Ο καρκίνος θεωρείται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως η αναδυόμενη «πανδημία» του 21ου αιώνα. Αποτελεί τεράστια πρόκληση για την ιατρική και τα συστήματα Υγείας, που καλούνται να ανταποκριθούν στην ανάγκη καθολικής και ισότιμης πρόσβασης όλων των ανθρώπων σε αξιόπιστες υπηρεσίες πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης, αλλά και σε όλες τις σύγχρονες διαγνωστικές και θεραπευτικές πρακτικές. Για να διασφαλιστεί αυτό με πληρότητα και χωρίς διακρίσεις, χρειάζονται δημόσιες πολιτικές για την ολιστική αντιμετώπιση του καρκίνου. Με άλλα λόγια, χρειάζονται:
1.Ισχυρό ΕΣΥ και σχεδιασμένη ανάπτυξη νέων εξειδικευμένων ογκολογικών δομών και υπηρεσιών.
2.Σοβαρή επένδυση σε καλά εκπαιδευμένο επιστημονικό προσωπικό όλων των ειδικοτήτων για την αξιοπρεπή και αποτελεσματική ογκολογική φροντίδα, από την αρχική διάγνωση μέχρι τη φροντίδα τελικού σταδίου.
3.Εγγυημένη πρόσβαση των ασθενών της χώρας στη βιοϊατρική και φαρμακευτική καινοτομία, στην ιατρική ακριβείας και στις νέες γονιδιακές θεραπείες.
4.Εκπόνηση εθνικού στρατηγικού σχεδίου και συντονισμός των δράσεων κατά του καρκίνου μέσα από την ενεργοποίηση του Εθνικού Ινστιτούτου Νεοπλασιών, το οποίο θεσμοθέτησε ο ΣΥΡΙΖΑ και απαξίωσε πλήρως η κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Πάνω απ’ όλα, όμως, χρειάζεται να διαφυλάξουμε τη μεγάλη κοινωνική κατάκτηση της δωρεάν πρόσβασης όλων των καρκινοπαθών, συμπεριλαμβανομένων των ανασφάλιστων, στην αναγκαία διαγνωστική και θεραπευτική φροντίδα και στα καινοτόμα φάρμακα υψηλού κόστους (ΦΥΚ). Ο Νόμος 4368/2016, που έδωσε ισότιμη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη σε όλους, ανεξάρτητα από εργασία, ασφάλιση και εισόδημα, ήταν ανυπολόγιστης σημασίας για την υγειονομική ασφάλεια, την κοινωνική συνοχή και αξιοπρέπεια των πολιτών στη χώρα μας, ιδιαίτερα των ευάλωτων ομάδων, όπως οι καρκινοπαθείς.
Πολιτική για τον καρκίνο δεν σημαίνει μόνο προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου. Απαιτείται συνολική παρέμβαση σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, με ριζική αλλαγή πλαισίου στην έρευνα, ανάπτυξη και διάθεση των νέων ογκολογικών φαρμάκων, με κεντρικούς και διαφανείς μηχανισμούς αξιολόγησής τους και διαπραγμάτευσης «δίκαιων» τιμών, έτσι ώστε η επιστημονική πρόοδος στη διάγνωση και στη θεραπεία του καρκίνου να είναι πραγματικά παγκόσμιο δημόσιο αγαθό και όχι προνόμιο των πλούσιων χωρών και των εύπορων ανθρώπων. Απαιτούνται διεθνείς πρωτοβουλίες και διακρατικές συνεργασίες (όπως, για παράδειγμα, η «συμμαχία της Βαλέτα» των χωρών του ευρωπαϊκού Νότου απέναντι στις πολυεθνικές φαρμάκου, στην οποία πρωταγωνίστησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.) με στόχο μια κοινή και βιώσιμη ευρωπαϊκή φαρμακευτική πολιτική.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν θέλει και δεν μπορεί να ασχοληθεί σοβαρά με όλα αυτά. Γιατί δεν πιστεύει στο δημόσιο σύστημα Υγείας και στην πολιτική της καθολικής κάλυψης. Μοναδικό της μέλημα είναι οι προεκλογικού τύπου εξαγγελίες για την πρόληψη του καρκίνου και η ψηφοθηρική εκμετάλλευση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης για την Υγεία. Η «επούλωση» των πληγών του ΕΣΥ, η γενναία ενίσχυση των δημόσιων δομών Υγείας και η αναβάθμιση των συνθηκών εργασίας, αμοιβής και συνεχιζόμενης εκπαίδευσης των υγειονομικών, καθώς και η μετρήσιμη βελτίωση της φροντίδας των καρκινοπαθών θα είναι οι κρίσιμες προτεραιότητες μιας νέας προοδευτικής διακυβέρνησης με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
* Ο Ανδρέας Ξανθός είναι βουλευτής Ρεθύμνου και τομεάρχης Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
