Η τουρκική αντιπροσωπεία υπό τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών Σεντάτ Ονάλ μετέβη χθες στην Ουάσιγκτον σε μια δύσκολη αποστολή: να βρει κοινό έδαφος με την κυβέρνηση Τραμπ για να εξομαλυνθούν οι διμερείς σχέσεις οι οποίες βρίσκονται στο ναδίρ. Την ίδια στιγμή, η τουρκική οικονομία στενάζει από την κατρακύλα της λίρας και η κυβέρνηση Ερντογάν διαμηνύει ότι δεν προτίθεται να συναινέσει στην επιβολή κυρώσεων εναντίον του Ιράν, αλλά αντίθετα θα συμβάλει ουσιαστικά στην παράκαμψη του αμερικανικού εμπάργκο.
Αντιμέτωπη με σενάρια προσφυγής στο ΔΝΤ, ακόμα και για επιβολή ελέγχων κεφαλαίου (capital controls), η κυβέρνηση του Προέδρου Ερντογάν διαμηνύει ότι δεν σκοπεύει να υποχωρήσει στις αμερικανικές πιέσεις. Τη σκυτάλη της καλλιέργειας ισχυρού αντιαμερικανικού και πατριωτικού κλίματος έχει πάρει ο φιλοκυβερνητικός Τύπος, ενώ ο Πρόεδρος και οι υπουργοί του περιορίζονται -προς το παρόν- σε γενικόλογες αναφορές, αποφεύγοντας την απευθείας σύγκρουση. Εξάλλου, όλα τα μέτωπα με τους Αμερικανούς παραμένουν ανοιχτά, από την υπόθεση της κράτησης του Αμερικανού πάστορα Μπράνσον μέχρι την προμήθεια των ρωσικών αντιβαλλιστικών πυραύλων και το κουρδικό ζήτημα με αιχμή τα τετελεσμένα στη Συρία.
Αιχμή του δόρατος της κυβερνητικής προπαγάνδας, η εφημερίδα «Yeni Safak» εξαπολύει καθημερινά μύδρους εναντίον των ΗΠΑ, τις οποίες παρουσιάζει ως άμεσα εμπλεκόμενες στην απόπειρα πραξικοπήματος και σε συνωμοσία για τον διαμελισμό της χώρας. Σε μία απο τις πρόσφατες αποκαλύψεις της, η εφημερίδα δημοσίευσε στο φύλλο της 7ης Αυγούστου την «ντιρεκτίβα του πραξικοπήματος», δηλαδή ένα έγγραφο με το σχεδιο και τις τελικές οδηγίες προς τους πραξικοπηματίες που επιχείρησαν να ανατρέψουν και να δολοφονήσουν τον πρόεδρο Ερντογάν στις 15 Ιουλίου του 2016. Σύμφωνα με την εφημερίδα, στη διάρκεια των ερευνών για τους πρωταίτιους του πραξικοπήματος, ανακαλύφθηκε στον ηλεκτρονικό υπολογιστή ενός εξ αυτών μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail), σε έγγραφο Word, το οποίο δημιουργήθηκε στις 7 Ιουλίου από κάποιον «Τζον» και η τελευταία τροποποίησή του έγινε στις 10.45 τη νύχτα του πραξικοπήματος.
Ποιος ήταν άραγε αυτός ο Τζον; Μήπως πρόκειται για τον τότε πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Άγκυρα Τζον Μπας; Μήπως είναι ο τότε διοικητής της βάσης του Ιντσιρλίκ, ο Αμερικανός Τζον Γουόκερ; Στο πρωτοσέλιδό της η εφημερίδα αποφαίνεται ότι πιθανώς είναι ο δεύτερος, καθώς στο έγγραφο γίνονται αναφορές με στρατιωτική ορολογία. Ωστόσο, παραμένουν αναπάντητα δύο βασικά ερωτήματα. Πρώτον, αν θα μπορούσε να γράψει ο Αμερικανός αυτό το κείμενο στην τουρκική γλώσσα και δεύτερον γιατί θα χρησιμοποιούσε τον προσωπικό του υπολογιστή για να συντάξει ένα τόσο απόρρητο έγγραφο. Κατόπιν όλων αυτών, οι τουρκικές υπηρεσίες διεξάγουν λεπτομερείς έρευνες για όλους τους Τζον που βρίσκονταν στη χώρα την ημέρα του πραξικοπήματος, συμπληρώνει η εφημερίδα.
Σε άλλο άρθρο, σχολιαστής που απηχεί τη γραμμή του προεδρικού μεγάρου αποφαίνεται ότι οι ΗΠΑ συνιστούν μια ξεκάθαρη απειλή για την Τουρκία. Διατυπώνει επίσης την εκτίμηση πως με την εξάρθρωση του δικτύου των γκιουλενιστών – πραξικοπηματιών και την επίθεση κατά των «αποσχιστών» του PKK, «κόβονται τα χέρια της αμερικανικής επέμβασης στην Τουρκία». Το ζήτημα δεν είναι είναι ο πάστορας Μπράνσον, «ακόμα κι αν αφεθεί ελεύθερος ο πράκτορας, θα υπάρξει μια άλλη τεχνητή κρίση» προσθέτει.
Από την άλλη πλευρά, οι «New York Times» σημειώνουν ότι το φλέρτ Τραμπ – Ερντογάν δεν κράτησε πολύ και ότι οι δύο ηγέτες, που έχουν εκρηκτικές προσωπικότητες, φαίνεται να οδηγούν την κατάσταση στα άκρα. Η αμερικανική εφημερίδα σημειώνει ότι ο τουρκικός λαός και το μεγαλύτερο μέρος της αντιπολίτευσης συσπειρώνονται πίσω από τον Ερντογάν στη σύγκρουσή του με τις ΗΠΑ. Παραθέτουν επίσης καθησυχαστική δήλωση του γαμπρού του Ερντογάν και νέου υπουργού Οικονομικών Μπεϊράτ Αλμπαϊράκ ότι «καυγάδες ξεσπούν ανάμεσα και στα ζευγάρια που ζουν μαζί σαράντα χρόνια, δεν συμφωνούν σε όλα, αλλά στο τέλος κάνουν ειρήνη».
Η ισοτιμία της λίρας, που αποτελεί τον καθρέφτη της τουρκικής οικονομίας, παρέμενε χαμηλά χθες το απόγευμα, στο 5,29 έναντι του δολαρίου και στο 6,14 έναντι του ευρώ, καθώς επενδυτές και πολιτικοί περίμεναν μια ένδειξη από την Ουάσιγκτον για το αποτέλεσμα των επαφών της τουρκικής αντιπροσωπείας με το Νο2 του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών Τζον Σάλιβαν.
Στρατής Αγγελής
Πηγή: Η Αυγή
