Οποιος πολίτης νιώθει ότι η χώρα χρειάζεται μια πολιτική δύναμη ιδεολογικά ευκρινή και προγραμματικά σύγχρονη, έχει λόγο να μας στηρίξει. Γιατί ξέρει ότι λέμε αυτά που πιστεύουμε και πιστεύουμε αυτά που λέμε. Και αυτό είναι ο όρος για κάτι πολύ σημαντικό: μια σχέση εμπιστοσύνης με τον κόσμο της Αριστεράς, της πολιτικής οικολογίας, της αριστερής σοσιαλδημοκρατίας, των κοινωνικών κινημάτων.
«Πιστεύουμε ότι υπάρχουν δυνατότητες για μια σύγχρονη, αξιόπιστη Αριστερά», λέει ο Αλέξης Χαρίτσης για το εγχείρημα της Νέας Αριστεράς, του νέου πολιτικού φορέα που προέκυψε μετά τη διάσπαση στον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. και ετοιμάζεται να δώσει τις δικές του εξετάσεις στις ευρωκάλπες του Ιουνίου.
Μιλά για τη διάσπαση, για τη βούληση να μη γίνει η Νέα Αριστερά ένα «αρχηγικό» κόμμα, αλλά να εξελιχθεί στη «φωνή των πολλών», ενώ παράλληλα σημειώνει πως το νέο κόμμα φιλοδοξεί να πρωταγωνιστήσει στις διεργασίες που αναπόφευκτα θα λάβουν χώρα στον ευρύτερο χώρο των προοδευτικών και αριστερών δυνάμεων.
● Ποια είναι ακριβώς η αίσθηση να δημιουργείς έναν καινούργιο πολιτικό φορέα; Υπάρχουν η ιδεολογία, το στίγμα, οι άνθρωποι, από εκεί και πέρα όμως πώς ακριβώς σχηματοποιείται όλο αυτό και πώς αισθάνεστε εσείς ως επικεφαλής της Κ.Ο.; Πώς είναι, με λίγα λόγια, να βουτάς στα βαθιά και να πρέπει να κολυμπήσεις;
Αυτό που μας κινητοποιεί είναι ένα δημιουργικό «φτάνει πια». Φτάνει πια με την κυριαρχία της Δεξιάς, την αναξιοπιστία των αριστερών και προοδευτικών κομμάτων, τον τρόπο άσκησης της πολιτικής που δεν βλέπει τη μεγάλη εικόνα και τις προκλήσεις της εποχής μας. Εχουμε την αισιοδοξία της βούλησης. Επειδή πιστεύουμε ότι υπάρχουν δυνατότητες για μια σύγχρονη, αξιόπιστη Αριστερά. Αυτό δεν σημαίνει ότι πετάμε στα σύννεφα. Εχουμε επίγνωση των δυσκολιών. Αλλά ξέρουμε επίσης, για να ακολουθήσω την ερώτησή σας, ότι στις τάξεις της Νέας Αριστεράς έχουμε ανθρώπους που ξέρουν να κολυμπούν ενάντια στο κυρίαρχο ρεύμα και έχουν ήδη βουτήξει, από θέσεις ευθύνης, στα βαθιά. Με επιτυχία.
● Σε λίγους μήνες έχουμε τις ευρωεκλογές και η Νέα Αριστερά θα κληθεί να αποδείξει την επιρροή της στην κοινωνία. Δεν θα ρωτήσω αν είστε αισιόδοξος για αυτή τη μάχη, εκείνο που θέλω να μάθω είναι για ποιους λόγους να σας εμπιστευτεί ο κόσμος την κάλπη.
Η Νέα Αριστερά από την ίδρυσή της έχει θέσει τρεις προτεραιότητες: την κλιματική δικαιοσύνη, την κοινωνική δικαιοσύνη και την επανεκκίνηση της δημοκρατίας. Είναι μια πρόταση που επιμένει στο περιεχόμενο της πολιτικής. Και όπως έχετε δει σε αυτό το σύντομο διάστημα έχουμε κάνει συγκεκριμένες κινήσεις που υπηρετούν τον στόχο αυτό. Οποιος πολίτης νιώθει ότι η χώρα χρειάζεται μια πολιτική δύναμη ιδεολογικά ευκρινή και προγραμματικά σύγχρονη, έχει λόγο να μας στηρίξει. Γιατί ξέρει ότι λέμε αυτά που πιστεύουμε και πιστεύουμε αυτά που λέμε. Και αυτό είναι ο όρος για κάτι πολύ σημαντικό: μια σχέση εμπιστοσύνης με τον κόσμο της Αριστεράς, της πολιτικής οικολογίας, της αριστερής σοσιαλδημοκρατίας, των κοινωνικών κινημάτων.
● Θα βγουν νέα πρόσωπα στην ευρωλίστα σας; Υπάρχει κάποιου είδους προετοιμασία; Με ποιον τρόπο θα γίνει η διαδικασία;
Η Νέα Αριστερά καλύπτει ήδη, το βλέπουμε αυτό στις συγκεντρώσεις που κάνουμε σε όλη την Ελλάδα, ένα υπαρκτό κενό, προσεγγίζοντας ανθρώπους –και δη νέους– με συμμετοχή στους μαζικούς κοινωνικούς χώρους, στην κοινωνία των πολιτών και στα κινήματα της εποχής μας που συχνά δεν είχαν οργανωμένη σχέση με την Αριστερά μέχρι σήμερα. Στόχος μας είναι στην πανελλαδική συνδιάσκεψη στα τέλη Φεβρουαρίου να είναι ορατή η δυναμική του εγχειρήματός μας. Και εκεί θα αποφασίσουμε τις διαδικασίες για τη συγκρότηση του ψηφοδελτίου. Αλλά από τώρα ξέρουμε τι θέλουμε: ένα ανοιχτό, δυναμικό σχήμα που θα κάνει τη διαφορά.
● Πολλοί λένε ότι δεν είχατε κανέναν λόγο να φύγετε από τον ΣΥΡΙΖΑ γιατί οι πολιτικές σας μοιάζουν. Λένε επίσης ότι θα μπορούσατε να δώσετε τη μάχη για το κόμμα στο συνέδριο. Τι απαντάτε σε αυτά;
Η αποχώρησή μας από το κόμμα που δημιουργήσαμε ήταν μια εξαιρετικά δύσκολη απόφαση. Η παραμονή μας όμως στο κόμμα του κ. Κασσελάκη ήταν μια αδύνατη επιλογή. Πολιτικά και συνειδησιακά. Δεν υπακούσαμε στη λογική του «ώριμου φρούτου» και του τακτικισμού. Και οι εξελίξεις μάς επιβεβαίωσαν. Αυτή τη στιγμή ο ΣΥΡΙΖΑ βιώνει μια κρίση ταυτότητας και αξιοπιστίας που σε μεγάλο βαθμό σχετίζονται με τις επιλογές της νέας ηγετικής ομάδας που ταλαντεύεται ανάμεσα στην ανέξοδη σκανδαλολογία και εξαιρετικά συντηρητικές θέσεις. Προφανώς υπάρχουν και στον ΣΥΡΙΖΑ δυνάμεις που ασφυκτιούν με αυτήν την κατάσταση. Αλλά στη ζωή πρέπει να διαλέξεις με ποιους θα πας και ποιους θα αφήσεις.
● Σε συνέντευξή σας πριν από λίγο καιρό και στο ερώτημα αν η Νέα Αριστερά είναι ανοιχτή στον Αλέξη Τσίπρα είχατε απαντήσει ότι δεν επιθυμείτε την «αναπαλαίωση του παλιού ΣΥΡΙΖΑ». Ωστόσο, τα περισσότερα, αν όχι όλα από τα στελέχη σας προέρχονται από τον παλιό ΣΥΡΙΖΑ. Κάτι δεν καταλαβαίνω εδώ και θα ήθελα να μου το εξηγήσετε.
Δεν υπάρχει κάτι αντιφατικό. Η Νέα Αριστερά προφανώς έχει ως αρχικό πυρήνα τους βουλευτές, τα μέλη και τα στελέχη που αποχώρησαν από τον ΣΥΡΙΖΑ. Στόχος μας όμως είναι να μη μείνουμε σε αυτό. Θα έχουμε επιτύχει αν καταφέρουμε να εκφράσουμε νέες κοινωνικές δυναμικές, αν η Νέα Αριστερά ανανεωθεί και στελεχωθεί με πολίτες που εκφράζουν την ευαισθησία και τα αντανακλαστικά τους απέναντι στην κυριαρχία της Δεξιάς. Με ανθρώπους οι οποίοι με την προσωπική τους στάση και τις συλλογικές διεκδικήσεις τους αλλάζουν την ελληνική κοινωνία. Με τους ανθρώπους του καθημερινού μόχθου και τους outsiders της αγοράς εργασίας πρωτίστως.
● Απ’ ό,τι καταλαβαίνω, ένας από τους στόχους της Νέας Αριστεράς είναι να μη γίνει «αρχηγικό» κόμμα. Ωστόσο αποχωρήσατε από ένα κόμμα που είχε γίνει εντελώς αρχηγικό στη συνείδηση του κόσμου επί Αλέξη Τσίπρα. Υπάρχει μια αντίφαση εδώ και το ερώτημα είναι γιατί δεν διαχωρίσατε τη στάση σας νωρίτερα.
Καταρχήν υπάρχει μια φυσική τάση όσο οι κομματικές ταυτότητες χαλαρώνουν, τα κόμματα να λειτουργούν όλο και λιγότερο ως κόμματα μελών και οι αρχηγοί να παίζουν όλο και μεγαλύτερο ρόλο. Βρισκόμαστε, λοιπόν, σε μια περίοδο που οι ηγεσίες αποκτούν δυσανάλογη εξουσία, ενώ μοντέλα συλλογικής ηγεσίας, παρότι δημοκρατικότερα και πολύπλευρα, υποτιμώνται. Στη Νέα Αριστερά πιστεύουμε στη συλλογική διαχείριση και τη συναπόφαση.
Ο Αλέξης Τσίπρας αποτέλεσε αναμφίβολα μια ηγετική φυσιογνωμία. Με την παρουσία και τη δράση του διαμόρφωσε σε μεγάλο βαθμό την πολιτική ιστορία του τόπου μας την τελευταία εικοσαετία. Η δημιουργία του ΣΥΡΙΖΑ και η ταχεία άνοδός του στην εξουσία είναι σε καταλυτικό βαθμό προϊόν και των δικών του ικανοτήτων. Υπήρξε και αποδέκτης μιας κατάφωρα άδικης και διαλυτικής επίθεσης από δυνάμεις εκτός ΣΥΡΙΖΑ. Ηταν σε μεγάλο βαθμό αυτός ο λόγος που η εσωκομματική κριτική για λάθος πολιτικές επιλογές και για υποτίμηση της κομματικής λειτουργίας, μια κριτική που ως καλοπροαίρετη θα ήταν γόνιμη αν γινόταν έγκαιρα, καθυστέρησε σημαντικά.
● Εχετε πει πολλές φορές ότι η Νέα Αριστερά ήρθε να καλύψει ένα πολιτικό κενό. Αυτό περιλαμβάνει άτομα που αποχώρησαν από τον ΣΥΡΙΖΑ στο παρελθόν διαφωνώντας με τις πολιτικές του ότι δεν ήταν αρκετά αριστερές; Περιλαμβάνει απογοητευμένο κεντρώο κόσμο από το ΠΑΣΟΚ ή που ψήφισε Ν.Δ.; Με δεδομένο το στίγμα που εκπέμπετε προς τα αριστερά, πώς ακριβώς θα καταφέρετε να αποτελέσετε τη συγκολλητική ουσία σε ένα κοινό διαφορετικών πεποιθήσεων;
Το πολιτικό κενό είναι σαφές. Το αποδεικνύει το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή ο ευρύτερος χώρος στα αριστερά του Κέντρου παραμένει άνευρος και αδύναμος. Επιπλέον, τα υψηλά ποσοστά της αποχής είναι εύγλωττα. Απέχουν κατά κανόνα άνθρωποι που αυτοτοποθετούνται στην Κεντροαριστερά. Που αποστρέφονται την κεντρική πολιτική σκηνή όπως έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά που έχουν λόγο, επιχειρήματα και ανάγκη να εκφραστούν.
Σημαντικά θέματα αιχμής που κατεξοχήν απασχολούν τους νεότερους ανθρώπους, όπως η δίκαιη ενεργειακή μετάβαση, μια συνολικά οικολογική αντίληψη για τον τρόπο που ζούμε, παράγουμε και καταναλώνουμε, ο μετασχηματισμός της αγοράς εργασίας με επίκεντρο την ψηφιακότητα παραμένουν χαμηλά στην ατζέντα των κομμάτων. Διεκδικούμε να είμαστε η φωνή αυτών των πολιτών.
Δείτε το θέμα της τεκνοθεσίας των ομόφυλων ζευγαριών. Θέμα που έχει την αποδοχή των νέων πλειοψηφικά σε όλο το πολιτικό φάσμα, πλην της Ακροδεξιάς προφανώς. Ολα τα κόμματα, πλην της Νέας Αριστεράς, δεν καταφέρνουν να αρθρώσουν συνεκτικό λόγο. Ενδίδουν σε έναν συντηρητισμό που πηγαίνει πίσω από την ισονομία. Πίσω από αυτονόητες αρχές της Αριστεράς. Και αυτό τα λέει όλα.
● Στο σενάριο εθνικών εκλογών και δυνατότητας σχηματισμού μιας προοδευτικής κυβέρνησης μέσω συνεργασιών (ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ), η Νέα Αριστερά θα είχε θέση και αν ναι, με ποιους όρους;
Κατά την άποψή μου κανένας πολιτικός φορέας δεν δικαιούται να απέχει από τις συζητήσεις για το πώς θα κυβερνηθεί ο τόπος, άρα ναι, επί της αρχής, η Νέα Αριστερά είναι υπέρ των συνεργασιών. Ωστόσο, αυτές οι συνεργασίες δεν μπορούν παρά να στηρίζονται στον δημόσιο, επί συγκεκριμένων θέσεων, διάλογο των πολιτικών δυνάμεων και στις διαφανείς προγραμματικές συμφωνίες.
Στην παρούσα φάση η απόσταση που μας χωρίζει από τους πολιτικούς φορείς που προαναφέρατε είναι πραγματικά μεγάλη. Πώς θα μπορούσαμε να συνεργαστούμε σήμερα με κόμματα που στηρίζουν τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, με πολιτικές δυνάμεις που χαρακτηρίζουν κάθε βήμα διαλόγου με την Τουρκία ως προάγγελο για τις «Πρέσπες του Αιγαίου» ή με όσους θεωρούν το κεφάλαιο σύμμαχο των εργαζόμενων τάξεων;
Παρ’ όλες τις αποστάσεις και τις δυσκολίες, όμως, η Νέα Αριστερά φιλοδοξεί να πρωταγωνιστήσει στις διεργασίες που αναπόφευκτα θα λάβουν χώρα. Να λειτουργήσει καταλυτικά για το πολιτικό περιεχόμενο, το ύφος και το ήθος του φάσματος εκείνου των πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων που θα συγκρουστεί με τη δεξιά ηγεμονία και διακυβέρνηση, τα οικονομικά συμφέροντα και τον κοινωνικό συντηρητισμό που εκπροσωπεί η Ν.Δ.
Δημήτρης Τερζής
