Κάτι που άκουγε κανείς να λέγεται από παλιά, εν είδει προβληματισμού στο Δασαρχείο Πεντέλης είναι αν στο Μάτι έχουμε «δάσος με σπίτια ή σπίτια με δάσος». Αυτό αποδίδει πλήρως την κατάσταση όπου έχουν περιέλθει οι δασικές περιοχές της Αττικής λόγω της αυθαίρετης δόμησης. Υπολογίζεται ότι με τη διαδικασία των δασικών χαρτών, έχουν αναρτηθεί από τους Δήμους της Αττικής «οικιστικές πυκνώσεις» που ξεπερνούν τα 103.000 στρέμματα. Όταν λέμε, δε, «οικιστικές πυκνώσεις» εννοούμε αυθαίρετη δόμηση σε δασικές περιοχές.
Η «μηχανή» που παρήγαγε το τεράστιο πρόβλημα στην Αττική δούλευε ως εξής: είτε ατομικά είτε μέσω οικοδομικών συνεταιρισμών, προχωρούσε η παράνομη δόμηση. Τα Δασαρχεία έκαναν μελέτες και προτάσεις αποκατάστασης, έμεναν όμως στα συρτάρια. Μετά ερχόταν η κυβέρνηση και επέκτεινε το σχέδιο πόλης, δηλαδή νομιμοποιούσε την παράνομη δόμηση μαζί και τα επικίνδυνα και στρεβλά θανατηφόρα όπως αποδείχθηκε χαρακτηριστικά της. Το Μάτι ήταν μια ακραία περίπτωση αυτού του φαινομένου, διότι οι δρόμοι ήταν εξαιρετικά στενοί οι δε ακτές αποκλεισμένες από τις ιδιωτικές, παράνομες, φυσικά, περιφράξεις. Αυτό το υπόβαθρο συνάντησε και τα άλλα δεδομένα της φωτιάς (διαχειριστικά, φυσικά κ.ά.) και ζήσαμε την ανείπωτη τραγωδία.
Καθόλου πρόληψη
Υπάρχει, βέβαια, και η πρόληψη, η φροντίδα των δασών. Εδώ με ένα εξαιρετικό μπέρδεμα αρμοδιοτήτων, Δασικής Υπηρεσίας, Δήμων, Περιφέρειας αυτό που προέκυπτε πάντοτε ως αποτέλεσμα ήταν δάση κατά-σπαρμένα με ποικίλα εύφλεκτα υλικά. Τα σχετικά κονδύλια, εξάλλου, είναι ελάχιστα. Οι δε εποχιακοί εργάτες που προσλαμβάνονταν καθυστερούσαν, ύστερα από μια στοιχειώδη εκπαίδευση, να αναλάβουν υπηρεσία – κυρίως για καθαρισμούς. Χανόταν πάνω από το μισό καλοκαίρι.
Αυτό που ίσχυε ήταν ότι όχι μόνο νομιμοποιόταν η αυθαίρετη δόμηση, διαχρονικά, αλλά δυο βασικές παρεμβάσεις που θα έλυναν τελειωτικά το πρόβλημα δεν προχωρούσαν από έλλειψη πολιτικής βούλησης. Το ένα είναι το Εθνικό Κτηματολόγιο και το άλλο οι Δασικοί Χάρτες. Ιδίως οι Δασικοί Χάρτες είναι μια καίριας σημασίας παρέμβαση της σημερινής Κυβέρνησης που ξεμπλοκάρησε και υπολογίζεται ότι έως το τέλος του χρόνου θα έχει ολοκληρωθεί το 50% της δουλειάς. Οι χρήσεις γης που ρυθμίστηκαν προσωρινά με νόμο είναι μια ακόμη σημαντική παρέμβαση, διότι προβλέπει πού και τι μπορεί να κάνει κανείς, (αμιγής κατοικία, γενική κατοικία, ειδικές χρήσεις, πολεοδομικό κέντρο κτλ).
Οι «οικιστικές πυκνώσεις» εντός των δασών
Η λύση που θα δοθεί για τις «οικιστικές πυκνώσεις», δηλαδή τις παράνομες γειτονιές αυθαίρετων, δεν θα είναι, προφανώς, καθόλου εύκολη. Κάποια σπίτια θα πρέπει να γκρεμισθούν, θα πρέπει να παραχωρηθεί γη για κοινωνικές υποδομές κτλ. Οι αποφάσεις θα εντάσσονται στη συζήτηση που έχει ήδη ξεκινήσει για να καθορισθεί «Στρατηγική για τα Δάση» η οποία σχεδιάζεται για να ολοκληρωθεί τον Σεπτέμβριο. Στόχος πρέπει να είναι μια Δασοπονία πολλαπλών σκοπών εκσυγχρονισμένη, η οποία θα συνδυάζει την ανάδειξη του φυσικού τοπίου, την οικολογία, την παραγωγή, την προστασία των δασών, τον τουρισμό πάσης φύσεως κ.ά. Οι δασικοί χάρτες είναι ένα εργαλείο για το πού βρισκόμαστε αλλά χρειάζεται και το πού θα πάμε, ποιος είναι ο στόχος τον οποίο θα καθορίσει η «Στρατηγική για τα δάση».
Εν τω μεταξύ η Μονή Πεντέλης έχει κατά καιρούς πωλήσει περιοχές, δασικές σε μεγάλο βαθμό, σε συνεταιρισμούς όπως βουλευτών, δικαστικών, καλλιτεχνών κ.ά. Την τελευταία στιγμή ναυάγησε των δημοσιογράφων λόγω αποκάλυψης – από την «Εποχή» – της εν κρυπτώ συντασσόμενης σκανδαλώδους σύμβασης (προ πάρα πολλών ετών).
Η οικοδόμηση των καμμένων περιοχών
Ένα από τα ζητήματα που θα προκύψει τώρα είναι πώς θα οικοδομηθούν οι καμένες περιοχές και θα αποκατασταθούν τα σπίτια. Στα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση αναφέρεται ότι η αποκατάσταση των οικισμών θα γίνει με χωροταξικούς κανόνες. Μεταφέρουμε εδώ ένα απόσπασμα από συνέντευξη του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος στο Real FM, που το διευκρινίζει. «Το Μάτι δε μπορεί να χτιστεί όπως ήταν πριν. Θα χτιστεί με οργανωμένη δόμηση, με δρόμους και διεξόδους προς την παραλία. Η κήρυξη της αναδασωτέας περιοχής είναι δεδομένη, προβλέπεται από το Σύνταγμα, είναι συνταγματική μας υποχρέωση αλλά και πολιτική μας δέσμευση… Η πρόταση η δική μας είναι να γίνει πολεοδομική οργάνωση με δρόμους και διαφυγή προς την παραλία. Όλες οι περιοχές εκτός σχεδίου που μπαίνουν σε σχέδιο γίνονται με υποχρεωτική συνεισφορά γης από τους ιδιοκτήτες, ίσως αυτό περιόριζε ως τώρα τις πολιτικές αποφάσεις» ανέφερε.
Τι σημαίνει αυτό θα το δούμε στην πράξη. Αλλά θα ήταν τραγικό λάθος να αναπαραχθούν οικισμοί με γνωστές παθογένειες. Επίσης πρόβλημα θα προκύψει με τις άδειες και τις αποζημιώσεις. Θα αποζημιώνονται τα αυθαίρετα – παράνομα; Με τι άδειες θα ξανακτιστούν, με νέες; Για μερικά υπήρχε πρωτόκολλο για κατεδάφιση. Επίσης, τι περιοχές θα κριθούν αναδασωτέες μετά τη φωτιά;
Θα είναι όλες; Ήδη δήμαρχοι ζητούν εξαιρέσεις!
Ο δασοφύλακας
Πηγή: Η Εποχή
