Ουισκόνσιν, ΗΠΑ. Ιούλιος 1953. Μια νεαρή γυναίκα γεννάει ένα παιδί, που του δίνει το όνομα Ντάνιελ. Αμέσως δηλώνει ότι θέλει να το δώσει για υιοθεσία. «Η περίπτωση ανατέθηκε στη δεσποινίδα Μ. Γουίνκλερ», από την Κοινωνική Υπηρεσία της Αρχιεπισκοπής. Όμως, μετά από έναν δυο μήνες, τηλεφωνεί μια αδελφή «τόσο ταραγμένη ώστε ήταν δύσκολο να καταλάβεις τι έλεγε»: σύμφωνα μ’ αυτήν, το παιδί άρχιζε να εμφανίζει σωματικά χαρακτηριστικά που «αντιστοιχούν περισσότερο σε Νέγρο». Εν πάση περιπτώσει, λέει η αδελφή, το παιδί «έχει χαρακτηριστικά που δεν είναι κανονικά». Κι έτσι αρχίζει ένας εφιάλτης.
Είναι η εποχή και ο τόπος που μια σχέση Λευκού/ής και Μαύρου/ης είναι κάτι σχεδόν αδιανόητο και σίγουρα ντροπιαστικό, η εποχή και ο τόπος που τα παιδιά-μιγάδες είναι κάτι ανύπαρκτο. Έτσι, η Κοινωνική Υπηρεσία, με όλο το μισαλλόδοξο πάθος των Σταυροφόρων, αρχίζει να ψάχνει τον πιθανό πατέρα του Ντάνιελ, εισβάλλοντας ανηλεώς στην προσωπική ζωή της μητέρας, η οποία προφανώς αρνείται, «δεν είχε πάει ποτέ με Νέγρο, είπε». Ταυτόχρονα, αρχίζουν οι σχολαστικές εξετάσεις στο παιδί: αν έχει «νέγρικο επίκανθο» στα μάτια, ποιο είναι το πλάτος της μύτης, αν οι μασχάλες έχουν μελάγχρωση κ.λπ. Και, βέβαια, η υιοθεσία γίνεται σχεδόν αδύνατη, αφού «ζευγάρια που θέλουν να υιοθετήσουν μιγάδες πρέπει να σκεφτούν τις κοινωνικές συνέπειες της επιθυμίας τους». Το κυνηγητό και η εισβολή της Κοινωνικής Υπηρεσίας στη ζωή της μητέρας, για να αποκαλύψει ποιος είναι ο πιθανός πατέρας, αλλά και η «έρευνά» της σε διάφορους ανθρώπους φτάνει σε ακραίο βαθμό βίας: «η νεαρή γυναίκα δεν πρέπει επ’ ουδενί να αισθανθεί σιγουριά» – το σκάνδαλο που δημιουργεί η υπηρεσία είναι μάλιστα τόσο μεγάλο που η μητέρα τελικά απολύεται από τη δουλειά της και μένει σχεδόν άστεγη, ενώ τελικά θα προσπαθήσει να αυτοκτονήσει.
Η ιστορία αναπτύσσεται μέσα από τα ντοκουμέντα του φακέλου του Ντάνιελ στην Κοινωνική Υπηρεσία, την περίοδο 1953-1959, αλλά και μέσα από τις αφηγήσεις που ακούει η συγγραφέας (που το 2013 ζει για ένα διάστημα στις ΗΠΑ) από μια γυναίκα, που της αποκαλύπτει αυτή τη ζοφερή ιστορία. Με βάση αυτό το υλικό, η συγγραφέας γράφει μια ιστορία που ανατέμνει βαθιά και επώδυνα όλη την εφιαλτική ιστορία του ρατσισμού, θεσμικού και κοινωνικού: μια ιστορία που βέβαια δεν είναι παρελθόν.
Κώστας Αθανασίου
Η ΕΠΟΧΗ