Macro

Αυταρχισμός, άλτερ έγκο του νεοφιλελευθερισμού

Η εικόνα που αποκομίσαμε από τη στάση της κυβέρνησης στην επέτειο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, φαίνεται πως δεν ήταν ακριβής. Τελικά, στόχος της αυταρχικής και απρόκλητης κατασταλτικής βίας κατά της συμβολικής εκδήλωσης μπροστά στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου δεν ήταν κυρίως ο αποχαρακτηρισμός του ΚΚΕ ως «υπεύθυνης δύναμης» κατά τα νεοδημοκρατικά μέτρα, αλλά η κλιμάκωση μιας επίθεσης συνολικά εναντίον της αριστεράς – και σε ένα βαθμό εναντίον του συνόλου της δημοκρατικής αντιπολίτευσης. Αυτό, τουλάχιστον, προκύπτει από την πρωτοφανή ενέργεια της εισαγγελικής αρχής να στραφεί κατά της ηγεσίας των τριών κομμάτων της αριστεράς, μεταξύ των οποίων και της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ως υπεύθυνης για την παραβίαση των μέτρων για την πανδημία!

 

Η ανεξάρτητη δικαιοσύνη και η εξαρτημένη κυβέρνηση

Η εκδοχή ότι πρόκειται για μια ενέργεια της ανεξάρτητης δικαστικής εξουσίας αποτελεί μια εντελώς επιφανειακή δικαιολογία για τη σιωπή της ΝΔ. Η πολιτική πραγματικότητα είναι σαφής. Μπορεί η κίνηση της εισαγγελικής αρχής να προκλήθηκε από μηνυτήρια αναφορά γνωστού παράγοντα της ακροδεξιάς, αλλά την ευχέρεια για την πρωτοβουλία του αυτή τού την παρείχαν οι διαρκείς υποχωρήσεις της ηγεσίας της ΝΔ στις απαιτήσεις της ακροδεξιάς πτέρυγάς της, που ζητάει επίμονα σκληρή στάση απέναντι στην αριστερά. Η πτέρυγα αυτή βρήκε μια πολύ καλή ευκαιρία να προωθήσει και δημόσια τις θέσεις της με αφορμή την αυταρχική στάση της κυβέρνησης απέναντι στις εκδηλώσεις τιμής για την εξέγερση του Πολυτεχνείου. Αυτό είναι που δίνει το δικαίωμα στους εκφραστές της να υποκινούν δικαστικές διώξεις κατά της ηγεσίας των κομμάτων της αριστεράς. Από την άποψη αυτή, μπορεί μεν τέτοιες πρωτοβουλίες να δυσκολεύουν τη θέση του, κατά δήλωσή του, κεντροδεξιού κ. Μητσοτάκη στο επικοινωνιακό πεδίο, αλλά μόνο κεραυνοί εν αιθρία δεν είναι. Εντάσσονται στη γενική γραμμή, όσο «ατυχώς» κι αν εκδηλώνονται.

 

Νεοφιλελευθερισμός και ακραία δεξιά

Ποια είναι, όμως, αυτή η γενική γραμμή. Είναι ο πολιτικός τόπος όπου μπορούν, κατά καθόλου παράδοξο τρόπο, να συνυπάρξουν ένας νεοφιλελεύθερος κεντροδεξιός με έναν ακραίο δεξιό. Ο τόπος αυτός είναι η αμείλικτη εφαρμογή ενός νεοφιλελεύθερου οικονομικού και κοινωνικού σχεδίου, το οποίο έχει ανάγκη από την παράλληλη εφαρμογή τής πιο αυταρχικής κατασταλτικής πολιτικής. Στην πιο αυθεντική μορφή τους αυτά τα σχέδια δοκιμάστηκαν στο παρελθόν σε καθαρές δικτατορίες. Δεν είναι επικοινωνιακό τρυκ, όταν θυμίζουμε ότι το ασφαλιστικό που μας ετοιμάζουν, είναι το ασφαλιστικό του Πινοσέτ. Είναι απλή πραγματικότητα.

Συχνά λέμε ότι η κυβέρνηση της ΝΔ χρησιμοποιεί σαν ευκαιρία την πανδημία, για να περάσει τις αντιδραστικές αντιμεταρρυθμίσεις της. Η πραγματικότητα είναι μάλλον κάπως διαφορετική. Η ΝΔ είχε έτσι κι αλλιώς σκοπό να επελάσει κατά της κοινωνίας. Η πανδημία, αρχικά τουλάχιστον, ανέκοψε την ορμή της, καθώς πρόσθεσε απρόβλεπτα και επικίνδυνα στοιχεία στο σκηνικό. Αυτό που επιχειρεί τώρα, είναι τις αναγκαίες, αλλά και τις μη αναγκαίες, περιοριστικές των ελευθεριών πολιτικές να τις αξιοποιήσει κατάλληλα, ώστε την επομένη της πανδημίας να βρεθούμε σε μια πραγματικότητα που συνηθίσαμε να θεωρούμε ανεκτή σε έκτακτες περιστάσεις, αλλά θα συνεχίσει να μας συνοδεύει και στην «κανονικότητα», στη «νέα» κανονικότητα, όπως την ονομάζουν.

Και σήμερα, λοιπόν, αλλά και αύριο πολύ περισσότερο, τους χρειάζεται μια κοινοβουλευτική δημοκρατία, όπου η δυνατότητα της αντιπολίτευσης, ιδίως της αριστεράς, να λέει τη γνώμη της, να αντιτίθεται στην πολιτική της κυβέρνησης θα συνεχίσει να υφίσταται. Όμως, ο λόγος της με όλους τους τρόπους θα εμποδίζεται να ακουστεί και, κυρίως, θα απαξιώνεται ως ανεύθυνος, λαϊκιστικός, ανεφάρμοστος, επικίνδυνος και, τελικά, ανάξιος να υπάρχει. Η ποινικοποίησή του είναι η πιο χοντροκομμένη ίσως μορφή εφαρμογής αυτού του δόγματος. Ωστόσο, και οι πιο «λεπτεπίλεπτες» δεν είναι λιγότερο επικίνδυνες για το δημοκρατικό πολίτευμα.

 

Δημοκρατία ανάπηρη τάζουν

Αξίζει τον κόπο να μελετήσει κάποιος όλες τις συζητήσεις στη Βουλή αυτής της περιόδου, για να αθροίσει τις αντιθέσεις, τις ενστάσεις και τις αλλεπάλληλες αντιπροτάσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Η κυβερνητική πλειοψηφία δεν τις αποκρούει μόνο ως απαράδεκτες, απαξιώνει συνήθως να αναφερθεί έστω σ’ αυτές, τις προσπερνάει σαν ανύπαρκτες. Σπανιότερα τις διαστρεβλώνει τόσο, ώστε να μπορεί να φανεί δικαιολογημένη η απόρριψή τους. Και δεν το κάνει μόνο με τον κύριο αντίπαλό της, τον ΣΥΡΙΖΑ. Στο ΚΚΕ απαξιώνει να αναφερθεί φορτώνοντάς του την κατηγορία ότι βρίσκεται σε…άλλο πλανήτη, παρά το γεγονός ότι συχνότατα οι προτάσεις του κατατίθενται με γνώμονα τα συγκεκριμένα προβλήματα λαϊκών τάξεων. Όσο για τις προτάσεις τού Κινήματος Αλλαγής, αδιαφορεί για τον κόπο που καταβάλλουν τα επιτελεία του, για να καταθέτουν διαρκώς καθόλα συζητήσιμες και επεξεργασμένες προτάσεις. Στην τελευταία συνεδρίαση της Βουλής, την περασμένη Τετάρτη, ο κ. Μητσοτάκης απαξίωσε να αναφερθεί στις προτάσεις που κατέθεσε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο Αλ. Τσίπρας, παρότι προκλήθηκε επανειλημμένα και παρότι αυτές αφορούσαν την αντιμετώπιση της πανδημίας και όχι το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό.

Στο επικίνδυνο αυτό έργο της, η κυβέρνηση συνεπικουρείται από τα καλοταϊσμένα μίντια, τα οποία δημιουργούν έναν προστατευτικό κλοιό, που χρειάζονται τεράστιες προσπάθειες, για να μπορέσει να ραγίσει κάπου και να ακουστούν λίγες λέξεις, που να θυμίζουν ότι υπάρχει αντιπολίτευση, ιδίως της αριστεράς, που λέει κάτι διαφορετικό με ένα λόγο συγκροτημένο και κατανοητό και όχι με θραύσματα από ομιλίες ή δελτία του γραφείου τύπου, ή με προκλητούς τηλεκαβγάδες σε τηλεπαράθυρα. Κι αυτό είναι ένα εξίσου σημαντικό πρόβλημα λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος. Γιατί συμβάλλει στην εξέλιξη της επιχείρησης εξαφάνισης της αντιπολίτευσης, που τόσο έχει ανάγκη ο νεοφιλελευθερισμός, για να επιβληθεί σαν η μόνη έλλογη λύση.

Ένας καλός σύντροφος παρατηρούσε για όλα αυτά τις προάλλες ότι συμβαίνουν κάτι τέτοια στα κοινοβουλευτικά πολιτεύματα. Ασκείται συχνά με απόλυτο και αυταρχικό τρόπο η κυριαρχία της κυβερνητικής πλειοψηφίας και ιδίως κατά της αριστεράς. Δεν έχει άδικο. Μόνο που αποτελούσαν συνήθως σημάδια κόπωσης και παρακμής των κοινοβουλευτικών θεσμών, πραγματική απειλή για τη δημοκρατία. Αυτή που ο νεοφιλελευθερισμός θεωρεί εμπόδιο, ενώ η αριστερά προπομπό και προάγγελο της άκρως αναπτυγμένης μορφής της, του κομμουνισμού – όπως μα θύμισε πρόσφατα από την «Εποχή» ο Μάκης Κουζέλης.

Χαράλαμπος Γεωργούλας

Πηγή: Η Εποχή