Την περασμένη εβδομάδα ο πρωθυπουργός μιλώντας στην εφημερίδα το “Βήμα” και την επόμενη μέρα μιλώντας σε εορταστική δημοσιογραφική σύναξη αναφέρθηκε στην προοπτική αγοράς από τις ΗΠΑ αεροσκαφών F-35, επιχειρηματολογώντας μάλιστα ότι είναι τα πιο εξελιγμένα τεχνολογικά και τα πιο έτοιμα.
Μία ανάλογη, αν και λιγότερο ενθουσιώδης αναφορά στα F-35 είχε γίνει και από τον Πάνο Καμμένο προ ετών, όταν εμφανίστηκαν τα πρώτα σύννεφα στο τουρκικό πρόγραμμα F-35, για να κατασταλεί άμεσα από μπαράζ δηλώσεων στελεχών και υπουργών του ΣΥΡΙΖΑ που απέκλειαν το ενδεχόμενο, πολλώ μάλλον που την ίδια περίοδο προωθείτο ο εκσυγχρονισμός των F-16 δεσμεύοντας το σύνολο των προβλεπόμενων για την αεροπορία κονδυλίων.
Η αναφορά Μητσοτάκη στα F-35 είναι πιθανόν να έγινε για να ζεστάνει το κλίμα εν όψει της επίσκεψής του στην Ουάσιγκτον, γεγονός πάντως παραμένει ότι από κανένα αρμόδιο και σχετικό όργανο των Ενόπλων Δυνάμεων ή κυβερνητικό (ΓΕΑ, ΣΑΓΕ, ΚΥΣΕΑ) δεν έχει εκφραστεί αίτημα, απαίτηση για τον συγκεκριμένο τύπο ούτε έχει γίνει κάποια αξιολόγηση σαν αυτήν που ανέφερε ο Κ. Μητσοτάκης.
Λογικά πάντως μάλλον δύσκολα κάποιος σύμβουλος του πρωθυπουργού θα ήταν αρκετά ανόητος ώστε να προτείνει να αναλάβει η Ελλάδα να αγοράσει τα F-35 που, μέχρι νεωτέρας, δεν παίρνει η Τουρκία.
Ο ελληνικός αεροπορικός στόλος
Η Ελλάδα έχει την τελευταία τριακονταετία προμηθευτεί με αλλεπάλληλες παραγγελίες περί τα 150 αεροσκάφη F-16, τα περισσότερα εκ των οποίων -οι νεότερες εκδόσεις- θα εκσυγχρονιστούν με βάση ένα πρόγραμμα που θα αγγίξει το 1 δισ., το οποίο ξεκίνησε η προηγούμενη κυβέρνηση και συνεχίζει η σημερινή. Παράλληλα προωθείται και ο εκσυγχρονισμός των γαλλικών αεροσκαφών Mirage 2000, με στόχο ο σημερινός αεροπορικός στόλος -διόλου ευκαταφρόνητος σε μέγεθος και δυνατότητες- να παραμείνει αξιομάχος για τα επόμενα χρόνια.
Το F-35 είναι ένα αμφιλεγόμενο μαχητικό και ένα ακόμα πιο αμφιλεγόμενο πρόγραμμα που έχει δεχθεί πολύ σκληρή κριτική στις ΗΠΑ, με πολλούς να λένε ότι ο μόνος λόγος που προχωράει είναι η υπερεπένδυση που έχει γίνει πάνω του, ότι είναι δηλαδή too big to fail. Υπολογίζεται ότι συνολικό πρόγραμμα στον κύκλο ζωής του αεροσκάφους θα ξεπεράσει το 1 τρισ. δολάρια.
Η αρχική σκέψη της Λόκχιντ Μάρτιν, της εταιρείας που το κατασκευάζει, όπως και τα F-16, ήταν να φτιαχτεί μια λίγο – πολύ ενιαία αεροπορική πλατφόρμα η οποία θα μπορούσε σταδιακά να αντικαταστήσει όλους σχεδόν τους τύπους αεροσκαφών μέχρι και τέταρτης γενιάς που υπηρετούν σήμερα την Αεροπορία, το Ναυτικό, τους Πεζοναύτες και την Εθνική Φρουρά των ΗΠΑ και να αγοραστεί από τις περισσότερες νατοϊκές ή δυτικότροπες χώρες, με τη Βρετανία, την Τουρκία και το Ισραήλ να είναι οι σημαντικότεροι πελάτες.
Το επιχείρημα της κατασκευάστριας εταιρείας ήταν ότι έτσι θα επιτευχθούν κολοσσιαίες οικονομίες κλίμακος καθώς θα αρθεί η πολυτυπία, ότι δεν θα υπάρχουν F-16, F-18, F-15 κ.λπ., αλλά μόνον το F-35. Σε αυτή τη φάση το κόστος μονάδας σε κατάσταση fly away, δηλαδή η άτρακτος, ο κινητήρας και τα βασικά ηλεκτρονικά, κινείται στα 80-90 εκατ. δολ.
Η κριτική στο F-35
Το πρόγραμμα πέρασε από χίλια κύματα και σχεδόν δύο δεκαετίες μετά την αρχική σύλληψη τα πρώτα επιχειρησιακά F-35 έχουν ενταχθεί σε μικρούς αριθμούς στις αεροπορίες των ΗΠΑ, της Βρετανίας και του Ισραήλ. Η κριτική που γίνεται στο F-35, και που δεν αφορά τις «παιδικές ασθένειες» που εμφανίζονται πάντα σε νέους τύπους οπλικών συστημάτων, είναι σοβαρή.
Πολλοί λένε ότι το F-35 υπολείπεται σε πολεμικές δυνατότητες των τύπων που θα αντικαταστήσει. Υπολείπεται σε ταχύτητα, ευελιξία, οπλικά φορτία, δυνατότητα διαμορφώσεων αποστολής και έχει και δυσθεώρητο ωριαίο κόστος πτήσης. Δεν είναι επίσης λίγοι αυτοί που το θεωρούν ήδη τεχνολογικά ξεπερασμένο παρά τη στελθ φιλοσοφία που το διέπει. Υποστηρίζουν επίσης ότι το αεροσκάφος έχει αξεπέραστα εγγενή προβλήματα, καθώς ή έχει τη δυνατότητα να φέρει σημαντικά οπλικά φορτία ή να πετάει στελθ, όχι όμως και τα δύο ταυτόχρονα.
F-35 και Ελλάδα
Ειδικά οι πολέμιοι της αγοράς F-35 από την Ελλάδα υποστηρίζουν ότι, πέραν του κόστους, το πολύ καλό όντως αμερικανικό μαχητικό δεν απευθύνεται σε χώρες όπως η Ελλάδα και πιθανά θέατρα επιχειρήσεων όπως το Αιγαίο και η ΝΑ Μεσόγειος, ότι προϋποθέτει δυνατότητες δικτυοκεντρικών επιχειρήσεων, ύπαρξης στρατηγικού βάθους και αεροπορικής υπεροχής που ξεφεύγουν από τα ελληνικά δεδομένα.
Επιπροσθέτως, όσοι αντιτίθενται στα F-35 τονίζουν πως η αγορά ενός μικρού αριθμού τέτοιων αεροσκαφών από την Ελλάδα -για μεγάλο αριθμό δεν γίνεται καν λόγος- δεν θα έχει τόσο θετική επενέργεια ώστε να αντισταθμίσει το αυξημένο κόστος, την πολυτυπία, την ανάγκη δημιουργίας νέων υποδομών, εκπαίδευσης, αποθεμάτων ανταλλακτικών και όπλων.
Σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα κινήθηκε με βάση τη λογική και τις δυνατότητές της και έβαλε μπροστά τον εκσυγχρονισμό του υφιστάμενου αεροπορικού στόλου μόλις πρόσφατα, οπότε θα ήταν μάλλον επιπόλαιο και εξεζητημένο να επιχειρήσει αυτή τη στιγμή ένα -λειψό μάλιστα- τεχνολογικό άλμα. Ακόμα περισσότερο όταν είναι μια χώρα της οποία, η στρατιωτική ισχύς δοκιμάστηκε στα χρόνια της κρίσης και ακόμα περισσότερο δεν έχει φροντίσει καν να παράσχει στον στρατιώτη που υπηρετεί τη θητεία του ένα απλό αλεξίθραυσμο γιλέκο ή ένα κράνος που να μην είναι του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, πράγματα αυτονόητα σε όλους τους άλλους στρατούς του βορείου ημισφαιρίου.
Γιώργος Κυρίτσης
Πηγή: Η Αυγή
