Το απεργιακό κύμα στο Ηνωμένο Βασίλειο με κορμό τους εργαζομένους στο Εθνικό Σύστημα Υγείας προειδοποιεί τόσο την κυβέρνηση όσο και την αντιπολίτευση ότι η χώρα θέλει όχι ημίμετρα και διορθωτικές κινήσεις, αλλά στρατηγική στροφή.
Για δεκαετίες η χώρα, στην οποία άλλοτε ήταν πανίσχυρα τα συνδικάτα, έμοιαζε να αντιμετωπίζει το εργατικό κίνημα σαν οπισθοφυλακή που δίνει την ύστατη μάχη για την τιμή των όπλων.
Για παράδειγμα, τι μέλλον είχαν οι ανθρακωρύχοι του Κεντ αφού η εξόρυξη ορυκτών καυσίμων ήταν ένας καταδικασμένος τομέας στο πλαίσιο μιας στρατηγικής αποβιομηχάνισης;
Αργά αλλά σταθερά, ο δυναμισμός του εργατικού κινήματος στη διαμόρφωση των ισορροπιών της χώρας άρχισε να απαξιώνεται.
Οι άνεργοι δεν ήταν θύματα μιας σκληρής ταξικής πολιτικής της Θάτσερ αλλά loosers της παγκοσμιοποίησης, σύγχρονοι λουδίτες, απροσάρμοστοι στις νέες προκλήσεις.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το Εργατικό Κόμμα μόλις το 1995, μετά την εκλογή του Μπλερ στην ηγεσία, απέκτησε ξανά δυναμική εξουσίας με την υιοθέτηση επιμέρους διορθωτικών κινήσεων που δεν αμφισβητούσαν την κληρονομιά της Σιδηράς Κυρίας.
Στη διάρκεια της θητείας της η Θάτσερ είχε αναρωτηθεί αν υπάρχει περιεχόμενο στη λέξη κοινωνία προσχωρώντας στη γραμμή πλεύσης που είχε χαράξει ο γκουρού των Συντηρητικών Νόρμαν Τέμπιτ, ο οποίος είχε αποφανθεί ότι χωρίς την κατεδάφιση της συναίνεσης η Βρετανία δεν θα μπορέσει να επιβιώσει στον παγκόσμιο ανταγωνισμό.
Ολα τα παραπάνω η Θάτσερ και οι στενοί συνεργάτες της τα παρουσίασαν ως μονόδρομο με τα αρχικά ΤΙΝΑ (There Is No Alternative, δεν υπάρχει εναλλακτική επιλογή).
Σήμερα η Βρετανία βρίσκεται σε μια συνολική κρίση που έχει ήδη αποσταθεροποιήσει το πολιτικό σύστημα της χώρας.
Μια συνολική κρίση που αντιμετωπίζεται μόνον με αποφασιστική ρήξη με τη θατσερική κληρονομιά, με την αναδιατύπωση της συναίνεσης, με τη σύνταξη ενός νέου κοινωνικού συμβολαίου.
Με άλλα λόγια, το ζητούμενο για τη Βρετανία δεν είναι μια εναλλαγή στην εξουσία, η οποία με τα σημερινά δημοσκοπικά ευρήματα φαίνεται δεδομένη, αλλά μια ανατροπή του πλαισίου και του περιεχομένου των πολιτικών συγκρούσεων, καθώς και διασφάλιση της αντιστοίχησής τους με την κοινωνική πραγματικότητα.
Στη διάρκεια του 20ού αιώνα δύο φορές το Ηνωμένο Βασίλειο υπήρξε σημείο αναφοράς των ευρωπαϊκών προβληματισμών, για το κράτος πρόνοιας μετά το 1945 και για την ανεξέλεγκτη κυριαρχία της αγοράς μετά το 1979.
Υπάρχουν σήμερα οι προϋποθέσεις για μια βρετανική ανασύνταξη που να προβληματίσει συνολικά τη Γηραιά Ηπειρο;
Γιώργος Καπόπουλος
