Πάνος Λάμπρου

Tο «αντίο» είναι μια λέξη δύσκολη όταν αυτό είναι το τελευταίο. Δύσκολα λέμε, λοιπόν, αντίο στον σύντροφό μας τον Τάσο Κουράκη. Αντίο, αλλά κρατάμε από εσένα πολλά. Το ήθος, την ευγένεια, την αγωνιστικότητα, την ατελείωτη ποιητική σου διάθεση, τη γνώση, την κριτική και αναστοχαστική σκέψη, το πάθος για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες. Κυρίως, όμως, θα πω, τον τρόπο που καταλάβαινες την πολιτική, που έκανες πολιτική. Κάποια στο διαδίκτυο σημείωσε ότι ριζοσπαστική αριστερά σημαίνει Τάσος Κουράκης. Συνυπογράφω βάζοντας ένα (και) Τάσος Κουράκης. Όχι για να κλέψουμε λίγη από την απαράμιλλη αριστεροσύνη του. Αλλά για να πούμε τούτο: Ο Τάσος ήταν με τη συλλογικότητα. Αυτό το «και», το «με», το «μαζί», ήταν που ξεχώριζε τον αγαπημένο μας σύντροφο, αλλά και κάτι άλλο, που όμοιό του δεν έχω γνωρίσει. Ο Τάσος έκανε πράγματα που δεν περίμενες από έναν πολιτικό, έστω και αν αυτός ήταν της ριζοσπαστικής αριστεράς. Όχι, δεν αναφέρομαι στην Παλαιστίνη και στο ταξίδι στην Γάζα. Όχι, δεν σημειώνω το ευρωπαϊκό και παγκόσμιο φόρουμ και τις διαδηλώσεις στις ευρωπαϊκές πόλεις. Ούτε καν στις εξαιρετικές ποιητικές συλλογές, που τον ξεχώριζαν. Ο Τάσος ήταν (ανάμεσα σε πάρα πολλά) του κινήματος. Και λοιπόν, θα μου πείτε…. Ναι, αλλά ο Τάσος Κουράκης ήταν (ας με συγχωρέσει για τον όρο) παλαιάς κοπής. Που σημαίνει, στην προκειμένη, ότι όσα έκανε δεν τα διαλαλούσε κατ’ ανάγκη, δεν ήταν μέρος του πλούσιου, έτσι κι αλλιώς, βιογραφικού του. Εξηγούμαι: Την περίοδο που ήταν βουλευτής, σε εκείνα τα πέτρινα, αλλά συναρπαστικά χρόνια του 3%, ο Τάσος μας συμμετείχε χωρίς δεύτερη σκέψη (και) στο κίνημα για την υπεράσπιση των δικαιωμάτων των κρατουμένων. Δεν ήταν μια εύκολη υπόθεση. Είχε πολιτικό κόστος, όπως κάθε τι που υπερβαίνει τα εσκαμμένα και διεισδύει στο άβατο του συστήματος. Που θίγει τον πυρήνα του νόμου και της τάξης. Αλλά ο Τάσος το έκανε. Δεν πήρα την άδειά του για να το γράψω, αλλά τώρα πια έχω την αίσθηση πως δεν υπάρχει λόγος να το έχουμε απλώς στο μυαλό μας, όσοι και όσες το έχουμε… Ήταν λίγες ημέρες πριν τις εκλογές, αρκετά χρόνια πριν. Σε πόλη της περιφέρειας διεξαγόταν δίκη, που δεν είχε πολιτικό άρωμα. Ζητήσαμε από τον Τάσο να είναι μάρτυρας γνώμης, μάρτυρας υπεράσπισης. Και ο Τάσος πήγε. Η δίκη αναβλήθηκε για λίγες ημέρες αργότερα, μια ανάσα πριν από τις εκλογές, που ανάμεσα σε άλλα θα κρινόταν η βουλευτική έδρα της Θεσσαλονίκης. Στους διαδρόμους του δικαστηρίου βρήκαμε τον Τάσο Κουράκη για να του πούμε τα νέα, να τον ευχαριστήσουμε και να του (μας) ευχηθούμε καλή επιτυχία στις εκλογές. Μας άκουσε και η απάντησή του μας αιφνιδίασε: «Την ημέρα της δίκης θα είμαι πάλι εδώ» και ας ήξερε τις τυχόν συνέπειες αυτής της απόφασης. «Θα είμαι εδώ» και συνέχισε να διαβάζει το βιβλίο που είχε στα χέρια του. Μικρό, αλλά τεράστιο δείγμα του συντρόφου μας. Η ζωή πρώτα απ' όλα, το δίκιο, η αλληλεγγύη στον άνθρωπο, τα δικαιώματα, η ελευθερία. Θα είχα να πω πολλά για αυτές τις μικρές στιγμές, που έδειχναν το μεγαλείο του Τάσου Κουράκη. Αλλά έως εδώ. Και κάτι ακόμα: τον Τάσο Κουράκη δεν τον ήξερα πάντα. Τον γνώρισα ως βουλευτή του Συνασπισμού και αγνοούσα (κακώς) την πολιτική διαδρομή του. Σε μια από τις συζητήσεις που κατά διαστήματα κάναμε και δεν αφορούσαν τα δικαιώματα, είπα στον Τάσο, με βάση στερεότυπα, που ασφαλώς και εγώ κουβαλούσα, ότι είμαι σίγουρος ότι προέρχεται από το ΚΚΕ Εσωτερικού. Αιφνιδιασμός: «Όχι, ήμουν στο ΚΚΕ». Τον κοίταζα… «Γιατί σου κάνει εντύπωση; Εσύ ήσουν στο Ρήγα και εγώ στην ΚΝΕ. Εσύ στο ΚΚΕ Εσωτερικού και εγώ στο ΚΚΕ. Και οι δύο είμαστε στον ΣΥΡΙΖΑ και αυτό που έχουμε σήμερα είναι πάρα πολύ σημαντικό. Γιατί μάθαμε ο ένας από τον άλλο. Μάθαμε να ακούμε, να συζητάμε, να είμαστε ανοιχτοί στην κριτική σκέψη». Αυτός ήταν ο Τάσος Κουράκης, ανοιχτός στην κριτική σκέψη και τον αναστοχασμό, ποιητής και πολιτικός, ακτιβιστής και διανοούμενος. Αριστερός με όλη τη σημασία της λέξης…

Η Αριστερά, για να είναι Αριστερά της κοινωνικής απελευθέρωσης και όχι μια διαχειριστική δύναμη εναλλαγής στην εξουσία, χρειάζεται να έχει μια ολιστική, μια καθολική ματιά. Καμιά κοινωνία δεν μπορεί να είναι δίκαιη αν τμήματά της κινούνται σε ζώνες κοινωνικού αποκλεισμού. Δεν είναι «ευαισθησία» ο δημόσιος λόγος και η δράση για τους ανάπηρους, αλλά σημαντική πλευρά στον δρόμο του μετασχηματισμού κράτους και κοινωνίας, που θα χωρά όλους τους ανθρώπους χωρίς αποκλεισμούς και καταπίεση. Δεν είναι «ευαισθησία» η αλληλεγγύη μας στους φυλακισμένους, αλλά πολιτική άποψη για τον άφρονα σωφρονισμό και την κοινωνική επανένταξη. Δεν είναι «ευαισθησία» η αλληλεγγύη μας στα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα, στους άστεγους ή τους άνεργους, αλλά μια διαφορετική αντίληψη για την κοινωνική οργάνωση, μια απάντηση στον ατομισμό και τις πολλαπλές ανισότητες. Δεν είναι «ευαισθησία» το μωβ που θέλουμε να έχουμε στις σημαίες μας, αλλά κοινωνική και πολιτική προσέγγιση για την κοινωνία που οραματιζόμαστε. Δεν είναι «ευαισθησία» για τα «παιδιά με τα παπιά», αλλά στήριξη σε σκληρά εργαζόμενους. Δεν είναι «ευαισθησία» η περιβαλλοντική και οικολογική ματιά της Αριστεράς, αλλά απάντηση στις καταστροφικές συνέπειες μιας πλανητικής κρίσης, που όμοιά της δεν είχαμε στο παρελθόν. Δεν είναι «ευαισθησία» η εναντίωσή μας στην πανεπιστημιακή αστυνομία και τον αυταρχισμό, η πάλη κατά των νεοναζιστικών συμμοριών, των φαινομένων κρατικής βίας. Είναι κάτι πολύ περισσότερο, είναι η ταυτότητα και η ψυχή μας. Και, κυρίως, είναι η πολιτική μας άποψη. Συνεπώς, έχει τεράστια σημασία να βγούμε οριστικά από τη λογική ότι τα ζητήματα αυτά αφορούν κάποιους «ευαίσθητους συντρόφους». Τα δικαιώματα και οι ελευθερίες αφορούν το σύνολο της Αριστεράς, αρκεί η ίδια να θέλει να είναι η Αριστερά της ανατροπής, της κοινωνικής και καθολικής απελευθέρωσης. Ενόψει, λοιπόν, του 3ου συνεδρίου του, ο ΣΥΡΙΖΑ καλείται να αποδείξει πως η Αριστερά δεν μοιάζει με τις άλλες δυνάμεις, δεν είναι συμπληρωματική δύναμη του πολιτικού συστήματος, αλλά, με όλες τις δυσκολίες και τους αρνητικούς συσχετισμούς, ριζοσπαστική δύναμη ανατροπής. Άλλωστε, γύρω από τα ζητήματα που αφορούν τα δικαιώματα συσπειρώνονται δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι, κατακερματισμένοι ενδεχομένως, λίγο άτακτα, ωστόσο αποτελούν, σε κάθε περίπτωση, τη φωτεινή πλευρά του φεγγαριού. Και η Αριστερά έχει κάθε λόγο να είναι σε αυτή την πλευρά χωρίς ερωτηματικά για την επιλογή της.

Άλλη μια γυναικοκτονία, ενδέκατη, αν δεν κάνω λάθος, μέσα στο 2021. Άλλη μια δολοφονία μιας νέας γυναίκας, η οποία αρνήθηκε τον άντρα αφέντη και αυτός εξέδωσε θανατική καταδίκη. Και υλοποίησε την απόφασή του, δυστυχώς.... Και σκέφτομαι πόσα βάρβαρα "μυστικά" κρύβονται, τούτη τη στιγμή, πίσω από κλειστές πόρτες, μυστικά που δεν φτάνουν στη δολοφονία, αλλά στη λεκτική και σωματική βία. Γιατί ο "άντρακλας" θεωρεί τη γυναίκα κτήμα του, ιδιοκτησία, υποχρεωμένη να κάνει τα κέφια του, να υπακούει χωρίς δεύτερη κουβέντα. Το ζήτημα της βίας κατά των γυναικών, ασφαλώς οι γυναικοκτονίες, είναι ένα πολύ σοβαρό ζήτημα, ίσως περισσότερο σοβαρό από όσο νομίζουμε. Γι αυτό και πολλές φορές επιμένουμε, όσοι και όσες το κάνουμε, να αναδεικνύουμε τα ζητήματα αυτά ως κυρίαρχα, πρωτεύοντα, ζητήματα που μας αφορούν απολύτως. Καμία κοινωνία δεν μπορεί να γίνει καλύτερη, πιο δίκαιη, πιο ανθρώπινη, αν η ματιά και η δράση μας, ασφαλώς και σε κεντρικό επίπεδο, δεν αφορά τα ζητήματα του σεξισμού και της πατριαρχίας. Αν δεν αφορά τον ρατσισμό, τις πολλαπλές διαχωριστικές γραμμές, την απελευθέρωση της γυναίκας από τη διπλή καταπίεση της ανδροκρατίας και του καπιταλισμού.... Το ζήτημα της βίας κατά των γυναικών είναι πολύ σοβαρό θέμα, ιδεολογικό, αξιακό και μας αφορά....

Ο Μπογδάνος, ο φράκτης, οι προετοιμασίες για έναν ακήρυχτο πόλεμο, οι Ταλιμπάν που (δήθεν) καθησυχάζουν και τρομοκρατούν, η πολιτισμένη Ευρώπη, που θωρακίζεται, ο χριστιανικός κόσμος, που αδιαφορεί για το... πλησίον του, οι Αμερικάνοι, τα οικονομικά συμφέροντα, οι άλλες μεγάλες δυνάμεις, που κάνουν το δικό τους παιχνίδι. Και πίσω, μπροστά από όλα αυτά, άνθρωποι, στοιχειώδη δικαιώματα που δολοφονούνται βίαια. Μειονότητες, γυναίκες, ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα, παιδιά.... Ένας ολόκληρος κόσμος υπό διωγμό, μια κοινωνία αλυσοδεμένη στα γρανάζια του θρησκευτικού μίσους, της ανδροκρατίας, του φανατισμού της αμάθειας. Οι σκηνές που φτάνουν στα μάτια μας υπερβαίνουν τη φαντασία μας, συγκλονίζουν. Η απελπισία σε όλο το θλιβερό μεγαλείο της και η θέληση για ζωή, θαυμαστή και μεγαλειώδης. Δεν μπορεί παρά να είμαστε με τους κατατρεγμένους, με τις διωκόμενες, με όσες και όσους επιχειρούν να γλιτώσουν από το μένος και το μίσος των Ταλιμπάν. Και ναι, δεν μπορεί παρά να σιχαινόμαστε τους απάνθρωπους φράχτες, που στήνονται σε όλη την Ευρώπη (ασφαλώς και τους δικούς μας), τις επαναπροωθήσεις προσφύγων, τα πολεμικά ανακοινωθέντα, το σκοταδισμό των "πολιτισμένων"... Δεν χωρούν μεν αλλά,. Απάντηση στους Ταλιμπάν του Αφγανιστάν δεν μπορεί να είναι οι Ταλιμπανισμός της ελληνικής και παγκόσμιας ριζοσπαστικής δεξιάς. Να μην δειλιάσουμε να υπερασπιστούμε τις ουμανιστικές αξίες, τον ανθρωπισμό, τη δημοκρατία, την ελευθερία και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι ανατριχιαστικές δηλώσεις των διαφόρων της δεξιάς και ακροδεξιάς, οι ιδέες τους, πολεμούνται επιθετικά με τις δικές μας ιδέες, τις δικές μας αξίες, τις δικές μας πράξεις. Η ανελευθερία θα νικηθεί αν υπερασπιστούμε σθεναρά, με πάθος και χωρίς ερωτηματικά της ελευθερία και τα δικαιώματα.

Απάντηση στον ριζοσπαστισμό της Δεξιάς είναι ο ριζοσπαστισμός της Αριστεράς. Μια Αριστερά, που δεν θα αναζητά επίμονα ένα μίζερο και κουρασμένο ρεαλισμό, αλλά μια διαρκή επαφή με τους ανθρώπους της εργασίας και έναν πολύχρωμο κόσμο, που εν δυνάμει, βρίσκεται στα αριστερά του ποταμού. Οι χιλιάδες άνθρωποι, οι οποίοι διαδήλωσαν στους δρόμους ενάντια στον περιορισμό της δημοκρατίας, ο ξεσηκωμός της νεολαίας την ημέρα της απόφασης στη δίκη της νεοναζιστικής συμμορίας της Χρυσής Αυγής, οι πορείες για τη δολοφονία του Ζακ, οι φεμινιστικές συγκεντρώσεις, η Ρόζα Νέρα στα Χανιά, οι μαζικές κινητοποιήσεις της φοιτητικής νεολαίας, οι συγκεντρώσεις για το αντεργατικό νομοσχέδιο φέρνουν στην επιφάνεια ένα διαφορετικό κόσμο, ο οποίος αρνείται να γίνει γρανάζι στο σχεδιασμό της Νέας Δημοκρατίας. Η αριστερά για να μην μπει στο κάδρο του συστήματος, που με τόση επιμονή επιδιώκουν εχθροί και «φίλοι», χρειάζεται να γίνει περισσότερο λαϊκή, αλλά όχι λαϊκιστική, περισσότερο μαχητική, νεανική, φεμινιστική, αντιρατσιστική, οικολογική, δικαιωματική, δημοκρατική ως προς τις λειτουργίες της, ασφαλώς αντικαπιταλιστική. Το όραμα του σοσιαλισμού με ελευθερία και δημοκρατία, όσο και αν είναι μακρινή κουκίδα στον ορίζοντα, συγκροτεί και τρόπο και δρόμο. Και αυτόν έχουμε κάθε λόγο να ακολουθήσουμε.

Είναι δικαίωμα, λέει η κυρία Νικολάου, των κρατουμένων, επιτρέπεται η συνδρομητική τηλεόραση και η ειδική διατροφή, αρκεί να πληρώνουν οι κρατούμενοι. Όπως επιτρέπεται ένα ψυγείο μέσα στο κελί, ένα ραδιόφωνο, σύνεργα για παρασκευή φαγητού, καθαριστικά, σαπούνια. Το σωφρονιστικό μας σύστημα είναι φιλελεύθερο, ανεκτικό, ανθρώπινο... Στους έχοντες.... Γιατί υπάρχουν και αυτοί που δεν έχουν και είναι η συντριπτική πλειοψηφία στη χώρα των κλουβιών. Ή δεν είναι έτσι κυρία Νικολάου; Ας πάμε μια βόλτα στις φυλακές νέων στο Βόλο ή σε Αυλώνα και να αναζητήσουμε την περιβόητη ισοτιμία, που μεριμνά η κ. Νικολάου στο μηδενικό ποσό, που έχουν στο λογαριασμό τους οι νεαροί κρατούμενοι. Ας πάμε μέχρι την Θήβα στις γυναικείες φυλακές. Ας επισκεφθούμε την Ε' πτέρυγα των φυλακών Κορυδαλλού, αναζητώντας μια χλωρίνη. Ας βρεθούμε στις φυλακές Χαλκίδας με τα εκατομμύρια των κοριών, που δίνουν μάχη μέχρι εσχάτων με τις κατσαρίδες. Ας πάμε σε μια φυλακή, τυχαία, χωρίς προγραμματισμό, μια ματιά μόνο φτάνει για να σκύψουμε το κεφάλι από ντροπή. Αλλά η κυρία Νικολάου, δεν ντρέπεται. Πανηγυρίζει και αναφέρεται στο γράμμα του νόμου και όχι στην ουσία του. Όχι κυρία Νικολάου, μέριμνα για την ισοτιμία των κρατουμένων σημαίνει ότι η Πολιτεία φροντίζει τα δικαιώματα να τα απολαμβάνουν όλες και όλοι. Και όχι μόνο οι έχοντες.... Ο κ. Φθουρθιώτης δικαιούται και ειδική διατροφή και συνδρομητική τηλεόραση και χλωρίνη και σαπούνι και οδοντόκρεμα και πολλά πολλά άλλα. Αλλά τα ίδια δικαιούται και ο Αχμέτ, και ο Γιώργος και η Ελένη και ο Ρόμπερτ και ο Χασάν. Τα δικαιούνται όλες και όλοι, που βιώνουν τον εγκλεισμό στη χώρα των κλουβιών. Ή δεν είναι έτσι κυρία Νικολάου;

Ήρθε και η σειρά του Δημήτρη Τζανακόπουλου. Τα λαγωνικά της ΝΔ, των παραπολιτικών και μονταζιέρας ανακάλυψαν το μεγάλο... ατόπημα (!) του γραμματέα της ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ. Και από τη στιγμή της μεγάλης "αποκάλυψης" (τρομάρα τους) τα δεξιά και συστημικά μέσα ενημέρωσης (ο Θεός να τα κάνει), το μετέτρεψαν σε σήριαλ. Σε κακόγουστο σήριαλ! Μα τι είπε ο Δημήτρης Τζανακόπουλος; Είπε κάτι που να δικαιολογεί τόση φασαρία; Του ξέφυγε κάποια λέξη, που δεν έπρεπε να πει; Ήταν προσβλητικός; Ήταν επιθετικός; Τίποτα απ' όλα αυτά. Είπε μια αλήθεια, την οποία ζήσαμε στο πετσί μας τα χρόνια της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ. Ποια είναι αυτή; Ότι όλη αυτή την περίοδο υπήρξαν αυτονομημένες εστίες εξουσίας, που ΚΑΙ φίλτραραν ΚΑΙ καθυστερούσαν ΚΑΙ εμπόδιζαν, πολιτικές αποφάσεις της εκλεγμένης κυβέρνησης. Δηλαδή υπήρχε παράκαμψη της λαϊκής κυριαρχίας. Πως αλλιώς να το πούμε; Πόσο πιο κομψά; Σταλινισμός απαντά η ΝΔ Καθεστωτική και αυταρχική νοοτροπία λέει το ΚΙΝΑΛ. ΝΑΙ, καλά ακούσατε το γνωστό... αντικαθεστωτικό και αντιαυταρχικό ΚΙΝΑΛ. Ως φαίνεται τα στελέχη της ΝΔ, τα στελέχη του ΚΙΝΑΛ, δεν είχαν ακούσει τίποτα, για παράδειγμα, για τους ακροδεξιούς και νεοναζιστικούς θύλακες εντός της αστυνομίας. Φήμες της τρισκατάρατης αριστεράς, φαντασιώσεις προερχόμενες από το παρελθόν, αριστερίστικές εμμονές... Αλλά δεν είναι εμμονές... Αισθάνομαι την ανάγκη να σταθώ στο πλευρό του Δημήτρη Τζανακόπουλου, όχι γιατί είναι ο γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά γιατί με δημόσιο τρόπο και όχι στα μουλωχτά, όπως προσπάθησαν να το εμφανίσουν, είπε μια αλήθεια. Μια μεγάλη αλήθεια....

Η συζήτηση για την... ώρα, αυτή την κατάλληλη και την πρέπουσα, κρατάει χρόνια. "Δεν είναι η ώρα", απαντούν με στόμφο και πείσμα διάφοροι, ευτυχώς όχι πολλοί. "Συμφωνώ, αλλά δεν είναι η ώρα - εδώ ο κόσμος χάνεται και εσείς...." Και άλλα τέτοια. Περίεργο, για τους ίδιους η ώρα δεν φτάνει ποτέ. Και κόβω το κεφάλι μου πως η ώρα δεν θα έρθει, όχι γιατί φταίει το ρολόι, αλλά γιατί πίσω από τη φράση "δεν είναι κατάλληλη η ώρα", κρύβεται σαφής άποψη. Δεν συμφωνούν επί της ουσίας. Δικαίωμα ασφαλώς.... Αφορμή για το νέο κύκλο της... ώρας, που "δεν είναι κατάλληλη", ήταν η αναφορά στο σχέδιο προγραμματικών θέσεων του ΣΥΡΙΖΑ για το δικαίωμα του πολιτικού γάμου για όλους, δηλαδή και των ομόφυλων ζευγαριών. "Αυτά είναι του 3%", αποφάνθηκαν κάποιοι. Και κάποιοι άλλοι "η προοδευτικότητα (!!!!) πρέπει να γίνει με τρόπο (!!!), υπάρχουν συντηρητικοί πολίτες". Σωστά, μην τους τρομάξουμε... Μην νομίζουν ότι είμαστε τίποτα αριστεροί του παρελθόντος, που θέλουν ισότητα, δικαιοσύνη, ελευθερία, δικαιώματα. Αλλά και το άλλο, το αμίμητο και σίγουρα εξωφρενικό. "πρώτα να πάρουμε την κυβέρνηση και μετά". Τι μας προτείνουν δηλαδή; Να διεκδικήσουμε την πλειοψηφία, με ένα πρόγραμμα διαφορετικό και να ασκήσουμε άλλη πολιτική μετά. Να πούμε δηλαδή ψέματα, να κάνουμε κόλπο, να κοροϊδέψουμε τον κόσμο. Αυτό δεν είναι δικαίωμα... Ωστόσο, στην πραγματικότητα αυτό που θέλουν είναι να ασκήσουμε μια πολιτική συμβατή με το σύστημα, να εισχωρήσουμε στην κανονικότητά του, να υποστείλουμε τις σημαίες της αμφισβήτησης και του κοινωνικού μετασχηματισμού, να πάψουμε να μιλάμε για τις πολλαπλές ανισότητες, για το διαχωρισμό κράτους εκκλησίας (οι θρησκευόμενοι είναι πολλοί, δεν συμφέρει...). Να πάψουμε να μιλάμε για τους μετανάστες και τους πρόσφυγες (άντε να πούμε μια κουβέντα για τα παιδιά και μέχρι εκεί), για τους φυλακισμένους (και προς θεού μην πούμε τίποτα για τον απεργό πείνας, που η ζωή του κρέμεται πλέον από μια κλωστή), τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα, τους ρομά, τους ανάπηρους και το κοινωνικό μοντέλο. Αυτά είναι του 3%, δηλαδή της... τρισκατάρατης ριζοσπαστικής αριστεράς.... Λοιπόν, κάθε φορά που στη δημόσια συζήτηση θα μπαίνει θέμα (ακατάλληλης) ώρας, θα σημειώνω ότι η ώρα είναι τώρα: Η πλέον κατάλληλη, η πλέον επείγουσα. Τώρα είναι η ώρα να μιλήσουμε για δικαιώματα και ελευθερίες. Τώρα που η παγκόσμια νεοφιλελεύθερη (όχι φιλελεύθερη) και αυταρχική δεξιά, δαιμονοποιεί κάθε μορφή αντίστασης, κάθε σπίθα ανυπακοής, κάθε διαφορετική φωνή, που επιμένει να υπερασπίζεται τον αόρατο κόσμο, τους αποκλεισμένους, τους φτωχούς, το κράτος δικαίου, την ίδια τη δημοκρατία. Η μάχη κατά της δεξιάς στην Ελλάδα, δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνει με τους όρους της δεξιάς. Δεν θα μας επιβάλλει τη δική της ατζέντα, το δικό της πλαίσιο, δεν θα μας τρομοκρατήσει. Η αριστερά -γιατί γι' αυτήν μιλάμε- έχει το δικό της αξιακό φορτίο, το δικό της πρόγραμμα, που δεν μπορεί παρά να είναι ολιστικό και σίγουρα ανταγωνιστικό. Από τις διεθνείς σχέσεις, την πολιτική για τον κόσμο της εργασίας, την εκπαίδευση και την υγεία, έως τα δικαιώματα και τις ελευθερίες.