Στο παραμύθι του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν «Τα καινούρια ρούχα του αυτοκράτορα», πρώτα ο ίδιος ο βασιλιάς, έπειτα οι αυλοκόλακές του και τέλος ο λαός του δύστυχου βασιλείου, όλοι τους δέχονται ως αληθές κάτι πασίδηλα ψεύτικο και γελοίο: ότι φορά καινούρια, φανταχτερά ρούχα, ενώ στην πραγματικότητα είναι γυμνός! Ο μεν βασιλιάς, διότι έχει χάσει τα λογικά του μέσα στη μέθη της μεγαλομανίας του. Οι δε αυλοκόλακες, διότι η δουλειά τους και το συμφέρον τους είναι να συνεχίζουν να επιβεβαιώνουν και να τροφοδοτούν την ψευδαίσθηση της υπέροχης –όσο και ανύπαρκτης– νέας φορεσιάς του βασιλιά. Ενώ ο λαός, είτε από φόβο είτε από παραίτηση, μπαίνει κι αυτός στο παιχνίδι του ψεύδους που πλασάρεται ως προφανής αλήθεια. Αρκεί ωστόσο μια στιγμή, ένα γέλιο, ένα ξέσπασμα για να διαλυθεί η δήθεν πανίσχυρη ψεύτικη εικόνα. Για να αποσυντεθεί σαν να ήταν φτιαγμένη από ιστούς αράχνης.
Το σίγουρο είναι ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν έχει χάσει την επαφή με την πραγματικότητα και ότι δεν πάσχει από ψευδαισθήσεις –μολονότι η ακραία αλαζονική συμπεριφορά του παραπέμπει πολύ συχνά σε μεγαλομανία. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι, στην πραγματικότητα, ενσαρκώνει στον απόλυτο βαθμό τον ορισμό του πολιτικού – πρότζεκτ, που προμοτάρεται εξαρχής από ένα σύμπλεγμα οικονομικών συμφερόντων νοτιοβαλκανικού τύπου, με αποκλειστικό σκοπό την εξυπηρέτησή τους. Και το εργαλείο κατασκευής του πρότζεκτ «Κυριάκος Μητσοτάκης» δεν είναι άλλο από μια καλολαδωμένη (συνήθως με δημόσιο χρήμα) μηχανή προπαγάνδας, μέσω της συντριπτικής πλειονότητας των ΜΜΕ.
Αποκλειστική δουλειά αυτής της μηχανής είναι να κάνει το μαύρο άσπρο. Να εικονογραφήσει έναν άνθρωπο συγκεκριμένων ικανοτήτων και συζητήσιμου πολιτικού βάρους σαν νέο Μωυσή, εθνοσωτήρα, μεγάλο ηγέτη και μοναδική ελπίδα του έθνους. Να τροφοδοτεί ένα προσεκτικά επιλεγμένο ακροατήριο με ατάκες και επιχειρήματα μίας πρότασης, που δεν αντέχουν σε σοβαρή εξέταση και κριτική μεν, είναι όμως εξαιρετικά αποτελεσματικά μέσα στο γενικότερο κλίμα παραίτησης και εξάντλησης που επικρατεί στην κοινωνία μετά από μια δεκαετία απανωτών κρίσεων και κατάπτωσης.
Αυτό που ενδιαφέρει τους παράγοντες αυτού του μηχανισμού, κατά το πρότυπο του ίδιου του πρωθυπουργού–διαφημιστικού προϊόντος, είναι η επικοινωνία, όχι η ουσία. Να υπάρχει, δηλαδή, ένα εύηχο αφήγημα που θα το επαναλαμβάνουν συνεχώς στα κανάλια τα προβεβλημένα –και καλά εκπαιδευμένα σε αυτές τις τακτικές– στελέχη της κυβέρνησης, με την αρωγή των πρόθυμων δημοσιογράφων –εντός ή εκτός εισαγωγικών. Συνεχής επανάληψη του μηνύματος μέχρι να πιστέψουν και οι πλέον δύσπιστοι. Και συγχρόνως, βομβαρδισμός της οποιασδήποτε αντίθετης φωνής και θάψιμό της κάτω από έναν ορυμαγδό, ώστε να μην ακούγεται καν. Η μονοφωνία που έχει επιβάλει στα περισσότερα ΜΜΕ της χώρας, με τις γνωστές τακτικές της λίστας Πέτσα, τους δίνει –ή έτσι νομίζουν τουλάχιστον– αυτή τη δυνατότητα. Να λένε, σχεδόν κυριολεκτικά, ότι «ο γάιδαρος πετάει» και η κοινωνία να συμφωνεί μαζί τους, αφού 24 ώρες το 24ωρο ακούει το ίδιο πράγμα, συνήθως με τη συνοδεία χρήσιμων «επαϊόντων», αναλυτών και «ειδικών».
Το ερώτημα είναι: πόσο μακριά μπορεί να πάει αυτό το… matrix μέχρι να καταλάβουν οι άνθρωποι ότι ζουν μέσα σε μια προσομοίωση φτιαγμένη με μοναδικό στόχο να τους κρατά σε καταστολή; Πόσο μπορεί η εικονική πραγματικότητα να υπερισχύει των εμπειριών που βιώνει ο καθένας και η καθεμιά από εμάς στην καθημερινότητά μας; Για πόσο θα μπορούν οι κυβερνητικοί… άριστοι να μας «πείθουν» ότι η χώρα υψιπετεί, ενώ στην πραγματικότητα βουλιάζει στην παρακμή;
Αν κρίνουμε από την εικόνα του ίδιου του πρωθυπουργού στη Βουλή, ή σε οποιοδήποτε μη πλήρως ελεγχόμενο και προστατευμένο περιβάλλον, όχι πολύ. Ναι, ο εν λόγω μηχανισμός, πατώντας και σε υπαρκτές αδυναμίες της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, κατάφερε –με διαφημιστικά κόλπα, με ψέματα και με συκοφαντίες, συχνά χυδαίες και αισχρές κατά των πολιτικών αντιπάλων της ΝΔ και του Κ. Μητσοτάκη– να τον τοποθετήσει στον πρωθυπουργικό θώκο, τον οποίο δείχνει να θεωρεί κληρονομιά από τον πατέρα του. Πλην, όμως, κάθε φορά που ο Μητσοτάκης – διαφημιστικό προϊόν αναγκάζεται ή έχει την κακή ιδέα να μιλήσει εκτός κειμένου ή εκτός του ασφυκτικού πλαισίου που έχουν δημιουργήσει οι καλοπληρωμένοι επικοινωνιολόγοι του, ξεγυμνώνεται. Μας δείχνει ποιος είναι αληθινά. Με αυτήν την έννοια, δεν χρειάζεται καν να βρεθεί ο ένας γενναίος που θα φωνάξει ότι «ο βασιλιάς είναι γυμνός» για να λυθούν τα μάγια: ο συγκεκριμένος «βασιλιάς» κάνει πολύ καλή δουλειά και μόνος του.
Αρκεί όμως αυτό; Δυστυχώς, σε αντίθεση με το παραμύθι, όχι. Απαιτείται άμεσα ένας μαζικός και ριζοσπαστικός πολιτικός παράγοντας που θα λειτουργήσει ως ο καταλύτης, ως το πολιτικό όχημα διεκδίκησης ενός καλύτερου κόσμου μετά την ανατροπή του υφιστάμενου νοσηρού καθεστώτος. Ο ΣΥΡΙΖΑ –από τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, με την κυβερνητική εμπειρία που κουβαλά και με τις πολύτιμες ιδρυτικές παρακαταθήκες του– αλλά και η όλη Αριστερά, έχουν ιστορικό χρέος να ανταποκριθούν στην πρόκληση. Με συστηματική οργανωτική δουλειά, με προτάσεις που ακουμπάνε στα πραγματικά προβλήματα και διακυβεύματα της περιόδου και με γλώσσα που αγγίζει τον κόσμο. Τον κόσμο που ξέρει πια ότι ο βασιλιάς είναι γυμνός. Τον κόσμο που έχει κουραστεί, έχει θυμώσει αλλά δεν θέλει να παραιτηθεί. Εάν τη διέξοδο δεν τη δώσει η Αριστερά με τις ανθρωποκεντρικές της αξίες και τους ηθικούς της κώδικες, η Ιστορία διδάσκει ότι υπάρχουν άλλες δυνάμεις, πολύ σκοτεινές, που θα επωφεληθούν να το πράξουν. Καθαρή γλώσσα λοιπόν. Λόγος ξεκάθαρος και σαφής, με ιδεολογικό και πολιτικό πρόσημο αδιαπραγμάτευτα αριστερό.
Αννέτα Καββαδία
Πηγή: Η Εποχή
