Ο Μιχάλης Σπουρδαλάκης είναι υποψήφιος ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ
Συνέντευξη στον Σπύρο Ραπανάκη
Στην τελική ευθεία για τις ευρωεκλογές, πώς βλέπετε να διαμορφώνονται τα επίδικα της κάλπης;
Θεωρώ πως, στη συγκυρία, το βασικό επίδικο είναι ότι η Ε.E. πρέπει να αλλάξει και η άποψη αυτή αποτελεί κοινό τόπο. Ωστόσο, κατά τη γνώμη μου, θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι η επιδιωκόμενη αλλαγή -πέρα από το ότι θα πρέπει να είναι σε δημοκρατική κατεύθυνση- θα πρέπει να κινείται δυνάμει εκτός των δεδομένων ορίων. Δεν μπορεί να έχει ως όριο την όποια (ριζική ή περιορισμένη) αναδιοργάνωση ή διευθέτηση των δεδομένων θεσμών, δικτύων και πρακτικών που ακολουθούνται μέχρι σήμερα. Αντίθετα θα πρέπει να επιτρέπει την αμφισβήτηση της «ευρωπαϊκής προοπτικής», αφήνοντας την πιθανότητα επανίδρυσης της ευρωπαϊκής ιδέας της αλληλεγγύης, της ειρήνης και της ευημερίας σε τελείως διαφορετική βάση.
Θεωρείτε ότι μπορεί στο επόμενο Ευρωκοινοβούλιο να υπάρχει μια προοδευτική πλειοψηφία; Είναι ο Βέμπερ κοινός αντίπαλος του ευρύτερου αριστερού-δημοκρατικού μπλοκ;
Θεωρώ πως στο επόμενο Ευρωκοινοβούλιο είναι αναγκαίο να υπάρχει μια δημοκρατική πλειοψηφία, η οποία θα ωθήσει σε μια συνολική πολιτική αναθεώρηση της Ε.Ε. προς ριζοσπαστική κατεύθυνση. Πρέπει να αντιπαλέψουμε το μίσος απέναντι στη δημοκρατική εκδοχή απάντησης στην κρίση, όχι μόνο στην χώρα μας αλλά και στην Ευρώπη. Αντίπαλος δεν είναι τα πρόσωπα, αλλά οι πολιτικές που αυτά εκπροσωπούν. Η Αριστερά θα πρέπει να αναδείξει την αναγκαιότητα της ριζοσπαστικής εναλλακτικής δημοκρατικής πολιτικής.
Είναι αναπόφευκτη η ενίσχυση της Ακροδεξιάς; Σας ανησυχούν οι προσπάθειες συντονισμού των εθνικιστικών και ακραίων δεξιών δυνάμεων με τη Λεπέν και τον Σαλβίνι στο τιμόνι;
Το εγχείρημα της ευρωπαϊκής ενοποίησης, που ξεκίνησε με στόχο την ευημερία και την ειρήνη εδώ και πολλά χρόνια, βρίσκεται πλέον σε τροχιά που οδηγεί σε πολύ δύσκολες, αντιδημοκρατικές, αντικοινωνικές ατραπούς. Η Ακροδεξιά στην Ε.Ε. φαίνεται να έχει πολιτική και εκλογική δυναμική και να απειλεί τη ζωή μας. Η «δαιμονοποίηση» ολόκληρων περιοχών στον δημόσιο λόγο, η καλλιέργεια μιας κουλτούρας φόβου, διαβρώνουν τη δημοκρατία και δημιουργούν ανησυχητικές καταστάσεις. Είναι αναγκαίο όλοι οι δημοκρατικοί και αριστεροί πολίτες να επαγρυπνούν μπροστά στην κλιμάκωση τέτοιων επικίνδυνων φαινομένων.
Ενωτικά και μαζικά πρέπει να ακυρώσουμε την ακροδεξιά επιδίωξη της διάχυσης του φόβου, που επιδιώκουν οι πολυποίκιλες «δυνάμεις του σκότους», οι οποίες μαζί με την κοινωνική συνοχή απειλούν και τη δημοκρατία. Πρέπει να ανοίξουμε τη συζήτηση από την αρχή και η συζήτηση να περιλαμβάνει και όσους έχουν απογοητευτεί, όσους βρίσκονται απέναντι στο ευρωπαϊκό εγχείρημα, όσους επιλέγουν ανορθολογικές, αντιδημοκρατικές και άλλες λύσεις. Πρέπει να γίνει όμως μια συζήτηση που εστιάζει και αναδεικνύει το κοινωνικό ζήτημα της Ευρώπης, αξιοποιεί την εμπειρία των τελευταίων δέκα ετών της κρίσης και ανοίγει τη συζήτηση από την αρχή. Συζήτηση που δεν περιορίζεται σε μικροδιορθώσεις. Βασική αρχή της φιλελεύθερης δημοκρατίας δεν είναι άλλη από την ανοχή στη διαφορετικότητα και τη θεσμική διευθέτηση των διαφορών, μακριά από ακροδεξιές ιαχές, ώστε να διασφαλίζεται συνεχώς η σωστή δοσολογία ανάμεσα στην ελευθερία, την ισότητα και την κοινωνική συνοχή.
Ασκείτε κριτική στον τρόπο που η ευρωπαϊκή ηγεσία διαχειρίστηκε την κρίση. Πιστεύετε ότι πήρε το μάθημά της η Ευρώπη; Ποιες μεταρρυθμίσεις θα μπορούσαν να γίνουν πράξη την επομένη των ευρωεκλογών ώστε η Ε.Ε. να γίνει πιο δημοκρατική;
Στην Ε.Ε. η πολιτική κρίση προϋπάρχει της οικονομικής κρίσης. Έχει ξεκινήσει ήδη από τη δεκαετία του 1980, με την απομάκρυνση της κοινωνίας από την πολιτική και τα πολιτικά κόμματα, και εκφράζεται και μέσω των αυξημένων ποσοστών εκλογικής αποχής. Σε αυτό το πλαίσιο, όταν η ηγεσία της Ε.Ε. κλήθηκε να διαχειριστεί την οικονομική κρίση που ξέσπασε το 2007, υιοθετήθηκε η κυρίαρχη νεοφιλελεύθερη εκδοχή της εκτεταμένης λιτότητας. Έτσι, οι αγορές ανακηρύχτηκαν ως η αποκλειστική πηγή εξουσίας, η κυρίαρχη βάση νομιμοποίησης και εμπέδωσης συγκεκριμένων πολιτικών, οι οποίες συνεπικουρούνται από τεχνοκρατικής ρητορείας επιχειρήματα.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν η αντικατάσταση των δημοκρατικά εκλεγμένων κυβερνήσεων στην Ελλάδα και στην Ιταλία από τεχνοκράτες, όσο και η επιθετική στρατηγική απέναντι στη δημοκρατική εναλλακτική του ΣΥΡΙΖΑ το 2015. Είναι ακριβώς αυτές οι οικονομικές επιλογές και οι σχετικές πολιτικές παρεμβάσεις που ωθούν τους Ευρωπαίους πολίτες στον ευρωσκεπτικισμό και στην αγκαλιά της Ακροδεξιάς.
Στη συγκυρία, δοκιμάζονται τα όρια της σχέσης του καπιταλισμού με τη δημοκρατία. Η βασική μεταρρύθμιση θα πρέπει να είναι να ξαναμπούν οι κοινωνίες στο προσκήνιο της πολιτικής. Να αναβαθμιστούν οι θεσμοί της λαϊκής κυριαρχίας και να παρεμβαίνει η κοινωνία στην καθημερινή πολιτική τόσο στον σχεδιασμό όσο και στην υλοποίηση της πολιτικής.
Με αφορμή τις διεργασίες συγκρότησης της προοδευτικής συμμαχίας έχει ασκηθεί έντονη κριτική ότι ο ΣΥΡΙΖΑ “πασοκοποιείται” και οδηγείται προς το Κέντρο…
Το εγχείρημα ΣΥΡΙΖΑ έχει ψυχή και δυναμική ακόμα. Αλλά χρειάζεται εγρήγορση, οργάνωση και δράση για να μην υιοθετήσει άκριτα πρακτικές που οδηγούν στη κρατικοποίησή του. Ο ΣΥΡΙΖΑ πέρασε τον πρώτο κάβο, αλλά με πολλές απώλειες, γιατί ανεστάλησαν τα δυναμικά χαρακτηριστικά της στρατηγικής του.
Απέκτησε, βέβαια, πια μια εμπειρία από τη διοίκηση του κράτους, αλλά φοβάμαι πως αυτό έγινε με τους όρους που επέβαλε το καταπίστευμα των κρατικών περιορισμών. Το κόμμα πρέπει να έχει διακριτό ρόλο από την κυβέρνηση, δεν μπορεί να γίνεται απλώς παρακολούθημα της κυβέρνησης.
Για τον ΣΥΡΙΖΑ, η κανονικότητα δεν θα πρέπει να είναι η επιστροφή στις πολιτικές πρακτικές διαχείρισης του δικομματισμού, αλλά να εμπνεύσει ξανά τις κοινωνικές δυνάμεις που θέλουν μια διαφορετική θέσμιση σε πιο ριζοσπαστική κατεύθυνση και να συντονιστεί με την κοινωνία στην κατεύθυνση της υλοποίησης πολιτικών που οδηγούν στην έμπρακτη αμφισβήτηση της κυρίαρχης πολιτικής.
Γιατί ένας νέος άνθρωπος να πάει στις κάλπες και γιατί να ψηφίσει Αριστερά; Τι θα λέγατε σε έναν φοιτητή σας που ενηλικιώθηκε στην κρίση βιώνοντας απογοητεύσεις και ματαιώσεις;
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η νέα γενιά που θα κληθεί να ψηφίσει για πρώτη φορά είναι η γενιά της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. Είναι η γενιά που στην εξέγερση του 2008 ήταν μόλις 7-9 ετών και η γενιά που υφίσταται την προπαγάνδα που έχει δημιουργήσει το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μένος.
Με αυτό το δεδομένο και στο πλαίσιο ότι μεγάλο κομμάτι της νεο-φιλελεύθερης δημοκρατίας στηρίζεται σε μια α-ιστορική αντίληψη και χρήση της Ιστορίας, όπου αυτή είτε προσεγγίζεται επιλεκτικά είτε έχει ως αφετηρία το σημείο μνήμης των ατόμων, η νέα γενιά, με την ευκαιρία των εκλογών, θα πρέπει να μάθει τι ακριβώς συνέβη και πώς φτάσαμε εδώ. Ποιες ήταν οι επιλογές και από ποιους επιβλήθηκαν. Επιλογές που διεύρυναν τις ανισότητες και που αναδεικνύουν το κοινωνικό ζήτημα σήμερα στο καίριο πρόβλημα σε Ελλάδα και Ευρώπη.
Αν καταφέρουμε να αναδείξουμε την ιστορική διάσταση και το περιεχόμενο των πολιτικών επίδικων, η συμμετοχή και της νέας γενιάς θα είναι μεγάλη και σίγουρα υποστηρικτική πολιτικών δυνάμεων με έμπρακτη κοινωνική ευαισθησία.
Πηγή: Η Αυγή
