Macro

Άρης Χατζηστεφάνου: Ναι, αλλά ο Τραμπ δεν θα κάνει πολέμους (not)

Υποστηρικτές του Τραμπ διατείνονται εδώ και χρόνια ότι ο πρόεδρός τους δεν ξεκίνησε κανέναν πόλεμο και πως μια νέα ρεπουμπλικανική διακυβέρνηση θα επαναφέρει τη σταθερότητα στη διεθνή σκηνή. Αγνοούν ή αποκρύπτουν ότι επί προεδρίας Τραμπ ο αμερικανικός στρατός σκότωσε τους περισσότερους αμάχους στην πρόσφατη ιστορία του συνεχίζοντας την αιματηρή παράδοση των Δημοκρατικών.
 
«Aν επανέλθω στην προεδρία θα αποτρέψω έναν τρίτο παγκόσμιο πόλεμο», δήλωσε προ ημερών ο Ντόναλντ Τραμπ μιλώντας σε υποστηρικτές του στη Φλόριντα. Αρκετοί πρέπει να τον πίστεψαν, όπως κάνουν εδώ και χρόνια και ορισμένοι τραμπικοί και κρυφοτραμπικοί αναλυτές στις ΗΠΑ, αλλά δυστυχώς και στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. Το επιχείρημα «δεν ξέρω τι κάνει στις ΗΠΑ, αλλά τουλάχιστον δεν ξεκίνησε νέους πολέμους», είναι τυπικά μεν σωστό αλλά στην πράξη αδιάφορο και άσχετο με την πραγματικότητα. Γιατί ο Τραμπ χωρίς να εισβάλλει σε νέες χώρες σκότωνε πολύ περισσότερους αμάχους από τους προκατόχους και τον διάδοχό τους στην προεδρία. Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου Μπράουν, μόνο τον πρώτο χρόνο της προεδρίας του οι θάνατοι αμάχων στο Αφγανιστάν αυξήθηκαν κατά 330%, καθώς ο ρεπουμπλικανός πρόεδρος διεύρυνε τις επιθέσεις με drones που προκαλούσαν εκατόμβες νεκρών ήδη από την προεδρία Ομπάμα.
 
Επί προεδρίας του η αμερικανική πολεμική αεροπορία βομβάρδιζε ή συντόνιζε αεροπορικές επιδρομές στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ, στη Συρία, τη Σομαλία, τη Λιβύη και την Υεμένη, ακριβώς δηλαδή τις ίδιες χώρες που βομβάρδιζε και ο Ομπάμα. Παρά το γεγονός μάλιστα ότι ο ίδιος ήταν σχετικά αποστασιοποιημένος από το επιχειρησιακό κομμάτι (εκτός αν ο πόλεμος επηρέαζε άμεσα τις οικογενειακές επιχειρήσεις), στρατιωτικοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι έδωσε το πράσινο φως στους πιο σκληρούς στρατηγούς του Πενταγώνου για μαζικές σφαγές αμάχων. Ενδεικτική είναι η επίθεση που πραγματοποίησε ο αμερικανικός στρατός στo Αφγανιστάν με την GBU-43, τη μεγαλύτερη μη πυρηνική βόμβα που έχει υπάρξει ποτέ. Σε ανάλογη περίπτωση, στη Μοσούλη, το Πεντάγωνο για να σκοτώσει δύο ελεύθερους σκοπευτές του ISIS χρησιμοποίησε βόμβα 250 κιλών σε κατοικημένη περιοχή σκοτώνοντας 100 αμάχους.
 
Οσοι επιμένουν, πάντως, ότι ο Τραμπ αποτέλεσε μια θετική ασυνέχεια στην πολεμική ιστορία των ΗΠΑ ξεχνούν ότι μια υπερδύναμη μπορεί να σκοτώνει δεκάδες χιλιάδες αμάχους χωρίς να απογειώσει ούτε ένα αεροσκάφος και χωρίς να εκτοξεύσει ούτε έναν πύραυλο. Οπως αποκάλυψε πρόσφατα μεγάλη έρευνα της «Ουάσινγκτον Ποστ», οι ΗΠΑ διατηρούν σήμερα υπό καθεστώς κυρώσεων μία στις τρεις χώρες του πλανήτη. Αρκετές από αυτές τις κυρώσεις έχουν ιστορία δεκαετιών (περίπου 60 χρόνια στην Κούβα, πάνω από μισό αιώνα στο Ιράν και στη Βόρεια Κορέα, 20 χρόνια στη Συρία κ.ο.κ.). Σε πολλές περιπτώσεις οι επιπτώσεις ήταν εκατόμβες νεκρών που ξεπερνούσαν και τις πιο αιματηρές πολεμικές επιχειρήσεις, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το Ιράκ. όπου σύμφωνα με τη UNICEF σκότωσαν μισό εκατομμύριο παιδιά (προς μεγάλη ικανοποίηση της τότε υπουργού Εξωτερικών, Μαντλίν Ολμπράιτ). Παρ’ όλα αυτά, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της «Ουάσινγκτον Ποστ», οι κυρώσεις των τελευταίων τεσσάρων προέδρων έφτασαν σε σημείο παροξυσμού. Ο Κλίντον, ο Ομπάμα, ο Τραμπ και ο Μπάιντεν σχεδόν διπλασίαζαν σε αριθμό και σε σκληρόττητα τους αποκλεισμούς που παραλάμβαναν από τους προκατόχους τους.
 
Σύμφωνα με έρευνα των γνωστών οικονομολόγων Τζέφρι Σακς και Μαρκ Βάισμπροτ, οι κυρώσεις του Τραμπ στη Βενεζουέλα σκότωσαν 40.000 ανθρώπους μόνο την περίοδο 2017-2019 και έκτοτε παραμένουν σε πλήρη ισχύ με απόφαση και του Μπάιντεν. Υπολογίζεται ότι οι επιπτώσεις στην εθνική οικονομία της Βενεζουέλας ήταν τρεις φορές πιο καταστροφικές από τη Μεγάλη Υφεση που αντιμετώπισαν οι ΗΠΑ τη δεκαετία του 1930, ενώ προκάλεσαν ελλείψεις σε τρόφιμα και φάρμακα που συναντώνται μόνο σε χώρες που έχουν ισοπεδωθεί από πολεμικές συρράξεις. Ενδεικτικά, το ΑΕΠ της Βενεζουέλας συρρικνώθηκε λόγω του πετρελαϊκού αποκλεισμού κατά 35%, ξεπέρασε δηλαδή σχεδόν κατά δέκα ποσοστιαίες μονάδες την πτώση που γνώρισε η Γερμανία χάνοντας τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
 
Προχωρώντας ένα βήμα περισσότερο, ο Τραμπ άρχισε να επιβάλλει κυρώσεις σε οποιονδήποτε ασκούσε κριτική στο αμερικανικό imperium, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τους δικαστές του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου της Χάγης που θέλησαν να ερευνήσουν τα εγκλήματα Αμερικανών στρατιωτών στο Αφγανιστάν.
 
Αν έδειξε λοιπόν κάτι στην πρώτη θητεία του, είναι ότι η εναλλαγή Δημοκρατικών – Ρεπουμπλικανών έχει πρακτικά ανύπαρκτες επιπτώσεις στις επιλογές της υπερδύναμης. «Ξεχάστε τη Δευτέρα Παρουσία στην εξωτερική πολιτική του Τραμπ», εξηγούσε προ ημερών το περιοδικό The Atlantic, ενώ και το Foreign Policy σημείωνε, λίγους μήνες νωρίτερα, ότι «μια δεύτερη θητεία Τραμπ δεν θα αλλάξει πολλά στην εξωτερική πολιτική». Ομολογουμένως, εάν ο προκάτοχός σου βομβάρδιζε ταυτόχρονα τουλάχιστον έξι χώρες και ο διάδοχός σου εξόπλιζε μια γενοκτονία στη Μέση Ανατολή, είναι δύσκολο να αφήσεις το δικό σου στίγμα. Ο Τραμπ όμως έχει αποδείξει ότι μπορεί να επιτύχει εξίσου μεγάλα επίπεδα φρίκης και μάλιστα με πολύ μικρότερο πολιτικό κόστος.
Άρης Χατζηστεφάνου