Ψάχνετε σπίτι για να μείνετε; Έχετε δύο επιλογές ουσιαστικά: είτε να πληρώσετε σχεδόν ολόκληρο τον μισθό σας για ένα απλό, αξιοπρεπές δυάρι (αν είστε μόν@, αν πρόκειται για οικογένεια και χρειάζονται περισσότερα δωμάτια, θα πρέπει να δοθούν σχεδόν δύο μισθοί), είτε να δώσετε τον μισό μισθό και να ζήσετε σε ένα σπίτι–τρύπα, με διαστάσεις κυριολεκτικά ενός μόλις δωματίου.
Τη στιγμή που ο καθαρός κατώτατος μισθός είναι στα 611 ευρώ, για σπίτια 50 τμ ζητείται ενοίκιο 500 και 600 ευρώ, όπως μπορεί να διαπιστώσει κάποιος με μία απλή αναζήτηση στα site ενοικίασης. Οι εξωφρενικές τιμές που ζητούνται, δεν δικαιολογούνται από κανένα χαρακτηριστικό των κατοικιών, αφού πρόκειται για σπίτια σε απλές συνοικίες, ή ακόμα και σε υποβαθμισμένες γειτονιές λόγω μικροεγκληματικότητας ή έλλειψης πρασίνου, σε παλιές πολυκατοικίες κ.ο.κ. Παρόλ’ αυτά, συχνά στις αγγελίες οι ιδιοκτήτες προσπαθούν να παρουσιάσουν σαν συγκριτικά πλεονεκτήματα αυτονόητα πράγματα, όπως πχ ότι διαθέτει θερμοσίφωνα (κανονικό, όχι ηλιακό), ή ανύπαρκτα, όπως ότι στο μέλλον θα είναι κοντά σε στάση του μετρό της Θεσσαλονίκης, η οποία τώρα βέβαια δεν υφίσταται.
Οι αγγελίες γίνονται όλο και πιο θρασείς όταν πρόκειται για σπίτια, που δεν θα έπρεπε καν να θεωρούνται ως τέτοια λόγω των συνθηκών τους. Παραδείγματος χάριν, κάποιες τυπικές περιπτώσεις: για υπόγειο χώρο 32 τμ μόλις, στην περιοχή κοντά στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός, ζητείται ενοίκιο 420 ευρώ τον μήνα. Για δώμα ταράτσας στην Ηπείρου, 14 μόλις τμ, ζητούνται 240 ευρώ. Αντίστοιχα, για υπόγειο «διαμέρισμα» 35 τμ, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, ζητείται 490 ευρώ ενοίκιο, γιατί περιλαμβάνεται στην τιμή νερό, ρεύμα και wifi. Αυτή είναι μια συνήθης παγίδα για τα σπίτια–κελιά, που όμως δεν εξασφαλίζεται ότι το επόμενο διάστημα δεν θα ζητηθεί από τους ενοικιαστές να πληρώσουν λογαριασμούς, αφού δεν θα αναγράφεται στο μισθωτήριο τι περιλαμβάνει το ενοίκιο, ενώ και σε κάθε περίπτωση σημαίνει ότι η ενοικιάστρια/ής δεν έχει τον έλεγχο της κατανάλωσής του.
Δραματικά στοιχεία
Πριν λίγες ημέρες, δημοσιεύτηκε η έκθεση της Eurostat για τις στεγαστικές συνθήκες στην Ευρώπη το 2020, με την Ελλάδα να έρχεται στην πρώτη θέση όσον αφορά στη διάθεση του εισοδήματος για το κόστος στέγασης. Έτσι, το 33,3% του πληθυσμού στην Ελλάδα δίνει άνω του 40% του μισθού του για τα έξοδα στέγασης, την ώρα που στην Ευρώπη ο αντίστοιχος μέσος όρος βρίσκεται στο 7,8%. Αν δε, εξετάσουμε μόνο τον πληθυσμό των ενοικιαστών στην Ελλάδα για το συγκεκριμένο ζήτημα, το ποσοστό εκτινάζεται στο 80% (βλ. συνέντευξη με τον Άλκη Καφετζή). Παράλληλα, στην έκθεση σημειώνεται πως η χώρα βρίσκεται σε κακή θέση και όσον αφορά τον διαθέσιμο χώρο, με την Ελλάδα να έχει περίπου το 20–30% του πληθυσμού της σε σπίτια με υπερσυνωστισμό (μέσος όρος Ευρώπης: 17,5%).
Αυτοί οι αριθμοί, βέβαια, αφορούν το 2020. Δύο χρόνια μετά γνωρίζουμε όλοι ότι η κατάσταση είναι πολύ χειρότερη, καθώς έχουν σημειωθεί τρομακτικές αυξήσεις στα ενοίκια. Σύμφωνα με στοιχεία της ιστοσελίδας αγγελιών ακινήτων, Spitogatos, το πρώτο τρίμηνο του 2022 έχουν σημειωθεί σημαντικές αυξήσεις ενοικίων σχεδόν σε όλους τους νομούς σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2021. Ενδεικτικά: Ανατολικά προάστια Αθήνας αύξηση κατά 17,20%, υπόλοιπο νομού Θεσσαλονίκης +9,30%, Καρδίτσα +12,8%, Κιλκίς +21,10%, Κυκλάδες +70,7%, Σποράδες +25%. Βάσει των ίδιων στοιχείων η μέση τιμή του τετραγωνικού μέτρου διαμορφώνεται περίπου στα 9 ευρώ για την Αθήνα και 8 για τη Θεσσαλονίκη, αλλά λίγους μήνες αργότερα με μία απλή παρατήρηση των αγγελιών, μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι κυριαρχούν επί των πλείστων τιμές άνω των 10–12 ευρώ/τμ. Αυξήσεις σημειώνονται και στην πώληση κατοικιών, που μάλλον, όμως, είναι περιττό να αναφερθούμε σε αυτές, αφού η αγορά σπιτιού, ιδίως για τις νέες γενιές, είναι όνειρο θερινής νυκτός.
«Η κατάσταση είναι δραματική και συνεχώς επιδεινώνεται. Τα ενοίκια που ζητούν, ανέρχονται σε ύψη που ο μέσος μισθωτός άνθρωπος δεν μπορεί να ανταπεξέλθει. Τα τελευταία δύο χρόνια έχουμε αυξήσεις της τάξης του 30 και 40% στις περισσότερες περιοχές και δεν φαίνεται να υπάρχει ταβάνι, αλλά συνεχώς να ζητάνε περισσότερα», τονίζει στην «Εποχή» ο Άγγελος Σκιαδάς, πρόεδρος του Πανελληνίου Συλλόγου Προστασίας Ενοικιαστών.
Αυξήσεις, βέβαια, που αποτελούν σε μεγάλο βαθμό αγνή αισχροκέρδεια, καθώς δεν οφείλονται σε άνοδο των αντικειμενικών αξιών ή της φορολογίας τους κτλ. «Οι αυξήσεις οφείλονται κυρίως σε ψυχολογικούς λόγους των ιδιοκτητών. Επειδή νιώθουν πως λόγω της πανδημίας έχασαν αρκετά από το κέρδος τους, παρότι βέβαια είχαν δοθεί και κρατικές αποζημιώσεις για την απώλεια/μείωση ενοικίων, προσπαθούν τώρα να βγάλουν τα σπασμένα της πανδημίας εις βάρος των ενοικιαστών», εξηγεί ο ίδιος.
Εκβιασμοί και εξώσεις
Και προκειμένου οι ιδιοκτήτες να πετύχουν συμφωνία προς αυτές τις αυξήσεις, ξεκινάνε οι εκβιασμοί των εξώσεων προς τους ενοικιαστές, στους οποίους τις περισσότερες φορές προφανώς υποκύπτουν, αφού τα δυσθεώρητα ενοίκια είναι φαινόμενο που κυριαρχεί εν γένει στην αγορά και δεν θα βρουν αλλού λογική τιμή.
«Ο νόμος προστατεύει τους ενοικιαστές κύριας κατοικίας για 3 χρόνια, πολλές φορές, όμως, οι ιδιοκτήτες αναγράφουν στο μισθωτήριο ότι πρόκειται για δευτερεύουσα κατοικία και έτσι μπορούν ανά πάσα στιγμή να τους κάνουν έξωση, αν δεν συμφωνήσουν στις υπέρογκες αυξήσεις. Το ίδιο συμβαίνει και με τα μισθωτήρια αορίστου χρόνου, που αφορούν πολλές περιπτώσεις. Ήδη έχουμε ξεκινήσει να δεχόμαστε αρκετές καταγγελίες για εξώσεις, αν και οι περισσότεροι μισθωτές συμφωνούν στις αυξήσεις, που στο μέλλον, όμως, δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν και έτσι θα δούμε πολύ άσχημες συνέπειες», σημειώνει ο πρόεδρος του συλλόγου, υπενθυμίζοντας ότι: «το ενοίκιο είναι μια ανελαστική δαπάνη. Στην ακρίβεια των καυσίμων, μπορείς να πεις θα περπατήσω, των τροφίμων ότι θα πάρω λιγότερα ή πιο φθηνής μάρκας προϊόντα. Σπίτι, όμως, δεν μπορείς να μην έχεις και δεν μπορείς να μην πληρώσεις ή να ελαττώσεις το νοίκι σου».
«Αυτό που αντιμετωπίζουμε, είναι ότι προκειμένου να βρούμε ένα σπίτι να μείνουμε, αναγκαζόμαστε να δώσουμε τον μισό μας μισθό ή και παραπάνω στο νοίκι, αφού δεν έχουμε άλλη επιλογή. Και αυτό δεν αφορά συγκεκριμένες περιοχές, για παράδειγμα κάποιες που υφίστανται μεγάλη πίεση από τη βραχυχρόνια μίσθωση και που ήταν οι πρώτες που πήραν την ανηφόρα, αλλά είναι ένα φαινόμενο που έχει επεκταθεί σχεδόν παντού. Είναι απελπισία», αφηγείται στην «Εποχή» και ο Γιώργος Διάκος, μέλος του Ξεσπιτόγατου, μιας ομάδας στο facebook, που ξεκίνησε από μία παρέα ανθρώπων στις αρχές του φθινοπώρου, και αποτελεί χώρο συνάντησης και επικοινωνίας, όπου οι χρήστες ανταλλάσσουν με χιούμορ καθημερινές εμπειρίες και αγγελίες τρέλας για τις ενοικιαζόμενες κατοικίες.
Καμία κρατική προστασία
Μπροστά σε αυτή την εκρηκτική κατάσταση, δεν υπάρχει καμία προστασία ή ουσιαστική υποστήριξη από το κράτος. Το μόνο που υφίσταται, είναι το επίδομα ενοικίου, που είχε κατοχυρώσει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2019, που αφορά, όμως, πολύ μικρό πληθυσμό, ενώ για τις σημερινές τιμές ενοικίων, είναι ανεπαρκέστατο. Συγκεκριμένα, ένα μονοπρόσωπο νοικοκυριό δικαιούται 70 ευρώ τον μήνα, νοικοκυριό με δύο μέλη 105 ευρώ, τριμελής οικογένεια 140 ευρώ κ.ο.κ., εφόσον βέβαια έχουν ετήσιο εισόδημα έως 7.000 ευρώ, 10.500 και 14.000 αντιστοίχως, δηλαδή δεν λαμβάνουν ούτε τον κατώτατο μισθό.
Σημειώνεται πως ακόμα και σε αυτές τις εξαιρετικά ευάλωτες περιπτώσεις, ιδιοκτήτες δεν διστάζουν να προχωρήσουν σε αυξήσεις, όπως επισημαίνει ο Άγγελος Σκιαδάς, και σε περίπτωση άρνησης εκβιάζουν με το γεγονός ότι δεν θα ανανεώσουν το μισθωτήριο, το οποίο πρέπει να είναι ενεργό στο taxisnet, προκειμένου να λάβουν το επίδομα οι ενοικιαστές. Και έτσι, ενώ μπορεί βάσει του νόμου για την τριετία οι ιδιοκτήτες να μην έχουν δικαίωμα να τους κάνουν έξωση, αναγκάζονται οι ίδιοι να φύγουν, αφού τους κόβεται το επίδομα.
Η κυβέρνηση της ΝΔ, βέβαια, τρεισήμισι χρόνια τώρα που εξελίσσονται όλα αυτά τα τραγικά φαινόμενα, δεν έχει λάβει κανένα απολύτως μέτρο. Ενώ για τις ενοικιάσεις επαγγελματικών χώρων πριν λίγους μήνες έφερε τροπολογία που θέτει πλαφόν όσον αφορά τις αυξήσεις των ενοικίων τους το 2022 –συγκεκριμένα έως 3%– την αγορά ενοικίασης κατοικιών την έχει αφήσει πλήρως ανεξέλεγκτη.
Αφήστε τις μήτρες, πιάστε τις ρήτρες
Την ώρα, λοιπόν, που ο πρωθυπουργός (κάτοχος 40 σπιτιών, βάσει του τελευταίου Πόθεν Έσχες) μιλάει για εξαιρετική ποιότητα ζωής στην Ελλάδα και δίνει συμβουλές για την καλή διατροφή και άσκηση των πολιτών σαν άλλος life coach, ή αντιμετωπίζει τις γυναίκες σαν φερόμενες μήτρες που δεν κάνουν το χρέος τους για το δημογραφικό (βλ. το περσινό συνέδριο ντροπής για τη γονιμότητα, που επρόκειτο να συμμετάσχουν υπουργοί της κυβέρνησης και τελικά ακυρώθηκε), με τις πολιτικές του ή την απουσία αυτών, φροντίζει να υπάρχει ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα.
Γιατί τι ποιότητα ζωής μπορεί να έχει κάποιος που σχεδόν όλος ο μισθός του ξοδεύεται για να έχει στέγαση και ρεύμα απλώς; Η πρόσβαση στον πολιτισμό (κινηματογράφος, θέατρο, βιβλία, συναυλίες κτλ) είναι πρακτικά αδύνατη, όπως βέβαια και η συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες. Αντίστοιχα, η διατροφή αναγκαστικά περιορίζεται σε φθηνά προϊόντα χαμηλότερης διατροφικής αξίας. Ενώ ούτε λόγος για τους νέους και νέες που θέλουν να αποκτήσουν οικογένεια, αφού θα πρέπει να διαλέξουν ανάμεσα στο να ταΐζουν τα παιδιά ή στο να έχουν χώρο γι’ αυτά. Πραγματικότητα, βέβαια, που δεν οφείλεται μόνο στα υπέρογκα ενοίκια και την ακρίβεια, αλλά και στους πολύ χαμηλούς μισθούς.
Όλα αυτά, ως συνέπεια πιθανά να έχουν την αύξηση της κοινωνικής οργής. «Όταν κινδυνεύει κάποιος να μείνει στον δρόμο, προφανώς θα δούμε να αυξάνεται και ο θυμός και η βία. Ήδη αυτή διαπιστώνεται μέσα στις ίδιες τις οικογένειες, μακροπρόθεσμα πιθανά θα λάβει και διαστάσεις κοινωνικής σύγκρουσης», τονίζει ο πρόεδρος του συλλόγου ενοικιαστών.
Λύσεις υπάρχουν
Η κατάσταση, βέβαια, είναι αναστρέψιμη, αρκεί να ληφθούν άμεσα μέτρα στήριξης. Ο Άγγελος Σκιαδάς υπενθυμίζει τα πάγια αιτήματα του συλλόγου για το ζήτημα της στέγασης:
Να θεσμοθετηθεί ένα ανώτατο επιτρεπόμενο όριο για τις μισθώσεις πρώτης κατοικίας, που θα προκύπτει από την αντικειμενική αξία των ακινήτων, «επιπρόσθετα με κάποιους συντελεστές που θα μπορούσαμε να συζητήσουμε (πχ ενεργειακή απόδοση κτλ). Έτσι δεν θα μπορεί ο κάθε ιδιοκτήτης να ζητάει ό,τι θέλει, αλλά ταυτόχρονα θα είναι μια δίκαιη τιμή και για αυτόν».
Άμεση παράταση όλων των μισθώσεων για τις κύριες κατοικίες, τουλάχιστον για 2 χρόνια, προκειμένου επέλθει κάποια εξισορρόπηση της κατάστασης.
Αύξηση της ελάχιστης διάρκειας μίσθωσης από τα 3 χρόνια στα 6, «ώστε τα παιδιά μιας οικογένεια να μπορούν να ολοκληρώσουν το δημοτικό ή το γυμνάσιο-λύκειο, χωρίς να κινδυνεύουν με έξωση και άρα αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος».
«Ο ΣΥΡΙΖΑ πρώτα απ’ όλα θέτει πως οι στεγαστικές πολιτικές, για να είναι αποτελεσματικές, θα πρέπει να βασίζονται στην αντίληψη πως η στέγαση αποτελεί δικαίωμα και όχι ένα αγαθό του εμπορίου. Αυτή είναι και η μεγάλη διαφορά μας με οποιαδήποτε πολιτική προτείνεται από τη ΝΔ, αλλά και από το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ», υπογραμμίζει στην «Εποχή» η Όλγα Νάσση, μέλος της ΝΕ ΣΥΡΙΖΑ Α’ Αθήνας, συντονίστρια της κινητοποίησης για τη στέγαση και μέλος της Διεθνούς Συμμαχίας των κατοίκων για το δικαίωμα στη στέγαση.
Αναλύει δε τις προτάσεις της αξιωματικής αντιπολίτευσης, όπως ορίστηκαν και στην πολιτική απόφαση του συνεδρίου του κόμματος:
Δημιουργία μητρώου κοινωνικής κατοικίας, όπου θα καταγραφεί το απόθεμα εγκαταλελειμμένων κτιρίων του δημοσίου και θα μετατραπεί σε βιώσιμες κοινωνικές κατοικίες του δημοσίου, που θα ενοικιάζονται με μικρό ενοίκιο. «Αυτό θα αποτελέσει τον πρώτο έλεγχο των ενοικίων, καθώς θα αλλάξει την αγορά προσφοράς».
Υποστήριξη μικροϊδιοκτητών για ανακαίνιση σπιτιών, ώστε να δοθούν προς ενοικίαση.
Ρύθμιση της βραχυχρόνιας μίσθωσης και της τουριστικοποίησης των πόλεων, ώστε να μην προσφέρεται σχεδόν όλο το απόθεμα των σπιτιών γι’ αυτό το σκοπό. «Περιορισμός, δηλαδή, στο πόσα σπίτια μπορεί να εκμεταλλευτεί ο καθένας για βραχυχρόνια μίσθωση, θέτοντας έτσι και ένα όριο προς τα μεγάλα real estate που δραστηριοποιούνται στον τομέα και που αποτελούν από τους πρώτους παράγοντες αύξησης των ενοικίων».
Ρύθμιση των μισθώσεων για τον έλεγχο των στρεβλώσεων.
Ενίσχυση του επιδόματος ενοικίου.
Ανακατεύθυνση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και χρήση κι άλλων πόρων που διατίθενται από την ΕΕ για τη στήριξη της στέγασης. «Αυτή τη στιγμή, η Ελλάδα δεν έχει εκμεταλλευτεί ούτε το 1% των ευρωπαϊκών κονδυλίων που παρέχονται συγκεκριμένα για τη δημόσια κοινωνική κατοικία».
Επιδότηση για ρυθμιζόμενο ενοίκιο και παροχή μεταβατικής κατοικίας σε περίπτωση έξωσης και κατάσχεσης. «Αυτό, βέβαια, είναι ένα πυροσβεστικό μέτρο. Το πιο ουσιαστικό που προτείνουμε, είναι οι ρυθμίσεις/κούρεμα των ιδιωτικών χρεών, για να προστατέψουμε την πρώτη κατοικία και να μη φθάσουμε στο σημείο των εξώσεων».
Αναγκαία και η κοινωνική κινητοποίηση
Σημαντικός παράγοντας, όμως, στην υλοποίηση αυτών των πολιτικών, όπως προσθέτει η ίδια, είναι και «η διεκδίκηση από τα κάτω, αλλά και διαβούλευση με τους κατοίκους για κάθε μέτρο που θα ληφθεί. Θα πρέπει να υπάρξει ένα ολιστικό κεντρικό σχέδιο, αλλά οι αρμοδιότητες να μεταφερθούν στους δήμους, ώστε να ληφθούν υπόψιν οι ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής και να μιλήσουμε για πραγματικά βιώσιμες κατοικίες».
Προς το παρόν, οργανωμένες κινητοποιήσεις δεν υπάρχουν. Υπάρχει, όμως, αναβρασμός και δημόσιες συζητήσεις για την αδιέξοδη κατάσταση που έχει διαμορφωθεί. Ο «Ξεσπιτόγατος», την Παρασκευή, διοργάνωσε την πρώτη δια ζώσης γνωριμία των μελών του, σε ένα πάρτι στην πλατεία Αυδή, όπου προηγήθηκε η συζήτηση για τα ενοίκια, με τη συμμετοχή του καθηγητή Θωμά Μαλούτα, της διδακτόρισσας Αγγελικής Μητροπούλου και του ερευνητή Άλκη Καφετζή.
«Σιγά–σιγά το εγχείρημα του Ξεσπιτόγατου αρχίζει να αποκτά χαρακτηριστικά συλλογικής αγωνίας, καθώς βλέπουμε πως αυτή η κατάσταση διαιωνίζεται και χειροτερεύει. Καταλαβαίνουμε πως είναι ένα πολιτικό ζήτημα, που χρειάζεται συνολική απάντηση και έτσι ξεκίνησαν να σημειώνονται πιο σοβαρές συζητήσεις και να δημιουργείται το ψήγμα της διεκδίκησης», περιγράφει ο Γιώργος Διάκος.
Κύμα πλειστηριασμών από το φθινόπωρο
Επιπρόσθετα της εκρηκτικής κατάστασης που διαμορφώνεται λόγω των υπέρογκων ζητούμενων ενοικίων, από το φθινόπωρο το πεδίο της στέγασης αναμένεται να ναρκοθετηθεί ακόμα περισσότερο, καθώς φαίνεται ότι θα εκκινήσουν οι διαδικασίες πολλών πλειστηριασμών, που αφορούν ακόμα και περιπτώσεις πρώτων κατοικιών.
«Βάσει των καταγγελιών που μας έρχονται από τους καταναλωτές, αλλά και τα προγράμματα πλειστηριασμών που φτάνουν στα γραφεία μας, βλέπουμε ότι από τον Σεπτέμβρη θα υπάρξει ένα μεγάλο κύμα πλειστηριασμών, που αφορά ακόμα και κύριες κατοικίες. Σε πολλές περιπτώσεις, μάλιστα, οι διαδικασίες εκκινούνται παρότι πρόκειται για μικρά ποσά οφειλής των δανειοληπτών, αλλά και μικρής αξίας κατοικίες (50.000 – 60.000 ευρώ)», τονίζει στην «Εποχή» η Παναγιώτα Καλαποθαράκου, πρόεδρος της ένωσης καταναλωτών «ΕΚΠΟΙΖΩ».
Μέχρι τώρα, όπως εξηγεί η ίδια, υπήρξε μια βουβή αναστολή των πλειστηριασμών λόγω της πανδημίας, αλλά αυτή η «ανοχή» πια φαίνεται να λήγει. Παράλληλα δε, οι περισσότερες τράπεζες έχουν δώσει τα κόκκινα δάνεια σε funds, «σε καθαρά κερδοσκοπικές εταιρείες, δηλαδή, που δεν έχουν καμία κοινωνική ευαισθησία και δεν διστάζουν να βγάλουν όσο πιο γρήγορα σε πλειστηριασμό τα χρεωμένα σπίτια, ώστε να πετύχουν άμεσα το κέρδος τους».
Υπενθυμίζεται ότι πλέον δεν υπάρχει κανένα νομοθετικό πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας, αφού «η κυβέρνηση δεν έχει λάβει κανένα μέτρο επί του θέματος. Το μόνο που έχει κάνει, είναι να δώσει μια μικρή παράταση 15 μηνών όσων αφορά τα ευάλωτα νοικοκυριά, γιατί δεν έχει φτιαχτεί ακόμα ο φορέας Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, που πρόκειται να πάρει τα σπίτια τους. Ακόμα και γι’ αυτές τις περιπτώσεις, δηλαδή, δεν υπάρχει πραγματική προστασία», όπως σημειώνει η ίδια.
Και αυτό γιατί όταν φτιαχτεί ο εν λόγω φορέας, οι δανειολήπτες θα χρειαστεί να πληρώνουν σε αυτόν κάθε μήνα ενοίκιο για το σπίτι τους και μετά από 12 χρόνια θα κληθούν, παρά και τις καταβολές ενοικίων τόσων χρόνων, να τον πληρώσουν εκ νέου για να το επαναγοράσουν. Ενώ σημειώνεται πως ως ευάλωτα νοικοκυριά θεωρούνται μόνο όσοι έχουν ετήσιο εισόδημα έως 7.000 ευρώ, με προσαύξηση 3.500 σε περίπτωση συζύγου. Όλοι οι υπόλοιποι θα χάσουν απευθείας το σπίτι τους, που θα τεθεί σε πλειστηριασμό, οδηγώντας τους και αυτούς στην αγορά ενοικιαζόμενης κατοικίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για την εκ νέου αύξηση των ενοικίων, αφού θα αυξηθεί σταδιακά η ζήτηση.
«Θα βιώσουμε καταστάσεις που κανείς μας δεν θέλει ούτε να φανταστεί. Υπάρχει μια διαρκής φτωχοποίηση εν γένει των νοικοκυριών, απ’ όλες τις απόψεις, και με βεβαιότητα πλέον μπορεί να πει κάποιος πως στο άμεσο μέλλον θα απωλεστούν περιουσιακά στοιχεία και πολλοί συμπολίτες μας θα χάσουν ακόμα και την κύρια κατοικία τους. Αυτό βέβαια θα σημαίνει την πλήρη περιθωριοποίησή τους, καθώς δεν υπάρχει καμία πρόνοια για την κατοικία γενικώς. Όλο αυτό θα επιφέρει μεγάλη κοινωνική οργή. Ήδη πολλοί καταναλωτές μάς λένε πως δεν πρόκειται να δεχθούν να τους πετάξουν έξω από τα σπίτια τους τα funds και θα αντισταθούν σ’ αυτό…», κρούει τον κώδωνα του κινδύνου η Παναγιώτα Καλαποθαράκου και προσθέτει πως μία λύση υπάρχει για το ζήτημα:
«Θα πρέπει να επανέλθει ο νόμος Κατσέλη και να υπάρξει προστασία της πρώτης κατοικίας. Ήταν μία δίκαιη ρύθμιση, που να υπενθυμίσουμε ότι δεν χάριζε τίποτα. Οι άνθρωποι συνέχιζαν να πληρώνουν κανονικά το δάνειό τους και αν δεν ήταν συνεπείς στις ρυθμίσεις, έχαναν το σπίτι ή αν είχαν άλλο περιουσιακό στοιχείο ρευστοποιούταν».
Τζέλα Αλιπράντη
