Με τον καλύτερο τρόπο μπαίνει το 2024 για τους φίλους του κινηματογράφου, καθώς ξεκινά να προβάλλεται κανονικά στις αίθουσες η τελευταία ταινία του Γιώργου Λάνθιμου «Poor things» που κέρδισε τον Χρυσό Λέοντα στο Φεστιβάλ της Βενετίας. Πρόκειται για μια παραλλαγή του Φρανκεστάιν σε θηλυκή εκδοχή και είναι μεταφορά του ομότιτλου μυθιστορήματος του Άλασντερ Τζέιμς Γκρέι στη μεγάλη οθόνη.
Στη βικτωριανή Αγγλία, ο γιατρός Γκόντγουιν Μπάξτερ, ένα ιδιοφυής, πρωτοπόρος και αντισυμβατικός επιστήμονας, πειραματίζεται επάνω στη δημιουργία ζωντανών πλασμάτων από νεκρά μέλη. Το μεγάλο του δημιούργημα είναι η Μπέλα Μπάξτερ, μια έγκυος γυναίκα που την βρήκε λίγο μετά την αυτοκτονία της και την επανέφερε στη ζωή. Το πώς έγινε αυτό θα το δείτε στην ταινία. Το σημαντικό είναι πως η Μπέλα είναι σαν ένα μικρό παιδί σε σώμα γυναίκας που προσπαθεί να ενηλικιωθεί και να συμβαδίσει με την ηλικία του σώματός της! Ζώντας υπό τη φροντίδα του Μπάξτερ, η Μπέλα μένει περιορισμένη στο προστατευμένο περιβάλλον του σπιτιού. Η παρουσία του νεαρού Μαξ ΜακΚάντλες, στον οποίο ο γιατρός αποκάλυψε το μυστικό του και τον πήρε για βοηθό, θα αρχίσει να δημιουργεί ερωτήματα και επιθυμίες στην Μπέλα, που θέλει να γνωρίσει τον κόσμο. Και ενώ ο Μαξ αρχίζει να την ερωτεύεται, εμφανίζεται ο Ντάνκαν Γουέντερμπερν, ένας φιλήδονος δικηγόρος ο οποίος σαγηνεύει την Μπέλα υποσχόμενος να της γνωρίσει τον κόσμο. Εκείνη φεύγει μαζί του, ταξιδεύει και σιγά-σιγά ωριμάζει, χειραφετείται και διεκδικεί την ελευθερία και τα δικαιώματά της, φέρνοντας σε απόγνωση τον Γουέντερμπερν. Αυτά συμβαίνουν στην αριστουργηματική ταινία του Γιώργου Λάνθιμου αλλά, μη βιάζεστε, έχει και συνέχεια με μπόλικο σασπένς!
Να ξεκινήσω πρώτα απ’ όλα από την οπτική απόλαυση που προσφέρει η θέαση της ταινίας. Ο σκηνοθέτης έχει δημιουργήσει έναν γοητευτικό εικονικό κόσμο, μέσα στον οποίο κινούνται οι ήρωές του. Άλλοτε με έντονα χρώματα κι άλλοτε σε άσπρο-μαύρο και πάντοτε με χρήση διάφορων φακών που δημιουργούν παραισθησιακές καταστάσεις στο θεατή, επιτυγχάνει ένα υψηλού επιπέδου αισθητικό αποτέλεσμα. Σε αυτό, βέβαια, εκτός από τη φωτογραφία του Ρόμπι Ράιαν, σημαντική είναι η συμβολή των Σόνα Χιθ και Τζέιμς Πράις στα σκηνικά και της Χόλι Γουέιντγκτον στα κουστούμια.
Έχοντας κερδίσει, λοιπόν, το στοίχημα της εικόνας, ο Γιώργος Λάνθιμος, ξεφλουδίζει το βιβλίο του Άλασντερ Τζέιμς Γκρέι, επικεντρώνοντας την αφήγησή του στο πρόσωπο της Μπέλα. Είναι μια ιστορία χειραφέτησης, απελευθέρωσης και διεκδίκησης με μοχλό ένα πλάσμα που με την αθωότητα της άγνοιας σμπαραλιάζει τον κοινωνικό συντηρητισμό και την κοινωνική υποκρισία. Που διεκδικεί το δικαίωμα της ερωτικής απόλαυσης χωρίς ίχνος ηθικισμού, αλλά με το πάθος ενός ανθρώπου που διψάει για ζωή και εμπειρίες. Όμως η Μπέλα δεν κάνει άνω-κάτω μόνον την κοινωνική ψευτοηθική, αλλά αναρωτιέται και για τις ταξικές ανισότητες, νοιάζεται για τους φτωχούς που βρίσκονται έξω από το ξενοδοχείο της, την ενοχλεί η ανυπαρξία δικαιοσύνης.
Ο Γιώργος Λάνθιμος με κάθε νέα ταινία μας εκπλήσσει θετικά. Αυτή τη φορά μας μεταφέρει σε ένα γκόθικ περιβάλλον, δανείζεται εικαστικά στοιχεία από τον εξπρεσιονισμό -ιδίως στο ασπρόμαυρο μέρος-, δίνει χώρο στην αχαλίνωτη φαντασία θυμίζοντας Ιούλιο Βερν, δεν αφήνει απέξω το χιούμορ -συχνά κατάμαυρο- κάνοντας τους θεατές να γελάσουν, ούτε το συναίσθημα, την αγάπη, τον έρωτα. Το «Poor things» είναι μια ταινία που τα έχει όλα, που λειτουργεί σαν καλολαδωμένη μηχανή. Είναι μια ταινία εποχής αλλά πάνω απ’ όλα είναι ταινία της δικής μας εποχής. Που αποδεικνύει ότι το σινεμά ζει και βασιλεύει παρά τις δυσκολίες. Πως μπορεί να αντιπαρατεθεί με επιτυχία στα κοινωνικά πρότυπα αναδεικνύοντας χωρίς ενοχές τη γυναικεία επιθυμία, βγάζοντας τη γλώσσα στην ανδροκρατία, απενοχοποιώντας την ερωτική ηδονή. Κι όλα αυτά χωρίς να απεμπολεί αξίες όπως η αγάπη, η αφοσίωση, η εμπιστοσύνη. Τολμηρός, ρηξικέλευθος, συναρπαστικός, πρωτότυπος, ο Γιώργος Λάνθιμος είναι πλέον ένας από τους κορυφαίους σκηνοθέτες του παγκόσμιου κινηματογράφου.
Στον πρωταγωνιστικό ρόλο είναι η Έμα Στόουν και μαζί της ο Γουίλεμ Νταφόε ως Μπάξτερ και ο Μαρκ Ράφαλο ως Γουέντερμπερν και ο Ραμί Γιούσεφ ως ΜακΚάντλες. Πολύ καλές ερμηνείες από τις οποίες οι τρεις είναι υποψήφιες για τις Χρυσές Σφαίρες του πρώτου γυναικείου (Στόουν) και του δεύτερου αντρικού (Νταφόε και Ράφαλο) ρόλου.
Εκτός αυτών όμως το «Poor things» διεκδικεί Χρυσές Σφαίρες καλύτερης ταινίας (κωμωδία/μιούζικαλ), σκηνοθεσίας, σεναρίου (Τόνι ΜακΝαμάρα) και μουσικής (Τζέρσκιν Φέντριξ).
Στράτος Κερσανίδης
