Από το 2019 τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια έχουν αυξηθεί έως και 60%. Και αυτό μπορεί να φαίνεται εξαιρετικά μεγάλο ποσοστό αν υπολογίσει κανείς μια οικογενειακή εξόρμηση σε κάποιο νησί για διακοπές, γίνεται όμως ακόμα πιο δυσβάσταχτο αν σκεφτεί κανείς ότι ένας κάτοικος των Κυκλάδων θα πρέπει να ανέχεται αυτήν την αύξηση για να κάνει μια ιατρική εξέταση ή όποια άλλη δουλειά επιβάλει την μετάβαση του σε κάποιο κοντινό νησί ή στην Αθήνα.
Τι ευθύνεται όμως στην πραγματικότητα για την αύξηση των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων, πέρα από την ανάγκη των εταιριών για περισσότερη κερδοφορία;
Αφενός, το παραγωγικό μοντέλο της χώρας. Μια χώρα η οποία σταθερά τα τελευταία πολλά χρόνια μετασχηματίζεται σε μια χώρα – λούνα παρκ των τουριστών, χωρίς σχέδιο ενίσχυσης του πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα στο σύνολο της επικράτειας, αναγκάζεται να γίνει έρμαιο στις ορέξεις του κεφαλαίου. Αυτό σημαίνει ότι κανείς μεγάλος επενδυτής δεν θα επενδύσει στην αύξηση της αγροτικής παραγωγής της Νάξου, αντιθέτως θα ανοίξει δυο, τρια ξενοδοχεία.Μην ξεχνάμε: «greek summer is a state of mind».
Αφετέρου, και πιο σημαντικό από όλα, γεγονός είναι ότι καμία προηγούμενη κυβέρνηση – με εξαίρεση του ΣΥΡΙΖΑ που πολύ δειλά και φοβικά προσπάθησε να κάνει κάποιες κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση – δεν έχει υλοποιήσει χωροταξικό σχέδιο για το Αιγαίο. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι το κράτος αρμόδιο – δηλαδή το Υπουργείο Ναυτιλίας – για τη συχνότητα των δρομολογίων από την Αθήνα προς τα νησιά, αλλά οι εκάστοτε ακτοπλοϊκές εταιρίες, εν προκειμένω η Attica Group.
Έτσι τα δρομολόγια, χειμώνα και καλοκαίρι, προκύπτουν βάσει της προσφοράς και της ζήτησης του εκάστου εξ αυτών. Ουκ ολίγες φορές έχουν ακυρωθεί προγραμματισμένα δρομολόγια επειδή δεν υπάρχει επαρκής πληρότητα. Φανταστείτε, λοιπόν, να έχει κάποιος προγραμματισμένη εξέταση σε ένα νοσοκομείο σε άλλο νησί και την ημέρα που ταξιδεύει να πληροφορηθεί στο λιμάνι ότι το συγκεκριμένο καράβι δεν θα έρθει γιατί δεν είχε πολύ κόσμο (μου έχει συμβεί).
Υπάρχουν όμως κι άλλα παράδοξα. Για παράδειγμα, η πρόφαση της πρώτης αύξησης το 2019 ήταν η αύξηση της τιμής των καυσίμων. Ωστόσο, βάσει των περσινών στοιχείων, τα καύσιμα είχαν μειωθεί περίπου στο 50% ενώ οι τιμές των εισιτηρίων παρέμεναν στάσιμα υψηλές. Συνεπώς, φαίνεται για άλλη μια φορά ότι καμία πρωτοβουλία δεν έχει παρθεί από την πλευρά της κυβέρνησης για την ελάφρυνση των νησιωτών. Το μόνο μέτρο που υπάρχει είναι το μεταφορικό ισοδύναμο, το οποίο συστηματικά απονομιμοποιείται, καθώς η καταβολή της διαφοράς δεν γίνεται πια στο τέλος κάθε μήνα, αλλά μια φορά το χρόνο.
Η αλήθεια είναι όμως ότι τίποτα από αυτά δεν πρόκειται να λυθεί όσο δεν παίρνονται πρωτοβουλίες πολιτικές ή/και κινηματικές. Η ανάγκη ελέγχου των εταιριών που δραστηριοποιούνται στο Αιγαίο από το κράτος, το πλαφόν στα εισιτήρια – ειδικά για τους κατοίκους των νησιών – ή, και γιατί όχι, η δημιουργία κρατικής ναυτιλιακής που θα σπάσει το ιδιωτικό μονοπώλιο είναι πιο αναγκαία από ποτέ.
Φέτος ένας στους δύο συμπολίτες μας δεν μπορεί να πάει διακοπές λόγω του αυξημένου κόστους των μεταφορικών. Δηλαδή στην χώρα που οι εργαζόμενοι της εργάζονται περισσότερο από όλους συγκριτικά με την Ευρώπη – πλέον και νόμιμα 6ήμερο – η επιλογή της χαλάρωσης και της ξεκούρασης αποτελεί προνόμιο.
Αν σε αυτά η Αριστερά δεν δώσει απαντήσεις, η αισχροκέρδεια στην πλάτη του ελληνικού λαού θα αποτελεί κανονικότητα.
Καλό καλοκαίρι.
Βασίλης Γλέζος