Macro

Τόνια Τσίτσοβιτς: Μαρόκο: Περισσότερα νοσοκομεία, λιγότερα γήπεδα

Από την 27η Σεπτεμβρίου χιλιάδες αυτοοργανωμένοι νέοι σε μεγάλες και μικρές πόλεις του Μαρόκου κατεβαίνουν σε διαδηλώσεις κάθε μέρα για να διαμαρτυρηθούν κατά της κυβέρνησης. Οι διαμαρτυρίες είναι ως επί το πλείστον ειρηνικές, αλλά έχουν υπάρξει και συγκρούσεις με την αστυνομία, που κατέληξαν στον θάνατο τριών διαδηλωτών.

Πρόκειται για τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις που έχει να δει το Μαρόκο από την εποχή της Αραβικής Άνοιξης το 2011. Το κίνημα εμπνέεται από τις πρόσφατες διαμαρτυρίες στη Σρι Λάνκα, στο Μπανγκλαντές, στο Νεπάλ και στη Μαδαγασκάρη και ονομάζεταιGenZ 212, γιατί οι διαδηλωτές ανήκουν κυρίως στη GenZ, πρόκειται δηλαδή για όσους και όσες γεννήθηκαν μεταξύ 1997 και 2012, ενώ το 212 είναι ο διεθνής τηλεφωνικός κωδικός της χώρας. Στο Μαρόκο η GenZ ανήκει σχεδόν στο 30% του πληθυσμού, αλλά η ανεργία των νέων ξεπερνά το 35% και το 19% μεταξύ των πτυχιούχων. Τα συνθήματα των διαδηλωτών απαιτούν ελευθερία, αξιοπρέπεια, κοινωνική δικαιοσύνη. Η σπίθα που προκάλεσε την ανάφλεξη ήταν ο θάνατος, μέσα σε λίγες μέρες, τον Αύγουστο, 8 γυναικών που είχαν γεννήσει με καισαρική τομή, στο ίδιο δημόσιο νοσοκομείο του Αγκαντίρ, στα νότια της χώρας. Οι θάνατοι αποδόθηκαν στο γεγονός ότι ελάχιστα χρήματα επενδύονται για την υγεία, ενώ ο πλούτος συγκεντρώνεται σε λίγα χέρια, η διαφθορά είναι τεράστια και οι δημόσιες δαπάνες περιορίζονται σε έργα που θέλουν να εμφανίσουν τη χώρα καλύτερη από αυτή που είναι στην πραγματικότητα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η διοργάνωση του Κυπέλλου Αφρικής (που αρχίζει την 21η Δεκεμβρίου) και των Παγκόσμιων Αγώνων Ποδοσφαίρου του 2030, που το Μαρόκο θα φιλοξενήσει μαζί με την Ισπανία και την Πορτογαλία. Οι διαδηλωτές θεωρούν ότι η χώρα ξοδεύει γι’ αυτό τον σκοπό τεράστια ποσά, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος και για τις δομές υγείας και δεν φαίνεται να έχουν άδικο, καθώς το σύνολο των επενδύσεων για τη διοργάνωση υπολογίζεται σε 5 δισ. ευρώ. Θα ανακαινισθούν ή θα διευρυνθούν τρία στάδια (για το στάδιο της Ταγγέρης δαπανήθηκαν 340 εκατ. ευρώ) και άλλα τρία θα κατασκευαστούν εκ του μηδενός, ενώ το στάδιο της Καζαμπλάνκα θα είναι ένα από τα μεγαλύτερα του κόσμου, με 115.000 θέσεις.

Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Αζίζ Αχανούς, πάμπλουτου επιχειρηματία, σε μια προσπάθεια να μειώσει τις διαμαρτυρίες, απέλυσε τους υπεύθυνους του νοσοκομείου για τον θάνατο των οκτώ γυναικών και δήλωσε ότι είναι διατεθειμένη να ακούσει τα αιτήματα των διαδηλωτών. Όμως, οι διαδηλωτές αποφάσισαν να συνεχίσουν.

Το κίνημα, κατά τα άλλα, δεν τολμά να στραφεί κατά της μοναρχίας και, αντίθετα, απευθύνει στον βασιλιά Μοχάμεντ μια επιστολή με την οποία του ζητά να διώξει την κυβέρνηση. Μέχρι στιγμής, ο βασιλιάς δεν φαίνεται διατεθειμένος να ακούσει το αίτημα του κινήματος.

Τα καλέσματα στις διαμαρτυρίες γίνονται μέσω μιας πλατφόρμας, με πάνω από 120.000 μέλη, που χρησιμοποιείται κυρίως από τους παίκτες βιντεοπαιχνιδιών. Στην πρωτεύουσα Ραμπάτ, δραστηριοποιείται και μια άλλη ομάδα, η «Φωνή των νέων Μαροκινών». Η αγανάκτηση δεν φαίνεται να μειώνεται, παρά τις εκατοντάδες συλλήψεις. Περίπου 70 συλληφθέντες αντιμετωπίζουν κατηγορίες «βίαιων πράξεων και παράνομων διαμαρτυριών», που τιμωρούνται με φυλάκιση.

Όμως, οι Μαροκινοί δεν ξέχασαν ούτε την Παλαιστίνη. Κατά χιλιάδες πλημμύρισαν τους δρόμους της Ραμπάτ σε πορεία αλληλεγγύης για την Παλαιστίνη. Στις 9 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε μια από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις υπέρ της Παλαιστίνης στην πρωτεύουσα από το 2023, που διοργανώθηκε από την Ομάδα Εθνικής Δράσης για την Παλαιστίνη και από το Μαροκινό Μέτωπο Στήριξης της Παλαιστίνης. Στην πορεία συμμετείχαν πολίτες κάθε ηλικίας και πολιτικής τοποθέτησης. Ανεμίζοντας παλαιστινιακές σημαίες κατευθύνθηκαν προς τη Βουλή, αποκαλώντας τη λεγόμενη «κανονικοποίηση» με το Τελ Αβίβ «μια εθνική ντροπή». Ανάμεσα στους διαδηλωτές ήταν παρούσα και μια ομάδα μαροκινών γιατρών που καταγγέλλουν την εξαφάνιση τουλάχιστον 1.500 συναδέλφων τους στη Γάζα, από την αρχή του πολέμου. Ο Αμπντελχαγίντ Σρίτι, συντονιστής της Ομάδας Εθνικής Δράσης για την Παλαιστίνη, δήλωσε ότι «η πορεία είναι η συνέχεια μιας ιστορικής θέσης που είναι ριζωμένη στην μαροκινή αλληλεγγύη από τη δεκαετία του 1930. Ο Σρίτι απαίτησε από τις αρχές να κλείσουν το γραφείο σύνδεσης με το Ισραήλ στη Ραμπάτ. «Η πορεία έστειλε ένα ξεκάθαρο μήνυμα», είπε, «ότι οι Μαροκινοί είναι στο πλευρό της Γάζας, της δικαιοσύνης και της ελευθερίας μέχρι την τελευταία μέρα της κατοχής».

Η ΕΠΟΧΗ