Κάθε χρόνο τέτοια εποχή με εξαίρεση τα δύο χρόνια της πανδημίας, οι πλούσιοι αυτού του κόσμου, υψηλόβαθμοι πολιτικοί παράγοντες πολλών κρατών και λοιπές προσωπικότητες μαζεύονται στο Νταβός για να συζητήσουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο πλανήτης. Τρώγοντας χαβιάρι και πίνοντας σαμπάνια (δεν έχουν αυτό το… προνόμιο μόνο οι αριστεροί και οι φιλελεύθεροι πολυτελείας) σχολιάζουν, ανταλλάσσουν απόψεις, κάνουν επαφές. Και ανησυχούν. Για ποιο πράγμα; Για την αύξηση των ανισοτήτων. Ναι, καλά διαβάσατε. Ανησυχούν γιατί οι ανισότητες μεγαλώνουν και μεταξύ των χωρών και στο εσωτερικό των χωρών. Κι αυτό εγκυμονεί κινδύνους. Τρέμουν μήπως ανοίξει η όρεξη των πληβείων για ανατροπές. Είναι όμως έτοιμοι οι πλούσιοι να δεχθούν υψηλή φορολογία στα κέρδη τους; Θέλουν να φορολογηθούν οι τεράστιες περιουσίες τους; Δεν έχουν αντίρρηση να ελεγχθούν οι φορολογικοί παράδεισοι όπου παρκάρουν τα λεφτά τους; Θα συναινέσουν σε πολιτικές που στηρίζουν τα εισοδήματα των φτωχών και των μεσαίων στρωμάτων; Κάτι τέτοια αιρετικά τούς προτείνει και η Oxfam. Μην τρελαθούμε κιόλας. Δεν είναι ηλίθιοι. Δεν θα βάλουν τα χεράκια τους να βγάλουν τα ματάκια τους υιοθετώντας αυτές τις «κομμουνιστικές αηδίες». Αλλους τρόπους ψάχνουν που δεν θα απειλούν τα συμφέροντά τους και ταυτοχρόνως θα τους παρουσιάζουν ως γενναιόδωρους απέναντι στους μη έχοντες.
Κάποιοι εξ αυτών πάντως έκαναν την έκπληξη. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας μια ομάδα 83 πολύ πλούσιων, συναισθανόμενη τη δεινή κατάσταση στην οποία είχαν περιέλθει η ανθρωπότητα και η παγκόσμια οικονομία, κάλεσε τους πολιτικούς να αντιμετωπίσουν την παγκόσμια ανισότητα και να αναγνωρίσουν ότι «η αύξηση της φορολογίας των πλουσίων και η μεγαλύτερη φορολογική διαφάνεια διεθνώς είναι αναγκαίες για μια βιώσιμη μακροπρόθεσμη λύση». Πέσατε από τα σύννεφα; Με το δίκιο σας. Τι είναι αυτοί οι 83 πλούσιοι; Αποστάτες της τάξης τους; Οχι βεβαίως. Απλώς είναι πιο διορατικοί. Μάλλον συμφωνούν με το μήνυμα που στέλνει καιρό τώρα στις πολιτικές και οικονομικές ελίτ ο Τομά Πικετί: «Σώστε τον καπιταλισμό από τους καπιταλιστές». Το σύστημα όμως δεν τους άκουσε. Ούτε οι ομοτράπεζοί τους άλλαξαν γραμμή με το που υποχώρησε η λαίλαπα του κορονοϊού ούτε οι κυβερνήσεις μπήκαν στον πειρασμό να εφαρμόσουν πιο γενναιόδωρες κοινωνικά πολιτικές.
Ωστόσο, οι διεθνείς οργανισμοί, που δεν είναι βεβαίως συνάξεις αριστεριστών αλλά προστάτες των καθεστώτων που παράγουν τις ανισότητες, επιμένουν πως η πραγματικότητα είναι ζόρικη. Η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα προειδοποίησε πως το 2023 υπάρχει πιθανότητα να είναι χρονιά που θα σημαδευτεί από κοινωνικές εντάσεις σε παγκόσμια κλίμακα. Την ίδια ώρα η γερμανική κυβέρνηση πιέζει για επιστροφή στο Σύμφωνο Σταθερότητας (διάβαζε λιτότητα), αντιστέκεται σθεναρά στις προτάσεις για κοινό δανεισμό και μεταφορά πόρων στην Ε.Ε. από τις ισχυρές οικονομικά χώρες στις αδύναμες (η αλληλεγγύη είναι άγνωστη λέξη), ο Μακρόν (ο πρόεδρος των πλουσίων, σύμφωνα με πολλούς Γάλλους) προωθεί σκληρές πολιτικές στο ασφαλιστικό βγάζοντας τα συνδικάτα στους δρόμους, ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Σούνακ (από τους πλουσιότερους ανθρώπους στο νησί) αρνείται να εγκρίνει αυξήσεις μισθών, καταγγέλλει τους εργαζομένους που κινητοποιούνται ότι βλάπτουν τη χώρα, ο Μπάιντεν με τα τεράστια ποσά που δαπανά για την ενίσχυση της αμερικανικής οικονομίας ξεκινά, όπως τον κατηγορούν πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες, εμπορικό πόλεμο εναντίον της Ευρώπης και οι κεντρικές τράπεζες αυξάνουν τα επιτόκια για να μειώσουν τη ρευστότητα, πιστεύοντας ότι έτσι θα τιθασεύσουν το τέρας του πληθωρισμού. Καλά ξεμπερδέματα.
Τάσος Παππάς
