Macro

Το δόγμα της αποτροπής στο μυαλό της κυβέρνησης

Ισως πρέπει να πάει κανείς πολύ πίσω, στις απεργιακές κινητοποιήσεις, για παράδειγμα, του τέλους της δεκαετίας του ’50 ή στις αρχές της δεκαετίας του ’60, στα Ιουλιανά, για να συναντήσει σε τόση ένταση και συχνότητα τη χρήση αστυνομικής βίας από μια κυβέρνηση. Οκτώ μήνες, μόνο, κυβερνά η ΝΔ και τα ΜΑΤ χρησιμοποιούνται τόσο συχνά που εντυπωσιάζει. Η δεξιά κυβέρνηση κυβερνά με τα ΜΑΤ ως βασικό εργαλείο.
Αυτή η υπερδόση βίας, ωστόσο, προσέκρουσε στη Λέσβο και τη Χίο. Οι αλληλέγγυοι και υπομονετικοί, για μακρύ χρόνο, νησιώτες είπαν το έως εδώ και το εννοούσαν! Η ΝΔ σ’ ολόκληρη τη χώρα έσπειρε ασυλλόγιστα ξενοφοβικούς ανέμους και τώρα θερίζει θύελλες. Χαϊδεύοντας τ’ αυτιά μεγάλου αριθμού πολιτών με ακροδεξιές και δεξιές απόψεις για «λύσεις» και ψέματα, τώρα βρίσκεται εγκλωβισμένη.

Εμμονή στο αδιέξοδο

Η κυβέρνηση βρίσκεται σε ένα καταφανές αδιέξοδο όσον αφορά το προσφυγικό, του οποίου οι πιο ορατές πλευρές είναι όσα τραγικά, χαοτικά αλλά επικίνδυνα διαδραματίζονται σε Λέσβο και Χίο. Αιτία, εκτός από τις αυξημένες ροές, δεν είναι τίποτε άλλο από τις ρατσιστικές αντιλήψεις της ΝΔ, που την ωθούν στην αυταρχική πολιτική της, που είναι και αδιέξοδη και άκρως επικίνδυνη.
Είναι, επίσης, καταφανής και ο πανικός της μπροστά στην καθολική αντίσταση των νησιωτών. Δεν την είχε προβλέψει, αλλά πολύ πιο ανόητο ήταν, όταν προέκυψε, να πιστεύει ότι μπορεί να την αντιμετωπίσει με τη βία και την κατασυκοφάντηση του κινήματος κατά των νέων κλειστών κέντρων. Έτσι, υποχρεώθηκε σε μια ταπεινωτική υποχώρηση –εν μέρει προς το παρόν– για να αποκλιμακώσει το βαρύ κλίμα αποσύροντας μέρος, σημαντικό, των ΜΑΤ. Η συμπεριφορά της αστυνομίας θύμιζε στην κοινωνία των νησιών περισσότερο απόβαση εχθρικού κράτους.
Ο πρωθυπουργός επιχειρεί με έναν πρόχειρο και καθόλου πειστικό τρόπο να φύγει από το αδιέξοδο, αλλά έτσι το μόνο που αποκαλύπτει είναι η συνεχής παλινδρόμησή του. Από τη μια, απευθύνεται στους νησιώτες με αυστηρό τόνο και απειλές και ταυτόχρονα επιχειρεί να τους πείσει ότι «είναι προς το συμφέρον των τοπικών κοινωνιών να λειτουργήσουν οι νέες αυστηρά φυλασσόμενες δομές και να κλείσουν οι παλιές». Διότι γνωρίζουν ότι το μεν είναι ανέφκτο, το δε ψέμα.
Το πιο σταθερό σημείο, όμως, της πολιτικής της ΝΔ είναι η αποτροπή. Αυτή είναι η βάση της πολιτικής της και την υπηρετεί με διάφορους τρόπους, που θεωρούν ότι θα αποθαρρύνουν τον επίδοξο πρόσφυγα να κινηθεί προς την Ελλάδα. Τα κλειστά κέντρα, δηλαδή φυλακές, αφενός δίνονται σαν δώρο ρατσιστικό στους νησιώτες, ότι πλέον δεν θα κυκλοφορούν στο νησί τους πρόσφυγες, αφετέρου τα επιδεικνύουν τρομοκρατικά στους υποψήφιους πρόσφυγες. Σχέδιο αντινθρώπινο και ταυτόχρονα ανέφικτο.

Το δόγμα της αποτροπής

Αυτό το τόνισε δύο φορές τις προηγούμενες μέρες ο Κ. Μητσοτάκης. Πρώτον, στην Αλεξανδρούπολη: «Ο δρόμος στον οποίο σας οδηγούν οι διακινητές, τους οποίους και πληρώνετε αδρά, δεν οδηγεί στην ενδοχώρα της Ελλάδας και τελικά στην Ευρώπη, αλλά σταματά στα νησιά και από εκεί θα ξεκινάει ο δρόμος της επιστροφής». Εκτός από τη βαναυσότητα της αποτροπής που εμπεριέχει αυτή η θέση, αποκαλύπτει στους νησιώτες ότι τα νησιά τους έχει αποφασιστεί να είναι κολαστήρια δεκάδων χιλιάδων άρρωστων και φτωχών ανθρώπων για απροσδιόριστα μακρύ διάστημα. Δεύτερον, στο Υπουργικό Συμβούλιο: «Το σχέδιο της κυβέρνησης -που εδράζεται στο τρίπτυχο ‘προστασία συνόρων, γρήγορες διαδικασίες είτε για άσυλο είτε για επιστροφές και ελεγχόμενες δομές’ – ισχύει απολύτως. Είναι το μόνο σχέδιο το οποίο μπορεί να εφαρμοστεί».
Λίγο καιρό πριν, όμως, κάλεσε ο ίδιος στο Μαξίμου τους περιφερειάρχες, για να τους ζητήσει να υλοποιηθεί πολιτική δικαιου διαμοιρασμού των προσφύγων σε όλες τις περιοχές της χώρας. Αυτό το σχέδιο το εγκατέλειψε, επιδιώκοντας δύο πολιτικούς στόχους: αφενός να μην έλθει σε σύγκρουση με τμήματα ξενοφοβικά του πληθυσμού, αφετέρου να κάνει ακόμη πιο συμπαγή την πολιτική τής αποτροπής. Σταμάτησε ακόμη και τη διαδικασία μεταφοράς των ευάλωτων και των εχόντων άσυλο, ενώ θα μπορούσε αυτή τη στιγμή να έλθουν στην ενδοχώρα 5.000 μετανάστες – πρόσφυγες άμεσα κρατούνται εκεί για φόβητρο.

Ενδείξεις αναθεώρησης

Εν τω μεταξύ, μιλώντας ο κ. Μηταράκης στο διοικητικό σύμβουλο της ΚΕΔΕ, έκανε έκκληση για εθνική αλληλεγγύη στην αντιμετώπιση του προσφυγικού, αλλά δεν φαίνεται να έδωσε απάντηση στην πρόταση του προέδρου της ΚΕΔΕ Δημ. Παπαστεργίου να προσδιορίσει η κυβέρνηση τον αριθμό προσφύγων που θα μεταφερθούν σε κάθε περιφέρεια και να γίνει σύσκεψη για αυτό το θέμα με περιφερειάρχες, δημάρχους και βουλευτές των περιοχών, ώστε να υπάρξουν δεσμεύσεις από κοινού για τη μεταφορά.
Αυτά όλα η ΝΔ τα λέει πολιτική για το προσφυγικό και σ’ αυτά θα επιμείνει. Και κοροϊδεύει τον εαυτό της, όταν λέει, δια στόματος πρωθυπουργού, το εξής ψέμα. «Στα νησιά ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση των αρχικών χωματουργικών εργασιών». Καμιά πρώτη φάση δεν τελείωσε. Οι ανάδοχοι δεν τολμούν να πάνε μηχανήματα και ο πληθυσμός δεν μετανάστευσε. Είναι εκεί και διαβάζει τις επίσημες ανακοινώσεις και δεν έχει καμιά αμφιβολία τι τους επιφυλάσσει η πολιτική της Δεξιάς. Γι’ αυτό και οι αντιδράσεις θα συνεχιστούν.
Η επιχειρούμενη τρομοκράτηση του πληθυσμού μέσω του κορωνοϊού είναι, καταρχάς, ρατσιστική. Όμως είναι και ανόητη και απορεί κανείς που τα λέει αυτά ένας πρωθυπουργός. Είπε συγκεκριμένα: «Τα νησιά μας, συνεπώς, τα οποία είναι, ήδη, επιβαρυμένα σε θέματα δημόσιας υγείας, πρέπει να προστατευτούν διπλά. Να τα διασφαλίσουμε. Να το πω απλά, να κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας για να αποφύγουμε την εμφάνιση του ιού – ειδικά εκεί». Το σωστό θα ήταν να πει όχι «απλά» αλλά αφάνταστα «απλοϊκά».

Υποχώρηση ή ελιγμός

Άραγε, ο ελιγμός της μερικής απόσυρσης των ΜΑΤ είναι το πρώτο βήμα, για να γίνει και το δεύτερο με λιγότερο κόστος, δηλαδή να εγκαταλειφθεί το σχέδιο των κλειστών κέντρων; Ή είναι ένας ελιγμός, πρόσκαιρος, ώστε να επανέλθουν ΜΑΤ και μηχανήματα με στόχο να ολοκληρωθεί; Ο χρόνος θα το δείξει αυτό. Η κυβέρνηση, ωστόσο, πρέπει να γνωρίζει από άλλες περιπτώσεις, όπως η Κερατέα, ότι με αντίθετη όλη την τοπική κοινωνία δεν μπορείς να πας πουθενά. Πολύ περισσότερο εδώ διότι, όντως, το δίκαιο είναι ολοφάνερα με το μέρος των πολιτών.
Είναι πολύ πιο δεινό για την κυβέρνηση, η οποία δια του πρωθυπουργού διακηρύσσει «προς πάσα κατεύθυνση», όπως είπε, ότι «η πολιτική της χώρας άλλαξε στο προσφυγικό», ότι υπάρχουν πολύ συγκεκριμένες προτάσεις απεμπλοκής. Χωρίς να χάνεται η επαφή με το γεγονός ότι το πρόβλημα είναι μείζον και δεν επιδέχεται λύσεις από μια μόνο χώρα, όλο και περισσότερο θα συνειδητοποιείται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο έκανε ότι μπορούσε, αλλά και τώρα έχει προτάσεις. Ένα απόσπασμα από τη δήλωση του Αλέξη Τσίπρα δεν αφήνει αμφιβολία:

«Πλάτη» υπό όρους

«Καλούμε τον κ. Μητσοτάκη, έστω και την ύστατη στιγμή, να αλλάξει ρότα. Να ανακαλέσει την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου. Να αποσύρει άμεσα τα ΜΑΤ από τα νησιά. Και να αναστείλει τις εργασίες για τη δημιουργία φυλακών».
«Στο βαθμό που ο κ. Μητσοτάκης εγκαταλείψει την αδιέξοδη επιλογή τού αυταρχισμού και της βίας, ο ΣΥΡΙΖΑ ως υπεύθυνη αξιωματική αντιπολίτευση, είναι έτοιμος να βάλει πλάτη για τη διαμόρφωση και υλοποίηση ενός εθνικού σχεδίου διαχείρισης της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης».
«Με διάλογο με τις τοπικές κοινωνίες για την αποσυμφόρηση των νησιών μας. Διότι δεν μπορείς να ζητάς αλληλεγγύη και στήριξη στις χώρες της ΕΕ και να συμπεριφέρεσαι χωρίς αλληλεγγύη και στήριξη στα νησιά της ελληνικής επικράτειας».

Παύλος Κλαυδιανός

Πηγή: Η Εποχή