Ενδιαφέρον έχει η αντιπαράθεση που ξέσπασε γύρω από τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων με αφορμή τη δίκη και καταδίκη της Χρυσής Αυγής (ΧΑ). Ξεχωρίζουν αυτά της Εφημερίδας των Συντακτών (Εφσύν), πριν την καταδίκη, και της Αυγής, αμέσως μετά την προσπάθεια καπηλείας της καταδίκης από τη ΝΔ. Τα δύο πρωτοσέλιδα βρίσκονται στον αντίποδα ως προς το που βάζουν τη διαχωριστική γραμμή (political cleavage στην ακαδημαϊκή βιβλιογραφία) εντός του κομματικού συστήματος. Προσπερνώ, λοιπόν, τα ζητήματα ήθους, που ηθικοποιούν την πολιτική, καθότι είναι πολύ σημαντικά για να συζητιούνται σε ένα μικρό σημείωμα και καθότι η ουσία της πολιτικής είναι η διαμόρφωση του συσχετισμού δύναμης που επιτρέπουν την πραγματοποίηση των ηθικών (ή ανήθικων) σκοπών. Και, ως γνωστόν, ηθική και πολιτική επικοινωνούν, αλλά δεν ταυτίζονται (σαν την Ελλάδα με την Κύπρο, που η πρώτη συμπαραστέκεται και η δεύτερη αποφασίζει). Το που θα μπει η κυρίαρχη πολιτική διαχωριστική γραμμή είναι κρίσιμος παράγοντας για τη διαμόρφωση του συσχετισμού δύναμης. Ο αγώνας για τη χάραξη αυτής της γραμμής είναι κυρίως ρητορικός στις δημοκρατίες. Γι αυτό και τα πρωτοσέλιδα δημιουργούν τέτοιες ζωηρές πολιτικές αντιπαραθέσεις.
Η Εφσύν, λοιπόν, τοποθέτησε το «τείχος της δημοκρατίας» εκεί που τελειώνει το δημοκρατικό τόξο και αρχίζει η ΧΑ. Στο δημοκρατικό τόξο -πολύ σωστά- ενέταξε τη ΝΔ, παρ’ όλες τις ευθύνες της για την άνοδο της ΧΑ, γιατί ο κίνδυνος του φασισμού χρειάζεται δημοκρατική πανστρατιά. Το δημοκρατικό τόξο πρέπει να είναι ευρύχωρο για να είναι πλειοψηφικό, και ως εκ τούτου αποτελεσματικό. Αν η διαχωριστική γραμμή έμπαινε εκεί που αρχίζει η ΝΔ και όχι εκεί που τελειώνει, τότε δεν θα ήταν πιστευτό (άρα ηγεμονικό), μιας και η ΝΔ εξόφθαλμα δεν μοιάζει με τη ΧΑ, ενώ θα σήμαινε πως η μισή κοινωνία απειλείται από την άλλη μισή, και άρα είμαστε στα πρόθυρα εμφυλίου. Μια τέτοια διαχωριστική γραμμή δεν θα ήταν αποτελεσματικό όπλο στη μάχη κατά του φασισμού. Μπράβο, λοιπόν, στην Εφσύν.
Αυτό σημαίνει πως κακώς η Αυγή προσπάθησε να μετακινήσει τη διαχωριστική γραμμή από εκεί που την είχε βάλει η Εφσύν; Η απάντηση φαίνεται προφανής, αλλά δεν είναι. Γιατί εκείνη που προσπάθησε να μετακινήσει τη διαχωριστική γραμμή είναι η ΝΔ, όταν επανέφερε τη «θεωρία των δύο άκρων», προκειμένου να ενοχοποιήσει αυτή την άλλη μισή κοινωνία, δηλαδή τα κινήματα, τον κόσμο που κατέβηκε στις πλατείες, και τα αριστερά κόμματα (γιατί ποιος μπορεί να πιστέψει ότι η μπάλα δεν παίρνει και το ΚΚΕ ή το ΜΕΡΑ25;) Για τη διάρρηξη του δημοκρατικού τόξου η ΝΔ και οι παπαγάλοι της «δεν είναι αθώοι». Είναι δεδομένο ότι η ΝΔ δεν έχει μεγαλύτερα δημοκρατικά διαπιστευτήρια από το ΣΥΡΙΖΑ. Επομένως, χρησιμοποιεί την αντιφασιστική διαχωριστική γραμμή με τελείως ανήθικο τρόπο, εργαλειακά. Δεν την ενδιαφέρει να απομονωθεί ο φασισμός, την ενδιαφέρει να χρησιμοποιήσει και αυτό το ζήτημα προκειμένου να κατισχύσει του πραγματικού αντιπάλου της, του ΣΥΡΙΖΑ. Την ενδιαφέρει, με άλλα λόγια, να βάλει τη διαχωριστική γραμμή κάπου στη μέση της κοινωνίας (θυμίζω ότι τα αριστερά κόμματα πήραν μαζί πάνω από 40% στις τελευταίες εκλογές), να αυξήσει την πόλωση και να επωφεληθεί, αφού πρώτα ταυτιστεί με την καλή πλευρά του μετώπου. Η Εφσύν έβαλε -σωστά- τη ΝΔ στην καλή πλευρά και η ΝΔ θέλησε να πετάξει έξω τους πάντες για να μείνει μόνη της με την Ελληνική Λύση και το ΠΑΣΟΚ, δηλαδή με αυτούς που στις ψηφοφορίες της Βουλής βρίσκονταν πιο κοντά με τη ΧΑ από ό,τι ο ΣΥΡΙΖΑ.
Αν, όμως, η ΝΔ θέλει να βάζει τη διαχωριστική γραμμή εκεί που τη βάζει, δεν είναι η Αυγή που την πετάει έξω από το δημοκρατικό τόξο. Είναι ότι η ΝΔ χώρισε την κοινωνία στη μέση και θέλησε να ταυτιστεί και με την καλή πλευρά. Σε αυτό το πλαίσιο, το λιγότερο που έπρεπε να κάνει η Αυγή είναι να υπενθυμίσει ότι, αν η διαχωριστική γραμμή εντός της κοινωνίας είναι εκεί που τη βάζει η ΝΔ, τότε σίγουρα η ΝΔ δεν βρίσκεται στη σωστή πλευρά της κοινωνίας. Γι αυτό, μπράβο στην Αυγή! Άλλωστε, το αντιφασιστικό μέτωπο αδυνατίζει περισσότερο, εάν φύγουν οι σταθεροί υπέρμαχοι του αντιφασισμού και όχι εάν φύγουν οι υποκρινόμενοι τους αντιφασίστες.
ΥΓ: Βρες το σωστό
Α) ΚΚΕ, ΜΕΡΑ25, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ, ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ
Β) ΚΚΕ, ΜΕΡΑ25, ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ, ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ, ΣΥΡΙΖΑ
Ο Δημήτρης Παπανικολόπουλος είναι Δρ. Πολιτικής Επιστήμης και ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Αιγαίου
