Άγγελος Τσέκερης: Το Πολυτεχνείο δεν συνέβη ποτέ. Ήταν ηθοποιοί

Σχετικά με την εξέγερση του Πολυτεχνείου, υπάρχουν διάφορες θεωρίες συνωμοσίας. Αρχικά διακινήθηκαν στο ακροδεξιό περιθώριο. Με την πάροδο των χρόνων όμως υιοθετούνται ολοένα και περισσότερο από τη mainstream Δεξιά. «Το Πολυτεχνείο το οργάνωσε η CIA για να τιμωρήσει τον Παπαδόπουλο, που δεν επέτρεψε στους Αμερικανούς να χρησιμοποιήσουν τη Σούδα…». «Το Πολυτεχνείο ήταν προβοκάτσια που έστησε ο Ιωαννίδης για να ανατρέψει τον Παπαδόπουλο και να ακυρώσει τη φιλελευθεροποίηση της χούντας…». Και το πιο σίγουρο απ’ όλα (και εδώ το μάτι των δεξιών αναθεωρητών γυαλίζει με πονηριά), «μέσα στο Πολυτεχνείο δεν υπήρχαν νεκροί…». Ναι, ok. Πράγμα που σημαίνει τι ακριβώς;

Σε αυτό το ζήτημα υπάρχουν διάφορες προσεγγίσεις. Η μία είναι ότι τις μέρες του Πολυτεχνείου δεν υπήρξαν καθόλου νεκροί γενικώς: «Για να στοιχειοθετηθεί ο μύθος περί Πολυτεχνείου πήραν το δελτίο συμβάντων της αστυνομίας εκείνων των ημερών, της προηγουμένης, ανήμερα και της επομένης, και όποιος πέθανε στην Αττική, από οποιαδήποτε αιτία, έγινε νεκρός, δήθεν από ελεύθερους σκοπευτές και από αστυνομική βία…». Αυτή είναι η σκληρή εκδοχή, την οποία έχει υποστηρίξει ο Άδωνις Γεωργιάδης. Η πιο μετριοπαθής εκδοχή, την οποία υποστήριξαν ο Παπαδόπουλος και ο Ιωαννίδης στη δίκη του 1975 για τα γεγονότα, ήταν ότι οι νεκροί οφείλονται σε αδέσποτες σφαίρες, που ρίχτηκαν στον αέρα. Και οι δύο εκδοχές είναι γελοίες: σε μια πόλη σαν την Αθήνα δεν υπάρχουν στο δελτίο συμβάντων ενός σαββατοκύριακου 25 νεκροί από σφαίρες ή από χτυπήματα στο κεφάλι διά θλώντος οργάνου – και ακόμα περισσότερο το 1973, που κοιμόμασταν με ανοιχτά παράθυρα. Και είναι εξίσου απίθανο να υπήρξαν τόσοι νεκροί από σφαίρες που εξοστρακίστηκαν, ειδικά την επόμενη και τη μεθεπόμενη της εκκένωσης του Πολυτεχνείου, χωρίς να έχει γίνει πουθενά οποιαδήποτε μάχη.

Όλα αυτά έχουν προφανή στόχο να πλήξουν το Πολυτεχνείο ως «ιδρυτικό μύθο της ιδεολογικής ηγεμονίας της Αριστεράς» που λέει και ο Άδωνις. Λογικό. Χίλιες φορές να το πιστωθεί η CIA και ο Ιωαννίδης, παρά να αναγνωριστεί το μαχητικό αντιδικτατορικό φρόνημα της ελληνικής νεολαίας. «Επιτέλους…» λένε οι χουντόψυχοι και σε αυτό το σημείο σπεύδουν να τους βοηθήσουν και διάφοροι ακροκεντρώοι φιλελεύθεροι, «…τι ήταν όλο αυτό; Μια τρύπα στο νερό ήταν. Ανέκοψε την πορεία του καθεστώτος προς τη φιλελευθεροποίηση, έφερε μια σκληρότερη δικτατορία και οδήγησε στην τραγωδία της Κύπρου…». Ώστε το Πολυτεχνείο φταίει για την τραγωδία της Κύπρου. Πολύ ωραία λοιπόν. Ας ζητωκραυγάσουμε τότε και την τραγωδία της Κύπρου που οδήγησε στην αποκατάσταση της Δημοκρατίας και την επιστροφή του Καραμανλή. Διότι δεν μπορεί η ηλιθιότητα των ιστορικών επιχειρημάτων να είναι επιλεκτική.

Όλα συνοψίζουν το τελικό συμπέρασμα της Ακροδεξιάς και της Δεξιάς γύρω από τα γεγονότα του 1973: Πρώτον, το Πολυτεχνείο είναι ανύπαρκτο ως ιστορικό γεγονός, δεύτερον, είναι σκόπιμα υπερτιμημένο και, τρίτον, είχε ολέθρια αποτελέσματα. Και γι’ αυτό, έλεγαν ήδη από το 1975, η επετειακή του μνήμη ήταν μια μόδα της υπερπολιτικοποιημένης Μεταπολίτευσης που δεν θα κρατούσε παραπάνω από τρία – τέσσερα χρόνια. Έπεσαν μέσα.

Στην πραγματικότητα, τα γεγονότα του Πολυτεχνείου του 1973 ανέδειξαν μια σειρά από πολύ σοβαρά πράγματα. Πρώτον, τα αληθινά αισθήματα του λαού για τη χούντα – και μάλιστα σε μια στιγμή που ο Παπαδόπουλος ετοίμαζε ένα ελεγχόμενο άνοιγμα προς τον κοινοβουλευτισμό, με τον εαυτό του σε ρόλο ρυθμιστή του πολιτεύματος. Δεύτερον, τα αληθινά αισθήματα της χούντας για τον λαό. Και, τρίτον, άμεσα συνδεδεμένο με το προηγούμενο, τα σκληρά φασιστικά χαρακτηριστικά του καθεστώτος: πυροβολισμοί στο ψαχνό, ενθουσιώδεις εσατζήδες και ασφαλίτες με καδρόνια, ακόμα και σκοποβολή σε περαστικούς.

Χοντρικά, η σφαγή του Πολυτεχνείου χωρίζεται σε τέσσερα κεφάλαια. Το πρώτο είναι όσα προηγήθηκαν της εκκένωσης με το άρμα, που έγινε τις πρώτες μεταμεσονύκτιες ώρες της Παρασκευής 17 Νοεμβρίου 1973. Το βράδυ της Πέμπτης, η φρουρά του υπουργείου Δημοσίας Τάξεως, που βρισκόταν μερικά τετράγωνα από το ΕΜΠ, στη γωνία Μάρνη και 3ης Σεπτεμβρίου, άνοιξε πυρ εναντίον μιας άοπλης διαδήλωσης που κινήθηκε προς το κτήριο. Εκεί σκοτώθηκαν τουλάχιστον τρεις άνθρωποι, ενώ δεκάδες τραυματίες μεταφέρθηκαν μέσα στο Πολυτεχνείο. Παράλληλ,α καταγράφονται οι πρώτοι νεκροί από χτυπήματα αστυνομικών και δακρυγόνα.

Σημαντική παρατήρηση 1: Από την ταράτσα του υπουργείου, μαζί με αστυνομικούς ελεύθερους σκοπευτές, πυροβολούσαν τον κόσμο και παρακρατικοί φασίστες, της «4ης Αυγούστου» του πατρός Πλεύρη. Ένας από αυτούς, ο Ηλίας Τσαπούρης, είναι ταυτοποιημένος και, μετά την πτώση της χούντας, φυγαδεύτηκε στο εξωτερικό. Η “4η Αυγούστου” ήταν το μόνο κόμμα που λειτούργησε νόμιμα επί δικτατορίας και αποτελεί τη μήτρα όλων των νεοφασιστικών οργανώσεων που φτιάχτηκαν στη Μεταπολίτευση. Τα μέλη της, ανάμεσα στα οποία και ο φύρερ της Χ.Α. Μιχαλολιάκος, υπερηφανεύονται πως έδρασαν τις μέρες του Πολυτεχνείου στο πλευρό της Ασφάλειας και της ΕΣΑ.

Το δεύτερο κεφάλαιο είναι η ίδια η εκκένωση. Πίσω από το άρμα που παραβίασε την πύλη -προκαλώντας τον βαρύτατο τραυματισμό μιας κοπέλας και τον ελαφρύτερο άλλων δύο διαδηλωτών-, ένας στρατός από αστυνομικούς και καταδρομείς με στολή, καθώς και ασφαλίτες ΕΣΑτζήδες και ΚΥΠατζήδες με πολιτική περιβολή, μπήκε στο ίδρυμα διψασμένος για αίμα, προκειμένου να αποκαταστήσει την κανονικότητα. Υπήρξε κανονικό πογκρόμ με εκατοντάδες τραυματίες και υπάρχουν πολλές μαρτυρίες σχετικά με αυτό.

Σημαντική παρατήρηση 2: Καμία διαφοροποίηση παπαδοπουλικών και ιωαννιδικών δεν φαίνεται από τα γεγονότα αυτά. Ο αδερφός του δικτάτορα Χαράλαμπος, γ.γ. του υπουργείου Δημοσίας Τάξεως, ήταν παρών στην εκκένωση, όπως και ο Ιωαννίδης. Η αστυνομία και η Ασφάλεια, που ελεγχόταν πλήρως από τον Παπαδόπουλο, έδρασε βάσει του ιδίου σχεδίου με το οποίο κινήθηκε και η ΕΣΑ του Ιωαννίδη.

Το τρίτο κεφάλαιο είναι η κακοποίηση των τραυματιών και των συγγενών τους, στο Ρυθμιστικό Κέντρο Αθηνών, εκεί που βρίσκεται σήμερα το νοσοκομείο “Γεννηματάς”. Ασφαλίτες και ΕΣΑτζήδες κατέλαβαν το νοσοκομείο και με τη συνεργασία του διοικητικού διευθυντή, που ήταν απόστρατος αξιωματικός, χτυπούσαν ανελέητα όποιον ερχόταν εκεί, είτε τραυματισμένος από σφαίρες, είτε συνοδεύοντας, είτε αναζητώντας κάποιον συγγενή του.

Σημαντική παρατήρηση 3: Υπάρχουν μαρτυρίες για νεκρούς, το νοσοκομείο όμως είχε την ευχέρεια να αλλοιώσει τα στοιχεία και τις αιτίες θανάτου. Έτσι, ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας θάφτηκε στην ανυπαρξία. Πολλοί ήταν άλλωστε αυτοί που ακόμα και στη Μεταπολίτευση φοβήθηκαν να καταθέσουν για να μην στοχοποιηθούν από τους χουντικούς μηχανισμούς, που εν πολλοίς παρέμειναν άθικτοι.

Τέλος, το τέταρτο κεφάλαιο είναι όσα έγιναν τις επόμενες δύο ημέρες, μετά την εκκένωση και την κήρυξη του στρατιωτικού νόμου. Άρματα μάχης περιφέρονταν στο κέντρο της Αθήνας και οι ουλαμαγοί τους πυροβολούσαν όποιον θεωρούσαν ότι τους αποδοκίμασε ή απλά δεν τους άρεσε η εμφάνισή του. Ο Ιωαννίδης, ο Παπαδόπουλος και οι στρατηγοί που δικάστηκαν αργότερα για τη σφαγή θα υποστήριζαν ότι επρόκειτο για πυρά στον αέρα «προκειμένου να αντιμετωπιστούν οχλοκρατικαί εκδηλώσεις», ενώ είναι ξεκάθαρο ότι τέτοιες εκδηλώσεις δεν υπήρξαν. Υπάρχουν άνθρωποι πυροβολημένοι στα σπλάχνα και στο κεφάλι από κοντινή απόσταση, πράγμα που δεν δικαιολογείται από πυρά στον αέρα. Και οι στρατιωτικοί διοικητές των Αθηνών δεν κατάφεραν να εξηγήσουν στο δικαστήριο γιατί, ενώ η κατάσταση στην Αθήνα ήταν υπό έλεγχο μετά την επιβολή του στρατιωτικού νόμου, δεν έβγαλαν μια ρητή διαταγή που να απαγορεύει τη χρήση όπλων.

Συνολικά, σύμφωνα με την έρευνα του ιστορικού Λεωνίδα Καλλιβρεττάκη, που συγκέντρωσε και διασταύρωσε όλα τα σχετικά πορίσματα, ο απολογισμός του Πολυτεχνείου είναι 24 νεκροί πλήρως ταυτοποιημένοι και άλλοι 16 που επιβεβαιώνονται από επώνυμες μαρτυρίες αλλά δεν είναι γνωστά τα στοιχεία τους. Υπάρχουν ακόμα 30 περιπτώσεις που δεν κατέστη δυνατόν να διερευνηθούν περισσότερο. Καταγράφονται επίσης 1.103 τραυματίες που προκύπτουν από τα στοιχεία των νοσοκομείων, ενώ ανεξακρίβωτος είναι ο αριθμός των τραυματιών που απέφυγαν να ζητήσουν πρώτες βοήθειες. Χαρακτηριστική είναι η διαταγή που εξέδωσε μετά την επιβολή του στρατιωτικού νόμου ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων Ζαγοριανάκος και με την οποία απαγορευόταν η περίθαλψη τραυματιών από πολίτες, χωρίς την ενημέρωση των αρχών.

Ιδού λοιπόν μια σελίδα της ελληνικής χούντας που δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τις σκληρότερες στρατιωτικές δικτατορίας της Λατινικής Αμερικής ή της Τουρκίας. Πολύ περισσότερο αν συνυπολογίσει κανείς τα απάνθρωπα βασανιστήρια στα οποία υποβλήθηκαν, στη συνέχεια, εκατοντάδες νέες και νέοι, στην ΕΣΑ του Ιωαννίδη και στην Ασφάλεια του Μάλλιου και του Μπάμπαλη. Με εξαίρεση όλα αυτά, το Πολυτεχνείο, όπως θα έλεγε και ο Άδωνις Γεωργιάδης, δεν ήταν τίποτα περισσότερο από ένας μύθος.

Για τη σφαγή του Πολυτεχνείου δικάστηκαν το 1975 ο Παπαδόπουλος, ο Ιωαννίδης και ακόμα 30 ανώτερα και κατώτερα στελέχη του στρατού και της αστυνομίας. Από αυτούς, μόνο δύο κατηγορήθηκαν για φυσική αυτουργία σε δολοφονίες: ο ανθυπολοχαγός Πεζικού Ιωάννης Λυμπέρης, που το πρωί της 17.11.1973 από την ταράτσα του ΟΤΕ πυροβόλησε και σκότωσε τον 16χρονο Αλέξανδρο Σπαρτίδη και τον 23χρονο Μάρκο Καραμανή. Και ο επιτελάρχης της ΑΣΔΕΝ Ντερτιλής, ο οποίος στις 18.11.1973 εκτέλεσε εν ψυχρώ στη μέση του δρόμου τον 20χρονο Μιχάλη Μυρογιάννη. Καταδικάστηκαν ο πρώτος σε 25ετή κάθειρξη και ο δεύτερος σε ισόβια. Εκτός από αυτούς, για ηθική αυτουργία σε 23 θανάτους και 1.200 τραυματισμούς καταδικάστηκαν σε ισόβια ο Ιωαννίδης και ο φρούραρχος του υπουργείου Δημόσιας Τάξης Βαρνάβας και σε 25 χρόνια ο Γ. Παπαδόπουλος, οι στρατηγοί Ζαγοριανάκος και Μαυροειδής και ο επίσης εμπλεκόμενος με τα γεγονότα του υπουργείου Δημόσιας Τάξης Καραγιάννης. Δευτεροδίκως, οι ποινές τους μειώθηκαν εξευτελιστικά και όλοι, πλην του Παπαδόπουλου, του Ιωαννίδη και του Ντερτιλή, αφέθησαν ελεύθεροι, ώστε να μπορεί η ακροδεξιά προπαγάνδα να μιλάει για ανύπαρκτα γεγονότα και μύθους.

Πηγή: Η Αυγή