Ορθώς, μέχρι ενός σημείου, απασχολούν την επικαιρότητα οι διαδικασίες για την εκλογή νέου προέδρου στο ΚΙΝΑΛ, με την έννοια ότι πρόκειται για το τρίτο σε δύναμη κόμμα –μετεξέλιξη του άλλοτε κραταιού ΠΑΣΟΚ– και ως εκ τούτου, με δεδομένη και την απλή αναλογική η οποία θα ισχύσει στις προσεχείς βουλευτικές εκλογές, δυνάμει εταίρος στο όποιο κυβερνητικό σχήμα. Είναι, ωστόσο, αντίστοιχη του μεγέθους και του ρόλου του η τόση δημοσιότητα την οποία απολαμβάνει; Υπάρχει κανείς που να μην αντιλαμβάνεται τι κρύβεται πίσω από την εργώδη προσπάθεια του συνόλου των ΜΜΕ να φιλοτεχνήσουν το προφίλ του Νίκου Ανδρουλάκη και να τον πλασάρουν ως το αντίπαλο δέος του Αλέξη Τσίπρα; Υπάρχουν αμφιβολίες ότι μετά την εκκωφαντική διάψευση των δημοσκοπήσεων σε ό,τι αφορά τον Ανδρέα Λοβέρδο, και τη στήριξη του τελευταίου προς το πρόσωπό του, είναι αυτός στον οποίον ποντάρει το αντιΣΥΡΙΖΑ σύστημα προκειμένου να μην διευρυνθούν οι ρωγμές του;
Μόνο με τρία ευρώ
Το αν θα είναι ο ίδιος ή ο Γιώργος Παπανδρέου ο νέος πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ, θα το ξέρουμε το βράδυ της Κυριακής. Αν κάτι πάντως έχει ιδιαίτερη αξία να επισημανθεί, είναι οι διαδικασίες και ο τρόπος ανάδειξης του νέου προέδρου. Με τρία ευρώ αντίτιμο, χωρίς την αναγκαία – και αυτονόητη – προϋπόθεση να είναι κανείς μέλος του, μπορεί να συμμετάσχει σε μια από τις κορυφαίες στιγμές στη λειτουργία ενός κόμματος, του κατεξοχήν θεσμού πολιτικής συμμετοχής. Χωρίς κανέναν έλεγχο, μπορεί ψηφοφόρος άλλου κόμματος να παρέμβει στις εσωκομματικές διαδικασίες αντίπαλου σχηματισμού και να καθορίσει εξελίξεις.
Συνιστά όμως κάτι τέτοιο «γιορτή της δημοκρατίας» – όπως αυτάρεσκα ακούγεται εντός αλλά και εκτός ΚΙΝΑΛ – ή δημιουργείται μια ψευδαίσθηση του συναποφασίζειν, σε ένα περιβάλλον μεταδημοκρατίας; Ενισχύεται η συμμετοχική κουλτούρα ή αποθεώνεται ο ένας, ο αρχηγός, ο ηγέτης, το πολιτικό στίγμα του οποίου μπορεί και να είναι θολό αφού δεν είναι προϊόν επεξεργασμένης συλλογικής διαδικασίας; Υπηρετεί την αμεσοδημοκρατία η ανάδειξή του από εκλογικά σώματα τα οποία δεν θα έχουν τη δυνατότητα στο μέλλον να τον ελέγξουν ή δίνεται «λευκή επιταγή» ενισχύοντας έτσι το, υπεράνω κριτικής και ελέγχου, αρχηγοκεντρικό μοντέλο;
Χωρίς θέσεις
Γιατί μπορεί τα 270.000 άτομα που προσήλθαν να ψηφίσουν στον α΄ γύρο (μένει να δούμε πόσα θα προσέλθουν στον β΄) να είναι όντως μεγάλος αριθμός, θα είχε ωστόσο ενδιαφέρον να τους έθετε κανείς το ερώτημα: στη βάση ποιων πολιτικών θέσεων επιλέγουν τον υποψήφιο της αρεσκείας τους, αφού η ανάδειξη του προσώπου προηγείται της πολιτικής και ιδεολογικής συζήτησης; Πώς αποφασίζουν για τον «εκλεκτό» αφού τα χαρτιά δεν ανοίχτηκαν, σε βάθος συζήτηση επί προτάσεων δεν έγινε, συνέδριο για να παρθούν αποφάσεις δεν προηγήθηκε; Εκτός αν ο ρόλος τους αρχίζει και τελειώνει στην εκλογή, στο χειροκρότημα και στην αποθέωση του ηγέτη, αν η παραγωγή θέσεων και προτάσεων δεν τους αφορά γι΄ αυτό και την αναθέτουν στον έναν, τον «πεφωτισμένο» που δεν θα λογοδοτεί πουθενά και αν την έννοια του κομματικού μέλους την αντιλαμβάνονται αποκλειστικά και μόνο ως ένταξη σε μηχανισμούς εξυπηρέτησης του ενός.
Αυτό, ωστόσο, μόνο γιορτή της δημοκρατίας δεν είναι. Η υποκατάσταση συλλογικών διεργασιών από διαδικασίες που κάθε άλλο παρά εκπαιδεύουν και προωθούν τη λογική του δύσκολου, βασανιστικού αλλά λυτρωτικού «μαζί», μόνο την εσωκομματική δημοκρατία δεν βαθαίνει. Η ψευδεπίγραφη διαδικασία που ακούει στο όνομα «εκλογή προέδρου από τη βάση» δεν κάνει τίποτα άλλο από το να καλύπτει την επιθυμία ορισμένων για ακύρωση εσωκομματικών λειτουργιών και οργάνων και για υποχώρηση της συλλογικότητας με πρόσχημα τη συμπερίληψη. Γιατί μια νέα αισθητική και ένας νέος πολιτικός πολιτισμός στον δημόσιο βίο, προϋποθέτει απαγκίστρωση από παλαιοκομματικές μεθόδους – ελκυστικές για κάποιους, ανέκαθεν απωθητικές για κάποιους άλλους – που μυρίζουν ναφθαλίνη. Και η ενίσχυση του υπερτροφικού «εγώ» επίδοξων αρχηγών – μέσω της παντοδυναμίας που τους διασφαλίζει η…αδιαμεσολάβητη σχέση με το λαό «τους» – μόνο τη φρεσκάδα, την ανανέωση και το καινούριο, δεν σηματοδοτεί. Η μετουσίωση του οράματος σε πράξη δεν μπορεί ποτέ να είναι υπόθεση του ενός ή της μιας αλλά μια επίπονη διαδικασία που προϋποθέτει τη συλλογικότητα, την ανιδιοτέλεια, τον σεβασμό, την υποχώρηση του «εγώ» έναντι του «εμείς».
Το στίγμα
Στις μεγάλες προκλήσεις των ημερών, δεν απαντά κανείς με την αναπαραγωγή ξεπερασμένων μοντέλων του παρελθόντος αλλά συμβάλλοντας ώστε τα σχήματα πολιτικού ανταγωνισμού να αποκρίνονται στις επιτακτικές κοινωνικές ανάγκες, ενισχύοντας πραγματικά την ίση ελευθερία προς όφελος των πολλών.
Υπ΄ αυτό το πρίσμα, η νέα ηγεσία του Κινήματος Αλλαγής θα αναγκαστεί σύντομα να πάρει σαφή θέση απέναντι στην κυβέρνηση της ΝΔ και τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Από τη στιγμή που η ανατροπή της ανάλγητης κυβερνητικής πολιτικής θα γίνει λαϊκή απαίτηση, δεν θα υπάρχουν περιθώρια για αμφισημίες και μισόλογα. Ο (όποιος) νέος πρόεδρος θα κληθεί να δώσει το ξεκάθαρο στίγμα του και να οδηγήσει το κόμμα του σε αποφάσεις τις οποίες, τι ειρωνεία, ουδέποτε συνδιαμόρφωσε με τους ανθρώπους οι οποίοι τον εξέλεξαν, ουδέποτε τις συζήτησε με τη βάση – στο όνομα της οποίας πίνει νερό. Να ξαναμιλήσουμε, λοιπόν, για «γιορτή της δημοκρατίας»;
Αννέτα Καββαδία
Πηγή: Η Εποχή
