Το κυρίαρχο κυβερνητικό αφήγημα “ισχυρίζεται” ότι το πρόβλημα της ακρίβειας δεν αφορά μόνο την Ελλάδα αλλά εμφανίζεται σε όλη την Ευρώπη για μία σειρά από λόγους που “ξεπερνούν” την ελληνική κυβέρνηση. Θα μπορούσε να το ενστερνιστεί κανείς…αν δεν κατοικούσε στην Ελλάδα ή αν δεν ήταν στοιχειωδώς ενημερωμένος. Ξέρουμε όλοι μας πολύ καλά ότι η αγορά στη χώρα είναι καρτελοποιημένη σε βαθμό…κακουργήματος και ότι η συγκεκριμένη ελληνική κυβέρνηση συνηθίζει να επιδοτεί την ακρίβεια αντί να ρυθμίζει τις τιμές. Και οσονούπω θα σταματήσει να κάνει και αυτό στο ηλεκτρικό ρεύμα και στα τρόφιμα, αφού τα κάθε είδους pass θα αποτελέσουν παρελθόν.
Ρεύμα: Αυξήσεις άμεσα
Το Νοέμβριο όλα τα τιμολόγια όλων των εταιριών ηλεκτρικής ενέργειας θα είναι ακριβότερα σε σχέση με τον Οκτώβριο. Οι αυξήσεις, ανάλογα με το τιμολόγιο και την εταιρία, θα κυμαίνονται από 10% έως 40% ενώ κατά περιπτώσεις μπορούν να φτάσουν ακόμη και το 55% αφού, όπως λένε οι αναλυτές, “η έκρυθμη κατάσταση στη Μέση Ανατολή και η δολιοφθορά στο αγωγό φυσικού αερίου στη Βαλτική Θάλασσα δημιουργούν συνθήκες αύξησης της τιμής”. Σ’ αυτήν την περίπτωση το ξέρουμε καλά ότι ο τελικός λογαριασμός θα φτάσει στον καταναλωτή ο οποίος στον καπιταλισμό των καιρών μας, παραμένει το κορόιδο της παρέας. Παράδειγμα: ένα νοικοκυριό το οποίο έχει μηνιαία κατανάλωση 350 KWh θα πληρώσει τον Νοέμβριο σχεδόν 60 ευρώ ενώ μέχρι και τον Οκτώβριο πλήρωνε 54.
Πρέπει επίσης να σημειώσουμε και κάτι εξόχως σημαντικό. Οι όποιες κρατικές επιδοτήσεις λαμβάνουν τέλος από 1/1/2024. Θα εξακολουθήσουν να ισχύουν μόνο για εξαιρετικά ευάλωτους καταναλωτές, αλλά οι πολλοί θα κληθούν να αντιμετωπίσουν εντελώς μόνοι τους πια το όποιο νέο κύμα ακρίβειας στην ενέργεια. Παράλληλα ξεπαγώνει και η ρήτρα αναπροσαρμογής αφού κρίνεται ότι η ελληνική οικονομία έχει εισέλθει σε φάση κανονικότητας.
Πετρέλαιο θέρμανσης: Πάλι καλά που έχει ακόμη ήλιο
Στο ζήτημα της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης, οι καταναλωτές έχουν ένα απρόσμενο σύμμαχο που δεν είναι άλλος από τον καιρό. Στα περισσότερα μέρη της χώρας το καλοκαίρι καλά κρατεί (ή έστω το πολύ ελαφρύ φθινόπωρο) με συνέπεια οι όποιες σκέψεις για προμήθεια πετρελαίου θέρμανσης να μετατίθενται χρονικά για το αμέσως επόμενο διάστημα. Είναι όμως σοφή επιλογή αυτή;
Δύσκολη η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα. Θεωρητικά, κάθε μέρα που περνά και ο πόλεμος στη Μέση Ανατολή δεν σταματά, οι τιμές θα επηρεάζονται προς το πάνω. Αρα καλό θα είναι για κάποιον να προμηθευτεί πετρέλαιο όσο πιο άμεσα γίνεται με τιμή εκκίνησης το 1,38 ή το 1,40 (κυμαίνεται στα περσινά επίπεδα). Στην πράξη βέβαια ο καθένας το σκέφτεται μία και δύο φορές να δαπανήσει χρήματα για κάτι που προς το παρόν δεν χρειάζεται. Εν τω μεταξύ πολλοί είναι αυτοί που περιμένουν να ανοίξει η πλατφόρμα για την επιδότηση του πετρελαίου θέρμανσης κάτι που αναμένεται να γίνει την προσεχή Τετάρτη 1 Νοεμβρίου.
Εώς τότε αναμονή και …δεήσεις στο θεό ήλιο να εξακολουθεί να λάμπει στον ελληνικό ουρανό για να μειωθούν, όσο το δυνατόν, οι κρύες νύχτες του χειμώνα.
Τα σούπερ μάρκετ είναι σκέτος τρόμος
Το ζειν επικινδύνως στα ελληνικά σούπερ μάρκετ συνεχίζεται, δυστυχώς, με αμείωτη ένταση. Η κυβέρνηση οχυρώνεται πίσω από τις ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ για καταγραφή του ποσοστού του πληθωρισμού στο 1,6 % (για το μήνα Σεπτέμβριο), ξεχνά όμως ότι σύμφωνα με τις ίδιες στατιστικές μετρήσεις ο πληθωρισμός στα τρόφιμα αγγίζει το 10%.
Αυξήθηκαν σχεδόν τα πάντα. Έλαια, λαχανικά, κρέας, φρούτα, ό,τι καταναλώνει ένα νοικοκυριό στην Ελλάδα. Είναι, άρα, μάλλον προκλητικό ο υπουργός Ανάπτυξης Κώστας Σκρέκας να πανηγυρίζει από την τηλεόραση ότι μειώθηκαν οι τιμές σε περισσότερους από 200 κωδικούς. Ο κ. Σκρέκας παραλείπει να πει ότι οι καταναλωτές έχουν κάνει μαζική στροφή στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας (το βιώνουμε όλοι μας έτσι και αλλιώς) μειώνοντας έτσι την ποιότητα των αγαθών που προμηθεύονται καθημερινά.
Εκτός των άλλων, παρατηρήθηκε ότι οι τιμές πολλών γνωστών απορρυπαντικών (πολυεθνικών εταιρειών) είναι μακράν οι ακριβότερες σε όλη την Ευρώπη. “Θα επιβληθούν πολύ ισχυρά πρόστιμα” τόνισε ο υπουργός ο οποίος φυσικά δεν μπορεί να πείσει. Ξέρουμε όλες και όλοι καλά ότι το ύψος των προστίμων δεν αντιστοιχεί παρά σε ένα πολύ μικρό ποσοστό των κερδών οπότε, τις περισσότερες φορές, οι εταιρείες δεν έχουν κανένα πρόβλημα να τα πληρώσουν. Το θέμα είναι να μην υπάρχει αισχροκέρδεια, να μην διανοείται δηλαδή ένας χονδρέμπορος, Ελληνας ή ξένος, να αυξάνει τεχνηέντως τις τιμές έτσι ώστε να επωφεληθεί από την ανυπαρξία ελεγκτικών μηχανισμών.
Σ’ αυτά πρέπει να προσθέσουμε και το ελαιόλαδο. Η φετινή παραγωγή είναι μικρή, σε σύγκριση με πέρσι, και ήδη οι τιμές έχουν “πετάξει” σε δυσθεώρητα ύψη. Η κυβέρνηση πάντως δεν είχε κανένα πρόβλημα να επιτρέψει και φέτος τις εξαγωγές ελαιολάδου αφού, όπως τόνισε και ο πρωθυπουργός σε τηλεοπτική του συνέντευξη, “ό,τι αποτελεί πρόβλημα για τους καταναλωτές είναι μία ευκαιρία για τον παραγωγό”.
Ένα κεραμίδι ρε παιδιά
Ότι ξέραμε για τη στεγαστική αγορά στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, εξακολουθεί να ισχύει επί…δύο. Όπως προκύπτει από νέα έρευνα που πραγματοποιήθηκε παγκοσμίως από τη βρετανική εταιρεία Online Mortgage Advisor και επικαλέστηκε η εφημερίδα “Καθημερινή”, ένας μέσος εργαζόμενος στην Αθήνα χρειάζεται σήμερα να δαπανήσει το 55,9% του εισοδήματός του για την πληρωμή του ενοικίου της κατοικίας του. Ένα τέτοιο νούμερο σε οποιαδήποτε “κανονική” χώρα του δυτικού κόσμου θα είχε σημάνει ήδη συναγερμό. Στην Ελλάδα είναι απλώς Οκτώβριος του 2023 και αύριο έχουμε την εθνική μας εορτή.
Και όλα αυτά που; Στη χώρα όπου σύμφωνα με έρευνα του Eteron παραμένουν σήμερα κενές περίπου 750.000 κατοικίες. Ο ανταγωνισμός (και από το airbnb) έχει αυξήσει τόσο τις τιμές που πολλές φορές οι ιδιοκτήτες απλά δεν νοικιάζουν αν δεν “πιάσουν” το υψηλό αντίτιμο που ζητούν. Τι μένει έτσι; Σπίτια σε μέτρια ή πολύ κακή κατάσταση τα οποία είναι επίσης ακριβά. Ποιος θα πλήρωνε με ευχαρίστηση ας πούμε 500 ευρώ για μία παλιά γκαρσονιέρα στο ευρύτερο κέντρο της Αθήνας; Ποιος έχει την άνεση να δώσει 800 ευρώ για ένα τριάρι, όχι πολύ καλά συντηρημένο στο Παγκράτι;
Την ίδια ώρα ο τραπεζικός δανεισμός παραμένει άπιαστο όνειρο για τους περισσότερους ενώ το πρόγραμμα της κυβέρνησης για την απόκτηση στέγης από νέα ζευγάρια απευθύνεται σε πολύ συγκεκριμένο αριθμό ανθρώπων (μέχρι 10.000 ωφελούμενους το πολύ), έχει ηλικιακό κόφτη (τα 39 έτη) και αφορά ακίνητα αξίας μέχρι 150.000 ευρώ. Πολύ μακριά όλα αυτά από τις πραγματικές στεγαστικές ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας.
Νίκος Γιαννόπουλος
