Macro

Η πολιτική νομιμοποίηση μιας νέας πλειοψηφίας

Οσοι προέβλεπαν, πριν από έναν χρόνο, ότι οι εξελίξεις στο μακεδονικό θα επέφεραν σημαντικές αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό, αποδεικνύεται πως είχαν δίκιο. Η υπογραφή της συμφωνίας των Πρεσπών βρήκε τη ΝΔ με θεαματικά τροποποιημένη τη θέση της σ΄ αυτό το σκηνικό. Η αρχική προσπάθεια της νέας ηγεσίας της να την εμφανίσει σαν ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό κεντροδεξιό μεταρρυθμιστικό κόμμα, έμεινε μετέωρη, καθώς οι διαδοχικές αλλαγές γραμμής τής ηγεσίας της σ΄ αυτό το κρίσιμο ζήτημα εξωτερικής πολιτικής και η τελική άρνηση με τον πιο απόλυτο τρόπο της γραμμής που αυτή η ίδια παράταξη είχε επεξεργαστεί το 2008, τη μετατόπισε με σαφήνεια δεξιότερα, δίνοντας στο προφίλ της τα χαρακτηριστικά ακραία εθνικιστικού κόμματος της δεξιάς.

Διεργασίες σε όλα τα κόμματα

Η ηγεσία τού ΚΙΝΑΛ, από την άλλη, παραβλέποντας ως ασήμαντο, κατά τη γνώμη της, το γεγονός ότι η πλειονότητα των μελών τού πολιτικού οργάνου του κόμματος είχε ευνοϊκή στάση απέναντι στη συμφωνία, επέβαλε τη γραμμή της απόλυτης άρνησής της. Θεώρησε, προφανώς, ότι οποιαδήποτε προσέγγισή της στις θέσεις της κυβέρνησης, θα την εξέθετε στον κίνδυνο να βρεθεί στον αέρα η γραμμή τής «στρατηγικής ήττας» του ΣΥΡΙΖΑ, την οποία μάλλον θεωρεί εξαιρετικά αποδοτική (πράγμα που δεν επιβεβαιώνει ούτε μία δημοσκόπηση…)
Το αποτέλεσμα, βέβαια, αυτής της «ευφυούς» γραμμής ήταν να χάσει σε σημαντικό βαθμό την επιρροή που άλλοτε ασκούσε το ΠΑΣΟΚ σε ένα τμήμα του εκλογικού σώματος. Η στάση της αυτή το απωθεί, ωθώντας το μάλιστα πολύ πιο κοντά στην κυβέρνηση, η οποία επιμένει στην επίλυση του μακεδονικού με κάθε κόστος. Πρόκειται για μια απώλεια που εντείνει τα ήδη συντηρητικά χαρακτηριστικά που είχε προσδώσει στο ΚΙΝΑΛ, με άλλες αφορμές, η ηγεσία του.
Παράλληλα μ΄ αυτή την απώλεια, στο εσωτερικό τού κόμματος εντείνονται οι τάσεις διαφοροποίησης των προερχόμενων από τη ΔΗΜΑΡ, φαινόμενο που δεν θα είναι πρόσκαιρο.
Ταυτόχρονα, παρόμοιες εντάσεις στο εσωτερικό του Ποταμιού, το οδηγούν σ΄ ένα διχασμό, που δεν μπορεί να καλυφθεί πίσω από τη γραμμή τής κατά συνείδηση ψήφου. Αντίθετα, η «λύση» αυτή, υπογραμμίζει την ύπαρξη στο εσωτερικό του δύο τουλάχιστον γραμμών όχι μόνο όσον αφορά τη στάση έναντι της συμφωνίας των Πρεσπών, αλλά έναντι της κυβέρνησης γενικότερα.
Πιο έντονες, όπως φαίνεται, είναι οι διεργασίες στους ίδιους τους ΑΝΕΛ. Παρά τον απόλυτο τρόπο με τον οποίο έχει εξαρχής τοποθετηθεί η ηγεσία τους, δημόσια πια έχουν διατυπωθεί αντιθετικές απόψεις και στάσεις τόσο για τη συμφωνία των Πρεσπών, όσο και για την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης.
Παρόμοιες κινήσεις και μετακινήσεις παρατηρούνται και σε άλλα κόμματα, όπως η Ένωση Κεντρώων, αλλά και στην περιοχή των ανεξάρτητων βουλευτών. Φαινόμενο που δεν εξηγείται αποκλειστικά από την αίσθηση που ίσως προκαλεί ο κίνδυνος της ακραίας πόλωσης στα στελέχη τους, η οποία και τα ωθεί να αναζητήσουν στηρίγματα αλλού. Αν ήταν αυτή η εξήγηση, τότε όλοι οι δρόμοι θα οδηγούσαν σ΄ αυτόν που εμφανίζεται να διατηρεί την πρώτη θέση, δηλαδή στη ΝΔ.

Πέρα από την αριθμητική λογική

Αν είναι αλήθεια ότι η στάση απέναντι στη συμφωνία των Πρεσπών έχει προκαλέσει τέτοιες διεργασίες και μετατοπίσεις στο πολιτικό σκηνικό, άλλο τόσο αλήθεια είναι ότι αυτές δεν ήταν δυνατόν να περιοριστούν σε μία μόνο πτυχή τής κυβερνητικής πολιτικής. Γιατί η στάση απέναντι στο μακεδονικό ζήτημα δεν είναι ένα μεμονωμένο κεφάλαιο, που μπορεί να εξεταστεί χωριστά. Χαρακτηρίζει γενικότερα τη στάση της κυβέρνησης και τονίζει εκείνα τα χαρακτηριστικά τής πολιτικής της, που μπορούν να την κάνουν ελκυστική σε όποιους δεν έχουν μικροκομματικές ή ιδιοτελείς δεσμεύσεις.
Η μακρόσυρτη αυτή εισαγωγή ήταν ίσως αναγκαία, προκειμένου να απομακρυνθούμε από τη λογική τής αριθμητικής, που επιχειρεί να επιβάλει η ΝΔ ενόψει της γνωστής εκ των προτέρων διαφοροποίησης των ΑΝΕΛ στο ζήτημα της συμφωνία των Πρεσπών. Λογική στην οποία με ευκολία τείνουν να συμφωνήσουν στην πράξη ακόμη και οι ίδιοι οι θιγόμενοι από αυτήν, στην προσπάθειά τους να αποδείξουν ότι διαθέτουν το μαγικό αριθμό 151.
Προφανώς, δεν πρέπει να υποτιμούμε τη σημασία των αριθμών. Όμως, ακόμη μεγαλύτερη σημασία έχει η χειρονομία με την οποία διεκδικούνται: είναι χειρονομία ηγεμονική, ενταγμένη σε μια στρατηγική κατεύθυνση ή είναι μια απλή λογιστική χειρονομία; Οι διεργασίες που ήδη φαίνεται πως συντελούνται στο εσωτερικό όλων σχεδόν των πολιτικών δυνάμεων, καθιστούν τη συγκυρία κατάλληλη για μια ηγεμονική πολιτική πρωτοβουλία εκ μέρους της κυβέρνησης, και ειδικότερα του ΣΥΡΙΖΑ, με στόχο τη σύμπραξη στην υλοποίηση ενός πολιτικού προγράμματος: προτείνεται σε όσους συμφωνούν με την πραγματοποίησή του τους επόμενους μήνες ως τις εκλογές, και ζητάει και τις δικές τους συμβολές, που ενδεχομένως το βελτιώνουν.

Το ερώτημα που τίθεται

Το ερώτημα που ουσιαστικά θέτει μια τέτοια πρωτοβουλία στις πολιτικές δυνάμεις που ενδιαφέρονται για μια νέα σύνθεση της κυβερνητικής πλειοψηφίας, είναι απλό: τους ενδιαφέρει η ρητορική των πρόωρων εκλογών και ό,τι προκύψει, ή η συμμετοχή στην υλοποίηση μιας πολιτικής, ως το τέλος της τετραετίας, το περιεχόμενο της οποίας κατά κανόνα υπερψηφίζεται και από αυτές τις ίδιες στη Βουλή;
Το ερώτημα αυτό δεν έχει ακαδημαϊκό χαρακτήρα ούτε προβοκατόρικη πρόθεση. Είναι το πιο λογικό και αναγκαίο ερώτημα την ώρα τής επιλογής. Αφαιρεί κάθε πρόσχημα από τους δεξιοτέχνες τής αριθμητικής, που έχουν αναγάγει σε κορωνίδα της πολιτικής τους τις άσφαιρες προτάσεις δυσπιστίας, τις οποίες και οι ίδιοι ακόμα διστάζουν τώρα να καταθέσουν.
Όποιος αρνηθεί μια τεκμηριωμένη απάντηση σ΄ ένα τέτοιο ερώτημα, δεν νομιμοποιείται κατά οποιονδήποτε τρόπο να εγκαλεί μια κυβερνητική πλειοψηφία, που θα διαμορφωνόταν χωρίς αυτά τα προαπαιτούμενα, στο πλαίσιο πάντως της εφαρμογής των συνταγματικών διατάξεων. Γιατί η δικιά του άρνηση θα έχει οδηγήσει σ΄ αυτό το αποτέλεσμα.

 Χαράλαμπος Γεωργούλας

Πηγή: Η Εποχή