Ολα όσα εξελίχτηκαν στο Αμερικανικό Καπιτώλιο δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία. Η Αμερική μετά από αλλεπάλληλες κρίσεις είναι μια χώρα χωρισμένη στα δύο.
H κρίση δημιούργησε μεγάλη φτώχεια, αύξησε την ανεργία, κατέστρεψε εκατομμύρια μικροαστούς και οι κυβερνήσεις επέβαλαν σκληρά μέτρα λιτότητας.
Στον αντίποδα δημιούργησε μεγάλη συσσώρευση του πλούτου σε όλο και λιγότερα χέρια και αύξησε την απληστία των μεγάλων εταιριών.
Και βέβαια ενίσχυσε την διαφθορά και την διαπλοκή μέσα από την επιρροή που ασκεί το μεγάλο κεφάλαιο στις κυβερνήσεις και τη γενικότερη ‘’άλωση’’ και απαξίωση του κράτους και των θεσμών του.
Ενίσχυση των πολιτικών “άκρων” μέσα στα συστημικά κόμματα
Ακριβώς επειδή δεν υπήρχε καμία πολιτική έκφραση για να συσπειρώσει αυτήν την ταξική πόλωση, ο ταξικός διαχωρισμός και οι επιπτώσεις της πτώχειας της ανεργίας και της καταστροφής των μικροαστικών στρωμάτων ,εκφραστήκαν μέσα από τα δυο συστημικα κόμματα.
Τον ακροδεξιό ‘’ριζοσπαστισμό’’ και την ‘’καθυστέρηση’’ των κατεστραμμένων μικροαστών την έκφρασε μέσα από το Ρεπουμπλικανικό κόμμα ο Τραμπ ο οποίος έγινε κυρίαρχος, προτάσσοντας τον εθνικισμό, τον ρατσισμό ,την ξενοφοβία ,την επαναφορά υποτίθεται του ‘’Αμερικανικού ονείρου’’, τα κλειστά σύνορα για τους μετανάστες και τον οικονομικό προστατευτισμό.
Με αυτά τα συνθήματα έφτασε να κερδίσει την ηγεσία των Ρεπουμπλικάνων και τις εκλογές.
Την ριζοσπαστικοποίηση των εργαζόμενων και μεγάλων τμημάτων της νεολαίας την έκφρασε ο Μπέρνι Σάντερς μέσα στο Δημοκρατικό Κόμμα.
Ο Μπέρνι Σάντερς έδωσε φωνή και έκφρασε το κίνημα Occupy Wall Street που γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη στις 17 Σεπτεμβρίου 2011, όταν μια χούφτα νέων ανθρώπων που συγκεντρώθηκαν στο πάρκο Ζουκότι καταγγέλλοντας τις οικονομικές ανισότητες και έχοντας ως κεντρικό ένα σύνθημα σοκ: «είμαστε το 99%, το 1% να πληρώσει για την κρίση» και «ο καπιταλισμός είναι εγκληματίας».
Ο Μπέρνι Σάντερς έκφρασε το κίνημα Black Lives Matter (BLM) (ελληνικά: οι μαύρες ζωές έχουν αξία) ένα τεράστιο κίνημα που συγκλόνισε την Αμερική μετά την δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ από αστυνομικούς.
Ο Μπέρνι Σάντερς έβαλε μετά από δεκαετίες και πάλι το ζήτημα του Σοσιαλισμού στην Αμερική και επανασύνδεσε το νήμα με το ηρωικό παρελθόν των εργατικών αγώνων του περασμένου αιώνα.
Οι αιχμές του ήταν τα εξής ζητήματα:
– Δημόσια δωρεάν υγεία για όλους.
– Αύξηση και μεγάλη φορολογία στον πλούτο.
– Ενίσχυση της πράσινης πολιτικής.
– Ενίσχυση του κράτους πρόνοιας.
– Αύξηση του κατώτατου μισθού από 7,25 δολάρια σε 15 δολάρια την ώρα.
– Δραστική μείωση των πολεμικών δαπανών και το ζήτημα του έλεγχου της πώλησης όπλων,
καθώς και πολλά άλλα ζητήματα που έρχονταν σε απευθείας σύγκρουση με τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα.
Οι απόψεις και το πρόγραμμα του Σάντερς για οποιαδήποτε άλλη χώρα μπορεί να φαντάζουν σαν σοσιαλδημοκρατικές ρεφορμιστικές διεκδικήσεις, όμως για την Αμερική ήταν ‘’επανάσταση’’.
Αυτός ήταν ο λόγος που το επιχειρηματικό και το πολιτικό κατεστημένο έκαναν ότι μπορούσαν να μην κερδίσει την πλειοψηφία των δημοκρατικών ο Μπέρνι Σάντερς.
Όμως ας δούμε την βάση και τις αιτίες των αλλεπάλληλων εκρήξεων που οδήγησαν στην κατάληψη του Καπιτωλίου από τους ακροδεξιούς υποστηρικτές του Τραμπ.
Η Αμερική της ακραίας φτώχειας
Η Αμερική μπορεί να θεωρείται και είναι η χώρα του μεγάλου πλούτου αλλά υπάρχει και απερίγραπτη φτώχεια.
Στην πιο πλούσια χώρα του κόσμου, περίπου 40 εκατομμύρια εργαζόμενοι (σύμφωνα με τη φιλανθρωπική οργάνωση Salvation Army) βρίσκονται κοντά στα όρια της φτώχειας, αριθμός διπλάσιος σε σχέση με πριν πενήντα χρόνια.
Από αυτούς τα 18,5 εκατομμύρια σε ακραία φτώχεια και 5,3 εκατομμύρια ζουν σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας όπως την φτώχεια του Τρίτου Κόσμου.
Η πανδημία έχει προσθέσει 40,7 εκατομμύρια νέους ανέργους (σχεδόν 1 στους 4, και σε ποσοστό 15%).στην ποιο πλούσια χώρα του κόσμου.
Υπολογίζεται ότι μετά την πανδημία 54 εκατ. στις ΗΠΑ δεν θα έχουν ούτε τα βασικά για να ζήσουν.
Ο αριθμός των άστεγων παιδιών από την άλλη, έχει επίσης αυξηθεί δραματικά, φθάνοντας το 1,5 εκατομμύριο, δηλαδή 3 φορές περισσότερο σε σύγκριση με την εποχή της Μεγάλης Ύφεσης τη δεκαετία του 1930.
Όπως δήλωσε ο Τομά Πικετί στην εφημερίδα Liberation, στις ΗΠΑ το 50% των πολιτών κατέχει μόλις το 1% της συνολικής περιουσίας (ενώ στη Γαλλία το 5%). Ο καπιταλισμός έχει επιβάλει τεράστιες ανισότητες.
Φτώχεια και κορονοϊός
Οι ΗΠΑ ξεπέρασαν πρόσφατα το όριο των 360.000 θανάτων εξαιτίας της COVID-19, σύμφωνα με τα δεδομένα που συγκεντρώνει το πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς.
Οι ΗΠΑ είναι από ένα τα πλουσιότερα κράτη στον κόσμο, με έναν τεράστιο κρατικό μηχανισμό έτοιμο να ανταποκριθεί θεωρητικά σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Κι όμως δεν μπορεί να σηκώσει το βάρος της πανδημίας κορονοϊού στη δίνη του οποίου βρίσκεται.
Το σύστημα υγείας, που είναι στα χέρια του ιδιωτικού τομέα, κατέρρευσε και οι ελλείψεις σε νοσηλευτικό εξοπλισμό είναι τεράστιες.
Σχεδόν 46,3 εκατομμύρια άνθρωποι (15,1%) ήταν ανασφάλιστοι τη στιγμή που ρωτήθηκαν κατά τη διενέργεια της έρευνας, 58,7 εκατομμύρια (19,2%) ήταν ανασφάλιστοι κάποια στιγμή του έτους, σύμφωνα με μελέτη των Κέντρων Ελέγχου των Ασθενειών (CDC).
Όπως αναφέρει πρόσφατη ανάλυση της ΜΚΟ Fair Health ένας ανασφάλιστος στις ΗΠΑ μπορεί να κληθεί να πληρώσει σε νοσήλεια, ως ασθενής με κορονοϊό, από 42.000 έως και 74.000 για τη νοσηλεία του.
Οι καταγεγραμμένοι αριθμοί κρουσμάτων και θανάτων σε επίπεδο πολιτείας κυριαρχούν στα φτωχά τμήματα της κοινωνίας.
Συσσώρευση του πλούτου
Όπως προαναφέραμε η πολιτική Τραμπ ενίσχυσε την αύξηση και την συσσώρευση του πλούτου. Ταυτόχρονα ενίσχυσε και την ακραία ανισότητα. Ακραία ανισότητα πρακτικά σημαίνει, την μεταφορά οικονομικής και πολιτικής εξουσίας, σε μια χούφτα επιχειρηματιών που τη χρησιμοποιούν για να προωθήσουν το δικό τους συμφέρον.
Οι Ρεπουμπλικανοί στη Γερουσία των ΗΠΑ ψήφισαν τη σαρωτική φορολογική μεταρρύθμιση, η οποία έκανε τους πλούσιους πλουσιότερους, μειώνοντας τη φορολογία τους με την υπόσχεση θέσεων εργασίας.
Οι μειώσεις φόρου ήταν ύψους 1,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων τον Δεκέμβριο του 2017, οι οποίες επιδείνωσαν την ανισότητα.
Η ανισότητα μεταξύ της φτώχειας και του πλούτου είναι ήδη η πιο ακραία από οποιοδήποτε καπιταλιστικό κράτος, με τους τρεις πλουσιότερους Αμερικανούς (Μπιλ Γκέιτς, Τζεφ Μπέζο, Γουόρεν Μπάφετ) να κατέχουν συνολικά μεγαλύτερο πλούτο από το 50% του φτωχότερου αμερικανικού πληθυσμού που αντιστοιχεί σε 160 εκατ. ανθρώπους.
Με βάση την μελέτη για τα κέρδη των δισεκατομμυριούχων της εταιρίας οικονομικών αναλύσεων PWC και της τράπεζας UBS, από το 2009 έως το 2020 τα κέρδη των δισεκατομμυριούχων στις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά 170%.
Πιο συγκεκριμένα, το 2018, οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν πάνω από 25% από τους 2.208 δισεκατομμυριούχους του κόσμου.
Πολλοί από τους πλουσιότερους πολίτες δεν πληρώνουν φόρους, όπως πληρώνουν οι υπόλοιποι, συσσωρεύουν μεγάλο μέρος του πλούτου τους σε φορολογικούς παραδείσους, ενώ τα κέρδη τους προέρχονται καθαρά από κερδοσκοπία.
Νόμος και τάξη
Εκτός των άλλων η κυβέρνηση Τραμπ για να επιβάλει την πολιτική της ενίσχυσε την καταστολή και την αστυνομοκρατία .
Οι συνεχείς δολοφονίες Αφροαμερικάνων, η γενικευμένη βία ενάντια στους διαδηλωτές και η ενίσχυση των φασιστικών ένοπλων παρακρατικών ομάδων, γινόταν με την προβολή του συνθήματος ‘νόμος και τάξη. Τι κρύβεται πίσω από το σλόγκαν «Νόμος και Τάξη»;
Αυτό που κρύβει το σλόγκαν είναι η ενίσχυση της καταστολής και ο περιορισμός του όποιου δικαίου. Αυτή η λογική είναι υπεύθυνη, για την γενικευμένη καταστολή που επικράτησε μετά την δολοφονία του Τζόρτζ Φλόυντ και όλων των μαύρων (κατά κύριο λόγο) πριν και μετά την δολοφονία.
Η δολοφονία του Φλόυντ ήταν απλά η τελευταία σταγόνα που ξεχείλισε την οργή σε μια κοινωνία δυστυχισμένη.
Όλες αυτές οι δολοφονίες, προέρχονται από την ιδεολογική αλλά και οικονομική προσέγγιση της ποινικοποίησης μαύρων, Λατίνων και κομμουνιστών.
Αυτή η λογική του νόμου και της τάξης είναι που ευλογεί την «νόμιμη βία», τον «νόμιμο φόνο».
Ταξική πόλωση, σύγκρουση και εξέγερση
Ο Τζόρτζ Φλόυντ ήταν φτωχός και αυτό ήταν το μεγάλο «πρόβλημα». Αυτός ήταν και ο λόγος που τον πάτησαν στο κεφάλι και τον έπνιξαν. Αυτή είναι η Αμερική του Τραμπ με κύρια στοιχεία την ανισότητα, την φτώχεια, την έλλειψη ελευθερίας.
Ο ‘’Νόμος και η Τάξη’’ θα είναι πάντα τα όπλα των πλουσίων για να στηρίξουν τα κέρδη και την εξουσία τους.
Όμως ταυτόχρονα την ‘’πληγή‘’ που άνοιξε στην Αμερικανική κοινωνία, καμία καταστολή δεν μπορεί να την κλείσει.
Το 2011 και 2012 είχαμε τις κινητοποιήσεις που έκφρασε το κίνημα Occupy Wall Street ενάντια στο 1% των πλούσιων και τον καπιταλισμό.
Το 2014 και το 2015 είχαμε τις συγκρούσεις στο Φέργκιουσον του Μιζούρι που τις πυροδότησε η δολοφονία του 18χρονου Μάικλ Μπράουν από τον αστυνομικό Ντάρεν Γουίλσον.
Και τελευταία τις διαδηλώσεις με αρχή την Μινεάπολη και επέκταση σε όλες τις μεγάλες πόλεις, με αφορμή τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ.
Αυτές οι διαδηλώσεις ,οι ταραχές, οι εξεγέρσεις, είναι αποτέλεσμα μιας κοινωνίας βαθειά διαιρεμένης, είναι αποτέλεσμα της φτώχειας, των ανισοτήτων.
Ταυτόχρονα είναι και η αρχή ενός ακήρυκτου εμφύλιου πολέμου.
Η κατάληψη στο Καπιτώλιο είναι επίσης έκφραση αυτού του ακήρυχτου εμφυλίου
Ο Τραμπ είναι ο εκφραστής του ‘’χημικού αποστάγματος του καπιταλισμού’’ όπως έγραφε ο Τρότσκι για να εξηγήσει το φαινόμενο του φασισμού.
Ο Τραμπ φαινομενικά είναι η συσσωρευμένη έκφραση του μίσους για το ‘’σύστημα’’, του κατεστραμμένου μικροαστού, του ανέργου λουμπενοποιημένου χωρίς ταξική συνείδηση εργάτη, του καθυστερημένου αγρότη που βλέπει την τιμή των προϊόντων του να καταρρέει και την σοδειά του να καταστρέφεται.
Στην πραγματικότητα όμως ο Τραμπ δεν δίνει δεκάρα για όλους αυτούς που μιλάει στο όνομά τους και τους χρησιμοποιεί σαν ‘’στρατό’’ του. Τον Τραμπ τον ενδιαφέρει η επιχειρηματική ελίτ και η αύξηση των κερδών της. Η κυβερνητική του θητεία αυτό έχει αποδείξει.
Η αμφισβήτηση του αποτελέσματος των εκλογών είχε σαν στόχο την ‘’αποσταθεροποίηση’’ και την διερεύνηση των ορίων και των αντιδράσεων στο σύνολο της αστικής τάξης και ιδιαίτερα στο εργατικό κίνημα και την νεολαία.
Ο Τραμπ και ένα κομμάτι της αστικής τάξης (μικρό σήμερα) έπαιξαν με την ιδέα για μια ‘’ απόπειρα πραξικοπήματος’’.
Να κάνουν στην αμερικανική κοινωνία ό,τι εφάρμοζαν μέχρι σήμερα σε μια σειρά χώρες ανά την υφήλιο.
Η κατάληψη του Καπιτωλίου τελείωσε. Οι φασιστικές ομάδες με χιλιάδες ενόπλους παρακρατικούς παραμένουν ανέγγιχτοι για τις επόμενες καταλήψεις όταν τους δοθεί το σήμα από την άρχουσα τάξη.
Ο Μπέρνι Σάντερς και ο σοσιαλισμός “στην κοιλιά του κτήνους”
Την δεκαετία του 1980 Ο Τζακ Άμποττ ενας Αμερικανός κατάδικος έγραψε την εμπειρία του από τις φυλακές και εξέδωσε με την βοήθεια του Νόρμαν Μέιλερ το βιβλίο με τίτλο ‘’Στην κοιλιά του κτήνους (In the Belly of the Beast)’’.
Αν θα θέλαμε κάτι να τονίσουμε σήμερα είναι ότι το να μιλάς για Σοσιαλισμό στην Αμερική, είναι σαν να μιλάς για Σοσιαλισμό ‘’στην κοιλιά του κτήνους’’.
Και όμως τελευταία αυτό συμβαίνει.
Αυτό που έχει θορυβήσει την αστική τάξη της Αμερικής είναι το γεγονός ότι εκατοντάδες χιλιάδες βγήκαν στους δρόμους και διαδήλωσαν με αφορμή την δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ.
Για πολλές εβδομάδες εκατοντάδες χιλιάδες Αμερικανοί διαδήλωναν και πολλές φορές συγκρουόντουσαν με την αστυνομία.
Οι κινητοποιήσεις αυτές ‘’αγκάλιασαν’’ την νεολαία, τους εργαζόμενους, τους διανοουμένους και μεγάλη μερίδα των καλλιτεχνών.
Ακόμα και τους ακριβοπληρωμένους παίκτες του Μπάσκετ δεν άφησε ασυγκίνητους.
Το ποιο σημαντικό είναι το ότι αυτές οι κινητοποιήσεις βρήκαν πολιτική έκφραση στην αριστερή ριζοσπαστική πτέρυγα του δημοκρατικού κόμματος με κύριο εκπρόσωπο τον Μπέρνι Σάντερς.
Ο Σαντερς είχε και έχει ένα πρόγραμμα για τους πολλούς. Για όσους είναι και ζουν στην σκοτεινή πλευρά της Αμερικής.
Είχε ένα πρόγραμμα για τους απόκληρους, για αυτούς που διαδήλωναν στους δρόμους.
Ο Σάντερς έδωσε στην νέα γενιά το ‘’όραμα’’ που της έλειπε και εκατοντάδες χιλιάδες νέοι έχουν αρχίσει να ασχολούνται με την πολιτική. Και το ποιο σημαντικό, οι νέοι έχουν αρχίσει να μην φοβούνται τον Σοσιαλισμό και να αυτοαποκαλούνται Σοσιαλιστές.
Παράλληλα η λέξη σοσιαλισμός να επανέρχεται στο προσκήνιο της Αμερικανικής κοινωνίας.
Ο Σάντερς και οι ιδέες του συσπείρωσαν εκατομμύρια ανθρώπους σε ένα κοινό ‘’όνειρο’’.
Σαν αποτέλεσμα των ιδεών του πολεμήθηκε όσο οποιοσδήποτε άλλος από τον επιχειρηματικό, στρατιωτικό και το πολιτικό κατεστημένο..
Και τώρα;
Αυτό που ξεκίνησε δεν πρόκειται να σταματήσει. Στην Αμερική έγινε αυτό που απευχόταν η αστική τάξη. Σαν αποτέλεσμα της κρίσης, της φτώχειας και της καπιταλιστικής απληστίας και βαρβαρότητας, η αμερικανική κοινωνία βρίσκεται σε μια βαθειά ταξική και κοινωνική πόλωση.
Η κρίση και τα προβλήματα δεν πρόκειται να σταματήσουν και ο καπιταλισμός θα οδηγεί στην εξαθλίωση εκατομμύρια νέους εργαζόμενους. Αυτό σαν γεγονός θα τροφοδοτεί την ένταση και τις συγκρούσεις.
Η κρίση θα αυξήσει και τις εργατικές κινητοποιήσεις. Ο νέος πρόεδρος Μπάιντεν δεν πρόκειται να αντιμετωπίσει με ‘’λουλούδια’’ τις κινητοποιήσεις και τις εξεγέρσεις που έρχονται. Θα στηριχτεί και αυτός στην καταστολή και αργότερα και στους ίδιους παραστρατιωτικούς που στηριζόταν ο Τραμπ.
Οι εργαζόμενοι πρέπει να συνδέσουν και να ενώσουν τους αγώνες τους με τα κινήματα μέσα από κοινές διεκδικήσεις. Πάνω από όλα πρέπει να προετοιμάσουν το δικό τους κόμμα που ήδη έχει σαν πρόπλασμα το κίνημα που συσπειρώθηκε γύρω από τον Μπέρνι Σάντερς και τα κινήματα των δρόμων.
Οι ιδέες του Σοσιαλισμού δίνουν όραμα σε εκατομμύρια Αμερικανούς εργάτες και νεολαίους και ανοίγουν το δρόμο για να πάρουν τα όνειρα (του Τζο Χιλ, των Σάκο και Βαντσέτι, του Αύγουστου Σπάις και των νεκρών του Σικάγο, των ‘’εργατών του κόσμου‘’ και των ‘’Wobblies’’) εκδίκηση.
Λεωνίδας Καρίγιαννης
Πηγή: TVXS
