Μια ούτως ή άλλως γκροτέσκο πλευρά της προπαγάνδας του Κυριάκου Μητσοτάκη, στην οποία όμως είχε επενδύσει πολλά ο ίδιος, αυτή της αριστείας, κατέρρευσε με την απομάκρυνση του Αντώνη Διαματάρη από την θέση του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών. Είχαν προηγηθεί οι εξίσου τραγελαφικές περιπτώσεις των διοικήσεων των νοσοκομείων, με πιο κραυγαλέα αυτή του Κ. Πατέρα.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Η αριστεία, όρος κατεξοχήν ελιτίστικος, δεν είναι κάτι που προέκυψε “χθες” στο ιδεολογικό πλαίσιο της δεξιάς. Τα πρόσωπα που στελεχώνουν τη δεξιά έχουν την ανάγκη να ξεχωρίζουν. Το πεδίο της γνώσης αποτελεί κομβικό για την κατασκευή των διαφορών, των διακρίσεων και της ιεραρχίας. Το δίπολο “γνώση-εξουσία”, όπως έχει αναπτυχθεί από τη δουλειά του Μισέλ Φουκώ, δίνει σαφείς απαντήσεις, αναδεικνύοντας την αμφίδρομη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στους 2 πόλους.
Την ίδια στιγμή, τα πτυχία, οι τίτλοι σπουδών ως σύμβολα, αποτελούν κομβικό κομμάτι για το χτίσιμο ενός πετυχημένου στάτους, όπως έχει αναδείξει ο Π. Μπουρντιέ. Ο ίδιος, σε μια προκλητική και απολύτως επιτυχημένη διατύπωση, είχε σημειώσει πως οι τίτλοι σπουδών στην νεωτερικότητα είναι ό,τι ήταν οι τίτλοι ευγενείας στην παράδοση. Στο πλαίσιο αυτό, είναι πολύ σημαντικό για τον Κυριάκο Μητσοτάκη να επιδεικνύει το πτυχίο από το Harvard, καθώς αυτό ανήκει στην περίφημη Ivy League των πανεπιστημίων των ΗΠΑ, όπως άλλωστε και το Columbia. Είναι πολύ σημαντικό για τον Κυριάκο Μητσοτάκη να έχει στις τάξεις του υπουργικού του συμβουλίου τη Δόμνα Μιχαηλίδου, καθώς διαθέτει διδακτορικό από το Cambridge. Στο ίδιο πλαίσιο, λοιπόν, ήταν πολύ σημαντικό για τον Αντώνη Διαματάρη να δηλώνει στο βιογραφικό του απόφοιτος του Columbia.
Παίζουν κάποιο ουσιαστικό ρόλο όλα αυτά; Προφανώς και όχι. Show me the money, λένε οι Αμερικάνοι ή, με άλλα λόγια, η αξιοσύνη πάντα αποδεικνύεται στο πεδίο της πρακτικής. Κι αυτό δεν έχει να κάνει με τους τίτλους σπουδών. Ένας τίτλος, ακόμα κι αν προέρχεται από κάποιο από τα “καλύτερα” πανεπιστήμια του κόσμου και συνοδεύεται κι από βαθμό “άριστα”, δεν λέει και, κυρίως, δεν προκαθορίζει το αποτέλεσμα, ιδίως όταν έχουμε να κάνουμε με το πεδίο της πολιτικής. Κι αυτό το γνωρίζουν πρωτίστως οι διοικήσεις των μεγάλων επιχειρήσεων, το πρότυπο δηλαδή του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Αυτό που πιθανόν δεν γνωρίζουν, λόγω της οπτικής τους γωνίας, είναι πως η αριστεία, όπως κι ο τεχνοκρατισμός, είναι έννοιες που έχουν σημασία μόνο στο δικό τους ιδεολογικό πλαίσιο, το οποίο βεβαίως είναι και το κυρίαρχο. Η πολιτική, όμως, όπως και οι επιστήμες (θετικές και ανθρωπιστικές) δεν διεξάγονται εν κενώ. Δεν αφορούν απλώς δουλειές που πρέπει να γίνουν “καλά”. Μπορεί, λόγου χάρη, κάποιος “τεχνοκράτης” ή κάποιο πολιτικό στέλεχος να σχεδιάσει ένα άρτιο ασφαλιστικό σύστημα που θα βασίζεται στην λογική της κεφαλαιοποίησης, η ίδια η κεφαλαιοποίηση όμως δεν είναι ουδέτερη έννοια. Και, βεβαίως, μπορεί κάποιος τεχνοκράτης ή κάποιο πολιτικό στέλεχος να έχει την πεποίθηση πως είναι πολύ σπουδαίος αυτός και το σχέδιο του όμως, όπως γνωρίζουμε από την Ιστορία των Επιστημών, οι ιδέες δεν παράγονται ατομικά, αλλά εντός πλαισίου.
Η παραίτηση Διαματάρη και η διπλή ματαίωση της αριστείας
Η παραίτηση του Αντ. Διαματάρη, λοιπόν, ακυρώνει πλήρως το αφήγημα του Κυρ. Μητσοτάκη περί αριστείας. Κι όχι μόνο επειδή δεν είχε κάποιον τίτλο σπουδών, είτε αυτό είναι πτυχίο ή μεταπτυχιακό. Υπάρχει και κάτι ακόμα. Πριν φτάσουμε όμως σε αυτό, υπάρχουν και κάποια άλλα ζητήματα. Ο διορισμός του Τάσου Φιλιππάκου στο γραφείο του Διαματάρη ακυρώνει το δήθεν νέο και άφθαρτο προφίλ του ίδιου του Κυριάκου Μητσοτάκη. Ο Τ. Φιλιππάκος έρχεται από το πολύ παλιό και βεβαρημένο με σκάνδαλα παρελθόν του δικομματισμού ΝΔ-ΠΑΣΟΚ. Μεταρρυθμίσεις και επιτελικό κράτος με ανθρώπους που έχουν πρωταγωνιστήσει σε σκάνδαλα εκατομμυρίων ευρώ δεν γίνονται.
Η παραίτηση Διαματάρη δεν σημαίνει πως αυτός δεν ήταν ικανός για τη δουλειά που τον είχαν βάλει να κάνει, με τον τρόπο που αντιλαμβάνεται τη “δουλειά” η ΝΔ. Και, ας μην ξεχνάμε, πως η δημοσιότητα για τα δήθεν πτυχία του, ξεκίνησε από μια ιστοσελίδα της ομογένειας. Γεγονός που καταδεικνύει αυτό που η επιστολή που δημοσιεύτηκε τη μέρα της παραίτησης του στην εφημερίδα του, ότι δηλαδή “η συζήτηση για το πρόσωπό του περιστρέφεται γύρω από το ποιο τμήμα και ποιο έτος του Κολούμπια τελείωσε και την ακρίβεια του βιογραφικού του, μέσα στα πλαίσια της σταυροφορίας για την αριστεία που χρησιμοποιούν και προβάλλουν οι άνθρωποι της δικής του παράταξης. Εξ οικείων τα βέλη”. Υπάρχει, με άλλα λόγια, έντονο παρασκήνιο που αφορά το εσωκομματικό πεδίο της ΝΔ, πίσω από την συγκεκριμένη παραίτηση. Όπως άλλωστε έδειξε ο ίδιος ο πρωθυπουργός, μέσω του κυβερνητικού εκπροσώπου, δεν είχε πρόβλημα να θυσιάσει την “αριστεία” προκειμένου να διατηρήσει τον Διαματάρη στην θέση του.
Μετά την παραίτηση του, ωστόσο, το Μαξίμου, προκειμένου να θωρακίσει το αδιάβλητο της εικόνας του Μητσοτάκη, φρόντισε να διαρρεύσει ότι ο βασικός λόγος για την απομάκρυνση του ήταν ότι διατηρούσε τις οικονομικές του δραστηριότητες, παρόλο που είχε αναλάβει τα καθήκοντα του στο ΥΠΕΞ, το οποίο απαγορεύεται ρητά από το Σύνταγμα. Ας υποθέσουμε ότι ο κ. Διαματάρης δεν γνώριζε την απαγόρευση ή απέκρυψε την συνέχιση της επιχειρηματικής του δράσης. Για ποιο λόγο το επιτελείο του Κυρ. Μητσοτάκη δεν μπήκε στον κόπο να ελέγξει το συγκεκριμένο ζήτημα; Έπρεπε να έρθουν στο φως της δημοσιότητας αυτά για να παρέμβει; Με τέτοιες… αβλεψίες, η τεκμηρίωση της αριστείας και της “επιτελικότητας” του επιτελικού κράτους πάνε περίπατο.
Χρήστος Σίμος
Πηγή: Left
