Κείμενο πολιτικής παρέμβασης 51 ανένταχτων αριστερών πολιτών
Μετά τις βουλευτικές και τις αυτοδιοικητικές εκλογές, αλλά και μετά την εκλογή νέου προέδρου στον ΣΥΡΙΖΑ, είναι φανερό ότι η ευρύτερη Αριστερά βρίσκεται μπροστά σε νέες προκλήσεις.
Η ήττα ορισμένων κυβερνητικών υποψήφιων στον δεύτερο γύρο των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών, σε συνδυασμό με την επιτυχία αριστερών υποψήφιων σε ένα μικρό αριθμό δήμων, έδωσαν μια ανάσα ελπίδας στον κόσμο της Αριστεράς. Απέναντι στην πιθανότητα μιας καταθλιπτικά συντριπτικής κυριαρχίας της Δεξιάς, οι αριστεροί άνθρωποι –και όχι μόνον αυτοί– συσπειρώθηκαν σχεδόν αυθόρμητα και αμφισβήτησαν έμπρακτα τον ισχυρισμό ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι ανίκητη. Πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη.
Το ΚΚΕ έχει πρόσθετους λόγους να είναι ικανοποιημένο, λόγω του αυξημένου αριθμού ψήφων που έλαβαν τα ψηφοδέλτια της Λαϊκής Συσπείρωσης σε όλη τη χώρα. Ωστόσο, αυτό δεν δημιουργεί ευρύτερες προσδοκίες στον αριστερό κόσμο, δεδομένου ότι το συγκεκριμένο κόμμα κατανοεί τις συμμαχίες ως μια άνευ όρων προσχώρηση στις θέσεις του. Ας σημειωθεί πάντως ότι πλειοψηφικά η εκλογική του βάση δεν ακολούθησε, στον δεύτερο γύρο, την υπόδειξη της ηγεσίας του για αποχή/λευκό/άκυρο.
Παρά την προσωρινή ανακούφιση από αυτό το πρώτο μικρό ρήγμα στην παντοδυναμία της Δεξιάς, στην πέραν του ΚΚΕ Αριστερά εξακολουθούν να επικρατούν η απογοήτευση, η αμηχανία και η αποστράτευση. Το ενδιαφέρον εκλογικό εγχείρημα της λίστας ΜΕΡΑ25-Συμμαχία για την Ρήξη δεν φαίνεται να έχει αποκτήσει, τουλάχιστον μέχρι σήμερα, δυναμική για αντικειμενικούς, αλλά και υποκειμενικούς, λόγους. Η υπόλοιπη εξωκοινοβουλευτική Αριστερά συνεχίζει μεν να έχει σημαντική και σταθερή παρουσία στα κινήματα και κατέγραψε κάποια επιτυχή αποτελέσματα σε επίπεδο δήμων, αλλά οι κεντρικές πολιτικές εκφράσεις αυτού του χώρου βρίσκονται σε χρόνια στασιμότητα, που τροφοδοτείται από την επιμονή στους αποκλεισμούς και στον ναρκισσισμό των μικρών διαφορών.
Σε αντίθεση με την ύπαρξη ισχυρών πράσινων κομμάτων στην Ευρώπη, που στην πλειοψηφία τους βέβαια έχουν μεταλλαχθεί σε συστημικά, ο οικολογικός χώρος στην Ελλάδα δεν έχει καταφέρει να συγκροτηθεί, ενώ οι ριζοσπαστικές του συνιστώσες δεν επικοινωνούν ουσιαστικά μεταξύ τους, προκειμένου να δημιουργήσουν μια συλλογικότητα με αξιώσεις πανελλαδικής εκπροσώπησης.
Τέλος, ο ΣΥΡΙΖΑ (σήμερα ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ), τον οποίο κάποιοι/ες από εμάς που υπογράφουμε αυτό το κείμενο στηρίξαμε στο παρελθόν χωρίς να γίνουμε μέλη του, και κάποιοι/ες άλλοι/ες έχουμε διαχωρίσει πολιτικά και οργανωτικά τη θέση μας από αυτόν σε διάφορους χρόνους και για διάφορους σοβαρούς λόγους, μετακινείται ταχύτατα στον χώρο του Κέντρου, διαρρηγνύοντας τον όποιο δεσμό είχε με την ανανεωτική και ριζοσπαστική Αριστερά.
Η εκλογή ως προέδρου του Στέφανου Κασσελάκη –ελέω του λαϊκίστικου καταστατικού που ψηφίστηκε στο προηγούμενο συνέδριο του κόμματος– έδωσε τη χαριστική βολή στον απόγονο αυτού του κάποτε ελπιδοφόρου εγχειρήματος αριστερής ενότητας, το οποίο όμως αντιμετώπιζε, εδώ και πολλά χρόνια –ακόμα και πριν από την τομή του 2015, αλλά και μετέπειτα τόσο στην κυβερνητική, όσο και στην αντιπολιτευτική του περίοδο– σοβαρά προβλήματα πολιτικής κατεύθυνσης και εσωτερικής οργανωτικής λειτουργίας, έχοντας μετατραπεί σταδιακά σε έναν απολύτως αρχηγοκεντρικό, συστημικό πολιτικό οργανισμό.
Η «επιθετική εξαγορά» του έχει, δικαιολογημένα, προκαλέσει ένα τόσο μεγάλο σοκ σε ορισμένα στελέχη του –τα περισσότερα από τα οποία, όμως, δεν είναι άμοιρα ευθυνών για την ανοχή που έδειξαν στους χειρισμούς της προηγούμενης ηγεσίας– αλλά και σε χιλιάδες μέλη και φίλους του, έτσι ώστε να μην μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο αποχώρησης ενός μεγάλου αριθμού εξ αυτών από το κόμμα. Αυτή η εξέλιξη δεν μας αφήνει αδιάφορους.
Με βάση τα παραπάνω, αλλά και τον υπαρκτό κίνδυνο να βρεθούμε μπροστά σε ένα πολυδιασπασμένο σκηνικό θραυσμάτων και οργανώσεων με χιλιάδες αριστερούς και αριστερές αντιμέτωπους/ες με τα τραύματά τους, που θα αναλώνονται σε αδιέξοδους μικροανταγωνισμούς ή θα επιλέξουν την ιδιώτευση, θεωρούμε ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη για ενωτικές πρωτοβουλίες, με στόχο την ανασύνταξη του χώρου της ευρύτερης Αριστεράς.
Από την πλευρά μας, θεωρούμε ότι προϋπόθεση γι’ αυτήν την ανασύνταξη είναι η αποδοχή των διαφορετικών πορειών και απόψεων, που περιλαμβάνει και μια κριτική αποτίμηση της πορείας του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά κυρίως μια νηφάλια συζήτηση για τον σαφή επαναπροσδιορισμό της ταυτότητας της ανανεωτικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς. Η συζήτηση αυτή πρέπει να ενδυναμώνεται με πρωτοβουλίες πολιτικής και κινηματικής παρέμβασης στα ελληνικά και διεθνή μέτωπα της περιόδου, και να απευθύνεται στον ευρύτερο κόσμο της Αριστεράς και των κοινωνικών κινημάτων (εργατικό, φεμινιστικό, οικολογικό, δικαιωματικό, κ.ά.), που παρακολουθεί τα τεκταινόμενα με συναισθήματα που κυμαίνονται από την αμηχανία μέχρι την απόγνωση.
Χρειαζόμαστε έναν χώρο στον οποίο θα (ξανα)συναντηθούμε, συζητώντας και παρεμβαίνοντας ενωτικά, συντροφικά και ριζοσπαστικά, ο οποίος θα μπορούσε εν καιρώ και υπό προϋποθέσεις να ανιχνεύσει τη δημιουργία ενός νέου ριζοσπαστικού αριστερού πολιτικού υποκειμένου, που θα έχει σαφείς αποστάσεις από τον κυβερνητισμό, αλλά και τον σεχταρισμό, με σταθερή προσήλωση στη στήριξη των ριζοσπαστικών κοινωνικών κινημάτων, τη διεθνιστική αλληλεγγύη και την αλληλεπίδραση με την κοινωνική κίνηση, που θα δοκιμάσει και νέα μοντέλα δημοκρατικής οργάνωσης και παρέμβασης, τα οποία θα αντιστοιχούν στις συνθήκες του σήμερα.
Επιβάλλεται να συζητήσουμε και να βρούμε απαντήσεις σε κεντρικά προβλήματα της εποχής μας, στην κλιματική κρίση, στην αύξηση της εκμετάλλευσης και της εργασιακής επισφάλειας των εργαζομένων, ιδίως των νέων, στους μετασχηματισμούς της εργασίας, στη συνεχιζόμενη γυναικεία καταπίεση, που φτάνει μέχρι τις συνεχείς γυναικοκτονίες, στην ισότιμη ένταξη των ΛΟΑΤΚΙ+ και των ανάπηρων, στην τεχνολογική επανάσταση και τις εξελίξεις που φέρνει η τεχνητή νοημοσύνη, στο εκρηκτικό πρόβλημα της στέγης, στη συνεχή υποβάθμιση του φυσικού και αστικού περιβάλλοντος, στην αντιμετώπιση των κάθε μορφής διακρίσεων, του ιμπεριαλισμού, του εθνικισμού, της Ακροδεξιάς και της φασιστικής απειλής –και σε τόσα άλλα. Σε αυτήν τη διαδικασία θεωρούμε σημαντική τη συμβολή μιας νέας γενιάς αριστερών επιστημόνων, ίσως της διαχρονικά πιο μορφωμένης γενιάς της Αριστεράς στη χώρα μας, που όλες οι αριστερές συλλογικότητες επί της ουσίας αγνοούν. Αλλά και της νέας γενιάς εργαζόμενων, που οι εμπειρίες τους είναι το κλειδί για την κατανόηση του καπιταλισμού της εποχής μας.
Τέλος, μας ενδιαφέρει να υπερασπιστούμε τη σημαντική κληρονομιά των φοιτητικών και εργατικών κινητοποιήσεων του Μάη του ‘68 και των ιδεών του κριτικού μαρξισμού, την κληρονομιά της ανανεωτικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς στη χώρα μας. Τις επεξεργασίες της, τις τομές, τον δυναμισμό και τη δυναμική της ενότητας του πρώτου ΣΥΡΙΖΑ, τις εμπειρίες της από τη συμμετοχή της στο αντιπαγκοσμιοποιητικό κίνημα. Όχι από επιμονή στο όποιο «ένδοξο παρελθόν», που άλλωστε δεν είχε και τόσο ένδοξη κατάληξη, αλλά γιατί θεωρούμε ότι αυτή η κληρονομιά είναι σημαντική για το σήμερα και το αύριο.
Και κυρίως μας ενδιαφέρει να κρατήσουμε ζωντανές τις ιδέες της κοινωνικής απελευθέρωσης, της ανανεωτικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς από τον φανερό κίνδυνο του εξευτελισμού, της απαξίωσης και της διαμόρφωσης ενός τοπίου στο οποίο θα εκπροσωπούνται στη δημόσια σφαίρα οι λογικές της όποιας συστημικής κεντροαριστερής διαχείρισης, με μόνο αντίλογο τη μονοφωνία του ΚΚΕ.
Από τη στιγμή που ο στόχος μας δεν είναι η δημιουργία άλλης μιας αριστερής οργάνωσης, επιδιώκουμε τον διάλογο και την κοινή δράση, χωρίς αποκλεισμούς, με διάφορες συλλογικότητες της ριζοσπαστικής Αριστεράς, του φεμινισμού και της οικολογίας, και φυσικά με τη μεγάλη μάζα του ανένταχτου αριστερού κόσμου.
Καλούμε όσους και όσες έχουν την ίδια με εμάς αγωνία σε συνάντηση (η ημερομηνία της οποίας θα ανακοινωθεί σύντομα) για μια πρώτη ανταλλαγή απόψεων.
Αγγελοπούλου-Βεντούρη Ελθήνα, ελεύθερη επαγγελματίας
Αθανασάτου Ιωάννα, νομικός, πανεπιστημιακός
Αλιπράντη Τζέλα, δημοσιογράφος, υποψήφια διδακτόρισσα Πολιτικής Επικοινωνίας
Αναστασίου Κατερίνα, ακτιβίστρια στο κίνημα υπεράσπισης προσφύγων και μεταναστών
Αντωνίου Κατερίνα, καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Αρβανιτάκης Δημήτρης, ιστορικός
Βαϊου Ντίνα, ομότιμη καθηγήτρια ΕΜΠ
Γκάκας Σέργιος, συγγραφέας, αντιδήμαρχος Πολιτισμού δήμου Χαλανδρίου
Γκόνης Γιώργος, πολιτικός μηχανικός
Γλυνάτσης Πρόδρομος, βιολόγος-ιχθυολόγος
Γολέμης Χάρης, εκδότης του περιοδικού transform, εφημερίδα “Η εποχή”
Δεδουσόπουλος Απόστολος, ομότιμος καθηγητής Οικονομικών, Πάντειο Πανεπιστήμιο
Δημητρούδης Πάνος, εκπαιδευτκός, αρθρογράφος στην εφημερίδα “Η εποχή”
Δρόσου Ιωάννα, δημοσιογράφος, μεταδιδακτορική ερευνήτρια
Θεοδοσίου Κώστας, συνταξιούχος ΟΣΕ
Καβελίδης Σίμος, τοπογράφος, μηχανικός
Καρασσαβίδου Ελένη, εκπαιδευτικός
Κάσδαγλης Χριστόφορος, συγγραφέας, δημοσιογράφος
Κατσορίδας Δημήτρης, ερευνητής εργασιακών σχέσεων
Κιουπκιολής Αλέξανδρος, αναπληρωτής καθηγητής πολιτικής θεωρίας, ΑΠΘ
Κλείτσας Νίκος, συνταξιούχος λογιστής
Κολμανιώτης Γιάννης, πολιτικός μηχανικός
Κωνσταντίνου Αλέξανδρος, δικηγόρος
Κορωνάκης Τάσος, παραγωγός ταινιών
Κοτσέλης Δημήτρης, σκηνοθέτης, συγγραφέας
Κρέμος Παύλος, αρχιτέκτονας
Μάντζαρης Δημήτρης, διδάκτορας Ιστορίας, πανεπιστήμιο Αιγαίου
Ματθαιοπούλου Ευαγγελία, έμπορος
Μπαστέας Πέτρος, συνδικαλιστής ΕΥΔΑΠ
Μπουκουβάλας Αχιλλέας, υπάλληλος περιφέρειας Αττικής
Ντούζγος Κώστας, πρόεδρος νομαρχιακού τμήματος ΑΔΕΔΥ Φθιώτιδας
Ντούσικου Παναγιούλα, μουσικός
Ξυγκάκη Σοφία, μεταφράστρια, αρθρογράφος
Πάλλης Γιώργος, φαρμακοποιός
Πάντος Παναγιώτης, επιμελητής κειμένων
Παπαδημητρίου Γιάννης, νομικός
Παπαστεργίου Βασίλης, δικηγόρος
Ραντίν Πιέτρο, σκηνοθέτης, μεταφραστής
Ράπτης Δημήτρης, ιδιωτικός υπάλληλος
Σερντεδάκις Νίκος, καθηγητής Κοινωνιολογίας, Πανεπιστήμιο Κρήτης,
Σιατίτσα Δήμητρα, Δρ. Πολεοδομίας ΕΜΠ, αυτοαπασχολούμενη ερευνήτρια
Σολωμού Κώστας, συνταξιούχος δικηγόρος
Σούρλας Αποστόλης, συνταξιούχος δάσκαλος
Στραγαλινός Απόστολος, μεταφραστής
Σφέτσα Δάφνη, ιδιωτική υπάλληλος
Τσακίρης Θανάσης, πολιτικός επιστήμονας
Τσαλαπάτης Θωμάς, συγγραφέας
Τσίτσοβιτς Τόνια, μεταφράστρια, αρθρογράφος
Τσουκαλά Φιλιώ, ψυχολόγος
Χαλδαίος Τάκης, κοινωνικός επιστήμονας, σύμβουλος ψυχικής υγείας
Χατζημιχάλης Κωστής, ομότιμος καθηγητής, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο
