Macro

Τι σημαίνει η νέα κυβέρνηση των Ταλιμπάν

Η σύνθεση της προσωρινής κυβέρνησης του Αφγανιστάν που ανακοίνωσαν οι Ταλιμπάν αποτελεί ένα σοκ για τη διεθνή κοινότητα. Το ότι αυτή στελεχώνεται από πρόσωπα επικηρυγμένα από το FBI είναι το λιγότερο. Τη μεγαλύτερη έκπληξη πιθανότατα δοκιμάζουν όχι οι αποχωρήσαντες Αμερικανοί, αλλά οι περιφερειακές δυνάμεις (Κίνα, Ρωσία, Ιράν) που ευελπιστούν να ρυμουλκήσουν τους Ταλιμπάν σε μία συνεργασία με στόχο τη σταθεροποίηση του Αφγανιστάν και την προώθηση της ευρασιατικής ολοκλήρωσης.

Η νέα αφγανική κυβέρνηση δεν είναι “συμπεριληπτική”, όπως την ήθελαν οι παραινέσεις των διεθνών παικτών. Τα στελέχη της προέρχονται αποκλειστικά από τους κόλπους των Ταλιμπάν και την εθνότητα των Παστούν. Αλλά αυτό θα μπορούσε ενδεχομένως να αποδοθεί στομν προσωρινό χαρακτήρα της κυβέρνησης, εν αναμονή της Λόγια Τζίργκα (συνέλευσης των φυλών) η οποία προβλέπεται να νομιμοποποιήσει τη νέα κατάσταση.

Όμως το πιο ενδιαφέρον στοιχείο έγκειται στο πώς αναδιατάσσονται οι ισορροπίες στο εσωτερικό των Ταλιμπάν, όπου αποτελεί κοινό μυστικό ότι επικρατούσαν τριβές το τελευταίο διάστημα ανάμεσα στην “Ντόχα”, ήτοι την αντιπροσωπεία που είχε εγκατασταθεί στο Κατάρ για να διεξαξάγει τις διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ, και την “Κανταχάρ”, δηλ. την παραδοσιακή εγχώρια ηγεσία.

Χαρακτηριστικός είναι ο σχετικός παραγκωνισμός του μέχρι πρότινος φερόμενου ως βέβαιου νέου πρωθυπουργού, μουλά Αμπντούλ Γάνι Μπαραντάρ, επικεφαλής της αντιπροσωπείας της Ντόχα, ο οποίος περιορίζεται σε θέση αντιπροέδρου της κυβέρνησης, υπό τον μουλά Χασάν Αχούντ.

Ο νέος πρωθυπουργός αποτελεί μία από τις πιο αινιγματικές φυσιογνωμίες των Ταλιμπάν: μολονότι δεν είχε λάβει μέρος στο αντάρτικο κατά των Σοβιετικών τη δεκαετία του ’80 αναδείχθηκε κατόπιν σε θρησκευτικό αρχηγό από τους πιο σκληροπυρηνικούς, θιασώτη του κινήματος Deobandi (που γεννήθηκε στην ινδική υποήπειρο επί αποικιοκρατίας προσφέροντας μιαν αυστηρή αντιδυτική εκδοχή του Ισλάμ) και ευθύνεται για μερικές από τις πιο ακραίες ενέργειες του “Εμιράτου του Αφγανιστάν” την περίοδο 1996-2001, όπως η καταστροφή των αγαλμάτων του Βούδα στο Μπαμιγιάν και η απαγόρευση της εκπαίδευσης των γυναικών. Καθ΄όλη την προηγούμενη εικοσαετία βρισκόταν εξόριστος στο Πακιστάν.

Η ανάδυσή του ερμηνεύεται ως επιβεβαίωση του ρόλου που έχουν εξασφαλίσει οι μυστικές υπηρεσίες του Πακιστάν υπό τον (ευρισκόμενο από τις 5 Σεπτεμβρίου στην Καμπούλ) στρατηγό Φαϊζ Χαμίντ στον έλεγχο των αφγανικών πραγμάτων – ιδίως αν συνδυασθεί με το διορισμό του Σιρατζουντίν Χακάνι ως υπουργού Εσωτερικών.

Το “δίκτυο Χακάνι” διατηρούσε τον καιρό της σοβιετικής εισβολής ισχυρούς δεσμούς με τη CIA και σε κάθε περίπτωση επηρεάζεται από το Πακιστάν. Ο Σιρατζουντίν Χακάνι φέρεται να είναι αυτός που βοήθησε τον Οσάμα μπιν Λάντεν να διαφύγει από τα βουνά της Τόρα Μπόρα το 2001, ενώ χαρακτηρίζεται από το FBI “τρομοκράτης με διεθνή δράση”.

Με άλλα λόγια, το Πακιστάν έσπευσε να προκαταλάβει κάθε άλλο παίκτη, παίζοντας δυνατά τα χαρτιά του, με την πεποίθηση ότι ο διεθνής παράγοντας θα υποχρεωθεί όπως και αν έχει να συνομιλήσει με τους Ταλιμπάν.
Κώστας Ράπτης
Πηγή:Capital