Macro

Χριστόφορος Παπαδόπουλος: Επιστροφή: Δεύτερη πράξη, σε αναμονή της τρίτης

Η επάνοδος του Αλέξη Τσίπρα στην κεντρική πολιτική σκηνή ήταν θέμα χρόνου, κανείς και καμία δεν πίστευε ότι η παραίτησή του το 2023 από την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ, συνιστούσε και συνταξιοδότηση από την πολιτική ή ότι θα βολευόταν στα ορεινά της Βουλής ως απόμαχος, όπως ο Κώστας Καραμανλής για παράδειγμα. Η βεβαιότητα είχε να κάνει αφενός με την ηλικία, στα 50 άλλοι εισέρχονται για πρώτη φορά στον κοινοβουλευτικό βίο και στον χαρακτήρα. Ο Τσίπρας δεν τον έχει τον αναστοχασμό. Τα παίρνει με την αυτοκριτική. Αφετέρου, δεν του αρέσουν οι παντόφλες.

Ο Αλέξης προετοίμασε την επιστροφή του (ούτε ο σχεδιασμός ήταν ποτέ το φόρτε του). Ξεκίνησε προβάροντας προσεκτικές δημόσιες τοποθετήσεις ευρύτερου ενδιαφέροντος, εδώ και στο εξωτερικό, ορισμένες απ’ αυτές, όπως για παράδειγμα στο Χάρβαντ, προκάλεσαν την προσοχή μεγάλων εφημερίδων διεθνούς κύρους. Δημιούργησε το Ινστιτούτο του και το στελέχωσε με έγκυρες προσωπικότητες της επιστημονικής κοινότητας. Απέφυγε σχολαστικά τη σύνδεσή του με το παλιό πολιτικό προσωπικό, εκτός των άμεσων συνεργατών του. Προανήγγειλε την έκδοση της Ιθάκης ως το οδοιπορικό της πολιτικής του διαδρομής και των σκέψεων του για το μέλλον. Τα φώτα της δημοσιότητας έπεσαν πάνω του, οι εκτιμήσεις για το πού το πάει εξασφάλισαν ότι το πόνημά του θα είναι στα ευπώλητα, μακράν. Ένα εκδοτικό και πολιτικό γεγονός.

Η επάνοδος του Αλέξη Τσίπρα στην κεντρική πολιτική σκηνή ήταν θέμα χρόνου, κανείς και καμία δεν πίστευε ότι η παραίτησή του το 2023 από την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ, συνιστούσε και συνταξιοδότηση από την πολιτική ή ότι θα βολευόταν στα ορεινά της Βουλής ως απόμαχος, όπως ο Κώστας Καραμανλής για παράδειγμα. Η βεβαιότητα είχε να κάνει αφενός με την ηλικία, στα 50 άλλοι εισέρχονται για πρώτη φορά στον κοινοβουλευτικό βίο και στον χαρακτήρα. Ο Τσίπρας δεν τον έχει τον αναστοχασμό. Τα παίρνει με την αυτοκριτική. Αφετέρου, δεν του αρέσουν οι παντόφλες.

Ο Αλέξης προετοίμασε την επιστροφή του (ούτε ο σχεδιασμός ήταν ποτέ το φόρτε του). Ξεκίνησε προβάροντας προσεκτικές δημόσιες τοποθετήσεις ευρύτερου ενδιαφέροντος, εδώ και στο εξωτερικό, ορισμένες απ’ αυτές, όπως για παράδειγμα στο Χάρβαντ, προκάλεσαν την προσοχή μεγάλων εφημερίδων διεθνούς κύρους. Δημιούργησε το Ινστιτούτο του και το στελέχωσε με έγκυρες προσωπικότητες της επιστημονικής κοινότητας. Απέφυγε σχολαστικά τη σύνδεσή του με το παλιό πολιτικό προσωπικό, εκτός των άμεσων συνεργατών του. Προανήγγειλε την έκδοση της Ιθάκης ως το οδοιπορικό της πολιτικής του διαδρομής και των σκέψεων του για το μέλλον. Τα φώτα της δημοσιότητας έπεσαν πάνω του, οι εκτιμήσεις για το πού το πάει εξασφάλισαν ότι το πόνημά του θα είναι στα ευπώλητα, μακράν. Ένα εκδοτικό και πολιτικό γεγονός.

Μεγαλύτερη όμως εντύπωση δημιούργησε, στην αφήγηση του βιβλίου, η υποτίμηση βασικών συνεργατών του στην περίοδο της διακυβέρνησης, με εξαίρεση τον Καμμένο και τον Κοτζιά, τους υπόλοιπους είτε τους απαξίωσε είτε τους κόντυνε.

Η ερμηνεία του «γιατί» έχει να κάνει με τα λάθη και τις ανεπάρκειες του Αλέξη Τσίπρα της περιόδου 2019-2023. Αυτά ακριβώς τα λάθη, και η αυτοκτονία στην αντιπολίτευση, μάλλον δεν έχουν επαρκώς κατανοηθεί από τον συγγραφέα. Επίσης, γιατί οι πρώην συνεργάτες, ενδεχομένως, δεν χωράνε στους σχεδιασμούς της επόμενης μέρας, ίσως και γιατί ο Αλέξης Τσίπρας εμμένει στο μείγμα πολιτικής που εξήγγειλε το βράδυ των εκλογών το 2019, αμετανόητος για τις συνέπειες.

Το Παλλάς: η δεύτερη πράξη

Η παρουσίαση της Ιθάκης στο Παλλάς ήταν μια πετυχημένη εκδήλωση. Πολύς κόσμος στην αίθουσα, αρκετοί εκτός, πολλοί και στο live streaming. Άρτια και επαγγελματική η διοργάνωση. Οι παρουσίες επίσης σημαντικές: σύσσωμη η κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ (πλην Πολάκη), με παρόντες/ούσες τους/ις Δραγασάκη, Σταθάκη, Τζουμάκα, Κατσέλη, Αποστολάκη, Σαρακιώτη, Λινού. Ευρεία παρουσία, από την κοινοβουλευτική ομάδα της Νέας Αριστεράς με τους/ις Χαρίτση, Αχτσιόγλου, Ηλιόπουλο, Φωτίου, Αναγνωστοπούλου, Τζούφη, Φερχάτ. Παρών και ο Πέτρος Κόκκαλης από τον Κόσμο. Χαρακτηριστικές και οι απουσίες. Απουσίασε η αξιωματική αντιπολίτευση του ΠΑΣΟΚ –λέγεται ότι υπήρξε αυστηρή οδηγία από τα κεντρικά. Απόντες και απούσα από τη Νέα Αριστερά οι Σακελλαρίδης, Τσακαλώτος, Δρίτσας, Πέρκα, Σκουρλέτης, Λάμπρου, Φίλης, Βούτσης και Τζανακόπουλος.

Support στην κεντρική παρουσίαση από τον Αλέξη Τσίπρα αποτέλεσε η συζήτηση των τεσσάρων ακαδημαϊκών για τις συντεταγμένες του βιβλίου και τα πεπραγμένα της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ.

«Το βιβλίο δείχνει μία επείγουσα ανάγκη αναστοχασμού εκείνης της περιόδου. Περιέχει το σκεπτικό της δράσης αυτής. Τις επιτυχίες και τις αποτυχίες. Το βιβλίο αυτό είναι πολύ σημαντικό για να καταλάβουμε εκείνη την εποχή», είπε ο Αντώνης Λιάκος

«Το βιβλίο του Αλέξη Τσίπρα είναι ένα από τα πιο τολμηρά εκδοτικά εγχειρήματα των τελευταίων δεκαετιών γιατί ξανανοίγει τη συζήτηση για μία τραυματική περίοδο, για να μας προτείνει κάτι που μπορεί να είναι ένα μάθημα για το μέλλον», ανέφερε η Ιωάννα Λαλιώτου.

Ο Γιώργος Χουλιαράκης, από τη μεριά του, σημείωσε πως έχουν περάσει 10 χρόνια και ξεχνάμε την κατάσταση, για την οποία δεν φταίει η κυβέρνηση που εξελέγη τότε, αλλά ξεκίνησε με εγχώριες αιτίες που ξεκινούν το 2009-2010. «Η προσπάθεια του 2015-2019 έβγαλε τη χώρα στο ξέφωτο. Νομίζω ότι αυτό είναι αναμφισβήτητο», σημείωσε.

«Το βιβλίο αυτό χαρακτηρίζεται από ένα περίσσιο πολιτικό θάρρος που χρειάζεται για να ανοίξει στην κοινωνία τις κλειστές πόρτες των υπουργικών συμβουλίων, την κλειστή πόρτα της διαπραγμάτευσης με τους θεσμούς και τις κλειστές πόρτες των κομματικών γραφείων», είπε η Ευγενία Φωτονιάτα.

Όλα τα φώτα στο πόντιουμ

Ο Τσίπρας στο βήμα ήταν αποκαλυπτικός, όλοι περίμεναν ότι θα είναι υπαινικτικός, ότι θα μιλήσει με δύσκολους γρίφους για ικανούς λύτες, ότι θα αποσαφηνίσει τις προθέσεις του σε δεύτερο χρόνο. Διαψεύστηκαν. Τα έβαλε όλα στο τραπέζι, τις προθέσεις του τουλάχιστον. Ξεκίνησε την ομιλία του με μετωπική αντιπαράθεση με τη Νέα Δημοκρατία. Απέφυγε να προσωποποιήσει την αντιπαράθεση, όπως στο παρελθόν (Τσίπρας vs Μητσοτάκης). Χρησιμοποίησε αρκετές φορές το «εμείς» αντί του «εγώ» (ο Παντελής Μπουκάλας έγραψε για την Ιθάκη, ότι το βιβλίο θα έπρεπε να έχει τίτλο «Εγώ»). Μίλησε για την πλουτοκρατία και την κλεπτοκρατία, όμως, στα παραδείγματα εφαρμοσμένης πολιτικής μάλλον ατύχησε με την εθελοντική πατριωτική εισφορά αλληλεγγύης των πλούσιων…

Τόνισε ότι σήμερα «δεν υπάρχει η πολιτική δύναμη που θα προσδώσει στην υπόκωφη κοινωνική αντίθεση προοπτική αλλαγής. Ένα πειστικό προοδευτικό εναλλακτικό σχέδιο, που θα συνιστά ταυτόχρονα μια αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης».

Κατέστησε σαφές ότι στις προθέσεις του είναι να ηγηθεί του δημοκρατικού πόλου στο νέο πολιτικό σκηνικό, κάνοντας λόγο για την ανάγκη μιας «Νέας Μεταπολίτευσης» και ενός «μεγάλου πολιτικού Big Bang», τονίζοντας ότι η σημερινή αντιπολίτευση δεν συνιστά αντίπαλο στην κυβέρνηση της ΝΔ.

Ο Αλέξης Τσίπρας δεν ήταν αβρός απέναντι στους εκπροσώπους των κομμάτων της Αριστεράς και Οικολογίας (Φάμελος, Γεροβασίλη, Χαρίτσης, Κόκκαλης, κ.ά.) που τους εξόρισε στον εξώστη. Μάλλον αγενή και προσβλητικό θα τον έλεγες. Ανέφερε ότι «αυτό που κυριαρχεί στον προοδευτικό χώρο δεν είναι η έγνοια για την παραγωγή εναλλακτικού σχεδίου, ούτε καν η αγωνία για την αλλαγή της σημερινής διακυβέρνησης».

Μετά το χόντρυνε ακόμα περισσότερο λέγοντας ότι η έγνοια και η αγωνία τους «είναι για το ποιος θα είναι πρώτος στο χωριό». «Η εικόνα είναι δυσάρεστη και αποκαρδιωτική», συνέχισε: «Γιατί πρόκειται για μια εικόνα κατακερματισμού και ιδιοτέλειας. Κόμματα περίκλειστα στην αυταρέσκειά τους και ηγεσίες που δίνουν την αίσθηση ότι λίγο τους απασχολεί αν η σημερινή κυβέρνηση κερδίσει και μια τρίτη τετραετία. Αρκεί να είναι στις θέσεις τους».

Και κατέληξε λέγοντας: «Θα έχουμε προσκλήσεις για όλους, αλλά δεν θα έχουμε ρεζερβέ στην πρώτη θέση για κανέναν». Το οποίο μεταφραζόμενο πολιτικά σημαίνει «όσοι πιστοί προσέλθετε» ατομικά, χωρίς όρους και προϋποθέσεις, με βάση την εμπιστοσύνη στον ηγέτη, και την αυτοοργάνωση. Με αυτή την έννοια οι συνεργασίες, τα λαϊκά μέτωπα, η ανασύνθεση που απασχολούν την Αριστερά, τον αφήνουν παγερά αδιάφορο.

Η τρίτη πράξη του εγχειρήματος Τσίπρα, στην οποία αναμένεται η αναγγελία και η παρουσίαση του νέου κόμματος θα δείξει τον βαθμό επιτυχίας ή το ενδεχόμενο αποτυχίας. Οι δημοσιογράφοι ισχυρίζονται ότι η αναγγελία θα γίνει το Πάσχα, μέχρι τότε ο Α. Τσίπρας, θα περιοδεύσει σε όλη τη χώρα παρουσιάζοντας το βιβλίο και το εγχείρημα του.

Η ΕΠΟΧΗ