Όπως είχε προαναγγελθεί, οι παρεμβάσεις απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων κλιμακώνονται.
Μετά την κατάργηση, με αιφνιδιαστικές τροπολογίες, σημαντικών ρυθμίσεων υπέρ των εργαζόμενων μέσα στο κατακαλόκαιρο, η κυβέρνηση ενέταξε στο υπό διαβούλευση αναπτυξιακό πολυνομοσχέδιο κρίσιμες ρυθμίσεις που, μεταξύ άλλων, συνιστούν ανατροπή στο δίκαιο των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, ενώ επίσης δυσκολεύουν (στα όρια της κατάργησης) τη μονομερή προσφυγή στη διαιτησία.
Οι αντεργατικές παρεμβάσεις που ήδη έχουν προκαλέσει αντιδράσεις, συνοδεύονται από πυροτεχνήματα περί πάταξης της ανασφάλιστης εργασίας και περιορισμού της υποδηλωμένης εργασίας, λόγω των σχετικών διατάξεων που επίσης περιλαμβάνονται στο υπό διαβούλευση σχέδιο νόμου του υπουργείου Ανάπτυξης (ΕΔΩ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ).
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Τμήμα Εργατικής Πολιτικής ΣΥΡΙΖΑ: Πίσω ολοταχώς τα εργασιακά δικαιώματα με το νέο «αναπτυξιακό» νομοσχέδιο
«Σφίγγει ο κλοιός για τις κλαδικές συμβάσεις»
Αυτός είναι ο τίτλος του σχετικού δημοσιεύματος του euro2day.gr (12/9/19) που παρουσιάζει συνοπτικά τις επικείμενες αλλαγές. Αν και περιγράφει τη στόχευση Βρούτση, μοιάζει κάπως μετριοπαθής, δεδομένου ότι, όπως τονίζει και ο Καθηγητή Εργατικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του ΑΠΘ, Άρις Καζάκος στην Εποχή, οι κυβερνητικές παρεμβάσεις οδηγούν σε κατάλυση της κανονιστικής εμβέλειας των κλαδικών συμβάσεων.
Συγκεκριμένα, στο πολυνομοσχέδιο περιλαμβάνονται πολλαπλές δυνατότητες εξαίρεσης επιχειρήσεων «που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα», ώστε να μην περιλαμβάνονται στην κλαδική σύμβαση. Αυτές, μεταξύ άλλων, είναι η ρήτρα εξαίρεσης που θα αποφασίζεται από τον ίδιο τον υπουργό, η εξαίρεση που θα συμφωνείται σε επίπεδο κλαδικό ή ακόμη και η εξαίρεση σε τοπικό επίπεδο μέσω τοπικής σύμβασης εργασίας.
Παράλληλα, βέβαια, τίθενται και συγκεκριμένες προϋποθέσεις βάσει των οποίων η προσφυγή στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας (ΟΜΕΔ) μπορεί να γίνεται μονομερώς.
Αναλυτικά, το σχέδιο νόμου ορίζει τις εξής περιπτώσεις που μπορεί μια επιχείρηση να εξαιρεθεί από την υπερίσχυση της κλαδικής σύμβασης:
* Αν αυτό προβλέπεται ως ειδικός όρος σε εθνικές και τοπικές ομοιοεπαγγελματικές και κλαδικές συλλογικές συμβάσεις. Οι ειδικοί αυτοί όροι ή εξαιρέσεις αφορούν εργαζόμενους που απασχολούνται σε ειδικής κατηγορίας επιχειρήσεις όπως επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας, νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού σκοπού και επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα, όπως κατ’ εξοχήν επιχειρήσεις σε καθεστώς προπτωευτικής ή παραπτωχευτικής ή πτωχευτικής διαδικασίας ή συνδιαλλαγής ή εξωδικαστικού συμβιβασμού ή εξυγίανσης.
* Αν η επιχείρηση αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα και βρίσκεται σε καθεστώς προπτωχευτικής ή παραπτωχευτικής ή πτωχευτικής διαδικασίας ή συνδιαλλαγής ή εξωδικαστικού συμβιβασμού ή οικονομικής εξυγίανσης. Σε αυτή την περίπτωση, η επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση εργασίας υπερισχύει της κλαδικής, ακόμη κι αν στην κλαδική δεν προβλέπονται εξαιρέσεις.
* Αν υπάρχει τοπική κλαδική σύμβαση, η οποία υπερισχύει της εθνικής κλαδικής ή της ομοιοεπαγγελματικής συλλογικής σύμβασης.
Ακόμη, δυσκολεύει ακόμα περισσότερο η διαδικασία επέκτασης μιας κλαδικής σύμβασης. Συγκεκριμένα, ορίζεται ότι για την επέκταση συλλογικής σύμβασης εργασίας ή διαιτητικής απόφασης που υποβάλλεται από οποιονδήποτε από τους δεσμευόμενους από αυτή, προς τον υπουργό, καθώς και τεκμηρίωση των επιπτώσεων της επέκτασης στην ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση.
Παράλληλα, το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας (ΑΣΕ) εξετάζει και το αν η συλλογική ρύθμιση δεσμεύει ήδη εργοδότες, που απασχολούν ποσοστό μεγαλύτερο του 50% των εργαζομένων του κλάδου ή του επαγγέλματος Και σε αυτή την περίπτωση, ξεκαθαρίζεται ότι επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα και βρίσκονται σε καθεστώς προπτωχευτικής ή παραπτωχευτικής ή πτωχευτικής διαδικασίας ή συνδιαλλαγής ή εξωδικαστικού συμβιβασμού ή οικονομικής εξυγίανσης, ανεξαρτήτως εάν στην επεκτεινόμενη συλλογική ρύθμιση προβλέπονται εξαιρέσεις από την εφαρμογή όρων για εργαζόμενους σε επιχειρήσεις, μπορούν να εξαιρούνται από την κλαδική, μετά από αιτιολογημένη γνώμη του ΑΣΕ, ως προς όρους ή ως προς το σύνολο της συλλογικής σύμβασης εργασίας ή διαιτητικής απόφασης, που κηρύσσεται υποχρεωτική.
«Οι αρχές της επεκτασιμότητας των κλαδικών συμβάσεων και της ευνοϊκότερης για τον εργαζόμενο ρύθμισης, που επανέφερε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, καταργούνται ξανά από την κυβέρνηση της Ν.Δ.», τονίζει σχετικά η τομεάρχης Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης του ΣΥΡΙΖΑ, Έφη Αχτσιόγλου, σε δήλωσή της (12/9/19).
Καταργείται ουσιαστικά και το δικαίωμα μονομερούς προσφυγής των εργαζομένων στη διαιτησία
Στο θέμα της διαιτησίας, που αναμένεται να προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από τα συνδικάτα, σε συνδυασμό με τις εξαιρέσεις από τις κλαδικές συμβάσεις, τίθενται συγκεκριμένες προϋποθέσεις υπό τις οποίες μπορεί η προσφυγή στη διαιτησία και κατά συνέπεια η έκδοση διαιτητικής απόφασης να γίνει μετά αίτημα ενός από τα δύο μέρη, κατά κύριο λόγο των συνδικαλιστικών οργανώσεων των εργαζόμενων.
«Με τις προϋποθέσεις που τίθενται καταργείται ουσιαστικά και το δικαίωμα μονομερούς προσφυγής των εργαζομένων στη διαιτησία για την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων. Στην πράξη οι εργαζόμενοι θα ζητούν την υπογραφή συλλογικής σύμβασης εργασίας, οι εργοδότες θα αρνούνται και τα πράγματα θα τελειώνουν εκεί. Χωρίς καμία άλλη επιλογή για τους εργαζόμενους», συμπεραίνει η κ. Αχτσιόγλου.
Πυροτεχνήματα
Όλα τα παραπάνω, σύμφωνα με τη δήλωση που δημοσιοποίησε την Πέμπτη 12/9 ο υπουργός Εργασίας, συνιστούν «ένα μεταρρυθμιστικό νομοσχέδιο – τομή στην αγορά εργασίας- υπέρ των εργαζομένων, των συνεπών επιχειρήσεων, της πλήρους απασχόλησης, της αύξησης των εσόδων στα ασφαλιστικά ταμεία και της νομιμότητας της αγοράς εργασίας». Στην ανακοίνωσή του, ο κ. Βρούτσης εστιάζει σε ορισμένες διατάξεις έχουν στόχο την πάταξη της ανασφάλιστης εργασίας και τον περιορισμό του φαινομένου της υποδηλωμένης εργασίας, επιχειρώντας να ξεχαστούν τα σοβαρά πλήγματα στις ΣΣΕ που γυρίζουν τα εργασιακά δικαιώματα στη μνημονιακή περίοδο.
Κυρίως, ο αρμόδιος υπουργός αναφέρεται στην προσαύξηση κατά 12% (και όχι κατά 10% όπως αρχικά είχε «διαρρεύσει») στο κόστος των επιπλέον ωρών σε περίπτωση υπέρβασης των συμφωνημένων όρων της απασχόλησης με σκοπό την ενίσχυση της εργασίας πλήρους ωραρίου και κυρίως της αποτροπής των εργοδοτών από την συστηματική προσφυγή στις καταχρηστικού τύπου συμβάσεις μερικής απασχόλησης.
Ωστόσο, όπως έχουμε ήδη αναλύσει, η συγκεκριμένη ρύθμιση είναι πολύ πιθανό να μείνει κενό γράμμα, δεδομένης της απαξίωσης των ελεγκτικών μηχανισμών. Άλλωστε, δεν πρόκειται για κάποια καινοτομία, αλλά για επαναφορά της ρύθμισης που είχε εφαρμοστεί για μερικούς μήνες το 2010, χωρίς να μάθουμε αν είχε αποτελέσματα στη μείωση της ψευδώς δηλωμένης μερικής απασχόλησης.
Μάλιστα, οι εργοδότες μπορούν ανά πάσα στιγμή να τροποποιήσουν την ατομική σύμβαση ενός ελαστικά εργαζόμενου και άρα, οι επιπτώσεις για τον εργοδότη θα περιορίζονται στην καταβολή μερικών ευρώ παραπάνω για την ημέρα που ο εργαζόμενος θα εντοπιστεί να εργάζεται εκτός ωραρίου.
Αν, πράγματι, ο κ. Βρούτσης ενδιαφέρεται για τους «ευέλικτους» εργαζόμενους, μπορεί να αξιοποιήσει τη διάταξη που ψήφισε η προηγούμενη κυβέρνηση και προβλέπει υψηλότερα πρόστιμα όταν εντοπίζεται εργαζόμενος με μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση εκτός δηλωμένου ωραρίου (συγκριτικά με την παράβαση που αφορά εργαζόμενο πλήρους απασχόλησης). Μια διάταξη που, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, έχει μπει στον πάγο και σύντομα αναμένεται να ξηλωθεί για «νομοτεχνικούς λόγους».
Αν μιλούσαμε στα σοβαρά για το εκρηκτικό μείγμα μερικής απασχόλησης και υποδηλωμένης εργασίας θα συζητούσαμε πως θα συνεχιστεί η αναβάθμιση του ΣΕΠΕ, θα αξιοποιηθεί η δουλειά που έχει γίνει για την στόχευση των ελέγχων και για το πώς θα αποθαρρύνθει σοβαρά η μερική απασχόληση, πχ με την αύξηση των αποδοχών στο σύνολο των ωρών ενός εργαζόμενου όταν αυτός είναι με μερική απασχόληση», σχολιάζει με ανάρτησή του στο facebook ο πρώην Ειδικός Γραμματέας του Σ.ΕΠ.Ε., Πάνος Κορφιάτης.
Ακόμη, τόσο ο κ. Βρούτσης όσο και ο φιλοκυβερνητικός Τύπος εστιάζουν στην καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας, εμφανίζοντας τη σημερινή κυβέρνηση ως πολέμιο των εργοδοτών που παραβιάζουν την εργατική νομοθεσία:
Παρουσιάζουν δηλαδή ως… καινοτομία τη «μαύρη λίστα» (βλέπε το Μητρώο Παραβατών για υπότροπους εργοδότες), που ήδη υπήρχε σε κάποια μορφή. Για παράδειγημα, αποκλείονταν από τις δημόσιες συμβάσεις επιχειρήσεις που είχαν ενταχθεί στο μητρώο αυτό.
«Το συγκεκριμένο μητρώο θα αποτελέσει κρίσιμη πηγή πληροφόρησης για στοχευμένους και επαναληπτικούς ελέγχους», τονίζει συγκεκριμένα ο κ. Βρούτσης. Ωστόσο, το μητρώο, όπως θα διαμορφωθεί, πέρα από περιττές γραφειοκρατικές διαδικασίες που θα προσθέσει, θα αφορά μόνο σε επιχειρήσεις με αδήλωτη («μαύρη») εργασία, αφήνοντας απ’ έξω άλλες σοβαρές παραβάσεις (Υγεία και Ασφάλεια, υποδηλωμένη εργασία) της εργατικής νομοθεσίας.
Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι πρόκειται για τον υπουργό που προχώρησε σε υποβάθμιση του ΣΕΠΕ από τις πρώτες ημέρες ανάληψης των καθηκόντων του και άρα δύσκολα πείθει για τις προθέσεις του.
Μειώνει το πρόστιμο και νομιμοποιεί το μπλοκάκι
Μάλιστα, αναφορικά με τις κυρώσεις για την αδήλωτη εργασία, το πρόστιμο παραμένει στις 10.500 ευρώ για κάθε αδήλωτο εργαζόμενο, αλλάζουν όμως οι εκπτώσεις που προβλέπονταν στο παρελθόν, σε περίπτωση που ο εργοδότης εντός 10 ημερών, προσλάβει τον εργαζόμενο.
Συγκεκριμένα, το πρόστιμο περιορίζεται στις 2.000 ευρώ, υπό την προϋπόθεση ότι ο εργοδότης προσλάβει τον εργαζόμενο με πλήρη εργασία, για τουλάχιστον 12 μήνες. Σήμερα το πρόστιμο αυτό είναι στις 3.000 ευρώ, ενώ προβλέπονται και μικρότερες μειώσεις, εφόσον η πρόσληψη είναι 3μηνη ή 6μηνη. Οι ενδιάμεσες αυτές περιπτώσεις καταργούνται.
Επίσης, θα πρέπει να καταχωρίζονται υποχρεωτικά, στο σύστημα Εργάνη, συμβάσεις ανεξάρτητων υπηρεσιών, που αφορούν απασχολούμενους με αυτή τη μορφή απασχόλησης σε έως δύο εργοδότες (κάτι που μοιάζει με νομιμοποίηση του «μπλοκακίου» που υποκρύπτει εξαρτημένη εργασία) καθώς και οι απασχολούμενοι με εργόσημο.
«Το νομοσχέδιο, επίσης, μειώνει το πρόστιμο για αδήλωτη εργασία και κλέβει τρεις μήνες ένσημα από κάθε εργαζόμενο που εντοπίζεται αδήλωτος. Παράλληλα, με τη μη υποβολή ΑΠΔ από τις επιχειρήσεις που έχουν ασφαλιστικές οφειλές, μεταφέρονται οι συνέπειες της εργοδοτικής ασυνέπειας στους εργαζόμενους, οι οποίοι βρίσκονται αντιμέτωποι με την απώλεια ασφαλιστικού χρόνου και ασφαλιστικών δικαιωμάτων», σημειώνει σχετικά η Έφη Αχτσιόγλου.
Ακόμα ένας κίνδυνος
Επικίνδυνη γκρίζα ζώνη ανοίγει και στο θέμα της βλαπτικής μεταβολής λόγω μη καταβολής δεδουλευμένων. Η σχετική διάταξη του αναπτυξιακού νομοσχεδίου αναφέρει ότι «θεωρείται μονομερής βλαπτική μεταβολή των όρων εργασίας η καθυστέρηση καταβολής των δεδουλευμένων αποδοχών του εργαζομένου πέραν των δύο (2) μηνών από τον εργοδότη, ανεξαρτήτως της αιτίας της καθυστέρησης». Τούτο σημαίνει πως η δίμηνη μη καταβολή δεδουλευμένων θα στοιχειοθετεί λόγο λύσης της σύμβασης εργασίας, με την κυβέρνηση να προβάλει τον ισχυρισμό πως έτσι θα «απεγκλωβιστούν» εργαζόμενοι, που παραμένουν απλήρωτοι για πολλούς μήνες και θα έχουν τη δυνατότητα διεκδίκησης αποζημίωσης.
Χτύπημα και στη συνδικαλιστική δράση
Σφοδρές αντιδράσεις προκαλεί ήδη και η θέσπιση της δυνατότητας συμμετοχής των εργαζομένων με ηλεκτρονική ψήφο στην διαδικασία λήψης αποφάσεων της διοίκησης όσο και στην λήψη αποφάσεων για απεργία.
Ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Αθήνας, Γ. Μυλωνάς, μέσω της Εποχής, δηλώνει αντίθετος στα σχέδια για καθιέρωση εξ αποστάσεως ηλεκτρονικής ψηφοφορίας για τη διεξαγωγή απεργίας, καθώς θα πρόκειται για μία «αδιάφορη και αόρατη» διαδικασία που θα μειώνει τη δυνατότητα ενημέρωσης και ενεργής συμμετοχής του εργαζόμενου. Παράλληλα, δημιουργεί σοβαρούς κινδύνους για το αδιάβλητο της διαδικασίας: «φανταστείτε έναν εργαζόμενο να ψηφίζει υπό την επίβλεψη του διευθυντή ή του προϊσταμένου του», σημειώνει χαρακτηριστικά ο κ. Μυλωνάς.
Αρκετοί ακόμα εκπρόσωποι εργατικών οργανώσεων και κορυφαίοι εργατολόγοι τάσσονται εναντίον της καθιέρωσης του ηλεκτρονικού μητρώου συνδικάτων, της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας για απεργία μέσω της «Εφημερίδας των Συντακτών».
Και ο Γ. Μυλωνάς δηλώνει σοβαρές επιφυλάξεις για τον τρόπο με τον οποίο θα θεσμοθετηθεί το ηλεκτρονικό συνδικαλιστικό μητρώο -το έχει ήδη προαναγγείλει ο κ. Βρούτσης- δεδομένου ότι οι περισσότερες παρατάξεις είναι θετικές επί της αρχής, αρκεί το εν λόγω μητρώο να είναι υπό τον έλεγχο των συνδικάτων και όχι να λειτουργήσει ως «φακέλωμα» εκ μέρους της εργοδοσίας και της (εκάστοτε) κυβέρνησης.
Αξίζει να τονίσουμε ότι η προτεινόμενη διάταξη προβλέπει ότι:
Στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων δημιουργείται Γενικό Μητρώο Συνδικαλιστικών Οργανώσεων Εργαζομένων (ΓΕ.ΜΗ.Σ.Ο.Ε.), στο οποίο τηρούνται τα ακόλουθα στοιχεία : α) το καταστατικό της συνδικαλιστικής οργάνωσης και οι τυχόν τροποποιήσεις αυτού, καθώς και η τυχόν πράξη διάλυσή της, β) ο αριθμός των μελών της συνδικαλιστικής οργάνωσης που έλαβαν μέρος στις εκλογές για ανάδειξη διοίκησης, γ) η σύνθεση των οργάνων διοίκησης αυτής, δ) η έδρα της συνδικαλιστικής οργάνωσης και στοιχεία επικοινωνίας και ε) οι οικονομικές της καταστάσεις, εφόσον υφίστανται κρατικές ή συγχρηματοδοτούμενες πηγές χρηματοδότησης στην ίδια την οργάνωση ή στις συνδεδεμένες με αυτή οντότητες.
Πηγές ΣΥΡΙΖΑ: Το νέο αναπτυξιακό νομοσχέδιο καταργεί τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας
Eκτενή κριτική στις ρυθμίσεις για τα εργασιακά που περιλαμβάνονται στο αναπτυξιακό νομοσχέδιο της κυβέρνησης, ασκούν πηγές του ΣΥΡΙΖΑ. Σημειώνουν μεταξύ άλλων ότι με το συνδυασμό των αλλαγών που προβλέπονται στο νομοσχέδιο για τις συλλογικές συμβάσεις και τη διαιτησία, «επανερχόμαστε στο καθεστώς που ίσχυε επί μνημονίων, πριν την επαναφορά των βασικών αρχών των συλλογικών διαπραγματεύσεων που υλοποίησε ο ΣΥΡΙΖΑ». «Οι κλαδικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας ουσιαστικά εξαφανίζονται», τονίζουν και προσθέτουν ενδεικτικά ότι «η κλαδική σύμβαση στα ξενοδοχεία που επέκτεινε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, έφερε αυξήσεις κατά μέσο όρο 103 ευρώ μηνιαίως στους μισθούς των εργαζομένων».
Πιο συγκεκριμένα επισημαίνουν:
«Καταργεί το πλαίσιο των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων»
– Καταργεί το πλαίσιο των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας που επανέφερε ο ΣΥΡΙΖΑ.
– Καταργεί επί της ουσίας την αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης:
Οι επιχειρήσεις θα μπορούν να μην εφαρμόζουν τις κλαδικές συμβάσεις και να μειώνουν μισθούς και δικαιώματα, επικαλούμενες οικονομικές δυσλειτουργίες.
Ταυτόχρονα δημιουργεί αντικίνητρο στους εργοδότες να υπογράφουν κλαδική συλλογική σύμβαση, όταν οι ανταγωνιστές τους θα μπορούν να πληρώνουν τους εργαζόμενούς τους με χαμηλότερους μισθούς.
– Χαμηλότεροι μισθοί και λιγότερα δικαιώματα απ’ ότι στις εθνικές κλαδικές συμβάσεις θα μπορούν να ορίζονται και με τοπικές κλαδικές συμβάσεις, δημιουργώντας έτσι ειδικές οικονομικές ζώνες.
– Καταργεί επί της ουσίας την επεκτασιμότητα: Η επέκταση και η υποχρεωτικότητα των κλαδικών συμβάσεων αναιρούνται.
Μια επιχείρηση θα μπορεί να αποκλίνει και από κλαδική συλλογική σύμβαση που έχει επεκταθεί.
Συγχρόνως, ο υπουργός θα μπορεί να μην επεκτείνει μια κλαδική συλλογική σύμβαση, παρότι καλύπτει το 51% των εργαζόμενων του κλάδου, αν θεωρεί ότι μπορεί να βλάψει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.
Δημιουργείται, έτσι, ένας μηχανισμός συμπίεσης μισθών και δικαιωμάτων.
«Το δικαίωμα μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία περιορίζεται ασφυκτικά»
Το δικαίωμα μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία περιορίζεται ασφυκτικά σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις.
Οι εργαζόμενοι θα διεκδικούν κλαδικές συμβάσεις, οι εργοδότες θα αρνούνται και η ιστορία θα τελειώνει εκεί. Χωρίς καμία άλλη επιλογή για τους εργαζόμενους.
Με τον συνδυασμό των παραπάνω, επανερχόμαστε στο καθεστώς που ίσχυε επί μνημονίων, πριν την επαναφορά των βασικών αρχών των συλλογικών διαπραγματεύσεων που υλοποίησε ο ΣΥΡΙΖΑ. Οι κλαδικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας ουσιαστικά εξαφανίζονται. Η σημασία, δε, των κλαδικών συμβάσεων είναι μεγάλη στη χώρα μας όπου δραστηριοποιούνται μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Ενδεικτικά η κλαδική σύμβαση στα ξενοδοχεία που επέκτεινε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ έφερε αυξήσεις κατά μέσο όρο 103 ευρώ μηνιαίως στους μισθούς των εργαζομένων.
«Μειώνει το πρόστιμο για αδήλωτη εργασία»
– Μειώνει το πρόστιμο για αδήλωτη εργασία στην περίπτωση πρόσληψης του εργαζόμενου.
– Ταυτόχρονα καταργεί την υποχρέωση του εργοδότη για αναγνώριση και καταβολή ενσήμων τριών μηνών αναδρομικά στον αδήλωτο εργαζόμενο.
– Ουσιαστικά δημιουργεί αντικίνητρο για να προσλαμβάνονται νόμιμα οι εργαζόμενοι. Στην πράξη οι επιχειρήσεις θα δουλεύουν με αδήλωτους εργαζόμενους και εφόσον τους πιάσει ο έλεγχος θα τους προσλαμβάνουν νόμιμα χωρίς να επισείεται καμία ιδιαίτερη τιμωρία.
«Παρέμβαση στη συλλογική αυτονομία και λειτουργία των συνδικάτων»
Κάνει λόγο για δημιουργία Μητρώου συνδικαλιστικών οργανώσεων εργαζομένων και εργοδοτών.
Αποτελεί παρέμβαση στη συλλογική αυτονομία και λειτουργία των συνδικάτων. Οι λεπτομέρειες θα διευκρινιστούν με υπουργικές αποφάσεις και θα καταστεί σαφές ποιοι περιορισμοί τίθενται στη δράση των τελευταίων.
Δίνεται δυνατότητα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας -και για την κήρυξη απεργιών- που μπορεί να δυσκολέψει τη λήψη απόφασης για απεργία ή να δημιουργήσει ζητήματα πιέσεων και χειραγώγησης.
Καθυστέρηση δεδουλευμένων αποδοχών
Τροποποιεί διάταξη του ΣΥΡΙΖΑ η οποία όριζε ότι ο εργαζόμενος μπορεί να θεωρήσει την αξιόλογη καθυστέρηση καταβολής δεδουλευμένων ως καταγγελία της σύμβασης από τον εργοδότη, να πάρει επίδομα ανεργίας και να διεκδικήσει αποζημίωση.
Τώρα το διάστημα μη καταβολής δεδουλευμένων ορίζεται ρητά σε 2 μήνες και όχι νωρίτερα. Με τον ισχύοντα νόμο ακόμη και μονομερής βλαπτική μεταβολή μπορεί να θεωρηθεί και πολύ μικρότερη καθυστέρηση.
«Για να εντοπιστούν οι υποδηλωμένοι εργαζόμενοι θα πρέπει να υπάρχουν έλεγχοι και όχι απαξίωση του ΣΕΠΕ»
Προβλέπει προσαύξηση 12% στο ωρομίσθιο για κάθε ώρα υπέρβασης του ωραρίου μερικής απασχόλησης.
Το μέτρο από μόνο του δεν έχει αξία αν δεν υπάρχει έλεγχος της υποδηλωμένης εργασίας. Για να εντοπιστούν οι υποδηλωμένοι εργαζόμενοι θα πρέπει να υπάρχουν έλεγχοι και όχι απαξίωση του ΣΕΠΕ.
Δεδομένης δε της εξαγγελίας του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ ότι θα καταργηθεί ο νόμος του ΣΥΡΙΖΑ για τη δήλωση και τον έλεγχο της υπερεργασίας και των υπερωριών, αντιλαμβάνεται κανείς ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση μοιάζει κυρίως με επικοινωνιακή απόπειρα καλλωπισμού των αρνητικών εργασιακών ρυθμίσεων και όχι με ρύθμιση ουσίας.
Για την καταπολέμηση της υποδηλωμένης εργασίας ο ΣΥΡΙΖΑ θεσμοθέτησε αυξημένο πρόστιμο στις περιπτώσεις παραβίασης του ωραρίου εργαζομένου μερικής απασχόλησης.
Μητρώο παραβατικών επιχειρήσεων για την αδήλωτη εργασία
Το Μητρώο παραβατικών επιχειρήσεων για όλες τις παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας θεσπίστηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Το μητρώο που θέλει να φτιάξει η ΝΔ είναι υποπερίπτωση του παραπάνω και φανερώνει ότι αντιλαμβάνεται ως μόνη παράβαση της εργατικής νομοθεσίας την αδήλωτη εργασία.
Αναβάθμιση ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ στην καταγραφή της εργασίας και της απασχόλησης
Η ΝΔ, σε ένα «αναπτυξιακό» νομοσχέδιο, και ενώ κάνει συνέχεια δηλώσεις για την μείωση της γραφειοκρατίας, εισαγάγει ένα πρόσθετο βάρος για τις επιχειρήσεις, βάζοντάς τες να δηλώνουν ξανά στοιχεία που έχουν δηλώσει σε άλλες πλατφόρμες
Η ορθή δημόσια διοίκηση θα έπρεπε να κινηθεί στην εξασφάλιση διαλειτουργικότητας (κάτι που προωθούσε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ)
Η διάταξη δεν ορίζει καμία κύρωση προς τις επιχειρήσεις σχετικά με την εργατική νομοθεσία.
Αναλυτικά η δήλωση της Έφης Αχτσιόγλου, βουλευτή Επικρατείας και τομεάρχη Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης του ΣΥΡΙΖΑ:
Το νομοσχέδιο της κυβέρνησης είναι κόλαφος για τα εργασιακά δικαιώματα και γυρνάει τη χώρα σε βαθιά μνημονιακές εποχές. Θεμελιώδεις ρυθμίσεις υπέρ των εργαζομένων που θεσπίστηκαν από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ καταργούνται και δημιουργείται ένας μηχανισμός συμπίεσης των μισθών και των εργατικών δικαιωμάτων.
Ο θεσμός των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας δέχεται συντριπτικά πλήγματα και στην ουσία καταργείται η δυνατότητα των εργαζομένων να διεκδικούν συλλογικά καλύτερους μισθούς και όρους εργασίας.
Οι επιχειρήσεις μπορούν να μην εφαρμόζουν τις κλαδικές συμβάσεις και να μειώνουν τους μισθούς που αυτές προβλέπουν, ενώ και σε τοπικό επίπεδο οι μισθοί των εθνικών κλαδικών συμβάσεων θα μπορούν να μειώνονται με τοπικές συμβάσεις. Έτσι, οι αρχές της επεκτασιμότητας των κλαδικών συμβάσεων και της ευνοϊκότερης για τον εργαζόμενο ρύθμισης, που επανέφερε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, καταργούνται ξανά από την κυβέρνηση της Ν.Δ.
Παράλληλα, με τις προϋποθέσεις που τίθενται καταργείται ουσιαστικά και το δικαίωμα μονομερούς προσφυγής των εργαζομένων στη διαιτησία για την υπογραφή συλλογικών συμβάσεων. Στην πράξη οι εργαζόμενοι θα ζητούν την υπογραφή συλλογικής σύμβασης εργασίας, οι εργοδότες θα αρνούνται και τα πράγματα θα τελειώνουν εκεί. Χωρίς καμία άλλη επιλογή για τους εργαζόμενους.
Το νομοσχέδιο, επίσης, μειώνει το πρόστιμο για αδήλωτη εργασία και κλέβει τρεις μήνες ένσημα από κάθε εργαζόμενο που εντοπίζεται αδήλωτος. Παράλληλα, με τη μη υποβολή ΑΠΔ από τις επιχειρήσεις που έχουν ασφαλιστικές οφειλές, μεταφέρονται οι συνέπειες της εργοδοτικής ασυνέπειας στους εργαζόμενους, οι οποίοι βρίσκονται αντιμέτωποι με την απώλεια ασφαλιστικού χρόνου και ασφαλιστικών δικαιωμάτων.
Πρόκειται για μια ξεκάθαρα εκδικητική για τους εργαζόμενους πολιτική. Το γεγονός, δε, ότι το σύνολο των αντεργατικών αυτών ρυθμίσεων περιλαμβάνεται σε «αναπτυξιακό» νομοσχέδιο της κυβέρνησης μαρτυρά με τον πλέον σαφή τρόπο την αντίληψη της Ν.Δ. για την ανάπτυξη: Μια παρωχημένη «αναπτυξιακή αντίληψη» οδοστρωτήρα για μισθούς και εργασιακά δικαιώματα.
Στη Βουλή και στην κοινωνία θα αντιπαρατεθούμε με την πολιτική που επιδιώκει ανάπτυξη πάνω στα συντρίμμια της εργασίας.
Ν. Ηλιόπουλος: «Για τον Βρούτση και τη ΝΔ τα εργασιακά δικαιώματα αποτελούν εμπόδιο στην ανάπτυξη»
Και ο πρώην υφυπουργός Εργασίας σχολίασε τις προαναφερθείσες διατάξεις:
*ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πάνος Κορφιάτης: Η επιστροφή στην κανονικότητα του 2014 είναι εδώ
Οι αντιδράσεις των συνδικάτων
Για «ύπουλο σχέδιο παράλυσης των συνδικάτων», κάνει λόγο σε ανακοίνωσή της η ΓΣΕΕ (12/9/19), τονίζοντας ότι «μονομερείς παρεμβάσεις στον πυρήνα της συνδικαλιστικής δράσης και των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων, δίχως μάλιστα να έχει προηγηθεί σοβαρός κοινωνικός διάλογος και να έχει ακουσθεί η εμπειρία και η γνώση της αδυσώπητης καθημερινότητας από την εργατική πλευρά, έτσι όπως αυτή θεσμικά εκφράζεται δεκαετίες τώρα, ακυρώνουν κάθε προσπάθεια θεσμικής συνεννόησης». Η ΓΣΕΕ ανέθεσε στη νομική της υπηρεσία την επεξεργασία των διατάξεων και την αποτύπωση των θέσεών της γρω από τις επιχειρούμενες αλλαγές.
«Τα συνδικάτα και οι εργαζόμενοι πρέπει να είναι έτοιμοι να απαντήσουν και αποφασισμένοι τα υπερασπισθούν όποια κεκτημένα απέμειναν μετά από δέκα χρόνια μνημονίων», ανέφερε πριν από την δημοσιοποίηση των παραπάνω διατάξεων το Εργατικό Κέντρο Αθήνας. «Οι ηλεκτρονικές ψηφοφορίες είτε για απεργίες, είτε για εκλογές, δεν συνάδουν με την συμμετοχή, τον διάλογο και εν τέλει την δημοκρατία που πρέπει να υπηρετούν τα συνδικάτα. Οι ηλεκτρονικές ψηφοφορίες οδηγούν σε αποξένωση και αδιαφορία τους εργαζόμενους και ταυτόχρονα ανοίγει ο δρόμος στην αδιαφάνεια και την ωμή παρέμβαση των εργοδοτών στα σωματεία και τις αποφάσεις τους», τόνιζε ενόψει των διαδηλώσεων στη ΔΕΘ.
Παράλληλα, «αγωνιστική απάντηση στα σχέδια κυβέρνησης και εργοδοσίας για νέες αντιδραστικές αλλαγές στον συνδικαλιστικό νόμο και για νέες αντεργατικές ανατροπές» ετοιμάζουν μεταξύ άλλων συνδικαλιστικές οργανώσεις που έχουν αναφορά στο ΠΑΜΕ (αναλυτικά εδώ).
Διαφωνεί το ΚΙΝΑΛ
Το Κίνημα Αλλαγής ανακοίνωσε ότι διαφωνεί έντονα με τις ρυθμίσεις που αφορούν στις εργασιακές σχέσεις.
«Η Ελλάδα δεν μπορεί να μετατραπεί σε χώρα φθηνής και απαξιωμένης εργασίας. Δυστυχώς σημαντικό μέρος του Σχεδίου του Αναπτυξιακού Νόμου, που κατατέθηκε σε διαβούλευση, λειτουργεί σε αυτήν τη λογική, έρχεται να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει ο κ. Μητσοτάκης στον ΣΕΒ», αναφέρει ανακοίνωση του Κινήματος Αλλαγής.
«Τα άρθρα του Νομοσχεδίου που αφορούν ιδιαίτερα τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, επαναφέρουν την λογική της εσωτερικής υποτίμησης, μειώνουν δραστικά τα δικαιώματα και τις αμοιβές των εργαζομένων», προστίθεται στην ανακοίνωση. Σύμφωνα με το ΚΙΝΑΛ, αντί της διαφημιζόμενης «επιστροφής στην κανονικότητα», κυριαρχεί η υποπροστασία των εργαζόμενων, με σειρά χειρουργικού χαρακτήρα παρεμβάσεων που οδηγούν στην απαξίωση των συλλογικών συμβάσεων και στην ενίσχυση της εργοδοτικής ασυδοσίας.
«Το Κίνημα Αλλαγής στηρίζει απόλυτα την Εθνική Γενική Σύμβαση και τις Κλαδικές Συμβάσεις Εργασίας, αλλά και την καθολική εφαρμογή τους σε όλες τις επιχειρήσεις είτε συμμετέχουν στις εργοδοτικές οργανώσεις είτε όχι. Η κυβέρνηση θα μας βρει απέναντι μέσα και έξω από τη Βουλή!», καταλήγει η ανακοίνωση του ΚΙΝΑΛ.
ΚΚΕ: Να σημάνει συναγερμός σε κάθε κλάδο και τόπο δουλειάς,
Σε ανακοίνωσή του για το αναπτυξιακό νομοσχέδιο, το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ αναφέρει τα εξής:
«Η κατάργηση των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων, με τις δυνατότητες που δίνονται στους εργοδότες να μην τις εφαρμόζουν και το παραπέρα χτύπημα των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων, σε συνδυασμό με τα νέα προκλητικά προνόμια στο κεφάλαιο, που περιλαμβάνει το αναπτυξιακό νομοσχέδιο, καταρρίπτουν το μύθο ότι η καπιταλιστική ανάπτυξη είναι για όλους.
Το πρόσημο της ανάπτυξης το έχουμε ζήσει, το γνωρίζουμε! Η ανάπτυξη που προσδοκούν η ΝΔ και ο ΣΥΡΙΖΑ προϋποθέτει την εξαθλίωση της συντριπτικής πλειοψηφίας του λαού, τη δουλειά χωρίς δικαιώματα, μέχρι τα βαθιά γεράματα και το εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα υποταγμένο με άφωνα συνδικάτα.
Η κυβέρνηση της ΝΔ ετοιμάζεται να παραδώσει άμεσα στους επιχειρηματικούς ομίλους τα “δωράκια” που εξήγγειλε πριν μερικές μέρες στη ΔΕΘ, στέλνοντας το βαρύ λογαριασμό γι’ αυτά στην εργατική τάξη, το λαό.
Τι άλλο από “δώρα” είναι η προνομιακή αδειοδότηση, με χαλαρότερους όρους, όσων επιχειρήσεων βρίσκονται μέσα σε επιχειρηματικά πάρκα και η αδειοδότηση εξπρές, με διάλυση των ελάχιστων δικλείδων προστασίας του περιβάλλοντος, που είχαν παραμείνει στη νομοθεσία, αποδεικνύοντας πόσο υποκριτικός είναι ο “σεβασμός” τους στο περιβάλλον.
Αλλά και η σιγή νεκροταφείου που θέλει να επιβάλει στους τόπους δουλειάς, συμπληρώνοντας την αντεργατική νομοθεσία, για την οποία έχει προετοιμάσει το έδαφος η προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Στο πολυνομοσχέδιο προβλέπονται όροι, που ουσιαστικά καταργούν τις όποιες κλαδικές συμβάσεις είχαν απομείνει, ύστερα από το συντριπτικό χτύπημα που είχε δοθεί τα προηγούμενα χρόνια στις συλλογικές διαπραγματεύσεις και συμβάσεις. Η υπερίσχυση των τοπικών συμβάσεων έναντι των εθνικών έρχεται να μειώσει ακόμα περισσότερο τον κατά 25% συμπιεσμένο μέσο μισθό.
Εγκαινιάζεται η δημιουργία Ειδικών Οικονομικών Ζωνών, που αποτελεί απαίτηση των βιομηχάνων και των άλλων εργοδοτικών ενώσεων και στις οποίες “νόμιμα” θα καταστρατηγείται κάθε εργατικό – λαϊκό δικαίωμα. Το νομοσχέδιο είναι ένας παράδεισος για τους επιχειρηματικούς ομίλους, καθώς ελαστικοποιεί τους απαραίτητους όρους για αυτούς, ώστε να προχωρήσει ανεμπόδιστα η επιχειρηματικότητα και η τόνωση του “επενδυτικού κλίματος”.
Γι’ αυτό το λόγο, στο ίδιο νομοσχέδιο έρχονται και οι νέες αντιδραστικές αλλαγές στο συνδικαλιστικό νόμο, συνέχεια αυτών που ψήφισε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και προωθεί το φακέλωμα των συνδικάτων, των εργαζόμενων, επιχειρεί να βάλει τους αγώνες των εργαζομένων και τη συνδικαλιστική δράση στο γύψο.
Το πολυνομοσχέδιο ορίζει ως ανώτατη αρχή τον υπουργό Εργασίας, ώστε να καθορίζει με Υπουργικές Αποφάσεις το συνδικαλιστικό νόμο και τα καταστατικά των Σωματείων, να τα υπερβαίνει, καθώς θα ορίζει και τον τρόπο λήψης αποφάσεών τους.
Παράλληλα, προωθεί το φακέλωμα της συνδικαλιστικής δράσης. Αναφέρεται χαρακτηριστικά πως για κάθε θέμα σχετικά με τη δημιουργία του μητρώου συνδικαλιστικών οργανώσεων και εργαζομένων, τη δημοσιότητα των στοιχείων και για κάθε αναγκαία τεχνική λεπτομέρεια, καθώς και για τη χορήγηση πληροφοριών σε σχέση με τα στοιχεία του μητρώου, παραπέμπονται σε απόφαση του υπουργού Εργασίας. Καμιά ανοχή, καμιά αναμονή! Τώρα πρέπει να σημάνει συναγερμός σε κάθε κλάδο και τόπο δουλειάς, για να μην περάσει η νέα αντεργατική επίθεση, για να θυσιαστούν τα εργατικά και συνδικαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων στο βωμό των κερδών του κεφαλαίου».
Τάσος Γιαννόπουλος
Πηγή: Left
