«[…] Είναι πάρα πολύ αντιαναπτυξιακό η αύξηση των φόρων να επιβαρύνει τους φόρους του κεφαλαίου, να επιβαρύνει φόρους που έχουν να κάνουν με περιβαλλοντικές συνθήκες στο κομμάτι της παραγωγής, να επιβαρύνει το μη μισθολογικό κόστος και τις ασφαλιστικές εισφορές ή τους φόρους εισοδήματος»i σημείωσε ο Γιώργος Παγουλάτος, καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΟΠΑ), στην παρουσίαση του βιβλίου «Χάρτης εξόδου από την κρίση: Ένα νέο παραγωγικό μοντέλο για την Ελλάδα”. Το συγκεκριμένο βιβλίο, που επιμελήθηκε ο Πάνος Τσακλόγλου, επίσης καθηγητής του ΟΠΑ και πρώην επικεφαλής του Σώματος Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων επί κυβέρνησης Σαμαρά, αποτελεί την πρώτη έκδοση του ινστιτούτου «Διανέοσις», του οποίου πρόεδρος είναι ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος, πρόεδρος του ΣΕΒ.
Στην ίδια εκδήλωση, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος και καθηγητής στο Τμήμα Οικονομικών του ΕΚΠΑ, Γιάννης Στουρνάρας, μιλώντας για τα προβληματικά, σύμφωνα με τη δική του αξιολόγηση, χαρακτηριστικά που παρουσίαζε η ελληνική οικονομία μέχρι το ξέσπασμα της κρίσης, σημείωσε, μεταξύ άλλων, πως το κόστος εργασίας ήταν εξαιρετικά αυξημένο, πως το μερίδιο των μη εμπορεύσιμων δραστηριοτήτων ήταν υψηλό, και πως «κυριαρχούσε η πολύ μικρή επιχείρηση»ii. Από την πλευρά του, ο Π. Τσακλόγλου υποστήριξε, μιλώντας για τις αιτίες που οδήγησαν την υπαγωγή της χώρας στα Μνημόνια, πως «ήταν αυτή η έλλειψη μεταρρυθμίσεων, η οποία μείωσε την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μας και δημιούργησε θεόρατα εξωτερικά ελλείμματα, τα οποία καλύπτονταν με εξωτερικό δανεισμό»iii.
Με άλλα λόγια, τα βασικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας ήταν οι υψηλοί μισθοί, το διογκωμένο Δημόσιο και η πληθώρα μικρών επιχειρήσεων. Μικρή σημασία σε αυτό παίζει η συγκριτική ανάλυση: ήταν υψηλοί οι μισθοί στην Ελλάδα μέχρι το 2009 σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Ποια ήταν η αναλογία των δημοσίων υπαλλήλων στον πληθυσμό σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε.; Ποιο είναι εντέλει το μέτρο σύγκρισης; Μας το αποκαλύπτει ο Μάνος Ματσαγγάνης, επίσης καθηγητής στο ΟΠΑ: «[…] ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα το 2011 παρέμενε σαφώς υψηλότερος από ό,τι στην Ισπανία (+15%) και στην Πορτογαλία (+52%), ενώ ήταν 7πλάσιος από ό,τι στη γειτονική Βουλγαρία (όπου έχουν μεταφερθεί πολλές ελληνικές επιχειρήσεις)»iv.
Είναι ανταγωνιστική η Βουλγαρία; Δεν θα μάθουμε ποτέ, όσο κι αν ψάξουμε τους εγχώριους μεταρρυθμιστές. Το μόνο που μαθαίνουμε από αυτούς, οι οποίοι όλως… τυχαίως, εργάζονται στον εξαιρετικά μη ανταγωνιστικό θεσμό του ελληνικού δημόσιου πανεπιστημίου, είναι πως οι μισθοί στην Ελλάδα έπρεπε να μειωθούν προς όφελος της… ανταγωνιστικότητας. Ποια είναι αυτή; «Πολλά χρόνια πριν η Ολυμπιακή ήταν ταυτισμένη με συντεχνιακά συμφέροντα τα οποία υπεραμύνονταν συντεχνιακών κεκτημένων. Σήμερα τα συμφραζόμενα της Ολυμπιακής ή των αεροπορικών μεταφορών έχουν να κάνουν με ανταγωνισμό, με καλύτερες υπηρεσίες στους καταναλωτές, με άνοιγμα των περιφερειακών αεροδρομίων σε ξένες επενδύσεις, δηλαδή έχουν αλλάξει, έχει αλλάξει ο συσχετισμός των συμφερόντων και η δημόσια συζήτηση» μας λέει ο Γ. Παγουλάτος. Το γιατί τα συνδικάτα αποτελούν συντεχνίες, ενώ οι ιδιοκτήτες των εταιρειών, που αγόρασαν σε εξευτελιστικές τιμές εταιρείες οι οποίες φτιάχτηκαν με χρήματα πολιτών, αποτελούν κάτι σαν το Πνεύμα της Ιστορίας του Χέγκελ, παραμένει επίσης άγνωστο.
Άγνωστες παραμένουν οι ευθύνες των κυβερνόντων κατά τα χρόνια πριν από την κρίση, όπως και των οικονομικών ελίτ. Άγνωστος παραμένει και αυτός που θα ωφεληθεί από την αύξηση της ανταγωνιστικότητας μετά την εφαρμογή των «διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων». Το μόνο σίγουρο είναι πως ο πλουραλισμός δεν ωφελεί. Ανάμεσα στις αιτίες για την παρατεταμένη ύφεση είναι «ένα συγκρουσιακό κοινωνικό και πολιτικό κλίμα που πολώθηκε από την απουσία συναίνεσης κυβέρνησης – αντιπολίτευσης, συναίνεση που επιτεύχθηκε, αλλού σε μεγάλο βαθμό, αλλού σε μικρό, σε όλες τις άλλες χώρες που εφαρμόστηκαν ανάλογα προγράμματα» κατά τον Γ. Στουρνάρα.
i http://www.dianeosis.org/2016/12/giorgos-pagoulatos-omilia/
iihttp://www.dianeosis.org/2016/11/yannis_stournaras_omilia/
iii http://www.dianeosis.org/2016/12/omilia-panou-tsakloglou/
Χρήστος Σίμος
Πηγή: Η Αυγή