Δεν είναι ένα, δεν είναι δύο, δεν είναι τρία. Μορφή χιονοστιβάδας τείνουν να πάρουν τα σκάνδαλα που, σχεδόν καθημερινά πια, αποκαλύπτονται και στα οποία εμπλέκονται κυβερνητικά στελέχη. Η δυσοσμία που αναδύεται είναι διάχυτη και παρά τις…φιλότιμες προσπάθειες της συντριπτικής πλειονότητας των ΜΜΕ τα σκάνδαλα αυτά να υποτιμηθούν, τα γεγονότα είναι αδιάσειστα και δεν μπορούν να αγνοηθούν.
Η κυβέρνηση της ΝΔ είναι στριμωγμένη και παρά την αλαζονεία των κυβερνώντων – προεξάρχοντος του Κυριάκου Μητσοτάκη – και τη συνεχή προκλητική απαξίωση θεσμών και δημοκρατικού διαλόγου, οι επιτελείς του Μαξίμου γνωρίζουν καλά πως «μπορείς να κοροϊδεύεις λίγους για πολύ καιρό, πολλούς για λίγο, αλλά όχι όλους για όλον τον καιρό» όπως είχε πει το μακρινό 1858, ο Αβραάμ Λίνκολν.
Γιατί για κοροϊδία πρόκειται όταν δηλώνεις υπέρμαχος του «όλα στο φως» και την ίδια ώρα γυρίζεις την πλάτη σε ευρωπαϊκούς θεσμούς –όπως το ευρωκοινοβούλιο, μέσω της επιτροπής PEGA – αρνούμενος να συναντηθείς μαζί τους ενώ βοά ο τόπος για το βαθμό εμπλοκής σου στο σκάνδαλο των παρακολουθήσεων.
Για κοροϊδία πρόκειται όταν δεν πας στη Βουλή προκειμένου να απαντήσεις σε ερώτηση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης για το μείζον αυτό θέμα.
Για κοροϊδία πρόκειται όταν συστηματικά απαξιώνεις δημοσιογράφους και ΜΜΕ, εγχώρια και διεθνή, που πρωτοστατούν σε αυτές τις αποκαλύψεις.
Για κοροϊδία πρόκειται όταν επικαλείσαι «εθνικούς λόγους» και κρύβεσαι πίσω από το απόρρητο, αφήνοντας δυσώδεις υπόνοιες για τον πολιτικό σου αντίπαλο-θύμα των παρακολουθήσεων.
Για κοροϊδία πρόκειται όταν ευνοείς αθέμιτες συμπεριφορές, ανήθικο πλουτισμό, κατάχρηση προνομίων από βουλευτές και στελέχη της παράταξής σου.
Για κοροϊδία πρόκειται όταν με επικοινωνιακές φιέστες και λαθροχειρίες, επιχειρείς να «διασκεδάσεις» την απόγνωση εκατομμυρίων πολιτών μπροστά στο τσουνάμι ακρίβειας και το όργιο αισχροκέρδειας.
«Όλοι ίδιοι είναι»
Και επειδή οι επιτελείς του Μαξίμου ούτε χθεσινοί είναι, ούτε προτίθενται να παραδώσουν εύκολα τα όπλα, αναγνωρίζουν τις δυσκολίες και επαναπροσδιορίζουν τακτικές. Μια προσεκτική ματιά στα τηλεοπτικά δελτία ειδήσεων, στις «ενημερωτικές» εκπομπές, στις εφημερίδες, αποκαλύπτει το plan b της κυβέρνησης : «όλοι ίδιοι είναι». Αφού δεν μπορούν να κρύβουν εσαεί τα…ανομήματά τους – γιατί όσο και να καλλωπίσει κανείς τη ζέουσα πραγματικότητα, υπάρχει πάντα ένα όριο στην κοροϊδία – επενδύουν στη συλλογική απαξίωση, προάγγελο της αποχής, η οποία εκτιμούν πως τους ευνοεί.
«Όλοι ίδιοι είναι», λοιπόν. Με τα ΜΜΕ –τα περισσότερα εξ αυτών, γιατί υπάρχουν πάντα οι φωτεινές εξαιρέσεις– να προσδίδουν στην πολιτική τα χαρακτηριστικά και την «ελκυστικότητα» του επαγγελματικού ποδοσφαίρου ή του κουτσομπολιού της γειτονιάς. Και με τους εμπόρους της «πληροφόρησης» να εκπαιδεύουν το τηλεοπτικό κοινό με τέτοιο τρόπο ώστε να προηγούνται οι ειδήσεις του αστυνομικού δελτίου, οι ερωτικές περιπέτειες ή οι περιπέτειες υγείας δημοφιλών πρωταγωνιστών της life style σκηνής, οι ειδήσεις της «κλειδαρότρυπας».
Και η πολιτική –πάντα σε απόσταση– να επικεντρώνεται είτε στη δημιουργία μιας εικονικής πραγματικότητας σε ό,τι αφορά τις επιδόσεις της κυβέρνησης της ΝΔ, είτε στα εσωκομματικά παρασκήνια και στα συντροφικά «αλληλομαχαιρώματα», αν πρόκειται για κόμματα της αντιπολίτευσης.
Η ανταλλαγή επιχειρημάτων και η ισότιμη παρουσίαση πολιτικών προτάσεων να είναι είδος προς εξαφάνιση, και πολλοί δημοσιογράφοι να έχουν προ πολλού χάσει κάθε ψήγμα αξιοπιστίας τους μπαίνοντας στο ρόλο όχι αυτού που ελέγχει την εξουσία αλλά αυτού που την υπηρετεί. (Πόσο γνωστό είναι, για παράδειγμα, ότι δημοσιογράφοι που καλύπτουν συγκεκριμένα ρεπορτάζ, που καλούν για συνέντευξη τους αρμόδιους υπουργούς, είναι ταυτόχρονα και έμμισθοι στα γραφεία Τύπου των ίδιων υπουργείων; Πώς λοιπόν αυτοί οι άνθρωποι, θα ασκήσουν το δημοσιογραφικό λειτούργημα, πώς θα κάνουν σκληρές ερωτήσεις προς έναν υπουργό ο οποίος όμως τυγχάνει και προϊστάμενός τους;)
Σύγκρουση δύο κόσμων
Η ΝΔ δεν μπορεί –και ως εκ τούτου δε θέλει πλέον– να πείσει ότι είναι αθώα. Αυτό που την ενδιαφέρει είναι να πείσει ότι κανείς δεν είναι αθώος. Το «όλοι ίδιοι είναι, όλοι τα ίδια λένε, όλοι τα ίδια κάνουν», αποτελεί το βασικό στερεότυπο της κυρίαρχης προπαγάνδας το οποίο, καθ’ οδόν προς τις εκλογές, θα καλλιεργείται και θα προβάλλεται ποικιλοτρόπως. Ποντάρουν στην αποχή –κυρίως των νέων ανθρώπων– και έχουν κάθε λόγο να υποθάλπουν ένα κλίμα αδιαφορίας, απόγνωσης, ματαίωσης και τελικά παραίτησης. Γιατί έτσι, πιστεύουν, θα καεί και οποιαδήποτε πιθανότητα εναλλακτικής, θα ακυρωθεί κάθε προσπάθεια συλλογικής αντίδρασης στη δυστοπία που, με ευθύνη των κυβερνώντων, μας περιβάλλει. Ποντάρουν στη μιντιακή τους υπεροπλία –η οποία αρχίζει, ωστόσο, να εμφανίζει ρωγμές– και αφού «όλοι ίδιοι είναι», και αφού «το πολιτικό σύστημα νοσεί», προβάλλουν την τεχνογνωσία και την υποτιθέμενη υπεροχή τους –στη λογική του αυθεντικότερου και ικανότερου διαχειριστή– προκειμένου να πείσουν για την ανάγκη υπερψήφισής τους στις προσεχείς εκλογές.
Μόνο που αυτή η ισοπέδωση ξεπερνά κατά πολύ το πλαίσιο μιας απλής κομματικής αντιπαράθεσης. Η συστηματική απαξίωση και λοιδορία θεσμών, η λειτουργία παράκεντρων εξουσίας, η επένδυση σε πρακτικές βγαλμένες από τις πιο μαύρες μέρες της Ιστορίας, βλάπτουν ανεπανόρθωτα την ίδια τη δημοκρατία.
Όχι, δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Κι αυτό οφείλει να γίνει σημαία της καθημερινής πρακτικής, ρητορικής και στάσης όλων των δυνάμεων που πρεσβεύουν το διαφορετικό.
Γιατί στις προσεχείς εκλογές αναμετρώνται πράγματι δύο κόσμοι. Και σε ποιο βαθμό θα είναι πιο πειστικό το ένα ή το άλλο αφήγημα, έχει να κάνει, μεταξύ άλλων, και με το ποιο από τα δύο μπορεί να εμπνεύσει, να δώσει προοπτική, να αφήσει να διαφανεί μια αχτίδα φωτός. Και τελικά να πείσει.
Αννέτα Καββαδία
