Ακριβώς μισόν αιώνα πριν, το 1972, ένα νεοφασιστικό γκρουπούσκουλο, το Εθνικό Μέτωπο, ποντάρισε στον Ζαν Μαρί Λεπέν, προσδοκώντας ότι ο αλεξιπτωτιστής της Λεγεώνας των Ξένων θα συνένωνε τους σωβινιστές της Γαλλίας. Πέρασαν τριάντα χρόνια, ώσπου ο Λεπέν, που ξεκίνησε την «πολιτική» του σταδιο-δρομία ως επικεφαλής μιας φοιτητικής ένωσης στην Τουλούζη ειδικευμένης στις επιθέσεις κατά αριστερών, να ενθουσιάσει τους απανταχού ακροδεξιούς και να κατατρομάξει τους δημοκράτες: στις προεδρικές εκλογές του 2002 κατάφερε να περάσει στον δεύτερο γύρο.
Η αυθόρμητη πανστρατιά εναντίον ενός αναθεωρητή, που αρνιόταν ακόμα και το Ολοκαύτωμα, ανέδειξε πρόεδρο της Γαλλίας τον Ζακ Σιράκ, με ποσοστό που ο ίδιος δεν θα τολμούσε να ονειρευτεί ποτέ: 82,21%. Μολαταύτα, το «φάντασμα Λεπέν» είχε εγκατασταθεί πλέον στον πολιτικό ουρανό της Γαλλίας. Από το περιθώριο στα πρόθυρα της προεδρίας.
Στις εκλογές του 2017, στον δεύτερο γύρο αναμετρήθηκαν ο «εξωσυστημικός» Εμανουέλ Μακρόν και η «αντισυστημική» Μαρίν Λεπέν, κόρη και διάδοχος του Ζαν Μαρί. Και πάλι τα δημοκρατικά αντανακλαστικά έδωσαν τη λύση, συναισθηματική παρά πολιτική, αναδεικνύοντας πρόεδρο τον Μακρόν, με ποσοστό 66,10%. Η Λεπέν πάντως κατάφερε να διπλασιάσει το πατρικό ποσοστό του 2002: από 17,79% σε 33,90%. Η επιχείρηση «αποδαιμονοποίηση του λεπενισμού» άρχισε να αποδίδει καρπούς. Εκτοτε η Λεπέν συνέχισε εντονότερα την εξωραϊστική-παραπλανητική της προσπάθεια, αλλάζοντας ακόμα και το όνομα του κόμματός της, από Εθνικό Μέτωπο σε Εθνική Συσπείρωση, από το οποίο είχε ήδη αποβάλει τον πατέρα της. Κυρίως όμως διαφοροποίησε τη ρητορική και τη δημόσια εικόνα της. «Ξέχασε» τον φίλο της (και φίλο κάθε ακροδεξιού) Βλαντιμίρ Πούτιν, τον οξύ αντιευρωπαϊσμό, το αντιμεταναστευτικό πάθος, και φόρεσε «ανθρώπινο προσωπείο». Στον κόσμο του φαίνεσθαι, η σέλφι με μια μουσουλμάνα που φοράει μαντίλα αντισταθμίζει μέρος των απωλειών που προκαλεί ο απροκάλυπτα ρατσιστικός και ξενοφοβικός λόγος. Και ας αποτελεί ιδρυτικό και μόνιμο γνώρισμα του λεπενισμού, παρά τα φτιασιδώματα που συνιστούν οι επικοινωνιολόγοι.
Πιθανότατα στις 24 Απριλίου ο Μακρόν θα επανεκλεγεί. Οχι όμως ως επιτυχημένος ή ως οραματιστής, αλλά χάρη στις ψήφους πολιτών που η πολιτική του δεν τους συμπεριλαμβάνει αλλά τους απωθεί. Δηλαδή, χάρη –και πάλι– στα δημοκρατικά αντανακλαστικά. Τα οποία ωστόσο από κάλπη σε κάλπη εμφανίζουν σημάδια κόπωσης.
Παντελής Μπουκάλας
