Όταν ήμουν μικρός μπορούσα να μαζεύω σταφίδα τον Αύγουστο μέχρι τις 3 το μεσημέρι. Τώρα πλέον δεν μπορώ να μαζεύω μετά τις 11 το πρωί. Και είμαι μόλις 36 χρονών. Παλιότερα οι καύσωνες έκαναν τη σταφίδα να «διψάει». Φέτος ήταν μια καταστροφική χρονιά: χάθηκε όλη η σταφίδα στον παρατεταμένο καύσωνα, καθώς τα κλήματα δεν «ανάσαιναν» ούτε το βράδυ.
Πριν λίγες βδομάδες ανακοινώθηκε ότι τα αποθέματα προς αξιοποίηση στο Κατάκολο είναι τέσσερις φορές περισσότερα από τις αρχικές εκτιμήσεις. Αυτό είναι ένα καλό νέο για τις εξορυκτικές εταιρείες που πραγματοποιούν έρευνες στα θαλάσσια οικόπεδα του Ιονίου και του Αιγαίου. Είναι, άραγε, και ένα καλό νέο για εμάς;
Η ανθρωπότητα βρίσκεται μπροστά στον μεγαλύτερο κίνδυνο της ιστορίας της, την υπερθέρμανση του πλανήτη, η οποία οφείλεται στην απελευθέρωση αυξανόμενων ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα, μεθανίου και λοιπών αερίων που επιδεινώνουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Η μεγάλη πλειοψηφία της επιστημονικής κοινότητας έχει καταλήξει πως, εάν θέλουμε να επιβιώσει ο πλανήτης και εμείς μαζί του, το 80% των βεβαιωμένων αποθεμάτων ορυκτών καυσίμων πρέπει να παραμείνει στο έδαφος. Όσο επιβαρύνουμε την ατμόσφαιρα τόσο λιώνουν οι πάγοι και αυξάνονται οι καύσωνες, οι ξηρασίες και τα ακραία καιρικά φαινόμενα. Τη στιγμή που οι μαχητές του κλίματος πολλαπλασιάζονται παγκοσμίως και δίνουν αγώνα δρόμου για να πείσουν τις κυβερνήσεις να εγκαταλείψουν τον εξορυκτισμό και να στραφούν σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η αριστερή κυβέρνηση της Ελλάδας από τη μια συμμετέχει στη Σύνοδο του Παρισιού για το κλίμα και από την άλλη υπογράφει συμφωνίες με γαλλικές εξορυκτικές εταιρείες για την άντληση πετρελαίου από τις ελληνικές θάλασσες. Για να ‘χουμε μεγαλύτερα κρατικά έσοδα.
Αν ανέβει η στάθμη της θάλασσας ένα μέτρο, θα εξαφανιστούν οι παραλίες μας μαζί με πολλά νησιά του Ειρηνικού, θα εξαφανιστούν μεγάλες παραθαλάσσιες πόλεις όλου του κόσμου, αλλά και το Κατάκολο που είναι δίπλα στη θάλασσα. Και θα δεχθούμε ένα συντριπτικό οικονομικό πλήγμα (το λέω για όσους/ες δεν νοιάζονται για το μέλλον της ανθρωπότητας, τη φύση και την ομορφιά, και μπερδεύουν την ποιότητα ζωής με την τσέπη τους). Θα επεκταθεί η ερημοποίηση στην Κρήτη και σε πολλά νησιά του Αιγαίου με βαρύτατες οικονομικές συνέπειες. Θα μειωθεί ο υδροφόρος ορίζοντας στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας, επηρεάζοντας αρνητικά τόσο τις καλλιέργειες όσο και την ποιότητα του νερού. Και πριν καν συμβούν αυτά, τα γεωτρύπανα απέναντι από τα νησιά θα αποτελούν μόνιμο κίνδυνο οικονομικής καταστροφής, δηλαδή ατυχήματος, σαν αυτό στον Κόλπο του Μεξικού. Μπορούν να αντισταθμιστούν αυτές οι απώλειες;
Από την άλλη, για ποια αλλαγή παραγωγικού μοντέλου μιλάμε, όταν διατηρούμε τον ίδιο κινητήρα, που δεν είναι άλλος από την εξάρτηση από τα ρυπογόνα ορυκτά καύσιμα; Αντί να εκμεταλλευθούμε τα πλεονεκτήματα της χώρας και να πρωτοστατήσουμε στην ενεργειακή μετάβαση, θα μπούμε καθυστερημένοι στην κούρσα των εξορύξεων; Γιατί να γίνουμε εξαγωγείς ρυπογόνων καυσίμων με ημερομηνία λήξεως και να μην γίνουμε εξαγωγείς καθαρής ενέργειας στο διηνεκές; Κι έπειτα, πώς θα αλλάξουν οι νοοτροπίες που μας έφεραν μέχρι εδώ; Με τη δημιουργία ενός κράτους – ραντιέρη, που θα μοιράζει εύκολο χρήμα; Έτσι θα δημιουργήσουμε μια ενεργητική καινοτόμα κοινωνία; Στηρίζοντας τις χειρότερες από τις συνήθειές της; Εγκλωβίζοντας το φαντασιακό της στην πολιτική διεκδίκηση αδούλευτου χρήματος, τη στιγμή μάλιστα που αγωνιζόμαστε να γλυτώσουμε από την κρατική διαφθορά, τις πελατειακές και συντεχνιακές λογικές;
Ας είμαστε, λοιπόν, σοβαροί/ές: το οικονομικό μοντέλο που βασίζεται στα ορυκτά καύσιμα οδηγεί σε κλιματική κατάρρευση και ως εκ τούτου σε οικονομική κατάρρευση. Αντί να «σκέφτεται τοπικά και να δρα παγκόσμια» (αφού, για πρόσκαιρα αυξημένα εθνικά έσοδα, συμβάλει στην υπερθέρμανση του πλανήτη), η ελληνική κυβέρνηση καλό θα ήταν να αφουγκραστεί το κινηματικό σύνθημα «σκέψου παγκόσμια, δράσε τοπικά». Να σκεφτεί την πανανθρώπινη υπόθεση, που θα κερδηθεί όταν κάθε κυβέρνηση αποφασίσει να δεχθεί επενδύσεις μόνο για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Για να επιστρέψουμε στην σταφίδα, όλα αυτά είναι θέμα επιβίωσης και όλων των αγροτών, οι οποίοι στηρίζουν την οικονομία της χώρας.
Ο Δημήτρης Παπανικολόπουλος είναι Δρ. Πολιτικής Επιστήμης
Πηγή: Η Αυγή
