Την Τρίτη ψηφίζεται το νομοσχέδιο για την ταυτότητα φύλου. Υπήρξαν έντονες αντιδράσεις εναντίον του και κάποιοι ανέφεραν ότι αφορά μικρό αριθμό ατόμων. Για ποιο λόγο ο ΣΥΡΙΖΑ επέμεινε στην ψήφιση του νομοσχεδίου αυτού;
Να ξεκαθαρίσουμε εξαρχής ότι για τον αξιακό κώδικα της Αριστεράς δεν έχει καμία σημασία αν ένα δικαίωμα αφορά λίγους ή πολλούς. Η δημοκρατική και ευνομούμενη Πολιτεία είναι υποχρεωμένη να προστατεύει τα δικαιώματα όλων των συμπολιτών μας, δείχνοντας μάλιστα ιδιαίτερη προσοχή σε ευπαθείς ομάδες. Στο άρθρο 5 του συντάγματος, το οποίο προβλέπει το δικαίωμα της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας, δεν υπάρχουν εξαιρέσεις.
Η υπεράσπιση των δικαιωμάτων, ωστόσο, δεν είναι απλώς ακόμα μια συνταγματική επιταγή, ούτε μόνο μια ηθική υποχρέωση για την Αριστερά. Προωθώντας την ισότιμη άσκηση των ατομικών ελευθεριών των διεμφυλικών προσώπων -κάτι που συμβαίνει με το εν λόγω νομοσχέδιο- προωθούμε συνολικότερα μια κοινωνία με λιγότερες διακρίσεις. Εξαλείφοντας τις ανισότητες σε βάρος κάποιων, αποβλέπουμε στην τελική εξάλειψή τους για όλους, κινούμαστε δηλαδή στην αντίστροφη κατεύθυνση των όσων διακηρύσσουν ο νεοφιλελευθερισμός και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο οποίος θεωρεί «φυσιολογική» την ανισότητα.
Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο έρχεται τώρα προς ψήφιση, έπειτα από ευρεία διαβούλευση με πάρα πολλούς φορείς και αφού έτυχε μεγάλης νομοτεχνικής επεξεργασίας από το υπουργείο Δικαιοσύνης, έχουν γίνει δηλαδή όλα τα αναγκαία προκειμένου να είναι ώριμη η κατάθεσή του στη Βουλή. Προχωράμε, πλέον, με αίσθημα ευθύνης στην ψήφισή του γιατί γνωρίζουμε ότι θα αποτελέσει καθοριστικό βήμα στην αποτροπή της στοχοποίησης των διεμφυλικών συμπολιτών μας. Στην καθημερινότητά τους, η απουσία ρυθμίσεων εκ μέρους της Πολιτείας συνεπαγόταν αδιανόητες -για όλους εμάς- πρακτικές δυσκολίες, ψυχολογική βία και προσβολές της προσωπικότητάς τους. Έχουμε, λοιπόν, μια ιδιαιτέρως ευπαθή, εκτεθειμένη στον κοινωνικό αποκλεισμό και την προκατάληψη πληθυσμιακή ομάδα, για την οποία, εδώ και καιρό, όφειλε να έχει φροντίσει το κράτος.
Η διάταξη του νομοσχεδίου που συγκέντρωσε τις περισσότερες αντιδράσεις ήταν η δυνατότητα διόρθωσης φύλου και σε ανήλικους. Ποια είναι η σημασία αυτής της ρύθμισης;
Η διάταξη αυτή δεν υπήρχε αρχικά στο νομοσχέδιο και πολύ ορθώς τη συμπεριέλαβε στη συνέχεια ο υπουργός μετά τη διαβούλευση με τους φορείς. Η ρύθμιση προβλέπει ότι, εφόσον υπάρχει σύμφωνη γνώμη των δύο γονέων και γνωμάτευση διεπιστημονικής επιτροπής από συγκεκριμένο δημόσιο νοσοκομείο, να είναι δυνατόν ο ανήλικος να κάνει αίτημα στο δικαστήριο για διόρθωση φύλου. Μιλάμε για εφήβους που, κατά κανόνα, βιώνουν απαράδεκτες συνθήκες, υφίστανται κακοποιητικό λόγο και βάναυση μεταχείριση στο σχολικό περιβάλλον. Δυστυχώς, και σε αυτό το θέμα, η παραπληροφόρηση κυριαρχεί και παρουσιάζεται μια εικόνα εντελώς ανακριβής, ότι δήθεν το παιδί μπορεί να διορθώσει το φύλο του χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Κάτι που, φυσικά, δεν ισχύει.
Κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου καταγράφηκαν φωνές διαφοροποίησης κυρίως από τη μεριά των ΑΝ.ΕΛΛ., αλλά και από τον ίδιο τον ΣΥΡΙΖΑ. Πώς τις σχολιάζετε;
Όσοι αντιδρούν στον νόμο συμπλέουν με κοινωνικές ομάδες που, δυστυχώς, δεν διακρίνονται για τον σεβασμό στο διαφορετικό. Υπάρχουν, πράγματι, συντηρητικά τμήματα της κοινωνίας που αισθάνονται ότι απειλούνται η οικογένεια ή τα «χρηστά» ήθη. Πρόκειται για φοβίες που καλλιεργούνται από συγκεκριμένους κύκλους και δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Ας θυμηθούμε τι ακουγόταν όταν επρόκειτο να ψηφιστεί ο πολιτικός γάμος ή το σύμφωνο συμβίωσης. Επαληθεύτηκε κάτι από την καταστροφολογία την οποία επικαλούνταν; Ο πολιτικός γάμος αποτελεί εδώ και δεκαετίες, πλέον, συνήθη πρακτική και καμιά καταστροφή δεν έχει επέλθει στην ελληνική οικογένεια.
Το νομοσχέδιο διασφαλίζει το αυτονόητο που, δυστυχώς, δεν είναι και δεδομένο: επιτρέπει τον αυτοπροσδιορισμό του καθενός και της καθεμίας, διευκολύνοντας τις διαδικασίες για τη διόρθωση της ταυτότητας φύλου. Πολύ απλά, δίνεται η δυνατότητα σε συγκεκριμένους ανθρώπους να βγουν από το σκοτάδι στο φως. Αυτό είναι όλο! Τα υπόλοιπα είναι προφάσεις εν αμαρτίαις και ψευδοεπιχειρήματα στα όρια της λογικής.
Από τη μεριά του ΣΥΡΙΖΑ υπήρξε η παραδοχή ότι η ψήφιση του νομοσχεδίου δεν θα σταματήσει αυτόματα την τρανσφοβία. Τι σηματοδοτεί η ψήφισή του για την καθημερινότητα των διεμφυλικών ατόμων; Ποια είναι τα επόμενα βήματα στον τομέα των δικαιωμάτων;
Μακάρι να ήταν τόσο εύκολο και με την ψήφιση ενός νόμου να έπαυε η τρανσφοβία ή με έναν άλλο νόμο να είχαμε την εξάλειψη του ρατσισμού. Δυστυχώς, τα πράγματα είναι πολύ πιο σύνθετα και οι αλλαγές των κοινωνικών στάσεων θέλουν περισσότερο χρόνο, συστηματική και επίμονη δουλειά. Όμως, κάνουμε ένα μεγάλο βήμα μπροστά. Την Πέμπτη παραδόθηκαν στη Γενική Γραμματέα Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων 24.000 υπογραφές υποστήριξης του νομοσχεδίου, δείγμα της σημασίας που του αποδίδεται εκ μέρους της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, παρά τις όποιες ελλείψεις επισημαίνουν.
Την Τρίτη η Βουλή θα επιβεβαιώσει το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού, αφαιρώντας την προϋπόθεση της χειρουργικής αλλαγής φύλου, καθώς και την προϋπόθεση ύπαρξης προηγούμενης ιατρικής αγωγής που να σχετίζεται με την σωματική ή ψυχική υγεία. Η διόρθωση φύλου γίνεται μια διαδικασία σύντομη, απλή, διακριτική, με εγγυήσεις ασφάλειας δικαίου για τον πολίτη, αλλά και για την έννομη τάξη. Το ληξιαρχείο καταχωρεί τη μεταβολή και στα νέα έγγραφα που εκδίδονται δεν επιτρέπεται η αναφορά ότι μεσολάβησε διόρθωση του καταχωρισμένου φύλου.
Οι διεμφυλικοί πολίτες θα μπορούν, πλέον, να παραλαμβάνουν δέματα από τις ταχυδρομικές υπηρεσίες, να συναλλάσσονται στις τράπεζες ή στην εφορία, να εκδίδουν αεροπορικά εισιτήρια. Να προβαίνουν, δηλαδή, σε καθημερινές συναλλαγές όπου απαιτείται η επίδειξη αστυνομικής ταυτότητας χωρίς να φοβούνται ότι θα υποστούν ειρωνικά, υβριστικά, ακόμα και επιθετικά σχόλια, όπως γινόταν μέχρι τώρα. Ελπίζουμε, επίσης, ότι έτσι θα διευκολυνθεί η πρόσβασή τους στην αγορά εργασίας.
Όσο για το επόμενο βήμα… Τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από τις συνεδριακές μας αποφάσεις, έτσι όπως επαναβεβαιώθηκαν και στην τελευταία συνεδρίαση της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ: γάμος και τεκνοθεσία και για τα ομόφυλα ζευγάρια. Γιατί στο ερώτημα αν μπαίνουν στη ζυγαριά τα ανθρώπινα δικαιώματα, η απάντηση δεν μπορεί παρά να θεωρείται δεδομένη.
Ο προϋπολογισμός του 2018 χαρακτηρίστηκε ως ο τελευταίος των Μνημονίων. Ποια είναι η εκτίμησή σας για την πορεία της οικονομίας ενώ οδεύουμε προς το τέλος των Μνημονίων; Τι σηματοδοτεί αυτό για τους φτωχότερους συμπολίτες μας;
Φαίνεται, πράγματι, πως ο μνημονιακός κύκλος -τουλάχιστον όπως τον είχαμε γνωρίσει- βαίνει προς το τέλος του, αφού, βεβαίως, προηγήθηκαν αιματηρές οικονομικές θυσίες του ελληνικού λαού. Παρ’ όλα αυτά, μεγάλα προβλήματα -με πρώτο το τεράστιο ζήτημα της υψηλής ανεργίας, ιδιαιτέρως στους νέους- εξακολουθούν να υπάρχουν. Πρέπει να υπάρξει στροφή πολιτικής σε ολόκληρη την Ευρώπη, πρέπει να υιοθετηθούν μέτρα που να αποβλέπουν στην αναδιανομή του κοινωνικού πλούτου, που σήμερα συγκεντρώνεται σε ολοένα λιγότερα χέρια εξαιτίας του νεοφιλελεύθερου μοντέλου που έχει κυριαρχήσει στην ήπειρό μας. Στην κατεύθυνση αυτή, ο ΣΥΡΙΖΑ και η υπόλοιπη ευρωπαϊκή Αριστερά έχουμε να δώσουμε πολύ μεγάλους αγώνες.
Τη συνέντευξη πήρε ο Κώστας Παπαγιάννης
Πηγή: Η Αυγή
