Αννέτα Καββαδία: «Εμείς δεν αφηγούμαστε success story»

Kατ’ αρχάς θα ήθελα το σχόλιό σας για τις αποφάσεις του Eurogroup της περασμένης Δευτέρας…

Οι αποφάσεις του Eurogroup επιβεβαίωσαν ότι η συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο (Staff Level Agreement) προχωρά. Ήδη έχει κλείσει ως προς τον προϋπολογισμό για το 2017. Το πολύ καλό αποτέλεσμα είναι ότι τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος ξεκινούν από τώρα, προσφέροντας ανάσες στην πραγματική οικονομία. Επίσης, πετύχαμε να κάμψουμε τις αντιρρήσεις των ξένων και να δοθεί το κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης, που αφορά τα ευπαθέστερα κοινωνικά στρώματα. Βεβαίως, υπάρχουν θέματα που είναι ακόμη ανοιχτά και πρέπει να συζητηθούν, καθώς ιδιαιτέρως η γερμανική πλευρά –όμηρος εσωτερικών προεκλογικών ισορροπιών– προσπαθεί να αναβάλει οριστικές και αναπόφευκτες αποφάσεις αναφορικά με το ελληνικό χρέος, ένα χρέος που όλοι, πλέον, παραδέχονται ότι είναι μη βιώσιμο και πρέπει να «κουρευτεί».

H διαπραγμάτευση συνεχίζεται, αλλά η ελληνική κυβέρνηση αισιοδοξεί και βεβαίως επιμένει πως είναι αδύνατον να δεχτεί μέτρα πέραν των συμφωνηθέντων. Η προσωπική μου αίσθηση είναι πως, επειδή το 2017 είναι μια κρίσιμη εκλογική χρονιά –Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία, ενδεχομένως και Ιταλία–, δύσκολα θα τολμήσουν οι ξένοι διαπραγματευτές να δημιουργήσουν μια ακόμη εστία κρίσης στην Ευρώπη με επίκεντρο την Ελλάδα. Άλλωστε, όπως ειπώθηκε ρητά από την κυβέρνηση, τα όρια αντοχής και ανοχής της κοινωνίας σε επώδυνες αποφάσεις έχουν εξαντληθεί. Από την άλλη, όταν υιοθετείται η κωλυσιεργία ως μοναδική τακτική, πάντα ελλοχεύουν κίνδυνοι.

Η κυβέρνηση, πριν από το Eurogroup, κάλεσε τη ΝΔ να συμπράξει στη γραμμή ότι δεν είναι δυνατόν να δεχτούμε στα εργασιακά οτιδήποτε λιγότερο των κοινών ευρωπαϊκών κεκτημένων. Δυστυχώς, η αξιωματική αντιπολίτευση, για μια φορά ακόμη, δεν στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων, αποδεικνύοντας ότι βάζει πάνω από το συμφέρον της χώρας τις στενές κομματικές της φιλοδοξίες. Αλλά και μετά το Eurogroup, προέβη στις συνήθεις καταγγελίες, χωρίς να ξεκαθαρίζει τι προτείνει στις διαπραγματεύσεις: είναι υπέρ ή κατά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας; Τι θέση έχει για τις ομαδικές απολύσεις; Τι πιστεύει για τις συνδικαλιστικές δράσεις; Τι λέει για τις απαιτήσεις του ΔΝΤ, τις οποίες η κυβέρνηση απορρίπτει; Η σιωπή της ΝΔ δεν δικαιολογείται παρά μόνο αν ερμηνευτεί ως πλήρης στήριξη των δανειστών. Καθένας ας βγάλει τα συμπεράσματά του.

Είστε ικανοποιημένη από τον προϋπολογισμό του 2017 που συζητείται στη Βουλή;

O προϋπολογισμός αποτυπώνει την επιστροφή της ελληνικής οικονομίας σε θετικούς ρυθμούς μεγέθυνσης, μολονότι οι ρυθμοί αυτοί είναι ακόμη μικροί. Υπάρχουν αρκετές ευνοϊκές ρυθμίσεις, ωστόσο θέλω να είμαι σαφής: δεν είμαστε ικανοποιημένοι. Εμείς δεν αφηγούμαστε success story και γνωρίζουμε πόσο δοκιμάζεται η ελληνική κοινωνία από τα μνημόνια και τη λιτότητα. Τα βήματα που γίνονται είναι μικρά, μολονότι είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Δίνουμε έναν σκληρό αγώνα για να σταθεί η χώρα στα πόδια της, έναν αγώνα ενάντια σε ξένους δανειστές και εγχώρια συμφέροντα που δεν θέλουν να χάσουν τα προνόμιά τους και μας πολεμούν λυσσαλέα. Ο προϋπολογισμός αποτυπώνει την κατάσταση στο πεδίο της μάχης που δίνεται εδώ και δύο χρόνια. Δεν είμαστε ικανοποιημένοι, αλλά είμαστε αποφασισμένοι να δώσουμε τη μάχη μέχρι τέλους, ώστε να βγούμε από τη μνημονιακή δίνη.

Θεωρείτε ότι η κυβέρνηση θα μπορούσε/έπρεπε να δώσει ιδιαίτερο βάρος σε κάποιους τομείς μέσω του προϋπολογισμού και, αν ναι, σε ποιους;

Αν τα δημοσιονομικά μεγέθη μάς το επέτρεπαν, θα έπρεπε να δοθεί μεγαλύτερο βάρος, και περισσότεροι πόροι, στις δημόσιες επενδύσεις –ώστε να καταπολεμηθεί η μεγάλη πληγή της ανεργίας–, στην υγεία και στην παιδεία. Εκτιμώ όμως πως με τα υπάρχοντα οικονομικά δεδομένα, δεν υπήρχαν, επί της ουσίας, άλλα περιθώρια.

Πρώτα η Βρετανία, μετά η Ιταλία. Τι συμβαίνει στην Ε.Ε.;

Συμβαίνει αυτό που εμείς στον ΣΥΡΙΖΑ προειδοποιούσαμε εναγωνίως ότι θα συνέβαινε εάν δεν προχωρούσε η Ευρώπη επειγόντως σε μια δημοκρατική επανίδρυση. Η πρόσδεση των Βρυξελλών στο άρμα του νεοφιλελευθερισμού και της λιτότητας, η αδιαφάνεια και η διαφθορά, η απουσία λογοδοσίας και δημοκρατικού ελέγχου και η εξυπηρέτηση συγκεκριμένων οικονομικών συμφερόντων δεν διαφεύγουν της προσοχής των Ευρωπαίων πολιτών. Ας μην αναζητούμε περίτεχνες και πολύπλοκες εξηγήσεις για την απαξίωση της Ε.Ε. στη συνείδηση των ευρωπαϊκών λαών όταν η απάντηση είναι, σχετικά, απλή: η Ενωμένη Ευρώπη θεμελιώθηκε πάνω σε ένα κοινωνικό συμβόλαιο με τους λαούς της, το οποίο έχει διαρραγεί από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς.

Μήπως η γενικότερη δυσαρέσκεια των πολιτών προς την Ε.Ε. οδηγήσει, τελικά, σε ισχυροποίηση των ακροδεξιών στις χώρες-μέλη;

Η άνοδος της ακροδεξιάς στην Ευρώπη δεν είναι ένα φυσικό φαινόμενο αλλά το αποτέλεσμα συγκεκριμένων πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών αιτιών. Οι Ευρωπαίοι ούτε είναι αδαείς, αμόρφωτες και απολίτιστες μάζες που παρασύρονται άβουλα από τον λαϊκισμό –όπως θα ήθελε να μας πείσει η αφήγηση των ευρωπαϊκών ελίτ– ούτε στράφηκαν ξαφνικά και μαζικά προς ακροδεξιές και ρατσιστικές νοοτροπίες. Είναι όμως απογοητευμένοι, εξοργισμένοι και, το σημαντικότερο, δεν διαβλέπουν προοπτική βελτίωσης της ζωής τους. Εγκαλούν γι’ αυτό, και ορθώς, τις παραδοσιακές, συστημικές πολιτικές δυνάμεις του φιλελευθερισμού και της σοσιαλδημοκρατίας, οι οποίες ευθύνονται αποκλειστικά για την αποδόμηση του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου, που ήταν, μεταπολεμικά, η βάση της ευρωπαϊκής ισορροπίας και της κοινωνικής ειρήνης. Ο προσηλυτισμός –ας μου επιτραπεί η λέξη– αυτών των συστημικών πολιτικών δυνάμεων στο νεοφιλελεύθερο δόγμα είναι η βαθύτερη αιτία. Όταν το πολιτικό σύστημα αποκλείει κάθε προοπτική δημοκρατικής αλλαγής, γιατί μας εκπλήσσει η αντίδραση των πολιτών;

Θεωρείτε ότι στην Ευρώπη δημιουργούνται συνθήκες 1930;

Η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται και κάθε ιστορική εποχή πρέπει να ερμηνεύεται με βάση τις εκάστοτε συνθήκες. Δεν θεωρώ ότι δημιουργούνται στην Ευρώπη οι συνθήκες που οδήγησαν στην άνοδο του ναζισμού και στη φρίκη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ωστόσο, είναι σαφές ότι τα σημερινά πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα δεν την οδηγούν πουθενά. Ή, μάλλον, την οδηγούν σε πολύ επικίνδυνες ατραπούς και στο ξύπνημα εφιαλτών που ευελπιστούσαμε ότι η ευρωπαϊκή ιδέα θα έθαβε οριστικά και αμετάκλητα. Και μόνο το γεγονός ότι παρατηρούμε μια νέα έξαρση του εθνικισμού, του ρατσισμού και του φασισμού στην ήπειρο που καταστράφηκε ολοσχερώς εξαιτίας τους είναι η καλύτερη απόδειξη ότι οι υφιστάμενοι θεσμοί της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, τουλάχιστον στη σημερινή τους μορφή και διάρθρωση, έχουν αποτύχει στη θεμελιώδη αποστολή τους.

Ειδικά για την Ελλάδα, πιστεύετε ότι υπάρχει ενδεχόμενο πολιτικών εξελίξεων και πρόωρων εκλογών;

Το αίτημα περί πρόωρων εκλογών δεν υφίσταται από κανέναν αυτή τη στιγμή, παρά μόνο από την πλευρά της ηγεσίας της ΝΔ – μάλιστα, όπως φαίνεται, ακόμα και βουλευτές της δεν δείχνουν ενθουσιασμένοι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Ο μόνος λόγος για πρόωρες εκλογές θα είναι επικίνδυνα παιχνίδια εκ μέρους των δανειστών. Σε αυτή την περίπτωση, ο καθένας θα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες του. Τα ψέματα, τα εύκολα λόγια και τα κροκοδείλια δάκρυα της ΝΔ δεν θα αρκούν για να εξηγήσουν στον λαό τη στάση της στις διαπραγματεύσεις.