“Υπάρχει θεσμική κρίση και μαζί με την οικονομική και την κοινωνική δημιουργεί ένα τοξικό μείγμα, μη διαχειρίσιμο για την κυβέρνηση. Δεν προκύπτει ευθέως μια πολιτική ανατροπή αυτή τη στιγμή, αλλά κατά την άποψή μου επωάζεται” υπογράμμισε μεταξύ άλλων ο Βουλευτής Ρεθύμνου, Τομεάρχης Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ -ΠΣ σε συνέντευξη που παραχώρησε στον ΤΕΑΜ FM, σχολιάζοντας τις πολιτικές εξελίξεις, τα ζητήματα της επικαιρότητας, αλλά και το “στοίχημα” για την αξιωματική αντιπολίτευση στό δρόμο προς τις κάλπες, που όπως τόνισε είναι να πείσει για τη δυνατότητα μιας “εναλλακτικής διακυβέρνησης στη χώρα”.
Τα κρίσιμα οικονομικά και κοινωνικά ζητήματα βρίσκονται ψηλά, όπως αποτυπώνεται και στις δημοσκοπήσεις, στις προτεραιότητες των πολιτών και αποτελούν σημαντική παράμετρο, για την επιλογή τους στις κάλπες. Όπως εξήγησε ο κος Ξανθός σε αυτά προστίθεται και η θεσμική κρίση, με κυρίαρχο προς την κατεύθυνση αυτή και το ζήτημα των παρακολουθήσεων. Τα παραπάνω οδηγούν σύμφωνα με τα όσα είπε ο κος Ξανθός σε μια σειρά από συσσωρευμένα προβλήματα και κατέληξε πως απόρροια των εξελίξεων αυτών, θα είναι η επίσπευση του εκλογικού χρόνου, πιθανόν όπως ανέφερε, εντός των πρώτων μηνών του 2023. “Στοίχημα” πάντως για τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως τόνισε, είναι: “να πείσουμε αυτό τον κόσμο ότι υπάρχει βιώσιμη εναλλακτική στρατηγική”.
Τέλος αναφέρθηκε στο ΕΣΥ και τις κοινωνικές δομές, τονίζοντας πως “το προνοιακό σύστημα, θέλει μια σοβαρή επανεκκίνηση” ενώ έκανε λόγο για ανάγκη μιας “καθαρτήριας τομής” που απαιτείται και στο θέμα των παρακολουθήσεων, αφού όπως εξήγησε είναι μια υπόθεση που “βάζει σε κρίση το πολιτικό σύστημα” και μπορεί να επιφέρει δυσμενείς εξελίξεις οι οποίες δύνανται να θέσουν σε μη “αναστρέψιμη τροχιά τους δημοκρατικούς θεσμούς στη χώρα”.
-Πώς σχολιάζετε όλη αυτή η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί γύρω από τις ΜΚΟ και τις εξελίξεις που σοκάρουν τον κόσμο;
Αυτή η υπόθεση της Κιβωτού του Κόσμου και των τεράστιων προβλημάτων στην φροντίδα και τη μεταχείριση των παιδιών, που έχουν αποκαλυφθεί, αναδεικνύει ορισμένα συστημικά προβλήματα που υπάρχουν στο κοινωνικό κράτος στη χώρα μας και τις προνοιακές παροχές και υπηρεσίες. Αυτό επιβάλλει πλέον- εκτός από μηχανισμούς ελέγχου και ποιοτικής αξιολόγησης της φροντίδας που παρέχουν μη κρατικές δομές, όπως είναι αυτά τα ιδρύματα-είναι να γίνουν δομικές αλλαγές, να υπάρξει αναθεώρηση σε όλο το πλαίσιο. Αλλαγές και στις υιοθεσίες και την αναδοχή. Προφανώς η τάση πρέπει να είναι η φροντίδα των παιδιών που έχουν ανεπαρκές, προβληματικό ή ανύπαρκτο υποστηρικτικό οικογενειακό περιβάλλον, να είναι ανοιχτή στην κοινότητα και όχι ο εγκλεισμός σε ιδρύματα. Το ίδρυμα από μόνο του παράγει βια, εμπεριέχει από μόνο του κακοποιητικά στοιχεία, είναι στέρηση ελευθερίας. Γι’ αυτό υπάρχει και μια αντίσταση στην αποιδρυματοποίηση. Τα ιδρύματα αυτά δεν διευκολύνουν την διαδικασία υιοθεσίας και αναδοχής, γιατί προφανώς και οι χρηματοδοτήσεις και δωρεές εξαρτώνται από τον αριθμό των παιδιών που φιλοξενούν και έτσι δεν συμβάλλουν σε μια γραμμή σταδιακής μείωσης του ιδρυματισμού. Αυτό είναι κρίσιμο. Το θέμα επίσης των Εισαγγελικών παραγγελιών. Στο Παίδων Αγία Σοφία το είχαμε αντιμετωπίσει αυτό. Είχαμε φτάσει να έχουμε 80 παιδιά τα οποία ήταν με Εισαγγελική εντολή στο Νοσοκομείο για να αξιολογηθεί η ψυχοσωματική τους κατάσταση και επειδή δεν υπήρχε κοινωνική δομή για να τα παραλάβει, παρέμεναν εκεί, χωρίς να χρειάζονται νοσηλεία. Καταφέραμε με μεγάλη δυσκολία και φτιάξαμε μια δομή στον Άλιμο, περίπου είκοσι κλινών, που άρχισε σταδιακά να αποσυμφορεί το Νοσοκομείο. Μαθαίνω όμως τώρα ότι η δομή αυτή δεν επαρκεί, χρειάζονται περισσότερες δομές. Γενικά όλο το προνοιακό σύστημα θέλει μια σοβαρή επανεκκίνηση. Η γενεσιουργός αιτία όλων αυτών των καταστάσεων είναι η φτώχεια και η κοινωνική περιθωριοποίηση, ο αποκλεισμός, η κρίση στο θεσμό της οικογένειας στη χώρα μας και παγκοσμίως. Υπάρχει και αυτό που λέμε η βία της παιδικής φτώχειας. Διαβάζω αναφορές της UNICEF για την Ελλάδα, ότι ένα στα πέντε παιδιά, το 19,6% βιώνει συνθήκες σοβαρής υλικής στέρησης. Αυτό υπονομεύει την κοινωνική συνοχή, αποδομεί το οικογενειακό πλαίσιο και φυσικά αφήνει παιδιά ευάλωτα. Έτσι τέτοια ιδρύματα εμφανίζονται ως μονόδρομος για την φροντίδα τους.
-Είμαστε στην ουσία σε μια παρατεταμένη εκλογική περίοδο. Υπάρχουν ζητήματα ανοιχτά με κυρίαρχα τα οικονομικά και την ενέργεια που ανησυχούν τον κόσμο ενόψει χειμώνα. Περιμένουμε άμεσα εκλογές κατά την εκτίμησή σας και πως βλέπετε το χειμώνα να εξελίσσεται;
Το κοινωνικό κλίμα είναι ιδιαίτερα προβληματικό αυτή την περίοδο. Υπάρχει σοβαρή δυσκολία στην καθημερινότητα μεγάλων κατηγοριών του πληθυσμού, υπάρχει ανασφάλεια και απόγνωση. Κυρίως υπάρχει έλλειψη προοπτικής που θα δώσει μια ελπίδα ανακούφισης και βελτίωσης των εισοδηματικών συνθηκών. Προφανώς η οικονομία, το εισόδημα, οι επιβαρύνσεις στα τρόφιμα, η ακρίβεια, τα καύσιμα, η ενεργειακή κρίση είναι το εκρηκτικό μείγμα, πέρα από το κοινωνικό. Έχει επιβαρυνθεί πολύ αυτό το κλίμα και από μια θεσμική κρίση, η οποία σοβεί τον τελευταίο καιρό. Υπάρχει μια σοβαρή υποχώρηση του κράτους δικαίου στη χώρα και αυτό πια δεν κρύβεται. Τώρα πια δεν το λέει μόνο η αντιπολίτευση, το λένε έγκριτες εφημερίδες, οι οποίες κατά τεκμήριο είχαν και μια φιλοκυβερνητική στάση. Το λέει η Ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών που τονίζει ότι το Νομοσχέδιο που προωθεί η κυβέρνηση για τις παρακολουθήσεις είναι προβληματικό και δεν διασφαλίζει ούτε το απόρρητο, ούτε τη διαφάνεια, ούτε τις εγγυήσεις του κράτους δικαίου. Το θέμα της προστασίας της Εθνικής ασφάλειας γίνεται λάστιχο. Τα όσα έχουν προκύψει με τις εξώσεις και την σκληρή στάση που τηρούν τα funds που έχουν πάρει ένα μεγάλο μέρος της ιδιωτικής περιουσίας. Yπάρχουν σε αυτό το καθεστώς 700 χιλιάδες ακίνητα, αξίας 40 δις. Υπάρχει ανισότητα, προβλήματα και υποχώρηση αυτού που λέμε κράτους δικαίου και κοινωνικού κράτους. Αυτό επηρεάζει πάρα πολύ το κλίμα και κατά την άποψή μου θα επιταχύνει τις πολιτικές εξελίξεις. Εκτιμώ ότι δεν θα εξαντληθεί το πρώτο εξάμηνο του 2023 όπως διατείνεται ο Πρωθυπουργός και έχουν αρχίσει να κυκλοφορούν σενάρια περί επίσπευσης του εκλογικού χρόνου στους πρώτους μήνες του 2023. Νομίζω ότι αυτό είναι λογικό με αυτό το κλίμα και νομίζω ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να κάνει αυτό που λέμε διαχείριση μιας καταστροφής και ενός πολιτικού κόστους που φαίνεται ότι υπάρχει. Οι δείκτες εμπιστοσύνης και θετικής προσδοκίας από την κυβέρνηση είναι πολύ αρνητικοί. Περίπου δύο στους τρεις πολίτες θεωρούν ότι τα πράγματα κινούνται σε λάθος κατεύθυνση και δεν περιμένει από την κυβέρνηση μια θετική διέξοδο. Βεβαίως αυτό δεν συνεπάγεται αυτόματα αλλαγή πολιτικού συσχετισμού και ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό είναι το στοίχημα για εμάς. Να πείσουμε αυτό τον κόσμο ο οποίος είναι σε ανασφάλεια και δυσκολία, ότι υπάρχει βιώσιμη εναλλακτική στρατηγική, ότι μπορούν να υλοποιηθούν μέτρα ανακούφισης των στρωμάτων από τη μέση και κάτω και κυρίως μιας θετικής προοπτικής για την οικονομία, την κοινωνία, τη χώρα, τη δημόσια διοίκηση και το κράτος.
– Πως θα κερδίσετε αυτό το στοίχημα;
Επικοινωνώντας το πρόγραμμά μας. Γι’ αυτό κάνουμε συνεχώς ανοιχτές συζητήσεις και εκδηλώσεις, περιοδεύουμε σε όλη τη χώρα, όπως και στο Ρέθυμνο και θα κάνουμε και την ερχόμενη Δευτέρα συζήτηση για την ενεργειακή και την κλιματική κρίση, όπου θα είναι η Ρένα Δούρου και ο Γιώργος Σταθάκη, άνθρωποι που είναι εξειδικευμένοι σε αυτά τα θέματα. Επιπλέον, με την πολιτική εξωστρέφεια και την προσπάθεια να ενισχύσουμε τους δεσμούς μας με τα τμήματα της κοινωνίας, τα οποία θέλουμε να εκπροσωπήσουμε. Εμείς με τον κόσμο της εργασίας, της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, με τον κόσμο που τα βγάζει πέρα δύσκολα και ζορίζεται θέλουμε να έχουμε επαφή και εκπροσώπηση. Προφανώς νομίζω ότι το χειρότερο, που δεν πρέπει να γίνεται αυτή την περίοδο, είναι το ύφος χλευασμού με το οποίο να συμπεριφέρεται και να κινείται στο δημόσιο λόγο ο Πρωθυπουργός και μιλάει για την αριστερά του χαβιαριού και τους σοσιαλιστές της σαμπάνιας. Αυτά είναι εξυπνακισμοί που περισσότερο ζημιά κάνουν και ενοχλούν, παρά δίνουν μια απάντηση στην κριτική της αντιπολίτευσης. Ούτε επικοινωνιακά κόλπα, ούτε προσπάθεια να αγνοηθεί και να αποδομηθεί η κριτική που κάνουν -όχι πια η αντιπολίτευση -αλλά το σύνολο των ανθρώπων που δυσκολεύονται αυτή τη περίοδο. Χρειάζεται σοβαρότητα, τεκμηρίωση, κοστολόγηση, σχέδιο, ρεαλισμός αλλά και όραμα. Αυτό είναι το στοίχημα για εμάς και θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να δείξουμε ότι υπάρχει άλλο σχέδιο που αφορά την κοινωνική πλειοψηφία και όχι τους λίγους.
– Υπάρχει πάντως ένα ζήτημα σε σχέση με τις δημοσκοπήσεις που όλοι κοιτάζουμε και έχει να κάνει με τις προτεραιότητες του κόσμου. Φαίνεται καθαρά ότι ο κόσμος δεν έχει αυτή τη στιγμή σε προτεραιότητα τα ζητήματα παρακολούθησης. Το άγχος του έχει να κάνει κυρίως με την επιβίωση…
Σωστό και λογικό. Προφανώς η καθημερινότητα και η δυσκολία του να τα βγάλει πέρα είναι το κρίσιμο ζήτημα. Όμως έχει σημασία και ο τρόπος που γίνονται οι ερωτήσεις αυτές. Προφανώς και ο κόσμος που ζορίζεται θα απαντήσει πως θεωρεί πιο σοβαρό ζήτημα την ακρίβεια κυρίως και όχι τις υποκλοπές. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι στη συλλογική συνείδηση και το ζήτημα της υποχώρησης του κράτους δικαίου και των αυθαιρεσιών τις οποίες κάνει η εξουσία, δεν παίζει το ρόλο του. Αυτό το είδαμε και στην Αμερική. Υπάρχει μια συζήτηση ότι δεν είναι μόνο η οικονομία το κυρίαρχο θέμα που καθορίζει την εκλογική συμπεριφορά των ανθρώπων. Υπάρχουν και άλλες ευαισθησίες, ανάγκες, δικαιώματα, είναι η κριτική απέναντι στις ανισότητες, η κατάσταση στο σύστημα υγείας. Κατατέθηκε το βράδυ της Τετάρτης νέο νομοσχέδιο από το Υπουργείο Υγείας το οποίο κατά την άποψή μας, θα δώσει τη χαριστική βολή στο ΕΣΥ που ξέραμε, με όλα τα προβλήματα και παθογένειες. Πάμε δηλαδή στην προ-ΕΣΥ εποχή. Αυτά παίζουν ρόλο. Ο κόσμος επιβαρύνεται οικονομικά, δεν μπορεί να προγραμματίσει μια εξέταση σε ένα τακτικό εξωτερικό ιατρείο ή ένα χειρουργείο και αυξάνεται η ιδιωτική δαπάνη υγείας, σε μια περίοδο οικονομικής δυσκολίας. Όλα αυτά παίζουν ρόλο και θα καθορίσουν εν τέλει την εκλογική συμπεριφορά. Υπάρχει θεσμική κρίση και μαζί με την οικονομική και την κοινωνική, δημιουργεί ένα τοξικό μείγμα, μη διαχειρίσιμο για την κυβέρνηση. Δεν προκύπτει ευθέως μια πολιτική ανατροπή αυτή τη στιγμή, αλλά κατά την άποψή μου επωάζεται. Επειδή λοιπόν πια συσσωρεύονται πολλά προβλήματα που δεν μπορεί να τα διαχειριστεί η κυβέρνηση πιστεύω ότι θα επισπευσθούν οι εξελίξεις και θα πάμε και σε επίσπευση του εκλογικού χρόνου, πιθανόν μέσα στους πρώτες μήνες του 2023. Αυτή είναι η αίσθηση μου.
– Φοβάστε δυσμενείς εξελίξεις στην πολιτική ζωή της χώρας;
Το μείγμα κοινωνικής απόγνωσης και αποστροφής προς το πολιτικό σύστημα και τη λειτουργία της δημοκρατίας, είναι επικίνδυνο. Το είδαμε ακόμη και σε ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης. Το είδαμε στη Σουηδία, μια χώρα με ισχυρό κοινωνικό κράτος και εκεί βλέπουμε τον καθοριστικό ρόλο να τον παίζει ένα ακροδεξιό κόμμα. Παντού ενισχύεται αυτή η τάση και αυτό συμβαίνει, όπου δεν υπάρχει εναλλακτική προοδευτική πολιτική. Εμείς έχουμε αυτή την περίοδο τη δυνατότητα η αξιωματική αντιπολίτευση να αποτελέσει το κορμό μιας νέας προοδευτικής διακυβέρνησης η οποία θα θέσει άλλες προτεραιότητες και θα πείσει την κοινωνική πλειοψηφία ότι πραγματικά μπορεί να εφαρμόσει ένα διαφορετικό σχέδιο, στο δεδομένο διεθνές πλαίσιο. Παίζει ρόλο ποιος κυβερνά. Έχει σημασία με ποιους είσαι. Με μια ελίτ επιχειρηματική, όπως δυστυχώς προκύπτει από τα συμφέροντα που εκπροσωπεί πολιτικά η σημερινή κυβέρνηση ή είσαι με την μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία η οποία ζορίζεται, και απαιτεί περισσότερη δικαιοσύνη σε όλους τους τομείς; Αυτό είναι το κρίσιμο ερώτημα και δεν πρέπει να το υποτιμούμε.
– Αναφερθήκατε στα θέματα της υγείας, έναν τομέα που κατέχετε πάρα πολύ καλά. Τι είναι αυτό το οποίο σας ανησυχεί;
Έχουμε ένα ΕΣΥ το οποίο είναι αποδιοργανωμένο. Αποδιοργανώθηκε κυρίως από την πίεση της πανδημίας αλλά και από την έλλειψη στήριξης. Είχαμε διαγνώσει έγκαιρα ότι με το σημερινό κλίμα και τις σημερινές συνθήκες εργασίας στο δημόσιο σύστημα, η τάση είναι παραίτηση και φυγή. Ενισχύθηκε το brain drain, η ιατρική μετανάστευση και αυτό βεβαίως έχει δημιουργήσει φαινόμενα διάλυσης σε διάφορες δομές της χώρας. Η κυβέρνηση σε αυτό το περιβάλλον αντί να κάνει μια παρέμβαση προοπτικής, να δώσει μια θετική διέξοδο, να φτιάξει ένα νέο πλαίσιο κινήτρων για τη στελέχωση με γιατρούς εξειδικευμένους, ειδικά στην επαρχία, σε δομές που παρουσιάζουν προβλήματα στελέχωσης και αδυναμία προσέλκυσης γιατρών, αντί να καταστήσουν το ΕΣΥ ελκυστικό γιατί αυτό είναι το στοίχημα και το πρόταγμα παγκοσμίως όπως αναφέρει και ο ΠΟΥ, έρχεται η κυβέρνηση και λέει δεν πρόκειται να δώσω παραπάνω χρήματα και αμοιβές. Η διέξοδος που δίνουν στον κόσμο είναι τα πάρουν από τον κόσμο. Να κάνουν δηλαδή ιατρεία, να δουλεύουν σε κλινικές και ιδιωτικά εργαστήρια. Αυτό είναι απαράδεκτο και αυτή είναι η ουσία. Καταργεί την πλήρη και αποκλειστική απασχόληση. Ο πυρήνας του ιδρυτικού νόμου του ΕΣΥ ήταν αυτός, ότι έχω ιατρούς αφοσιωμένους στο ΕΣΥ που εγγυώνται την δωρεάν παροχή υπηρεσιών υγείας. Τώρα δεν διασφαλίζεται αυτό. Η δωρεάν πρωινή λειτουργία θα συρρικνώνεται συνεχώς και θα μετακυλίονται περιστατικά και όγκος δουλειάς στην απογευματινή ιδιωτική λειτουργία των ιατρείων και τα ιδιωτικά ιατρεία, όπου θα μπορούν γιατροί του ΕΣΥ ανοιχτά να εργάζονται. Είναι χαριστική βολή και δεν είναι υπερβολές αντιπολιτευτικές ή συνδικαλιστικές. Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να υπάρξει μια καθολική αντίδραση σε αυτό το νομοσχέδιο και θα υπάρξει. Είναι ενδιαφέρον πως δεν το στηρίζουν ούτε οι ιατρικοί σύλλογοι, όχι μόνο οι ενώσεις γιατρών του ΕΣΥ. Το ΕΣΥ μπορεί να ανασυγκροτηθεί σε άλλη βάση και θα προσπαθήσουμε να πείσουμε γι’ αυτό. Ότι σέβεται τους εργαζόμενους αλλά κυρίως τον ασθενή. Αυτό είναι το στοίχημα, για να μπορέσουμε να δώσουμε μια προοπτική στο σύστημα υγείας.
Ο πρώην υπουργός και βουλευτής Ρεθύμνου μίλησε στον Team FM 102 για τον εκλογικό χρόνο, την πολιτική επικαιρότητα και το “στοίχημα” για τον ΣΥΡΙΖΑ
Επιμέλεια: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΚΛΑΨΙΝΟΥ
Team FM 102
