Macro

Αννέτα Καββαδία: Αυτορρύθμιση της αγοράς και άλλα δαιμόνια

Έχει πράγματι ενδιαφέρον. Να ανακαλύπτει ο Κυριάκος Μητσοτάκης τον όρο κερδοσκοπία. Και σε επιστολή του προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής –για την αντιμετώπιση της κλιμάκωσης στη χονδρική αγορά του φυσικού αερίου εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία– να αναγνωρίζει ότι «έχουμε πρόβλημα στις τιμές» και να μιλά για «τεράστιο βάρος στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις». Και έχει ενδιαφέρον γιατί σε συνθήκες κρίσης –παρά το γεγονός πως η Αριστερά έχει πλειστάκις κατηγορηθεί για ιδεοληψίες και ουτοπικές εμμονές, κυρίως ως προς την ιδεολογική ιεράρχηση των προτεραιοτήτων που θέτει και που συνοψίζεται στο σύνθημα «πρώτα ο άνθρωπος, μετά οι αριθμοί»– αποδεικνύεται στην πράξη πως δεν υπάρχει μεγαλύτερη ιδεοληψία από το νεοφιλελεύθερο δόγμα της αυτορρύθμισης της αγοράς.
 
Κι αυτό, γιατί οι ένθερμοι υποστηρικτές του νεοφιλελευθερισμού δεν λαμβάνουν υπόψη τον κρίσιμο παράγοντα της «απρόοπτης μεταβολής των συνθηκών» (όπως προσδιορίζεται τόσο στο διεθνές, όσο και στο εσωτερικό δίκαιο των χωρών, η οποιαδήποτε αιφνίδια και μη προβλέψιμη μεταβολή των περιστατικών που επιβάλλει τον επανακαθορισμό των ήδη συμφωνηθέντων).
 
Το παράδειγμα της πανδημίας, όταν όλοι ξαφνικά ανακάλυψαν την αξία του δημόσιου συστήματος υγείας, είναι από τα πιο κραυγαλέα.
 
 
Έρχεται, λοιπόν, ο πόλεμος στην Ουκρανία και –ω του θαύματος– ακούμε τον έλληνα πρωθυπουργό να μιλά για κερδοσκοπία και αισχροκέρδεια. Τον βλέπουμε να συμμετέχει –και ορθώς– στη συζήτηση για τα μέτρα που πρέπει να πάρει η Ευρώπη, προκειμένου να αντιμετωπίσει την ενεργειακή κρίση.
 
Και στην Ελλάδα; Τι μέτρα έχει πάρει για την ανακούφιση των νοικοκυριών που στενάζουν; Δεν είναι αυτός και η κυβέρνησή του που με συγκεκριμένες πολιτικές, με την απόδοση της κατάστασης αποκλειστικά στη διεθνή συγκυρία, με τις καθησυχαστικές διαβεβαιώσεις περί προσωρινής κρίσης, με τη συστηματική απόρριψη κάθε πρότασης της αντιπολίτευσης –η μη μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα, αλλά και του ΦΠΑ στα είδη λαϊκής κατανάλωσης που προτείνει μεταξύ άλλων ο ΣΥΡΙΖΑ, είναι απολύτως ενδεικτικές– και φυσικά με τη μέχρι πρότινος εμμονή στην παρωχημένη δοξασία της αυτορρύθμισης της αγοράς –η οποία τώρα καταρρίπτεται με κρότο– οδηγούν σε αιμορραγία εκατομμύρια νοικοκυριά;
 
Ναι, ο πόλεμος είναι η απόλυτη καταστροφή. Και προφανώς η διεθνής κατάσταση –κατά συνέπεια και η εγχώρια πραγματικότητα– καθορίζεται απ’ αυτόν στον μέγιστο βαθμό. Δεν μπορεί, ωστόσο, η τραγική αυτή συνθήκη να χρησιμοποιείται σαν άλλοθι για την αιτιολόγηση απολύτως συνειδητών πολιτικών. Γιατί οι κυνικές δηλώσεις τόσο του υπουργού Ανάπτυξης Α. Γεωργιάδη πως «ο πολίτης θα πληρώσει γιατί έχουμε πόλεμο», όσο και του υπουργού Οικονομικών Χ. Σταϊκούρα πως «έχουμε πόλεμο, οι πολίτες μπορεί να πληρώσουν αυξημένους λογαριασμούς», δεν κρύβουν παρά την πρόθεση της κυβέρνησης της ΝΔ να χρησιμοποιήσει και να εντάξει την οδυνηρή παράμετρο του πολέμου στην κομματική της φαρέτρα. «Για όλα φταίει ο πόλεμος» είναι από δω και πέρα το νέο κυβερνητικό αφήγημα. Προκειμένου να αιτιολογηθεί η αδράνεια στη λήψη συγκεκριμένων μέτρων και να χτιστεί το αφήγημα μιας κυβέρνησης που, θύμα των εξελίξεων, έχει τα χέρια της δεμένα (πόσο βολικό αλήθεια και ως προεκλογικό επιχείρημα…).
 
«Οι τιμές ανέβηκαν από τον Νοέμβριο επειδή η αγορά έβλεπε τον πόλεμο να έρχεται», δήλωσε ο αρμόδιος υπουργός Ανάπτυξης. «Η κατάσταση είναι δραματική, οι τιμές των καυσίμων ξεπερνούν κάθε φαντασία», ομολόγησε ο αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Πρατηριούχων. Και ήρθε ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ–ΔΕΗ και αποδόμησε το κυβερνητικό επιχείρημα. «Είναι ψεύτικη δικαιολογία ο πόλεμος, για τις αυξήσεις στην ενέργεια», είπε ο Γιώργος Αδαμίδης κατηγορώντας προσωπικά τον πρωθυπουργό για το ότι φρόντισε να εξαρτάται κατά 75% η χώρα από το φυσικό αέριο, αφήνοντας έτσι τα νοικοκυριά στο έλεος των κερδοσκόπων του χρηματιστηρίου. Και αποδεικνύοντας ότι είναι ο ελληνικός λιγνίτης που έριξε την τιμή του ρεύματος μέσα σε μία μέρα, αφού, όπως είπε, ορισμένες λιγνιτικές μονάδες που είχαν κατεβάσει τους διακόπτες, τέθηκαν σιωπηλά σε λειτουργία. Σιωπηλά…
 
Θα απαντήσει, άραγε, τώρα η κυβέρνηση στις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ για χρονική μετάθεση της απολιγνιτοποίησης και επανέναρξη δραστηριότητας στα λιγνιτικά πεδία; Θα απαντήσει στην πρόταση για ακύρωση της διαδικασίας διάλυσης και πώλησης της ΛΑΡΚΟ που, υπό τις σημερινές συνθήκες αύξησης των τιμών του νικελίου, καθίσταται ξανά στρατηγικής σημασίας; Θα απαντήσει στην πρόταση για επαναφορά του δημόσιου και κοινωφελούς χαρακτήρα της ΔΕΗ; Θα απαντήσει πώς σκοπεύει να προστατέψει 3,5 εκατομμύρια πολίτες που βρίσκονται στη ζώνη της φτώχειας; Ή μήπως έτσι, το ίδιο …σιωπηλά, θα συνεχίσει να ξεπουλά δημόσια περιουσία, να ευνοεί ημέτερους και να υποθηκεύει το μέλλον της χώρας;
 
Γιατί σιωπηλά, χωρίς να γίνει ευρύτερα γνωστό, και με τη φρίκη του πολέμου να επισκιάζει τα πάντα, ολοκληρώθηκε πριν μερικές μέρες η πώληση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ. Σιωπηλά εκδόθηκε νέα απόφαση του ΚΑΣ για απόσπαση των νέων αρχαιολογικών ευρημάτων –ρωμαϊκής και βυζαντινής περιόδου– από τον σταθμό Βενιζέλου στο μετρό Θεσσαλονίκης. Σιωπηλά περνάνε διατάξεις στο νομοσχέδιο Αυγενάκη που –με αφορμή την οπαδική βία– οδηγούν σε περισσότερη καταστολή. Σιωπηλά νομοθετείται η αναγνώριση των ηλεκτρονικών παιχνιδιών (e-sports) ως «αθλητική» δραστηριότητα. Σιωπηλά κρύβονται ευνοϊκές –για εργολάβους– διατάξεις στο νομοσχέδιο για τις πρότυπες επενδύσεις. Σιωπηλά παραποιείται από την υπουργό Πολιτισμού Λ. Μενδώνη η Διακήρυξη της ΕΕ, προκειμένου να παρουσιάσει την απόφασή της για απαγόρευση των ρωσικών πολιτιστικών οργανισμών ως κοινή απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Κερασάκι στην τούρτα», η σιωπηλή απομάκρυνση του πρώην υφυπουργού Αντώνη Μπέζα από τη θέση του προέδρου της Εταιρείας Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ), την οποία ο ίδιος αποδίδει στο ότι έδωσε στις ελεγκτικές αρχές στοιχεία που του ζητήθηκαν και απαίτησε να υπάρχει στην εταιρεία διαφανής διαδικασία προσλήψεων.
 
Business as usual, λοιπόν, για την κυβέρνηση της ΝΔ. Σε μια αξιοσημείωτη επίδειξη κυνικού πραγματισμού.
 
Αννέτα Καββαδία
Πηγή: Η Εποχή