Η διαπιστωμένη αναντιστοιχία της πολιτικής με την κοινωνική αριστερά μπορεί να γεφυρωθεί και μάλιστα οι συνδέσεις μεταξύ τους να είναι εκτεταμένες, διαρκείς και αλληλοτροφοδοτούμενες. Αυτό όμως περιλαμβάνει άλλες μέριμνες από αυτές που επωμίζεται τώρα η αξιωματική αντιπολίτευση, ιδιαίτερα σ’ αυτήν την περίοδο, όπου η κρίση πολιτικής και κοινωνικής εκπροσώπησης έχει χτυπήσει ταβάνι. Αν καλός κανόνας ζωής είναι πως κανείς χρειάζεται να αποδείξει ότι είναι αυτό που λέει κι όχι να λέει συνέχεια αυτό που θέλει να είναι, τότε άλλος δρόμος από την κοπιώδη και συστηματική δράση δεν υπάρχει. Άλλωστε ο χώρος της –ιδιαιτέρως στο συνδικαλιστικό πεδίο- είναι άπλετος, αφήνεται από τους κύριους παίκτες τόσο μεγάλος.
Παραδείγματα συστηματικής και ταυτόχρονα ευρηματικής δουλειάς υπάρχουν και αναδιατάσσουν συσχετισμούς δύναμης και πλέγματα εξουσίας. Ο Καμπαγιάννης και η ομάδα του που πήραν αυτό το μεγάλο 15% στον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών (ΔΣΑ). Η αλλαγή ηγεσίας στο Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών (ΣΕΗ) που συνέβη γιατί μπήκε με φόρα μια δρομίσια, νεανική και παιχνιδιάρα αριστερά και το σάρωσε. Η απίστευτη επιμονή και δουλειά άνθρωπο-τον-άνθρωπο που κάνει εδώ και αρκετά χρόνια η Συνέλευση Βάσης Εργαζομένων Οδηγών Δικύκλων (ΣΒΕΟΔ) και έφερε τη νίκη των εργαζόμενων στην e -food. Ο επιτυχής, όσο και δυστυχής, χρονισμός απεργιακής διεκδίκησης των εργαζόμενων στο λιμάνι έπειτα από τον θάνατο του συναδέλφου τους, που πέτυχαν μέρος των αιτημάτων τους για περισσότερη ασφάλεια. Εκτός συνδικαλισμού, οι θηλυκότητες και οι ΛΟΑΤΚΙ διεκδικήσεις βγαίνουν στο προσκήνιο θαρρετά, φωνάζουν κι ακούγονται, κάνουν τεράστιο ντόρο για τα αιτήματά τους, διαπαιδαγωγούν, αλλάζουν τους νόμους. Σε καμιά από αυτές τις πρόσφατες επιτυχίες της κοινωνικής, συνδικαλιστικής αριστεράς δεν είχε ουσιαστική συμμετοχή ο ΣΥΡΙΖΑ ή δεν είχε το ρόλο του πυροδότη. Κι όμως η πλειονότητα των μελών και των ψηφοφόρων του τις επικρότησε. Δεν πειράζει καθόλου να ξεπερνάει η κοινωνία τις οργανωμένες πολιτικές της εκφράσεις, πειράζει όταν αυτές οι τελευταίες δεν δείχνουν να παραδειγματίζονται από τις καλές της πρακτικές.
Ευκαιρίες παρέμβασης
Ωστόσο ακόμα και ο ΣΥΡΙΖΑ, από το 2008 που ο Τσίπρας έγινε πρόεδρός του έως το 2012 που το κόμμα κατάφερε να αναδειχτεί σε αξιωματική αντιπολίτευση και εν αναμονή κυβέρνηση, μεταχειρίστηκε εργαλεία που του προσέδωσαν κεντρικότητα κατά τη διάρκεια της αντιμνημονιακής καμπάνιας. Δηλαδή, δε θα επινοηθεί ο τροχός, έχει ξανασυμβεί. Τώρα όμως είναι περισσότερο απαραίτητο από ποτέ γιατί ο αποσυνδικαλισμός αφενός αποδυναμώνει τις κοινότητες των εργαζόμενων και τους δεσμούς τους, αφετέρου καθιστά ασύδοτους τους εργοδότες και την κυβέρνηση. Κι υφίστανται ισχυρές πολιτικές ευκαιρίες για την αριστερά να παρέμβει. Πρώτον, είναι ένα πεδίο δράσης στο οποίο δεν έχει θητεύσει ιδιαίτερα, άρα και με όρους ενδιαφέροντος, έρευνας, try and error έχει το γούστο του, θα έχει τη μυρωδιά του καινούριου. Δεύτερον, η εργατική τάξη είναι η κύρια κοινωνική της αναφορά και δεν πρέπει να παραμείνει απλή αναφορά ή να αρκεί η νομοθέτηση υπέρ της. Τρίτον, οι παίκτες που παίζουν τώρα το παιχνίδι είναι απαξιωμένοι, και αναφέρομαι και στη ΓΣΕΕ και στο ΠΑΜΕ. Τέταρτον, το πεδίο παρέμβασης είναι δυνητικά απέραντο γιατί αφενός η συνδικαλιστική αραίωση είναι κολοσσιαία, αφετέρου οι εργαζόμενοι αξιοδοτούν θετικά τον συνδικαλισμό, αν αυτός ήταν όπως θα έπρεπε.
Η δράση γεμίζει
Οι παθογένειες του συνδικαλιστικού πεδίου περιγράφονται για χρόνια από πολλούς γνώριμους των αναγνωστών της Εποχής, οπότε δεν χρειάζεται να αναφερθώ, συνεννοούμαστε. Αφορούν όμως και το ΚΚΕ που τις ενσωματώνει, αν δεν τις διογκώνει, με ισχνή μάλιστα αποτελεσματικότητα. Το κόμμα που έχει στοχοπροσηλωθεί εδώ και 22 χρόνια στο συνδικαλισμό με το ΠΑΜΕ και την εργατοκεντρική ανακατεύθυνση όλης του της οργάνωσης, όπως μας πληροφορεί στο διδακτορικό του ο Κ. Ελευθερίου, δεν έχει καταφέρει ούτε να αυξήσει τις δυνάμεις του αλλά ούτε και να ανασχέσει δυσμενείς αναπροσαρμογές για τους εργαζόμενους. Κι απ’ την άλλη μεριά, το σύστημα Παναγόπουλου που διοικεί τη ΓΣΕΕ ή η ΔΑΚΕ είναι καταφανώς εργατοπατερικοί μηχανισμοί που δεν έχουν και δεν θα έχουν ποτέ καμία σχέση με το 99% των εργαζόμενων. Κάπως έτσι, στον ιδιωτικό τομέα δεν συνδικαλίζεται ούτε το 2% των εργαζόμενων, ποσοστό τραγικό μεν, πεδίο δόξης λαμπρό δε.
Ισχυρίζομαι πως ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να καλύψει τις «δομικές τρύπες» που ολοένα και αυξάνονται στην κοινωνία. Δηλαδή, εφόσον οι ελλείψεις δεσμών μεταξύ των πολιτών αφήνουν κενά που κοστίζουν, η δράση των ανθρώπων που έχουν αναφορά στην αριστερά στους εργασιακούς χώρους μπορεί να τα γεμίσει. Η ενδυνάμωση και γεφύρωση όμορων ταυτοτήτων, η επινόηση καινοτόμων παρεμποδιστικών ρεπερτορίων δράσης, η μεταχείριση προεικονιστικών πολιτικών, η μέριμνα εναλλαγής ηγεσίας προς τους νεότερους, ο αμεσοδημοκρατικός – συνελευσιακός χαρακτήρας λήψης αποφάσεων με ενσυναίσθηση και συμπερίληψη, η ισχυρή επικοινωνιακή κάλυψη των δράσεων, η ψηφιακή διαβούλευση, η λαϊκότητα , η αμεσότητα των πλαισιώσεων, η άκεντρη ή πολύκεντρη εκπομπή μηνυμάτων και δράσης, η προσπάθεια για αύξηση και ένταση των δεσμών λόγω εντοπιότητας, ηλικίας, προσωπικής γνωριμίας, κοινού χρόνου, είναι εντελώς αδρά κάποια που μπορούν να συμβούν, κάποια που έκαναν υποδειγματικά όσοι αναφέραμε πριν. Αποτελούν τους τρόπους εξόρυξης των πόρων πέρα από τις συνήθεις οργανωτικίστικες λογικές.
Η συσσώρευση όμως καθώς και η κινητοποίησή αυτών των πόρων είναι μια ιστορία που δεν θα συμβεί κατευθείαν. Κι ωστόσο ο στόχος είναι πέρα από ευγενής κι αμοιβαία επωφελής για εργαζόμενους και αριστερά. Η ενδυνάμωση των κοινοτήτων στη δουλειά είναι διαπιστωμένο παγκοσμίως πως μειώνει την απίσχναση του κοινωνικού δεσμού και αυξάνει τους μισθούς τους (και δεν διώχνει τις επιχειρήσεις όπως σα μπαμπούλας λέει η Δεξιά), ενώ για τον ΣΥΡΙΖΑ ένας ρωμαλέος κι ωστόσο όχι απογειωμένος συνδικαλιστικός διεκδικητικός κόσμος του εξασφαλίζει συνέχεια, υποστήριξη και καθυστέρηση ή/ και ανάσχεση διαδικασιών καρτελοποίησής του. Ωραία ζαριά θα ήταν.
Βασίλης Ρόγγας
Πηγή: Η Αυγή