Κυρία Καββαδία, πιστεύετε ότι η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη έχει χάσει τον έλεγχο με την ακρίβεια;
Ίσως είναι σωστότερο να πούμε ότι η κυβέρνηση δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ να ελέγξει την ακρίβεια. Υπερισχύει, όπως σε όλα τα μεγάλα κοινωνικά προβλήματα που κλήθηκε να αντιμετωπίσει, το δόγμα «επενδύουμε στην επικοινωνία, μεταμφιέζουμε την πραγματικότητα». Σπεύδει, λοιπόν, να ρίξει την ευθύνη για την ακρίβεια στον πόλεμο, παρά το ότι ήδη από τον Σεπτέμβρη όλες οι τιμές είχαν αρχίσει να ανεβαίνουν. «Το φαινόμενο είναι παροδικό» μας έλεγαν τότε. Και ποντάρουν στη μιντιακή τους παντοδυναμία και στην ελπίδα να έχει ο κόσμος ασθενή μνήμη. Στην πραγματικότητα, αυτή η κυβέρνηση δεν έχει καμιά διάθεση να ελέγξει την κερδοσκοπία και την αισχροκέρδεια στην αγορά. Το αντίθετο, αντιλαμβάνεται ως βασική της αποστολή την εξυπηρέτηση των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων που βρίσκονται πίσω από την κερδοσκοπία και την άνοδο των τιμών, πρώτα στην ενέργεια και έπειτα σε όλα τα βασικά καταναλωτικά αγαθά.
Το γεγονός ότι η ακρίβεια είναι, όντως, πανευρωπαϊκό φαινόμενο δεν δικαιολογεί την απραξία της. Άλλες χώρες παίρνουν μέτρα και μάλιστα μέτρα ριζοσπαστικά. Η Ισπανία και η Πορτογαλία το πέτυχαν στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής. Ο κ. Μητσοτάκης απλώς ανακοίνωσε στη Βουλή ότι όταν μάθει κι αυτός πόσα είναι τα υπερκέρδη των ιδιωτών παρόχων ενέργειας, θα αποφασίσει πόσο θα τα φορολογήσει.
Παρ’ όλα αυτά επιχειρεί διαρκώς να πείσει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα ανεύθυνο πολιτικό κόμμα. Παράδειγμα η πρόσφατη συναυλία για την ειρήνη, όπου επί της ουσίας η κυβέρνηση επεδίωξε να πείσει ότι το κόμμα σας δεν καταδικάζει τη ρωσική εισβολή…
Ακούω την κατηγορία της ανευθυνότητας και χαμογελώ. Κι αυτό γιατί η «ευθύνη» έχει άμεση σχέση με τους στόχους σου και με τους ανθρώπους που σε ενδιαφέρουν. Εμάς, μας ενδιαφέρει η ειρήνη στην Ευρώπη και τον κόσμο, και συνεπώς προσπαθούμε να είμαστε υπεύθυνοι και υπεύθυνες για αυτή την πάρα πολύ μεγάλη και σοβαρή υπόθεση. Θα ήμασταν ανεύθυνοι, αν ακολουθούσαμε τον δρόμο που επέλεξε η κυβέρνηση. Η ΝΔ διάλεξε τα χαρακώματα του πολέμου.
Εμείς, το μετερίζι των διπλωματικών λύσεων, τον δύσκολο δρόμο της ειρηνικής διευθέτησης των διαφορών. Καταδικάζουμε την εισβολή του στρατού του Πούτιν στην Ουκρανία, γιατί είμαστε με την ειρήνη. Στεκόμαστε απέναντι στην στρατικοποίηση της Ευρώπης, γιατί έχουμε μνήμη και είμαστε με την ειρήνη.
Διαφωνούμε με την επέκταση του ΝΑΤΟ, γιατί καταλαβαίνουμε τις συνέπειες και είμαστε με την ειρήνη. Εκδηλώνουμε στην πράξη την αλληλεγγύη μας στους πρόσφυγες, σε όλους τους πρόσφυγες -και όχι μόνο στους ξανθούς ή μόνο στους μελαψούς- γιατί ξέρουμε ότι όταν τα βουβάλια μαλώνουν, την πληρώνουν τα βατράχια. Γι’ αυτό λέμε ότι σε κάθε ερώτηση, η απάντηση είναι: Ειρήνη.
«Η ΝΔ διάλεξε τα χαρακώματα του πολέμου. Εμείς, το μετερίζι των διπλωματικών λύσεων, τον δύσκολο δρόμο της ειρηνικής διευθέτησης των διαφορών»
Πότε θεωρείτε ότι θα γίνουν εκλογές, ανεξαρτήτως του τι λέει ο πρωθυπουργός;
Είναι σαφές ότι τη θεσμική πρωτοβουλία την έχει η κοινοβουλευτική πλειοψηφία, δηλαδή η ΝΔ. Τους λέμε «πάμε σε εκλογές» όχι μόνο γιατί διαφωνούμε εμείς με την πολιτική τους, αλλά γιατί δεν αντέχει η πλειονότητα των πολιτών. Έχουμε μια δεξιά κυβέρνηση βαθιά συντηρητική, βαθιά μεροληπτική υπέρ των πλουσίων, βαθιά νεοφιλελεύθερη και αυταρχική.
Ακούστε, δεν συμμερίζομαι απόψεις που λένε πως το πρόβλημα είναι ότι τα κυβερνητικά στελέχη είναι άχρηστα. Η διαχωριστική γραμμή δεν είναι ανάμεσα σε «άχρηστους» και «χρήσιμους», αλλά ανάμεσα στη Δεξιά και την Αριστερά. Ανάμεσα σε μια πολιτική που εξυπηρετεί τα συμφέροντα των λίγων και οικονομικά ισχυρών, και σε μια πολιτική που αναφέρεται στον κόσμο των από κάτω, των φτωχών, των εργαζόμενων, στη γενιά της επισφάλειας και της εργασιακής περιπλάνησης, στον κόσμο της δημιουργίας. Πρόκειται για δύο διαφορετικούς και ανταγωνιστικούς κόσμους. Συνεπώς, τα κυβερνητικά στελέχη είναι πολύ, μα πάρα πολύ, χρήσιμα για το αντιλαϊκό σχέδιο που υπηρετούν και το οποίο βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Το αν υποχρεωθεί ο κ. Μητσοτάκης να πάει σε εκλογές, θα κριθεί εν πολλοίς από την έμπρακτη πίεση του κόσμου.
Στο θέμα του εκλογικού νόμου πιστεύετε ότι θα τηρήσει τη δέσμευσή του για μη αλλαγή;
Εκτιμώ ότι το επιτελείο του κ. Μητσοτάκη βρίσκεται σε ένα σκληρό δίλημμα. Αν προχωρήσει σε αλλαγή του εκλογικού νόμου, που δεν το θεωρώ απίθανο, θα είναι σαν να αποδέχεται την ήττα του. Αν δεν το κάνει, απλώς την υπογράφει από τώρα.
«Τα κυβερνητικά στελέχη είναι πολύ, μα πάρα πολύ, χρήσιμα για το αντιλαϊκό σχέδιο που υπηρετούν και το οποίο βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη»
Βαδίζετε προς το 3ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Ποιο είναι το κεντρικό ζητούμενο του συνεδρίου σας;
Εμείς λέμε συχνά ότι προχωράμε στο 3ο συνέδριό μας εν κινήσει. Κι αυτό, γιατί κάθε μέρα, μα κάθε μέρα στην κυριολεξία, έχουμε ανατροπές, συγκλονιστικές εξελίξεις ή γεγονότα που μας υποχρεώνουν να κινηθούμε, να βγούμε στον δρόμο, να στοχαστούμε και να αναστοχαστούμε. Στη γειτονιά μας γίνεται πόλεμος, η ακρίβεια σαρώνει, η ανεργία φουντώνει, η ενεργειακή κρίση έρχεται να προστεθεί δίπλα στην υγειονομική, την οικονομική και την περιβαλλοντική.
Οι ανισότητες διευρύνονται, οι αδικίες είναι ορατές, οι γυναικοκτονίες έχουν μπει στην καθημερινότητά μας, ο ρατσισμός απειλεί εκ νέου. Θα μπορούσα να συνεχίσω τον ατελείωτο και δυστυχώς μακάβριο κατάλογο… Με αυτά τα ζητήματα πρέπει να ασχοληθεί το συνέδριό μας και συνεπώς να δώσει απαντήσεις, πειστικές και συγκεκριμένες εναλλακτικές λύσεις, σε πλήρη αντιπαράθεση με την ακραία δεξιά και νεοφιλελεύθερη πολιτική της ΝΔ.
Συνεπώς, το ερώτημα είναι με ποια πολιτική μπορείς να αντιμετωπίσεις μια Δεξιά που, κάθε ημέρα που περνάει, θυμίζει πολιτική Όρμπαν. Θα μπορούσε να απαντήσει κάποιος: Με μια πολιτική «μετριοπαθή», με το βλέμμα στο κέντρο, έτσι ώστε να μη φοβίσει τους νοικοκυραίους. Θα ήταν το μεγαλύτερο λάθος. Και αυτό όχι για ιδεολογικούς και μόνο λόγους, αλλά γιατί σε μια κοινωνία βαθιά διχασμένη εξαιτίας των πολιτικών που έχουν εφαρμοστεί, σε μια κοινωνία η οποία στενάζει από τις παλιές και νέες ανισότητες, από τη φτώχεια, την αδικία και τον αποκλεισμό, απάντηση δεν μπορεί να είναι η σιωπή αλλά ένα ανταγωνιστικό, αριστερό, οικολογικό, φεμινιστικό και ριζοσπαστικό πολιτικό σχέδιο. Απάντηση στην ακραία ριζοσπαστική δεξιά, δεν μπορεί παρά να είναι η ριζοσπαστική αριστερά. Κεντρώες λύσεις, μεσαίες λύσεις, δεν υπάρχουν. Και αν υπάρχουν, δεν είναι λύσεις για τον κόσμο που μας ενδιαφέρει. Να πω και τούτο: Εμφανίζουν κάποιοι την Κεντροαριστερά ως το καινούριο, ως την εναλλακτική, ως φερέγγυα απάντηση στο νεοφιλελεύθερο σχέδιο. Κάνουν πως ξεχνούν βέβαια ότι η Κεντροαριστερά στην Ελλάδα και την Ευρώπη, είναι υπεύθυνη για τη σύμπλευσή της με τη Δεξιά και το νεοφιλελεύθερο σχέδιο. Και δεν μιλώ μόνο για το παρελθόν. Ας δούμε τη στάση του SPD στη Γερμανία με τα 100 δισ. των στρατιωτικών εξοπλισμών, με την αναβίωση δηλαδή του μιλιταρισμού. Συνεπώς, στο δίλημμα Κεντροαριστερά ή Αριστερά, η απάντησή μου είναι ξεκάθαρη: Αριστερά.
Προσφάτως δημοσιοποιήσατε εσείς κι άλλοι 12 σύντροφοί σας ένα προσυνεδριακό κείμενο που φέρει τον τίτλο: “Βαρίδια. Ή μήπως όχι;”. Ποιοι σάς θεωρούν βαρίδια;
Εδώ και πάρα πολύ καιρό, εκπρόσωποι συστημικών ΜΜΕ επιχειρούν με ένα μεθοδικό, συστηματικό τρόπο, να εμφανίσουν κάποιους και κάποιες από εμάς σαν «βαρίδια», που δεν αφήνουμε το κόμμα μας να πετάξει και να αγκαλιάσει πλατιές μάζες. Στην πορεία αυτή υπήρξαν δολοφονίες χαρακτήρων, λάσπη, συκοφαντίες, χαρακτηρισμοί που δεν έχουν σχέση με την πολιτική. Στην αρχή το αγνοήσαμε αλλά γρήγορα καταλάβαμε ότι ήταν σε εξέλιξη ένα σχέδιο εξοβελισμού των ιδεών της Αριστεράς. Ήταν οι ίδιοι άνθρωποι που μας κουνούσαν το δάχτυλο και φώναζαν «μένουμε Ευρώπη», όταν εμείς δίναμε μάχη κατά των μνημονίων. Ήταν αυτοί που καθύβριζαν τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, τον Αλέξη Τσίπρα, ως «ψεύτη» και «ανεύθυνο». Ήταν οι ίδιοι που και τότε, όπως και τώρα, μας ζητούσαν να συνετιστούμε, να γίνουμε ένα «κανονικό» κόμμα, ένα κόμμα του συστήματος. Και μερικοί από αυτούς -όχι όλοι- μας περνούσαν γενεές δεκατέσσερις για τη Συμφωνία των Πρεσπών ή για την ψήφιση νομοσχεδίων που αφορούσαν π.χ. δικαιώματα των φυλακισμένων ή της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας.
Και τώρα, επιχειρούν να πείσουν ότι αυτές οι ιδέες, αυτές οι πρακτικές ανήκουν στο παρελθόν. Αλλά για μας είναι εδώ, γιατί αφορούν ζωές, την κοινωνία των πολλών, την προοπτική. Ενοχλούνται όταν μιλάμε για την πλήρη αντίθεσή μας στον καπιταλισμό και επιμένουμε στον σοσιαλισμό με ελευθερία και δημοκρατία. Μόνο που για μας, το όραμα της καθολικής κοινωνικής απελευθέρωσης είναι ματιά, βηματισμός, δρόμος. Είναι η ταυτότητά μας.
«Για μας, το όραμα της καθολικής κοινωνικής απελευθέρωσης είναι ματιά, βηματισμός, δρόμος. Είναι η ταυτότητά μας»
Πιστεύετε ότι αλλάζει η φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ;
Ο κίνδυνος να αλλάξει η φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ είναι υπαρκτός. Όταν κάποιοι στο Ιταλικό ΚΚ έλεγαν «να σπάσει το κέλυφος, να ανοίξουμε τα φτερά μας, να κολυμπήσουμε σε βαθιά νερά», δεν ξέρω τι είχαν αρχικά στο μυαλό τους. Γνωρίζουμε όμως την κατάληξη. Ένα τεράστιο κόμμα διαλύθηκε και η Αριστερά στην Ιταλία δεν συνήλθε ποτέ. Τότε τους έφταιγε το «Κ» (κομμουνιστικό). Μετά ήρθε η σειρά του «Α» (αριστερό), τους έφταιγε και αυτό. Ψάξτε τώρα να βρείτε και το «Δ» (δημοκρατικό), χλόμιασε κι αυτό…. Ας ελπίσουμε να μη συμβεί το ίδιο και στον ΣΥΡΙΖΑ. Προσωπικά, μαζί με χιλιάδες ανθρώπους, μέλη του κόμματος, που αναγνωρίζουμε το κόμμα μας ως το σύγχρονο κόμμα της ανανεωτικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς στην Ελλάδα, κάνουμε ό,τι μπορούμε για να αποτραπεί μια τέτοια εξέλιξη.
Γιατί διαφωνείτε με τον τρόπο εκλογής προέδρου και Κεντρικής Επιτροπής από τα μέλη;
Ο σύντροφος Αλέξης Τσίπρας δεν αμφισβητείται, δεν υπάρχει άλλη ανταγωνιστική υποψηφιότητα. Συνεπώς, δεν κατανοώ μια τέτοια πρόταση. Θα μπούμε σε μια διαδικασία, αντίστοιχη και για την Κεντρική Επιτροπή, που θα δημιουργήσει παρά θα λύσει προβλήματα. Ποιο θα είναι το ερώτημα, ποιο το δίλημμα; Αν υπάρχει, ας τεθεί. Αν δεν υπάρχει, που έχω την αίσθηση ότι δεν υπάρχει, η διαδικασία αυτή είναι αχρείαστη. Ναι, ασφαλώς και διαφωνώ.
Άλλωστε, ποτέ δεν πίστεψα ότι ο τρόπος εκλογής των Μητσοτάκη, Ανδρουλάκη και Γ. Παπανδρέου παλιότερα, ήταν μια «γιορτή της δημοκρατίας». Λευκή επιταγή τους δόθηκε αφού αναδείχθηκαν από σώματα το οποία δεν θα έχουν τη δυνατότητα στο μέλλον να τους ελέγξουν. Ενισχύοντας έτσι το, υπεράνω κριτικής και ελέγχου, αρχηγοκεντρικό μοντέλο. Δημοκρατία είναι η συζήτηση, η διαβούλευση, η από κοινού συλλογική απόφαση. Δημοκρατία σε ένα κόμμα είναι να μιλάς και να ακούς, να γνωρίζεις τις απόψεις των συντρόφων και των συντροφισσών σου, και όχι μια ψήφος από μακριά, όχι μια ψήφος κάθε τέσσερα χρόνια. Τα μέλη ενός κόμματος της Αριστεράς δεν είναι, δεν μπορούν και δεν πρέπει να είναι μέλη μιας χρήσης. Δημοκρατία είναι η συζήτηση, η διαβούλευση, η από κοινού συλλογική απόφαση.
Δεν συνιστά ισχυροποίηση του ρόλου των μελών η μεγαλύτερη συμμετοχή τους στις αποφάσεις;
Εδώ και πάρα πολύ καιρό τονίζουμε την ανάγκη ουσιαστικής συμμετοχής των μελών του κόμματος στις αποφάσεις. Το θέταμε, όσες και όσοι το θέταμε, σε όλους τους τόνους και συνεχίζουμε να το κάνουμε. Ακριβώς για αυτόν τον λόγο μας βρήκε αντίθετους η απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής Ανασυγκρότησης, ενός διορισμένου και όχι εκλεγμένου οργάνου, να αλλάξει τον τίτλο του κόμματός μας. Είχαμε πει τότε πως την απόφαση αυτή δικαιούται να την πάρει μόνο το Συνέδριο, δηλαδή τα μέλη του κόμματος, παλαιά και νέα. Δυστυχώς, δεν εισακουστήκαμε. Το ίδιο έγινε και για άλλα κρίσιμα πολιτικά ζητήματα, όπως για παράδειγμα για το Ελληνικό. Τα μέλη του κόμματος, ακόμα και αυτά που έχουν άμεσο ενδιαφέρον λόγω γειτνίασης, δεν ρωτήθηκαν. Πάρθηκε μια απόφαση από τα πάνω, χωρίς διαβούλευση.
Συνεπώς, υποστηρίζω με θέρμη κάθε πρωτοβουλία που ενισχύει τον ρόλο του μέλους. Αλλά προσέξτε, τον ουσιαστικό ρόλο και όχι απλώς τον εκλεκτορικό, χωρίς συζήτηση, χωρίς διαβούλευση, χωρίς προσπάθεια σύνθεσης. Για παράδειγμα, στηρίζω την πρόταση για τοπικά ή πανελλαδικά εσωκομματικά δημοψηφίσματα αρκεί να μην αφορούν ταυτοτικά ζητήματα και εφόσον έχει προηγηθεί διάλογος. Τα εύκολα και γρήγορα «ναι» ή τα εύκολα και γρήγορα «όχι», δεν ταιριάζουν σε μια συλλογικότητα που ευνοεί και επιδιώκει τη συζήτηση και τον προβληματισμό. Προσωπικά, με ενδιαφέρει να ακούσω πριν μιλήσω, να μοιραστώ σκέψεις, να πειστώ και ενδεχομένως να πείσω. Να σας πω και κάτι ακόμα: Ανήκουμε σε έναν ενιαίο πολιτικό σχηματισμό. Λειτουργούμε, και σωστά, με κατοχυρωμένο το δικαίωμα στα ρεύματα σκέψης. Αλλά είμαστε ενιαίο κόμμα. Ένα μέλος, μία ψήφος. Η περίοδος των συνιστωσών, που αναμφίβολα βοήθησε σε εκείνη τη συγκυρία, έχει παρέλθει. Και όμως, στο τραπέζι βρίσκεται πρόταση να δοθούν 50 θέσεις στη νέα Κεντρική Επιτροπή, με ειδική ποσόστωση, σε στελέχη τα οποία προέρχονται από πολιτικές συλλογικότητες όπως η ΔΗΜΑΡ (που παραμένει κόμμα), στη Γέφυρα και τους πασοκογενείς. Πόσο δημοκρατικό είναι κάτι τέτοιο; Και πόσο ενισχύει τον ρόλο του μέλους που, πιθανώς, άλλους θα ψηφίσει για την ΚΕ και άλλες/άλλοι θα εκλεγούν;
Εκτιμάτε ότι μετά το Συνέδριο το κόμμα σας θα βγει πιο ενωμένο και δυνατό ή θα ανοίξουν κάποιες πληγές στη βάση των ουσιαστικών διαφορών που έχετε;
Αυτός είναι ο στόχος και η επιδίωξή μας. Να βγούμε από το 3 ο Συνέδριο όχι μόνο ενωμένοι μέσα από τις διαφορές μας, αλλά και με έμπνευση, με κουράγια για τις μάχες που έχουμε μπροστά μας. Η ενότητα, η απαραίτητη ενότητα του χώρου μας, απαιτεί νηφαλιότητα, συζήτηση, ασφαλώς και σύνθεση. Για αυτόν τον
στόχο χρειάζεται να εργαστούμε όλες και όλοι, από τον πρόεδρο και τον γραμματέα μέχρι το μέλος που εντάχθηκε στον κόμμα μας τελευταία. Με σεβασμό στη διαφορετική άποψη, με σεβασμό στις ιστορικές καταβολές του καθένα και της καθεμιάς μας, με σεβασμό στους αγώνες, τις σκέψεις, τους προβληματισμούς. Ο στόχος μας είναι να πέσει η δεξιά της ΝΔ, να υπάρξει μια νέα αριστερή και προοδευτική πλειοψηφία, με τον ΣΥΡΙΖΑ ραχοκοκαλιά αυτής της μεγάλης συμπόρευσης.
«Τα μέλη ενός κόμματος της Αριστεράς δεν είναι, δεν μπορούν και δεν πρέπει να είναι μέλη μιας χρήσης»
Ακούγεται εσχάτως ότι σε περίπτωση εκλογών και σχηματισμού προοδευτικής κυβέρνησης, θα μπορούσε να γίνει ένα άλλο πρόσωπο κι όχι ο Αλέξης Τσίπρας πρωθυπουργός. Εσείς τι λέτε;
Δεν ξέρω από πού ακούγεται αυτή η άποψη. Δεν την έχω ακούσει να διατυπώνεται από κάποιο πολιτικό κόμμα ή κάποια συλλογικότητα αυτού του ευρύτερου αριστερού και προοδευτικού τόξου που, εν δυνάμει, θα συγκροτούσαν τη νέα πλειοψηφία. Ωστόσο, να το επαναλάβω: ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είναι αναμφίβολα ο κορμός αυτού του μπλοκ δυνάμεων, αυτής της υπό διαμόρφωση συμμαχίας. Είναι το μεγαλύτερο κόμμα, διαδραματίζει έναν πρωταγωνιστικό ρόλο και συνεπώς -χωρίς να διακατέχομαι από ηγεμονισμούς, και σεβόμενη απολύτως τις άλλες δυνάμει- σημειώνω ότι όταν με το καλό γίνουν εκλογές και τις κερδίσουμε, πρωθυπουργός δεν μπορεί να είναι άλλος από τον Αλέξη Τσίπρα. Και δεν το λέω από κάποιον κομματικό πατριωτισμό αλλά γιατί είναι εύλογο, το πρώτο -με διαφορά έναντι των άλλων- κόμμα, να έχει και τον πρώτο λόγο στην επιλογή του πρωθυπουργού. Επαναλαμβάνω: Αυτή τη στιγμή, προέχει ο αγώνας όλων μας να ηττηθεί ιδεολογικά και πολιτικά, πρωτίστως στο κοινωνικό πεδίο, η ΝΔ. Εκεί θα ρίξουμε όλες μας τις δυνάμεις.
Η Αννέτα Καββαδία είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία
Βούλα Κεχαγιά
