Το δάσος της Βαλανιδορράχης, συνολικής έκτασης 1.993 στρεμμάτων, επιδικασμένο σε ιδιώτες (αν και απαλλοτριωμένο και αποζημιωμένο από το 1927, αλλά αγορασμένο το 1931), γίνεται πάρκο δασικής αναψυχής, με ξύλινες περιφράξεις θέσεων πάρκινγκ και αθλητικών δραστηριοτήτων. Το 20% της έκτασης κατέχει το ελληνικό Δημόσιο. Οι ιδιώτες έχουν υποβάλει μελέτη για χώρο δασικής αναψυχής από τις 23/12/2020, συνολικού προϋπολογισμού δαπάνης 140.120 ευρώ. Την εγκρίνουν και υπογράφουν σχετική απόφαση ο συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου–Δυτικής Μακεδονίας, η διεύθυνση Δασών Πρέβεζας και η διεύθυνση Περιβάλλοντος και Χωρικού σχεδιασμού της ΠΕ Πρέβεζας.
Οι ιδιώτες εκπόνησαν μελέτη βασιζόμενοι στο νόμο Φάμελλου για τους χώρους δασικής αναψυχής, βασική προϋπόθεση του οποίου αποτελεί η ύπαρξη άνω των 2.000 στρεμμάτων. Η έλλειψη των προδιαγραφών δεν έκαμψε τους «νόμιμους» συνιδιοκτήτες, που υφάρπαξαν επιπλέον 187 στρέμματα δημόσιας γης –και δη δάσους– προκειμένου η μελέτη τους να περιλαμβάνει 2.180,70 στρέμματα και να φτάσουν στα όρια του νόμου.
Στον βωμό μιας ανάπτυξης εφάμιλλης εκείνης που οδήγησε σε χρεοκοπία και σε μια περίοδο κλιματικής κρίσης, η δημόσια γη παραδίδεται ως έρμαιο στα χέρια των ιδιωτών. Ποια ανάπτυξη μπορεί να επιφέρει η αποψίλωση ενός δάσους ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους –χαρακτηρισμένου εξολοκλήρου ως Νatura 2000– προκειμένου να δημιουργηθούν θέσεις πάρκινγκ; Πώς χαρακτηρίζεται μια επενδυτική δραστηριότητα που είναι καταστροφική για το φυσικό περιβάλλον, αλλά και για την τοπική κοινωνία του Φαναρίου; Και σε τι αποσκοπεί τελικά το άρθρο 218 για τις ήπιες δραστηριότητες εντός των περιοχών Νatura;
Τη μεγαλύτερη ευθύνη φέρουν τα δασαρχεία που ως δημόσιοι φορείς, οφείλουν να προστατεύουν τα δάση και να τα διαχειρίζονται. Πώς μπορεί να γίνει πιστευτό ότι οι ιδιωτικές διαχειριστικές μελέτες εξασφαλίζουν την πυρασφάλεια των δασών, όταν δεν υπάρχει αυστηρός κρατικός έλεγχος; Πρόκειται για μερική ξύλευση –επιτρεπτή στα ιδιωτικά δάση– ή για πυρασφάλεια; Ο νόμος Φάμελλου για την παράδοση των ιδιωτικών δασών στο Δημόσιο, μετά την πάροδο της εικοσαετούς μη διαχείρισής τους, βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση. Πλην, όμως, οι ιδιώτες εφευρίσκουν τρόπους παράκαμψης των εμποδίων, καθώς ο ρόλος των δασαρχών παραμένει προβληματικός. Και για του λόγου το αληθές: γιατί το δασαρχείο Πρέβεζας δεν γνωρίζει την απαλλοτρίωση και αποζημίωση του Ιουλίου το 1927 και αναγνωρίζει τους «νόμιμους» συνιδιοκτήτες; Πώς εγκρίνει μελέτη που καταπατά περαιτέρω 187 στρέμματα δημοσίου δάσους;
Ευθύνες αναλογούν και στην περιφέρεια Πρεβέζης. Ποιος, άλλωστε, μπορεί να αποτελέσει θεματοφύλακα του αρχείου της Επιτροπής Απαλλοτριώσεων Πρέβεζας, ειδικά όταν πρόκειται για τόσο ευαίσθητα εθνικά ζητήματα, όπως το επίμαχο δάσος της Βαλανιδορράχης, πρώην Δήμου Φαναρίου; Στις υπηρεσίες της δεν υπάρχει η 12/1927; Ούτε η περιφέρεια πρόσεξε ότι προστέθηκαν στα επιδικασμένα άλλα 187 στρέμματα; Και επειδή οι θέσεις πάρκινγκ είναι κάτω από 200, επιτρέπεται η αποψίλωσή του χωρίς περιβαλλοντολογική μελέτη;
Εγείρονται τεράστια και αμείλικτα ερωτήματα για τον ρόλο του δασαρχείου και της ΠΕ Πρέβεζας. Όπως και για τον ρόλο του συντονιστή της αποκεντρωμένης διοίκησης για την εξαιρετική σπουδή που επέδειξε για την έγκριση της μελέτης των καταπατητών. Πώς διέλαθε της προσοχής τους η «προσθήκη» των 187 στρεμμάτων δημοσίου δάσους; Πώς και πού όρισε το Δημόσιο το 20% που του αντιστοιχεί από το δάσος; Και εάν έχει ορισθεί, με γνώμονα ποιανού το συμφέρον καθορίστηκε; Ασφαλώς των «νόμιμων» συνιδιοκτητών, καθώς στη μελέτη παραχωρείται η πρόσβαση στις παραλίες στους ιδιώτες. Δεν όφειλε το Δημόσιο να επιλέξει, καθώς δικαιούται, πρώτο την τοποθεσία που εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον, την ελεύθερη ή, κατά το ορθότερον, την πρόσβαση χωρίς αντίτιμο στις παραλίες;
Απορίας άξιον είναι και το γεγονός του ορισμού της αιγιαλίτιδας ζώνης. Έχει ορισθεί ώστε να προχωρήσει η επένδυση; Πώς αντιδρά η κτηματική υπηρεσία που είναι γνώστης της απαλλοτρίωσης;
Και πώς γνώριζαν οι προαναφερθείσες δημόσιες αρχές από τον Δεκέμβρη του 2020 ότι θα υπερψηφίζονταν με βεβαιότητα τον Μάρτη του 2021 ο αποχαρακτηρισμός για τις ήπιες δραστηριότητες εντός των περιοχών Νatura 2000;
Προφανώς και η σειρά νόμων τύπου Χατζηδάκη, αρχής γενομένης από το περιβαλλοντολογικό, ήταν προσχεδιασμένη και επιδιωκόμενη από τις ελίτ –υπάρχουν και τοπικές τέτοιες– που αρέσκονται να ευημερούν σε βάρος των πολλών, σε βάρος της δημόσιας περιουσίας, σε βάρος του δημοσίου συμφέροντος, αλλά και του περιβάλλοντος.
Μαρία Μάρκου
Πηγή: Η Εποχή
