτσίδου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου ΑΠΘ, μέλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης (CPT)
Η δημιουργία μια νέας κοινοβουλευτικής ομάδας έχει πολιτικές και συνταγματικές διαστάσεις. Καταρχάς, αλλάζει το κοινοβουλευτικό τοπίο, π.χ. μεταβάλλεται η σύνθεση της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής και διαφοροποιούνται οι όροι ελέγχου της κυβέρνησης. Κυρίως, όμως, η διάσπαση ενός κόμματος είναι μια κριτική στιγμή για τη λαϊκή κυριαρχία: εκλεγμένα με βάση το πρόγραμμα του κόμματός τους, τα μέλη της Βουλής οφείλουν να μεριμνούν για την υλοποίησή του, ώστε να γίνεται σεβαστή η θέληση του εκλογικού σώματος, όπως αυτή διαμορφώθηκε μέσα από τον εκλογικό ανταγωνισμό. Είναι, επομένως, όχι μόνον ευχέρεια, αλλά και δημοκρατική υποχρέωση του βουλευτή να αποτρέπει την παραβίαση της πολιτικοθεσμικής εντολής που του δόθηκε. Διαφορετικά, μια κομματική ολιγαρχία θα κυριαρχεί στην κοινοβουλευτική ζωή και θα εξουθενώνει τα δημοκρατικά χαρακτηριστικά του αντιπροσωπευτικού συστήματος. Η αποχώρηση των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ αξιολογείται, λοιπόν, σε σχέση με το πρόταγμα: οι προγραμματικές, προεκλογικές τους δεσμεύσεις προς τον λαό να γίνονται πολιτική και κοινοβουλευτική πράξη, προκειμένου να διαφυλαχθεί το νόημα της δημοκρατικής αντιπροσώπευσης.
Ενας νεοφιλελεύθερος βρήκε την πόρτα ανοιχτή
Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, σκηνοθέτης θεάτρου
Είναι τραγικό λάθος του ΣΥΡΙΖΑ το ότι θέλησε να αλλάξει τον τρόπο εκλογής του προέδρου του, έτσι που να μπορεί ο οποιοσδήποτε, χωρίς θητεία στην Αριστερά, να γίνει πρόεδρος. Είναι αρνητική η γνώμη μου για την παρουσία του Στέφανου Κασσελάκη σε αυτή τη θέση, γιατί είναι ένας νεοφιλελεύθερος που βρήκε την πόρτα ανοιχτή και μπήκε. Αυτή την πόρτα ο ΣΥΡΙΖΑ την άφησε ανοιχτή. Ωστε να μπορεί να μπει ο οποιοσδήποτε, χωρίς θητεία και δίχως γνώση πάνω στο τι σημαίνει Αριστερά ή για την Ιστορία της. Φυσικό ήταν, λοιπόν, να γίνει αυτή η διάλυση.
To πρότζεκτ ΣΥΡΙΖΑ τελείωσε
Νίκος Ξυδάκης, πρώην αναπληρωτής υπουργός Πολιτισμού και Εξωτερικών, δημοσιογράφος
Το ιστορικό εγχείρημα της Αριστεράς που τόλμησε να κυβερνήσει σε μια κοινωνική ρηγμάτωση αργόσβηνε από το 2019, όταν θα έπρεπε να επανεπινοήσει τον εαυτό της και να αναζητήσει ρίζωμα στη διαρκώς μετασχηματιζόμενη κοινωνία της κρίσης. Δεν το έπραξε.
Βυθίστηκε στην κυβερνώσα νοσταλγία ως μόνη πρακτική αναπαραγωγής, ρευστοποίησε την εναπομείνασα ταυτότητα, δεν διέγνωσε εγκαίρως τη Δεξιά Παλινόρθωση, δεν αφουγκράστηκε τα ρεύματα της υλικής και βιοπολιτικής ανασφάλειας. Κυνήγησε το ανεύρετο Κέντρο και το φάντασμα της πτωχευμένης μεσαίας τάξης και δεν τα συνάντησε. Ελιωσε μες στη δύσθυμη νέα κανονικότητα.
Κλείνει ένας ιστορικός κύκλος 15ετίας, με κέντρο τη Μεγάλη Κρίση 2008-2018. Στον επόμενο κύκλο Αριστεράς θα πρωταγωνιστούν τα παιδιά της κρίσης, αυτά που προσώρας σιωπούν.
Αποχώρηση επιβεβλημένη και αναγκαία
Μάνια Παπαδημητρίου, ηθοποιός, σκηνοθέτις
Πάντα είναι σημαντικό να αποφασίζει κάποιος σύμφωνα με τη συνείδησή του και μάλιστα όταν είναι βουλευτής. Θεωρώ ότι η αποχώρηση ήταν επιβεβλημένη και αναγκαία και καλώς έγινε και πραγματικά περιμένω τον νέο πολιτικό φορέα που ελπίζω να δημιουργηθεί από τους αποχωρήσαντες ώστε να υπάρξει εκπροσώπηση εκείνων των ιδεών που μοιάζουν να μη χωρούν πια στο παλιό κομμάτι της αξιωματικής αντιπολίτευσης όπως αυτό διαμορφώθηκε μετά την εκλογή του νέου προέδρου και τις εξελίξεις όπως διαδραματίστηκαν. Δεν θεωρώ ότι πρόκειται για διάλυση αλλά για αναγκαία διάσπαση, όπως θεωρούσα και το 2015.
Το τέλος ενός κύκλου
Ηλίας Τσαουσάκης, πολιτικός επιστήμονας
Η χθεσινή εξέλιξη ήταν μοιραία και αναμενόμενη. Ακόμα ένα δραματικό επεισόδιο στη διαδικασία αποσύνθεσης του ΣΥΡΙΖΑ που ξεκίνησε με τις δύο μεγάλες ήττες των βουλευτικών εκλογών. Η εκλογή Κασσελάκη δημιούργησε έναν επακόλουθο σεισμό, σφραγίζοντας έτσι έναν υπερδεκαετή κύκλο ανόδου και πτώσης. Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε μπει σε μια περίοδο μακράς φθοράς πολλά χρόνια πριν, καταγράφοντας μια σειρά από στρατηγικές ήττες που ποτέ δεν ανέλυσε. Αποκορύφωμα αυτής της διάβρωσης ήταν το αδιέξοδο της περιόδου 2019-2023, όταν έδειξε απόλυτη αδυναμία να παράξει αντιπολιτευτικό λόγο και να προχωρήσει στις απαιτούμενες αλλαγές. Αυτά όμως είναι το παρελθόν. Στο παρόν οι εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ αφορούν άμεσα ολόκληρο τον χώρο της Κεντροαριστεράς. Η ρευστότητα συνεχίζεται, το τοπίο αναδιατάσσεται.
Η αποχώρηση δείχνει ωριμότητα και θάρρος
Μαρία Φακίνου, συγγραφέας
Ενα όνομα, μια ονομασία, ποτέ δεν είναι απλώς ένα όνομα ή ονομασία. Κουβαλάει την ιστορία του, τις καλές και τις κακές στιγμές του, τις επιτυχίες και τις αποτυχίες του. Συνδέεται με ό,τι έχει ορίσει και καθορίσει. Οταν είσαι με την πλάτη στον τοίχο, όταν το οικείο γίνεται ανοίκειο ή ίσως και απωθητικό, όταν το κλίμα δεν σε σηκώνει κι όλες οι μάχες μοιάζουν εκ προοιμίου μάταιες, το να τα μαζέψεις και να φύγεις δεν σημαίνει παραδοχή ήττας. Το αντίθετο. Δείχνει ωριμότητα και θάρρος. Δείχνει ότι έχεις τα μάτια ανοιχτά. Οτι έχεις συναίσθηση του τι γίνεται γύρω σου. Δεν συνδέεις πια το όνομά σου με αυτό το όνομα. Οσο επώδυνο και δύσκολο κι αν είναι, πάντα είναι μια ώθηση προς τα μπρος.
Να επεξεργαστούμε τις έννοιες της ήττας και της μελαγχολίας
Παντελής Φλατσούσης, σκηνοθέτης
Πρώτα σαν τραγωδία και μετά σαν φάρσα. Αυτή η φράση γυρνάει στο μυαλό, όσο παρακολουθώ από απόσταση και με έντονη, συχνά, αποστροφή τις εξελίξεις στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Και σκέφτομαι ότι αυτή η εποχή αναδιανομής που ζούμε, αναδιανομής όχι μόνο συμβολικού και οικονομικού κεφαλαίου αλλά και πόλων εξουσίας, σημασιοδότησης και αντιπροσώπευσης, δεν θα ήταν δυνατόν να αφήσει ανέγγιχτο τον ιδεολογικό πόλο της ανανεωτικής Αριστεράς, πόσο μάλλον όταν ο κύριος πολιτικός φορέας του στη χώρα βρέθηκε στην εξουσία με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Εν μέσω αυτών των ανακατατάξεων, όμως, φαίνεται ερειπωμένο το πεδίο των νέων συλλογικών οραμάτων. Κοινώς μοιάζει σήμερα παρανοϊκό να μιλάς για ουτοπίες και συλλογικά οράματα, αλλά δεν ισχύει καθόλου το ίδιο όταν μιλάμε για δυστοπίες. Βέβαια, συλλογικά οράματα δεν παράγουν τα ίδια τα κόμματα· στην καλύτερη περίπτωση τα αποκρυσταλλώνουν. Νέα φαντασιακά παράγονται στο πεδίο της κοινωνίας και συχνά -στο κομμάτι που με αφορά περισσότερο- και της τέχνης. Και είναι σε αυτά τα πεδία που νομίζω ότι δεν θα ήταν κακό να επεξεργαστούμε τις έννοιες της ήττας και της μελαγχολίας. Οι ιδέες της ισότητας και της κοινωνικής δικαιοσύνης δεν τελειώσανε εδώ. Εχουν μακρά διαδρομή να κάνουν. Ισως, όμως, η μόνη ρωγμή ελπίδας να μπορεί να φανεί μέσα από τη μελαγχολία, που προξενεί η παραδοχή της πρόσκαιρης ήττας αυτών των ιδεών.
Πολύ δύσκολη η επόμενη μέρα
Νίκος Σαραντάκος, συγγραφέας-μεταφραστής, μέλος Ο.Μ. Λουξεμβούργου του ΣΥΡΙΖΑ
Η χθεσινή διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ είναι γεγονός εξαιρετικά αρνητικό για την Αριστερά στη χώρα μας και εξαιρετικά λυπηρό για όσους αγωνιστήκαμε στον χώρο της κομμουνιστικής, ριζοσπαστικής και ανανεωτικής Αριστεράς τόσο πριν από την ίδρυση του ΣΥΡΙΖΑ όσο και μετά, όσους συμπορευτήκαμε στη λαμπρή πορεία του.
Σύμφωνα με το κλισέ, οι ευθύνες βαραίνουν και τις δύο πλευρές· αλλά ενώ έχω να προσάψω τεράστια λάθη τακτικής στους αποχωρούντες, πρέπει να τονίσω ιδιαίτερα μια καλοσχεδιασμένη και αδίστακτη εκστρατεία μίσους, δολοφονίας χαρακτήρων και συκοφαντίας από την πλευρά της πλειοψηφίας, μια νεοαυριανιστική εκστρατεία που άρχισε την επόμενη μέρα της παραίτησης του Αλέξη Τσίπρα και που κατάφερε να χρεώσει την παραίτηση Τσίπρα, τη συντριβή στις εκλογές του 2019 και όλα τα άλλα δεινά στους αντιπάλους του Παύλου Πολάκη, ο οποίος αναδεικνύεται στο μοιραίο πρόσωπο της διάσπασης.
Η επόμενη μέρα θα είναι πολύ δύσκολη και για τον εναπομένοντα ΣΥΡΙΖΑ και για όποιο νέο σχήμα προκύψει από τη διάσπαση, ενώ φοβάμαι πως πολύς κόσμος θα γυρίσει την πλάτη και στους μεν και στους δε και θα προτιμήσει την (ελπίζω, προσωρινή) αποστράτευση. Οσο κι αν θα ήθελα να κλείσω με μια νότα αισιοδοξίας, μου είναι αδύνατο.
Πλήγμα για τον κόσμο της εργασίας
Γιώργος Χριστόπουλος, πρόεδρος ΟΙΕΛΕ
H αποσύνθεση του ΣΥΡΙΖΑ (όπως κάθε δυσμενής αλλαγή στον ευρύτερο προοδευτικό χώρο) αποτελεί αναμφισβήτητα πλήγμα για τον κόσμο της εργασίας και τους μη προνομιούχους. Απονέμει το παράσημο της «δικαίωσης» σε όσους στήριξαν την εγχώρια παρασιτική αστική τάξη, περικόπτοντας δικαιώματα, συρρικνώνοντας το βιοτικό επίπεδο και διογκώνοντας τις ανισότητες. Οι πανηγυρισμοί του εκπροσώπου Τύπου της κυβέρνησης, κ. Μαρινάκη, για τις εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ είναι δηλωτικοί της ευφορίας που επικρατεί στο νεοφιλελεύθερο/νεοσυντηρητικό στρατόπεδο.
Ομως ο κατακερματισμός του κόμματος της αξιωματικής (;) αντιπολίτευσης κρύβει κι έναν πολύ σημαντικό κίνδυνο. Το, σε μεγάλο βαθμό απολίτικο, Game of Thrones του ΣΥΡΙΖΑ και οι πολιτικές αδυναμίες του ΠΑΣΟΚ όχι μόνο εγγυώνται τη μακροημέρευση της κυβέρνησης της Ν.Δ., αλλά γεννούν φόβο (ιδίως αν αναλογιστεί κανείς το διεθνές περιβάλλον) της ανάδυσης ενός ισχυρού ακροδεξιού πόλου ως μιας ελκυστικής αντιπρότασης εξουσίας, κυρίως για τις απογοητευμένες λαϊκές μάζες. Και για όσες και όσους, «πρώην» και «νυν», χαίρονται για τη διάσπαση, ας αναλογιστούν ότι η δημιουργία δύο εκκαθαρισμένων από «εχθρούς» μικρών και ελεγχόμενων κομματιδίων τίποτε δεν θα προσφέρει στην κοινωνία και στους πιο αδύναμους που περιμένουν –αλλά δεν βλέπουν– στον προοδευτικό χώρο αξιοπιστία και σοβαρότητα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται πως έχασε την ευκαιρία
Βασίλης Τσαουσίδης, καθηγητής στο Τμήμα ΗΜ&ΜΥ του ΔΠΘ
Διάσπαση στον ΣΥΡΙΖΑ συνέβη και το 2015 για λόγους αμιγώς πολιτικούς. Η τωρινή διάσπαση δεν πυροδοτήθηκε από κάποια πολιτική διαφωνία· πυροδοτήθηκε από τα πρόσωπα, τα οποία υπέστησαν μετεκλογικό σοκ: εμφανίστηκε ένας κομήτης από το πουθενά και πήρε το κόμμα με συνοπτικές αλλά νόμιμες διαδικασίες. Πώς είναι δυνατόν να χάσουν μέσα από τα χέρια τους τα ιστορικά στελέχη τόσο κρίσιμες εκλογές για το κόμμα τους, από έναν υποψήφιο αγνώστων πολιτικών απόψεων; Λίγο καιρό πριν είχε τεθεί από την κοινωνία ένα συναφές ερώτημα: πώς είναι δυνατόν, η αντιπολίτευση να υποστεί σε μια κρίσιμη ώρα για τη χώρα μια τόσο συντριπτική ήττα από μια τόσο κακή κυβέρνηση; Η απάντηση είναι ότι η αντιπολίτευση δεν έχει μάθει να κάνει τη δουλειά σωστά. Ενδεχομένως, δεν αντιλαμβάνεται καν ποια είναι τελικά η δουλειά. Και ενδεχομένως, όταν το αντιληφθεί, δεν θα είναι καν αντιπολίτευση. Μια παροιμία λέει, δυο γάιδαροι μαλώνανε σε ξένο αχυρώνα.
H κυβερνώσα Αριστερά προέκυψε ως ανάγκη της κοινωνίας των πολιτών. Μια κυβερνώσα Αριστερά, ωστόσο, οφείλει να θέσει τους κυρίαρχους κανόνες: Πρώτον, δεν λαϊκίζει και δεν χτίζει με τα λόγια ανώγεια και κατώγεια. Εχει στρατηγική, μεθοδικότητα, ποιότητα. Δεύτερον, γνωρίζει ότι κυβερνώσα Αριστερά σημαίνει Κεντροαριστερά· όσο πιο αριστερά τόσο λιγότερο κυβερνώσα. Τρίτον, επιδιώκει τη διεύρυνση, όχι τη συρρίκνωση· την ένωση, όχι τη διάσπαση. Ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται πως έχασε την ευκαιρία να εκπροσωπήσει την Κεντροαριστερά.
Να ξαναβρεί τον παιδευτικό της ρόλο η Αριστερά
Σκεύος Παπαϊωάννου, ομότιμος καθηγητής Κοινωνιολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης
Η Αριστερά, σε μια κοινωνία ταξική, που χαρακτηρίζεται από εκμετάλλευση και καταπίεση, οφείλει μοιραία να σταθεί στο πλευρό των καταπιεσμένων. Το παράδοξο είναι ότι ακόμα και οι ίδιοι οι καταπιεσμένοι φαίνεται να μην την επιλέγουν ως εκφραστή τους. Το αντίθετο μάλιστα. Ο ΣΥΡΙΖΑ δυστυχώς απώλεσε τη δυνατότητα να εκφράσει αυτόν τον κόσμο. Ακόμα και αν δεχτούμε πως η περίοδος διακυβέρνησης ήταν μια εξαίρεση, το κόμμα θα έπρεπε να επιδιώξει έναν παιδευτικό ρόλο στην κοινωνία. Τελικά αφομοιώθηκε και φτάσαμε να ψηφίζουν για πρόεδρο με 2 ευρώ άνθρωποι που δεν είχαν καμία σχέση με την Αριστερά. Είμαι επιφυλακτικός για το πόσο αυτοί που μένουν αλλά και αυτοί που αποχωρούν από τον ΣΥΡΙΖΑ έχουν στόχο να ανακτήσουν αυτή τη σχέση με τα χαμηλότερα στρώματα, ενώ βλέπω να λείπει και η αυτοκριτική για το πώς φτάσαμε ώς εδώ. Φαίνεται η στόχευση των ευρωεκλογών να επιταχύνει μια διαδικασία άρον άρον δημιουργίας κόμματος έναντι της αναγκαίας διαδικασίας γείωσης με την κοινωνία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. σε κρίσιμο σταυροδρόμι
Χάρης Τσιόκας, εκπαιδευτικός, πρώην βουλευτής
Κατανοώ και σέβομαι τους λόγους που οδήγησαν τους συντρόφους στη συγκεκριμένη επιλογή. Σκέφτομαι, ωστόσο, ότι πρέπει να κρατήσουμε ανοιχτό το οξυγόνο για τη δημοκρατία και την κοινωνία, για τη διαμόρφωση πλειοψηφιών που αντιπαραθέτουν εναλλακτική πολιτική πρόταση.
Θέλω να πιστεύω ότι μπορούμε ακόμη να αγωνιστούμε ώστε να κρατήσουμε ανοιχτούς τους δρόμους αυτής της συνάντησης που πρέπει να στοχεύει όχι απλά σε διαμαρτυρία για τις ασκούμενες πολιτικές αλλά σε προοδευτική διακυβέρνηση.
Γίνεται πλέον καθοριστική η ανάγκη (και σ’ αυτό ένα μεγάλο δίκτυο στελεχών έχουμε καταθέσει τη συμβολή μας, θεωρώντας το κομβικό σημείο), ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. να μην αναβάλει για 4η φορά τη διεξαγωγή ενός εξωστρεφούς συνεδρίου! Είναι μια οριογραμμή για την ανάγκη να αλλάξει η εσωστρεφής κομματική ατζέντα. Για να καταστούν ενεργά τα 150 χιλιάδες νέα μέλη και διακριτή η πρόθεση βιώσιμης κοινωνικής γείωσης του πολιτικού φορέα.
Είναι κρίσιμο ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. με συντεταγμένες διαδικασίες να μην απεμπολήσει το ταυτοτικό στοιχείο της διακήρυξής του – ότι παραμένει χώρος συνάντησης όλων των ρευμάτων του αριστερού και σοσιαλιστικού χώρου που εργάζονται για τη διαμόρφωση με κοινωνική πλειοψηφία της πολιτικής και προγραμματικής ενότητας.
Ποιος ωφελείται;
Γιάννης Μυλόπουλος, πρ. πρύτανης ΑΠΘ, περιφερειακός σύμβουλος Μακεδονίας-Θράκης
Η χώρα κυβερνάται από μια διαπλεκόμενη κυβέρνηση που υπηρετεί μεγάλα οικονομικά συμφέροντα. Και που το μόνο που την ενδιαφέρει είναι οι ιδιωτικοποιήσεις δημόσιου πλούτου και δημόσιων αγαθών.
Οι φυσικές καταστροφές που φέρνει η κλιματική κρίση καταστρέφουν ανεμπόδιστα ανθρώπους, οικοσυστήματα, αγροτικές εκτάσεις και περιουσίες. Η ακρίβεια φτωχοποιεί τους πολίτες στη χώρα με τους χαμηλότερους μισθούς στην Ευρώπη, αλλά οι υπεύθυνοι κερδοσκόποι απολαμβάνουν ασυλία. Πολύνεκρα δυστυχήματα στα τρένα που λειτουργούν χωρίς ασφαλιστικές δικλίδες αποδίδονται σε ανθρώπινα λάθη. Οι θεσμοί της δημοκρατίας υποχωρούν για να προστατεύσουν παραβιάσεις της νομιμότητας από πλευράς κυβερνώντων και τα ΜΜΕ χειραγωγούνται για να προπαγανδίζουν την κυβερνητική πολιτική.
Οι πολίτες δυσφορούν στη συντριπτική τους πλειοψηφία, όπως μαρτυρούν οι δημοσκοπήσεις. Και η αξιωματική αντιπολίτευση, αντί να προσπαθεί να συνθέσει και να συσπειρώσει ευρύτερες δυνάμεις απέναντι σε μια επικίνδυνη κυβέρνηση, διασπάται εις τα εξ ων συνετέθη. Ποιος ωφελείται από την κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. αν όχι οι δυνάμεις της διαπλοκής;
Οποιος γνωρίζει τον Αλέξη Τσίπρα ξέρει καλά ότι δεν είναι ο ηγέτης που εκβιάζεται ή υπονομεύεται εκ των έσω. Οι δυνάμεις της διαπλοκής, ελέγχοντας τον πλούτο, τα μέσα και την επικοινωνία, έκαναν καλά τη δουλειά τους. Το σχέδιο με κωδικό «Διαίρει και βασίλευε» για άλλη μια φορά στην Ιστορία έδωσε καρπούς.
Ο πολιτικός χώρος της Κεντροαριστεράς, που εκπροσωπεί το αντίπαλο δέος της διαπλεκόμενης Δεξιάς, χρειάζεται ανασύνθεση και ανασύνταξη. Με αυτήν την έννοια, ίσως το σοκ από τη διάσπαση στον ΣΥΡΙΖΑ να λειτουργήσει εξυγιαντικά…
Οπερα μπούφα και γκροτέσκο θρίλερ μαζί
Ηλίας Κουτσούκος, συγγραφέας
Για μένα η Αριστερά είναι η ουτοπική αναπνοή μέσα σε έναν κόσμο γενικής ασφυξίας. Είναι μια δροσερή βροχή σε ξεραμένη γη, ένα όνειρο που δεν το σκιάζουν εφιάλτες.
Λυπάμαι πολύ γι’ αυτό που γίνεται στη χώρα μου με την αυτο-διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Αισθάνομαι όπως όταν μπήκαν κλέφτες -όταν έλειπα- στο νοικιασμένο μου σπίτι και έριξαν από τις βιβλιοθήκες όλα τα βιβλία στο πάτωμα, μήπως και βρουν χρήματα μέσα στις σελίδες… Εγώ που τα βρήκα όλα κάτω, το μόνο που βρήκα και μάζεψα ήταν οι ήρωες των βιβλίων που τόσα χρόνια μου συμπαραστέκονται και είχαν διαμορφώσει τη ζωή μου.
Αισθάνομαι πως παρακολουθώ μια όπερα μπούφα μαζί με ένα γκροτέσκο θρίλερ όπου κάποιοι κυνηγούν αυτούς που έχουν κυνηγηθεί με την απίστευτη δικαιολογία «πως έτσι λειτουργεί η δημοκρατία» κι ενώ στο παρασκήνιο παραμονεύει ένα alien (φυσικά η σύγχρονη πανίσχυρη Δεξιά) για να εξολοθρεύσει τους όποιους «νικητές».
Δεν με ενδιαφέρουν οι βαθυστόχαστες αναλύσεις ούτε η θεωρία πως «στη δημοκρατία δεν υπάρχουν αδιέξοδα» γιατί πολύ απλά, δεν βλέπω -με όλα αυτά που γίνονται- διέξοδο και η δημοκρατία μας είναι στο κρεβάτι με υψηλό πυρετό. Το κυρίαρχο συναίσθημα στην πλειοψηφία των πολιτών είναι η διαρκής ανασφάλεια για ΟΛΑ. Δεν θέλω να πιστέψω με τίποτα αυτό το συναίσθημα.
Για την Πολιτική, έτσι, χωρίς συμβολισμούς
Ανδρέας Καφετζής, τέως αντιδήμαρχος Αλεξανδρούπολης
Ερωτεύτηκα τον Λεωνίδα Κύρκο τότε, το 1985, όταν πρωτοπολιτεύθηκα στον Εβρο, την πατρίδα μου. Τότε που το ΠΑΣΟΚ κυριαρχούσε και ο αγώνας μας ήταν για να εκλέξουμε τον Λεωνίδα στη Βουλή. Ερχόταν με το πρωινό αεροπλάνο, το «γαλατάδικο», για να μας βοηθήσει στη δύσκολη εκστρατεία. 8.30 το πρωί έπρεπε να είμαστε συνεπείς στο ραντεβού στη Ζώνη, στον Βόρειο Εβρο, για το ραντεβού με τον κοινοτάρχη. Ερχόταν συχνά. Αλλωστε Θρακιώτης ήταν, από το Σαμάκοβο της Ανατολικής Θράκης.
Με δίδαξε πολλά. Για τον σοσιαλισμό με ανθρώπινο πρόσωπο. Για την ανιδιοτελή προσφορά στην Πολιτική με Π κεφαλαίο. Για την ενοποιητική δύναμή της. Ετσι συνεργάστηκε με τον Χαρίλαο και ξεπέρασαν αντιπαλότητες δεκαετιών κι έφτιαξαν τον ενιαίο Συνασπισμό, τον προάγγελο του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία. Αγωνίστηκα όλα αυτά τα χρόνια σε διάφορες συλλογικές διαδικασίες, υπηρέτησα τον τόπο μου από δεύτερες και τρίτες θέσεις και ήμουν ευτυχής που έβαλα ένα λιθαράκι.
Είχα ευχηθεί στην Εφη Αχτσιόγλου, κατά την προεκλογική ομιλία της στην Αλεξανδρούπολη: «Συντρόφισσα, άντε και θα έχουμε Βορειοελαδίτισσα πρωθυπουργό». Χαμογέλασε αινιγματικά… Ισως μεγάλο βάρος στις πλάτες της. Η αποχώρησή της με λύπησε βαθιά. Τώρα που η Ακροδεξιά γιγαντώνεται στην Ευρώπη, η Αριστερά μικροσκοπείται.
Εχουμε πολλά ακόμη να δούμε
Μιχάλης Τρεμόπουλος, πρ. ευρωβουλευτής των Πρασίνων – δημοτικός σύμβουλος Θεσσαλονίκης
Οπως σε κάθε διάσπαση, ένα τμήμα απογοητεύεται από όλους αλλά και κάθε πλευρά ενεργοποιεί δυνάμεις συσπείρωσης και συμπεριφορές φανατισμού. Οι εντάσεις φαίνεται να κόβουν γέφυρες, αλλά η εμπειρία δείχνει ότι ίσως δεν είναι οριστικές.
Τυπικά φαίνεται ότι οι ηττημένοι απλώς δεν αποδέχονται το αποτέλεσμα μιας κοινά αποδεκτής διαδικασίας, όπου με ένα… 2ευρω θα αναδεικνυόταν πρόεδρος σε μια ιστορική στιγμή για ένα τραυματισμένο κόμμα. Στην ουσία, άτομα με ιστορία και αξίες χειραφετητικές αδυνατούν να συνυπάρξουν με έναν ηγέτη που δηλωμένο κίνητρό του έχει το να γίνει πρωθυπουργός – φιλοδοξία που ενέπνευσε και ένα ετερόκλητο κοινό. Δηλώνει αδιαμεσολάβητος στη σχέση του με την κοινωνία και προσπαθεί να αποκτήσει λαϊκό έρεισμα ακόμη και σε μεγαλύτερες ηλικίες, που αναπολούν ρετουσαρισμένη την εποχή της ακμής τους.
Κάθε άλλο παρά ενοχλούν η απειρία του και ο σεξουαλικός του προσανατολισμός. Οχι όμως και η υποβάθμιση της συλλογικής λειτουργίας, η έλλειψη σεβασμού σε ανθρώπους με προσφορά, η επιφανειακή προσέγγιση του εθνικού φαινομένου, της ελληνικότητας και της οικολογίας, η άγνοια του επείγοντος χαρακτήρα της αλλαγής του αναπτυξιακού μοντέλου, η ανύπαρκτη σχέση του με τα κινήματα των πολιτών και η προνομιακή του σχέση με μαζικούς/επαγγελματικούς επικοινωνιακούς χειρισμούς της κοινωνικής συνείδησης.
Εχοντας συμβούλους με επιδόσεις στον λαϊκισμό, τη συντηρητική εκδοχή της πολιτικής, τη μη επίδειξη σεβασμού στους πολιτικούς αντιπάλους, τη δυσανεξία στη θεωρητική ανάλυση, την υποτίμηση του ταξικού φαινομένου και της οικολογικής κρίσης, έχουμε μάλλον πολλά ακόμη να δούμε και να ακούσουμε…
Ντίνα Δασκαλοπούλου
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ
