Με αφορμή την απόφαση του ΠΣ του ΣΥΡΙΖΑ
Με αφορμή την εισήγηση του προέδρου και την κατάληξη της συζήτησης στην πρόσφατη σύγκληση του Π.Σ. του ΣΥΡΙΖΑ, αφ’ ενός, αλλά και τη συζήτηση των αρχηγών κομμάτων στη Βουλή για τις επιπτώσεις της πανδημίας στην οικονομία, αφ’ ετέρου, μπορούμε να βάλουμε σε μία τάξη τις απόψεις, τον πολιτικό σχεδιασμό και τους τακτικούς ελιγμούς που επεξεργάζεται η ηγεσία του κόμματος στην παρούσα φάση της εξέλιξης της υγειονομικής και της οικονομικής κρίσης.
Τα κεντρικά ερωτήματα στα οποία προσπαθεί η ηγεσία του κόμματος να απαντήσει είναι τα ακόλουθα:
-Το μέγεθος της οικονομικής ύφεσης: Το μέγεθος και η διάρκεια της οικονομικής ύφεσης στον κόσμο, στην Ευρώπη και στη χώρα μας, όπως και τα τελικά χρηματοδοτικά εργαλεία που θα ενεργοποιήσει η ΕΈ για την αντιμετώπισή της και τι προσδοκά η Ελλάδα από αυτά.
– Η θέση στην οποία θα βρεθεί ο ελληνικός κοινωνικός σχηματισμός ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης .
-Η πολιτική που θα ακολουθήσει η ΝΔ για τη διάσωση του ελληνικού καπιταλισμού.
-Ο πολιτικός σχεδιασμός και η στρατηγική της δικής μας αριστεράς ενώπιον αυτών των ζητημάτων.
Και τελικά
-Το ερώτημα των εκλογών: Το εάν δηλ. υπάρχει στους σχεδιασμούς του Μητσοτάκη η εκδοχή να διεξάγει εκλογές μέχρι το φθινόπωρο του ’20 εάν και εφόσον οι εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας του το επιτρέψουν .
Το κλειδί για την απάντηση αυτών των ερωτημάτων βρίσκεται στην εκτίμηση της ηγεσίας του κόμματος, με τα δεδομένα που υπάρχουν μέχρι αυτή τη στιγμή, για τον τρόπο με τον οποίον η ΝΔ θα διαχειριστεί την οικονομική κρίση.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, το Π.Σ αλλά και η πλειοψηφία των στελεχών του κόμματος στηρίζουν όλη τους την ανάλυση στον τρόπο με τον οποίον η ΝΔ προσπαθεί να αξιοποιήσει την πανδημία και την επιτυχή μέχρι στιγμής αντιμετώπιση της ως ευκαιρία να υλοποιήσει μία επιθετική νεοφιλελεύθερη πολιτική που βρίσκεται στον πυρήνα της ιδεολογίας της. Πιστεύουν ότι η σημερινή κυβέρνηση θα αξιοποιήσει τα χρηματοδοτικά εργαλεία που θα της παρέχει η ΕΕ όπως και τα διαθέσιμα αποθεματικά που της κληροδότησε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τρόπο που θα καθορίζεται από μία ταξική μεροληψία υπέρ των μεγάλων επιχειρήσεων και του κεφαλαίου. Και στο βωμό αυτής της επιλογής θα θυσιάσουν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τους ελεύθερους επαγγελματίες και τον κόσμο της εργασίας συνολικά. Η εκτίμηση αυτή ή η ανάλυση, αν επιθυμείτε, είναι πέρα για πέρα προβληματική .
Ο Μητσοτάκης και η σημερινή κυβέρνηση, ανεξάρτητα από τις ιδιαίτερες ιδεολογικές της αναφορές, διαχειρίζεται ως συνήθως το αστικό ελληνικό κράτος, που δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αποτελεί το «συλλογικό κεφαλαιοκράτη». Η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να εκφράσει το συμφέρον όλων των καπιταλιστικών μερίδων, που αυτή τη στιγμή συμπυκνώνεται στο αίτημα της διάσωσής τους από την απόλυτη κατάρρευση, και όχι την επιβίωση ορισμένων μερίδων εντός αυτών ως αποτέλεσμα των πάντα υπαρκτών εσωτερικών τους ανταγωνισμών. Εκτός από τις μεγάλες επιχειρήσεις στην ελληνική οικονομία σημαντικό ρόλο παίζουν οι μικρομεσαίες και ο τουρισμός, διότι κατέχουν μεγάλο μερίδιο ως ποσοστό του ΑΕΠ. Το ίδιο ισχύει και για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Επομένως θα πρέπει να είναι κανείς παρανοϊκός για να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες από τη διαχείριση των χρηματοδοτικών εργαλείων ώστε να διασώσει τις κύριες μερίδες κεφαλαίου του ελληνικού καπιταλισμού καταστρέφοντας τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και εκτινάσσοντας την ανεργία σε δυσθεώρητα ύψη, διότι μεγάλο μέρος του ελληνικού εργατικού δυναμικού απασχολείται και σε αυτό τον τομέα. Η ταξική της μεροληψία υπέρ του επιχειρηματικού κόσμου (μεγάλου, μεσαίου και μικρού) θα εκφραστεί κυρίως στη γενίκευση της ελαστικής και ανασφάλιστης εργασίας γεγονός που ευνοεί όλες τις μερίδες του κεφαλαίου ανεξάρτητα του μεγέθους τους.
Σε περιόδους γενικευμένης κρίσης αυτός είναι ο κανόνας που υλοποιούν όλες οι πολιτικές εξουσίες που διαχειρίζονται το κράτος ως «συλλογικό κεφαλαιοκράτη» για να εκφράσουν το γενικό συμφέρον που είναι πρωτεύον για την αναπαραγωγή του καπιταλιστικού συστήματος. Η παρούσα οικονομική κρίση, αποτέλεσμα της επιδημίας, πλήττει τους πάντες, και η αγωνία των καπιταλιστικών κυβερνήσεων έγκειται στον τρόπο με τον οποίον θα διασώσουν τις κεφαλαιοκρατικές σχέσεις και δομές στο σύνολό τους. Δεν θα προχωρήσουν σε καπιταλιστική αναδιάρθρωση, δεν πρόκειται για κρίση υπέρ-συσσώρευσης, δεν είναι ζητούμενο η εκκαθάριση των αδύναμων κεφαλαίων ούτε η εξαθλίωση και ο εξοβελισμός του κόσμου της εργασίας. Αυτό θα αποτελούσε μία καταστροφική πολιτική, και μόνον ένας ηγέτης υπονομευτής του συστήματος θα μπορούσε να υλοποιήσει.
Το ίδιο έργο άλλωστε δεν αναγκάστηκε να υλοποιήσει και η κυβέρνηση της αριστεράς στη διάρκεια των 4,5 ετών με τη συνέχιση της μνημονιακής πολιτικής; Διέσωσε πρωτίστως τον ελληνικό καπιταλισμό στο σύνολο του με μία δόση ταξικής μεροληψίας υπέρ του κόσμου της εργασίας και των εξαθλιωμένων τμημάτων του, τόση όμως που δεν απειλούσε την κεφαλαιοκρατική σχέση και τη δομή του συστήματος. Στις ίδιες εντελώς ράγες θα κινηθεί και η ΝΔ με μία διαφορετική όμως προτίμηση υπέρ των κατόχων του χρήματος. Αν δεν το κατανοήσουμε αυτό θα διαπράξουμε ένα σημαντικό σφάλμα στη χάραξη της δικής μας πολιτικής. Η ΝΔ σήμερα δεν θα ακολουθήσει τις πολιτικές των τριών κυβερνήσεων Παπανδρέου, Παπαδήμα και Σαμαρά-Βενιζέλου. Έχει μάθει από αυτά τα λάθη και θα ακολουθήσει την πολιτική που ασκούσε ο ΣΥΡΙΖΑ από το ‘15 και μετά με μεγαλύτερες δόσεις μεροληψίας υπέρ των κατόχων του χρήματος.
Εάν έτσι έχουν τα πράγματα το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ για τη συγκρότηση μιας προγραμματικής προοδευτικής σύγκλισης απέναντι στην σημερινή δεξιά βρίσκεται στον αέρα. Διότι και ο Μητσοτάκης μπορεί να κάνει την ίδια απεύθυνση με την ίδια ευκολία επικαλούμενος εθνική ενότητα, σοβαρότητα και ομοψυχία. Η ευκαιρία της απλής αναλογικής που επικαλείται επίσης ο πρόεδρος γίνεται πιο αποτελεσματικό όπλο στα χέρια του πρώτου κόμματος όταν σε μία εκλογική αναμέτρηση με τα σημερινά δεδομένα η Ν.Δ πιθανόν να περάσει το 40%. Επειδή η παλιά αντίθεση δεξιά- αντιδεξιά δεν έχει σήμερα καμία βάση, το ΚΙΝΑΛΛ και το κέντρο, με την ευρύτερη έννοια, πολύ πιο εύκολα μπορεί να συμμαχήσει με τη ΝΔ παρά με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Για να χαράξεις μία διαχωριστική γραμμή σήμερα ανάμεσα στην αριστερά και τους άλλους πρέπει να διεισδύσεις στον πυρήνα της καπιταλιστικής σχέσης.
Τι σημαίνει αυτό:
-Να αποτυπώσεις με σαφήνεια στον προγραμματικό σου λόγο και τις θέσεις σου ότι θα αγωνιστείς με όλα τα μέσα για να μην αποδεχθείς ένα ακόμη μνημόνιο που είναι πιθανό να συμβεί με βάση τις χρηματοδοτικές λύσεις που επεξεργάζεται η ΕΈ, καλώντας και το κοινωνικό σώμα να εκφραστεί αλλά και τις πολιτικές δυνάμεις να πάρουν θέση.
– Καμία αύξηση του δημόσιου χρέους ως ποσοστό επί του ΑΕΠ δεν θα γίνει αποδεκτή με την προσθήκη των δανείων που θα χορηγηθούν για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης αλλά και των ποσών που θα διατεθούν για τη διάσωση του κεφαλαίου. Ως σημείο υποχώρησης θα μπορούσε να διατυπωθεί μία πρόταση διαγράφης παλαιού χρέους ισόποσου με την αύξηση του χρέους που ο νέος δανεισμός θα δημιουργήσει.
– Να καταγράψεις με σαφήνεια ότι θα αντισταθείς με όλα τα μέσα ώστε να μην μεταφερθεί στον κόσμο της εργασίας κανένα μέρος του επιμερισμού του οικονομικού κόστους που θα προκύψει από τις χρηματοδοτήσεις (δανειακές ή επιχορηγήσεις), οι οποίες θα διατεθούν για την διάσωση του καπιταλισμού σε Ευρώπη και Ελλάδα.
– Να υπερασπιστείς με κάθε τρόπο τη μη εφαρμογή αλλά και την κατάργηση των όσων έχουν παραμείνει ως ουρές από τα προηγούμενα μνημόνια, δηλ. ως μηχανισμοί για την επιβολή λιτότητας στον κόσμο της εργασίας (δημοσιονομικός, εργασιακός χρηματοπιστωτικός). Καμία μείωση μισθών και συντάξεων στο δημόσιο τομέα, αύξηση του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ για τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα, κατάργηση κάθε μορφής επισφαλούς εργασίας, διαγραφή των χρεών των υπερχρεωμένων νοικοκυριών και των μικρών επιχειρήσεων με τη μορφή μιας νέας σεισάχθειας, και διαμόρφωση ενός νέου Πτωχευτικού Δικαίου για να περνά στα χέρια των εργαζομένων η διαχείριση των επιχειρήσεων που κλείνουν.
– Καμία νέα κεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών δεν θα γίνει αποδεκτή εάν δεν συνοδεύεται από την μεταφορά της διοίκησης και του ελέγχου στη δικαιοδοσία του Κράτους.
– Απόλυτη θωράκιση των δύο πυλώνων του δημόσιου τομέα, υγείας και παιδείας, από τις επιθέσεις που δέχονται για την ιδιωτικοποίηση τους με όρους ελεύθερης αγοράς.
– Περιβάλλον, κλιματική αλλαγή, νέος ενεργειακός σχεδιασμός και η επανακρατικοποίηση των παραγωγικών τομέων που άπτονται των κοινών αγαθών θα πρέπει να αποτελούν βασικές προτεραιότητες για την ακύρωση των νεοφιλελεύθερων πολιτικών
Αυτό του τύπου τα αιτήματα αποτελούν μία ελάχιστη βάση που αμφισβητεί τις νεοφιλελεύθερες καπιταλιστικές σχέσεις που έχουν εμπεδωθεί και είναι απολύτως ώριμα για να διεκδικηθούν από την αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ στις συνθήκες που διαμορφώνει η πρωτόγνωρη κρίση που ξεδιπλώνεται μπροστά μας. Ένα τέτοιο κάλεσμα για μια νέα κοινωνική και πολιτική συμμαχία που θα απευθύνεται πρωτίστως στα κόμματα της αριστεράς, από το “αυτοϊκανοποιούμενο” ΚΚΕ, το Μέρα 25, τις εξωκοινοβουλευτικές αριστερές συσπειρώσεις, μέχρι και το ΚΙΝΑΛΛ, εάν και εφόσον βρίσκεται πράγματι σε μία προσπάθεια απαλλαγής από τις νεοφιλελεύθερες καθηλώσεις του, μπορεί να είναι η απάντηση για την ενίσχυση της ήδη ενυπάρχουσας τάσης εντός του καπιταλιστικού Συστήματος για κοινωνική ανατροπή, αλλά και τις ευκαιρίας που δίνονται , όπως αυτές εκδηλώνονται στην παρούσα ιστορική στιγμή .
Ο Μάκης Σπαθής είναι μέλος ΚΠΕ του ΣΥΡΙΖΑ
