Σύμφωνα με την ανάλυση του Άγγελου Σεριάτου η καθίζηση της ΝΔ ήταν πολύ μεγαλύτερη του αναμενόμενου, γιατί τα παράπονα και η δυσαρέσκεια είναι έντονα, ενώ στο ΣΥΡΙΖΑ το ποτήρι είναι και μισογεμάτο και μισοάδειο. Από την άλλη, το ΠΑΣΟΚ θα δυσκολευτεί ελαφρώς περισσότερο από τα υπόλοιπα κόμματα και η ακροδεξιά είναι πια ορατή και παρούσα. Τέλος, η Νέα Αριστερά και το ΜέΡΑ25 φαίνεται ότι χρειάζονται υπερβάσεις ενώ είναι αναγκαία μια ευρύτερη συζήτηση συγκλίσεων.
Ποια είναι τα μηνύματα της κάλπης;
Το πρώτο μήνυμα αφορά στην αποχή. Τα θηριώδη αυτή τη φορά μεγέθη της αποχής δεν σχετίζονται αποκλειστικά με τον χαρακτήρα των συγκεκριμένων εκλογών όπου οι εκλογείς ψηφίζουν απελευθερωμένοι από το ερώτημα σχηματισμού εθνικής κυβέρνησης. Κατά τη γνώμη μου εδώ πρόκειται για τη συνέχιση της προηγούμενης κρίση εκπροσώπησης, όπου τα κόμματα δεν λειτουργούν ως οφείλουν, δηλαδή ως κύτταρα δημοκρατίας. Και τούτη τη φορά η Άκρα Δεξιά μοιάζει ικανότερη να την επιλύσει, εκτοξεύοντας τα ποσοστά της αθροιστικά στο 18,2%, ξεπερνώντας μάλιστα τη ΝΔ σε αρκετούς νομούς της βόρειας Ελλάδας. Σε συνάφεια με τα παραπάνω, το δεύτερο μήνυμα νομίζω πως αφορά όλα τα μεγάλα κόμματα κυβερνητικής κλίσης, καθώς φαίνεται πως δεν πείθουν προσώρας ότι μπορούν να αποτελέσουν κομμάτι της λύσης. Η ΝΔ απώλεσε τους μισούς ψηφοφόρους της σε σχέση με τις βουλευτικές εκλογές, ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ έναν στους τρεις και το ΠΑΣΟΚ, παρά την οριακή ποσοστιαία του άνοδο, έναν στους πέντε.
Το ότι η ΝΔ έχασε σχεδόν τις μισές της ψήφους σε σχέση με τις εθνικές εκλογές, υποδεικνύει μια τιμωρητική ψήφο;
Η καταγραφή της ΝΔ δεν εξηγείται αποκλειστικά από το χαρακτήρα των δεύτερων εκλογών. Η καθίζηση της ήταν πολύ μεγαλύτερη του αναμενόμενου, ακριβώς διότι τα παράπονα και η δυσαρέσκεια είναι έντονα. Μερίδα εκλογέων της πράγματι ενοχλήθηκε από την υιοθέτηση ενός πιο φιλελεύθερου ήθους και πολιτικών σε ορισμένα ζητήματα και την απομάκρυνση από το λαϊκό στίγμα που για μεγάλη περίοδο διατηρούσε το κόμμα. Νομίζω πάντως ότι το βασικότερο στοιχείο που ερμηνεύει την ένταση της καθίζησης είναι η εφαρμοζόμενη οικονομική πολιτική, η διεύρυνση των οικονομικών ανισοτήτων, η οποία επηρεάζει οριζόντια την κοινωνική πλειοψηφία, ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης.
Με το εκλογικό αποτέλεσμα έχασε η ΝΔ την κυριαρχία που κατέκτησε στις προηγούμενες εκλογές;
Είναι εντυπωσιακό ότι αυτές οι ευρωεκλογές δεν επέλυσαν ζητήματα, παρά έθεσαν δεκάδες νέα ερωτήματα που επιζητούν απαντήσεις. Ένα από αυτά είναι και η κυριαρχία της ΝΔ. Το κυβερνών κόμμα πέρασε σαφώς κάτω από τον πήχη που το ίδιο είχε θέσει, το 33% των προηγούμενων ευρωεκλογών και αυτό δημιουργεί πραγματικές ρωγμές στην κυριαρχία της. Ωστόσο, ως δύναμη παραμένει πρώτη και με μεγάλη διαφορά από τους ανταγωνιστές της, εικόνα η οποία σε μεγάλο βαθμό αντισταθμίζει τελικά τις κακές εντυπώσεις από το αποτέλεσμα. Ένα αποτέλεσμα που τραυματίζει την εικόνα του πρωθυπουργού αλλά δεν τον αμφισβητεί συνολικά. Εν κατακλείδι, το γεγονός ότι οι άμεσοι ανταγωνιστές της ΝΔ δεν πέτυχαν να δεξιωθούν ψήφο δυσαρέσκειας, δείχνει ότι το κυβερνών κόμμα παραμένει κυρίαρχο.
Ιωάννα Δρόσου, Παύλος Κλαυδιανός
Η ΕΠΟΧΗ
