Το ραντεβού με την χορεύτρια και χορογράφο, Μίνα Ανανιάδου ήταν κλεισμένο για να μιλήσουμε για την πορεία του αγώνα των καλλιτεχνών, μετά από μήνες κινητοποιήσεων, που απέδειξαν ότι πρόκειται για αγώνα διαρκείας, αλλά και από τη φάση έντονων και ευρύτατων κοινωνικών κινητοποιήσεων, υπό το φως της τραγωδίας των Τεμπών. Και ήρθε η εκκένωση του θεάτρου Ολύμπια για να κάνει την κουβέντα μας με την πρόεδρο του Σωματείου Εργαζομένων στον Χώρο του Χορού, πιο επιτακτική.
Ας ξεκινήσουμε με την «επικαιρότητα», που άλλωστε είναι και δηλωτική των πραγματικών προθέσεων των πολιτικών ηγεσιών. Μόλις εκκενώθηκε από τα ΜΑΤ η κατάληψη στο θέατρο Ολύμπια και πραγματοποιήθηκαν δέκα συλλήψεις. Ποιο είναι το χρονικό;
Την κατάληψη στο θέατρο Ολύμπια είχε αναλάβει ο συντονισμός εργαζομένων και σπουδαστών στον χώρο του χορού και ήταν ανοιχτή με απεύθυνση σε όλη την κοινωνία. Πριν μια εβδομάδα, υπήρξε μια ανάρτηση του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ) –που διαχειρίζεται τον χώρο– στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στην ιστοσελίδα του, με την οποία καλούσε το σώμα της κατάληψης του Δημοτικού Θεάτρου Ολύμπια να αποχωρήσει από το κτίριο καλώντας αντιπροσώπους να συνομιλήσουν μόλις την επομένη στις 11 το πρωί. Όπως σημειώσαμε και σε ανακοίνωσή μας ως Σωματείο Εργαζομένων στον Χώρο του Χορού (ΣΕΧΩΧΟ) τότε «με αυτόν τον τρόπο ο Δήμος αναγκάστηκε να εμφανιστεί και να απευθυνθεί προς την κοινότητα του χορού, ενώ […] υποπίπτει σε ανακρίβειες, αντιφάσεις, αυθαίρετα συμπεράσματα και άστοχη επιχειρηματολογία. Κυρίως όμως δείχνει για μια ακόμα φορά το υποκριτικό και αλαζονικό του πρόσωπο». Εκεί όμως δεν υπήρχε νύξη για εκκένωση. Ξαφνικά τα ξημερώματα της περασμένης Πέμπτης, μετά από μηνυτήρια αναφορά από το ΔΣ του ΟΠΑΝΔΑ, τα ΜΑΤ εκκένωσαν την κατάληψη στις 7 το πρωί, όπου πραγματοποιήθηκαν και δέκα συλλήψεις συναδέλφων, για τους οποίους τώρα εκκρεμεί μια δίκη. Ήξεραν πολύ καλά και το ΔΣ και η πρόεδρος, η κα Αραμπατζή, και το νομικό τμήμα του ΟΠΑΝΔΑ ότι με αυτόν τον τρόπο ενεργοποιούσαν την εισβολή – εκκένωση καθώς και προσαγωγές – συλλήψεις. Είναι λοιπόν απλώς υποκριτικές οι δηλώσεις τους κατόπιν ότι δεν ήθελαν να επιτεθούν. Υπήρχαν δεκάδες άλλες κινήσεις που θα μπορούσαν να έχουν προηγηθεί και δεν επιλέχθηκαν.
Το μεγάλο κίνημα του καλλιτεχνικού κόσμου, που αγκαλιάστηκε με τέτοια ευρύτητα, το τελευταίο διάστημα έφυγε από το προσκήνιο των κινητοποιήσεων, αν και τα αιτήματα και οι αγώνες του παραμένουν. Πώς βιώσατε εσείς ως αγωνιζόμενοι εργαζόμενοι καλλιτέχνες αυτή τη μετάβαση;
Ούτως ή άλλως, το τελευταίο διάστημα, πριν τα καθοριστικά γεγονότα που μεσολάβησαν, την τραγωδία των Τεμπών και την αναγγελία των εκλογών, το κίνημα είχε πάρει άλλα χαρακτηριστικά. Οι διεκδικήσεις μας άνοιξαν και συμπεριέλαβαν ευρύτερα κοινωνικά αιτήματα, για την παιδεία, την υγεία, τα δημόσια αγαθά εν γένει. Αντίστοιχα τα αιτήματα του κλάδου των εργαζομένων στον Πολιτισμό γνώρισαν απήχηση σε ευρύτατες κοινωνικές ομάδες. Άλλαξε χροιά και η ίδια η έννοια του Πολιτισμού, μιλάμε πλέον με όρους κοινών αγαθών απαραίτητων για αξιοπρεπή ζωή, που βρίσκονται υπό απειλή. Η δική μου αίσθηση είναι ότι το κίνημα των καλλιτεχνών λειτούργησε σαν εργαστήριο όπου πολύς κόσμος εκφράστηκε και βρήκε σημείο αναφοράς. Στις καταλήψεις φιλοξενήθηκαν εκδηλώσεις και συζητήσεις για θέματα από τη διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα του νερού έως την ψυχική υγεία. Το τραγικό γεγονός των Τεμπών ήρθε και αποκάλυψε ότι η ίδια η ζωή αντιμετωπίζεται σαν να μην έχει αξία και αποκρυσταλλώθηκε σε συνθήματα όπως «Δικά σας τα κέρδη, δικοί μας οι νεκροί». Μπορεί να έφυγαν από το προσκήνιο οι αμιγώς καλλιτεχνικές διεκδικήσεις αλλά τελικά για τα ίδια πράγματα μιλάμε. Όταν απαξιώνεται η τέχνη, ο πολιτισμός, οι σπουδές, η εργασία, η ακολουθία αυτή προϋποθέτει ότι έχει ήδη απαξιωθεί η ανθρώπινη ζωή. Αποκαλύφθηκε τραγικά ποιο είναι το παγόβουνο και όχι μόνο η κορυφή του.
Σε ποιο σημείο βρίσκονται οι διεκδικήσεις του χώρου του Πολιτισμού σε αυτή την –προεκλογική– φάση;
Η τελευταία μας κίνηση ήταν να καταθέσουμε, όλα τα καλλιτεχνικά σωματεία και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος και Ακροάματος, σε όλα τα κόμματα μια τροπολογία, με σκοπό να κατατεθεί στο πλαίσιο κάποιου νομοσχεδίου. Στηρίχθηκε μεν από τα κόμματα της αντιπολίτευσης (ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, ΚΙΝΑΛ – ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ, ΜέΡΑ 25), αλλά δεν εντάχθηκε σε σχέδιο νόμου. Το περιεχόμενο του κειμένου προτείνει μια επέκταση της ρύθμισης που ισχύει από το 2015 για τους πτυχιούχους Ωδείων και τους αποδίδει το επίπεδο της Τεχνολογικής Εκπαίδευσης.
Πριν από αυτό, ψηφίστηκε ένας νόμος για την καταπολέμηση εν γένει της «μαύρης εργασίας», όπου, ξανά με τον χαρακτήρα κατεπείγοντος, συμπεριλήφθηκε διάταξη για τη ρύθμιση των αδήλωτων και ανασφάλιστων προβών και παραστάσεων. Είχε πολλά προβληματικά σημεία για τα οποία δεν είχε προηγηθεί διαβούλευση. Κάναμε παράσταση διαμαρτυρίας θέλοντας να καταδείξουμε ότι η διάταξη αυτή με πρόχειρο τρόπο επιχειρεί να μπαλώσει χρονίζοντα κενά και στρεβλώσεις. Με μια τρίωρη διαπραγμάτευση καταφέραμε να βελτιώσουμε κάποια σημεία.
Εσείς, ως εργαζόμενοι στον χώρο του χορού τι ειδικότερα αιτήματα προωθείτε;
Πιο συγκεκριμένα, εμείς ως ΣΕΧΩΧΟ έχουμε από την επόμενη εβδομάδα κανονίσει συναντήσεις με τα τμήματα Πολιτισμού των κομμάτων της αντιπολίτευσης, ώστε να παρουσιάσουμε όλο το φάσμα των αναγκών και αιτημάτων του χώρου μας. Η πολιτική χορού είναι μηδενική και περιορίζεται σε κρατικές επιχορηγήσεις, οι οποίες έχουν μειωθεί κατά 60%. Φέτος για όλο τον κλάδο και τις παραγωγές χορού ο προϋπολογισμός που δόθηκε ήταν 400.000 ευρώ. Δεν έχουμε κανένα κρατικό ή εθνικό θέατρο, δεν συμμετέχουμε σε καμιά σκηνή ΔΗΠΕΘΕ. Υπάρχουν δημόσιοι και δημοτικοί φορείς, όπως το θέατρο Ολύμπια, που θα μπορούσαν να εντάξουν θέσεις για τον χορό. Αλλά ο κ. Μπακογιάννης μας έχει κηρύξει επικοινωνιακό εμπάργκο από το 2020, οπότε είχε δεσμευτεί για συγκεκριμένη παραχώρηση χώρου – το θέατρο Καλουτά. Με απίστευτα αλαζονικό τρόπο ποτέ δεν αποκρίθηκε σε καμιά επιστολή, παράσταση διαμαρτυρίας ή προσπάθεια επικοινωνίας από μέρους μας. Δεν υπάρχει πανεπιστημιακό τμήμα χορού, σήμερα ο κάθε πολίτης έχει πρόσβαση μόνο σε ανώτερη εκπαίδευση για τον χορό, στην οποία εισάγονται 180 παιδιά περίπου, με μόνο 30 εισακτέους στις δημόσιες, αφού το 95% των ανώτερων σχολών χορού είναι ιδιωτικές. Και η φοίτηση εκεί λογίζεται ως απολυτήριο Λυκείου. Δεν έχουμε θέσεις εργασίας, αφού δεν υπάρχουν κρατικοί φορείς για τον χορό. Δουλεύουμε μόνο ως ωρομίσθιοι με πληρωμή πέντε ευρώ την ώρα. Δεν έχουμε συλλογικές συμβάσεις εργασίας.
Ζωή Γεωργούλα
