Ως εισηγήτρια της Νέας Αριστεράς, μιλώντας κατά την Α ανάγνωση στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής για το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Υγείας «Ολοκλήρωσης Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης», η Θεανώ Φωτίου αναφέρθηκε στους τρεις λόγους που προδιαδικαστικά ζήτησε την απόσυρση του νομοσχεδίου:
Το νομοσχέδιο αυτό δεν επιδέχεται διορθώσεων και επομένως η κυβέρνηση πρέπει να το αποσύρει και να φέρει ένα νέο σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς.
Όπως ο ίδιος ο υφυπουργός ομολογεί ο νέος νόμος δεν μπορεί να εφαρμοστεί πριν τις αρχές του 2025. Επομένως δεν υπάρχει κανένας λόγος η Βουλή να το συζητά τέλος Ιουλίου όταν η κοινωνία που την αφορά απουσιάζει.
Ο Υπουργός Υγείας, κ. Γεωργιάδης, εμφανίστηκε σήμερα σε γλαφυρό σύντομο ρόλο να επιπλήξει τους βουλευτές. Χτες όμως ως παλληκαράς απειλούσε τους ιδιώτες γιατρούς που θα κληθούν να αναλάβουν την υποχρεωτική εφημέρευση στα Δημόσια Νοσοκομεία ότι αν την αρνηθούν εκτός του αποκλεισμού του ΕΟΠΠΥ και του συστήματος ηλεκτρονικής συνταγογράφησης θα τους επιστρατεύσει με τροπολογία. Η συνεργάτιδα του Υπουργού ανέφερε ότι η τροπολογία είναι στο άρθρο 65. Τι εννοούσε; Την παράγραφο που υπάρχει στο άρθρο 65; Είναι η διατύπωση ακριβώς που χρησιμοποιήθηκε κατά την αποτυχημένη επιστράτευση κατά του COVID 19. Τον καλούμε λοιπόν να αφήσει τις παλληκαριές και να διευκρινίσει τι εννοεί.
Η κυβέρνηση λοιπόν ακόμα και σήμερα αντί προχωρήσει σε ένα ΣΟΚ ενίσχυσης του ΕΣΥ, κάνει την ίδια επιλογή όπως τα προηγούμενα χρόνια για το ΕΣΥ και τη δημόσια υγεία. Κατάρρευση του συστήματος, ακάλυπτες ανάγκες και οικονομική επιβάρυνση των ληπτών. Αυτή η επιλογή γίνεται και για την δημόσια ψυχική υγεία, όπου το δημόσιο σύστημα υγείας από εγγυητής του δικαιώματος στην δημόσια δωρεάν ψυχική υγεία ως κοινωνικό αγαθό μετατρέπεται σε πεδίο διαφοροποιημένων παροχών ανάλογα με το πορτοφόλι του καθενός.
Ως προς το περιεχόμενο του νομοσχεδίου είπα ότι αυτό δεν ολοκληρώνει την ψυχιατρική μεταρρύθμιση όπως ψευδώς αναφέρει ο τίτλος, αντίθετα καταργεί όλη την προηγούμενη φιλοσοφία της, που στηρίχθηκε στην τομεοποίηση της ψυχικής υγείας και της απεξάρτησης, εξυπηρετούσε τον θεραπευτικό πλουραλισμό, την επιστημονική πολυπροσέγγιση, και την υλοποίηση δράσεων σε τοπικό επίπεδο μικρών κοινωνιών (στα μεγάλα αστικά κέντρα σε υποτομείς 250 – 300.000 κατοίκων). Αντί να ενδυναμωθεί αυτή η τομεοποιημένη προσέγγιση, η κυβέρνηση παίρνει τα προγράμματα μακριά από την κοινότητα, αφήνει τους λήπτες μόνους τους με ακάλυπτες τις ανάγκες και στερεί από τον εξαρτημένο τη δυνατότητα επιλογής της θεραπείας του.
Με αυτό το νομοσχέδιο καταργούνται ψυχιατρικά νοσοκομεία, ψυχιατρικές κλινικές Γενικών νοσοκομείων, δημόσιες Μονάδες Ψυχικής Υγείας, δημιουργείται ένα υδροκέφαλο σχήμα διοίκησης και εποπτείας που προΐσταται ο ένας από τους δύο Υποδιοικητές της ΔΥΠε που ρυθμίζει τα πάντα, ενώ δίνεται η δυνατότητα στον Υπουργό ίδρυσης «Μονάδων θεραπευτικής αντιμετώπισης της αποκλίνουσας συμπεριφοράς και παραβατικότητας παιδιών, εφήβων και νεαρών ενηλίκων», δηλαδή Ψυχιατρικών Σωφρονιστηρίων Παιδιών.
Ο πυρήνας του νομοσχεδίου βρίσκεται στην ένταξη στο Εθνικό Δίκτυο των ιδιωτικών φορέων ψυχικής υγείας, κερδοσκοπικών και μη. Ιδιωτικές κλινικές, ιδιώτες ψυχίατροι με έγκριση του Υπ. Υγείας, μπορούν να ιδρύουν τα πάντα. Στόχος: Να δίνονται και σε ιδιώτες κερδοσκόπους στον τομέα της ψυχικής υγείας χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ. Και όχι μόνον αυτό, αλλά όλα τα συμβεβλημένα με τον ΕΟΠΥΥ ΝΠΙΔ, κερδοσκοπικά και μη, θα μπορούν να εξυπηρετούνται από τις δημόσιες Δομές Ψυχικής Υγείας. Αλλά το αντίστροφο αποκλείεται. Γιατί η αποζημίωση των ΝΠΙΔ γίνεται από τον ΕΟΠΥΥ και τα ασφαλιστικά Ταμεία. Δηλαδή, οι ανασφάλιστοι δεν θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ΝΠΙΔ ή μονάδες τους. Έτσι, οι ανασφάλιστοι θα κατευθύνονται στις υποβαθμισμένες υπηρεσίες του δημοσίου, ενώ οι οικονομικά εύρωστοι θα «πλοηγούνται» ηλεκτρονικά στον ιδιωτικό τομέα.
Όσον αφορά την αντιμετώπιση των εξαρτήσεων, στάθηκα στην διάλυση μία αδιάσπαστης αλυσίδας που λειτουργεί εδώ και 40 χρόνια στο πεδίο της αντιμετώπισης των εξαρτήσεων και η οποία προτείνεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως πρότυπο αποτελεσματικού συστήματος, καθώς εξυπηρετεί τον θεραπευτικό πλουραλισμό και την επιστημονική πολυπροσέγγιση. Αυτή η αλυσίδα, πρόληψη – διάγνωση – ψυχοκοινωνική θεραπευτική παρέμβαση και αποκατάσταση – κοινωνική επανένταξη με συνεχή φροντίδα, κόβεται με τη ένταξη όλων των δομών, μονάδων και προγραμμάτων κατά των εξαρτήσεων σε ένα φαραωνικό, υδροκέφαλο, αθηνοκεντρικό, υπερσυγκεντρωτικό οργανισμό ιδιωτικού δικαίου, τον ΕΟΠΑΕ, καταργώντας τη διοικητική τους υπόσταση, αλλά και τον θεραπευτικό πλουραλισμό που διασφαλιζόταν χάρη στην αυτοτέλειά τους. Αυτό καταργεί το δικαίωμα των εξαρτημένων να επιλέγουν θεραπεία, ενώ πουθενά στο Σ/Ν δεν υπάρχει πρόνοια για την παράλληλη στήριξη και θεραπεία της οικογένειας. Τέλος τα 75 Κέντρα Πρόληψης που δημιουργήθηκαν πριν 30 χρόνια, από τα κάτω, στις τοπικές κοινωνίες μένουν μετέωρα παρά τις έντονες διαμαρτυρίες όλων των δήμων και της ΚΕΔΕ που έχουν πάρει σαφή θέση υπέρ της λειτουργίας και ενίσχυσης των Κέντρων Πρόληψης με τη διατήρηση της φιλοσοφίας που έχουν.
Συμπερασματικά το νομοσχέδιο καταστρέφει την ελπίδα που έχουν σήμερα οι ψυχικώς πάσχοντες και εξαρτημένοι, δημιουργεί «λειτουργικούς» χρήστες, φιμώνει τη φωνή των ασθενών, των εξαρτημένων και των οικογενειών τους, απειλεί τη συνέχεια της φροντίδας των πολιτών, δεν λύνει τίποτα και δημιουργεί ωκεανό προβλημάτων.
Η κυβέρνηση της ΝΔ επενδύει στην κερδοσκοπία του ανθρώπινου πόνου που θεωρεί ότι κοστίζει πολύ στο κράτος με τις δωρεάν, δημόσιες δομές υψηλού επιπέδου. Με αυτό το νομοσχέδιο οι ψυχιατρικές δομές του Δημοσίου θα θυμίζουν άσυλα της δεκαετίας του 60. Και για να αντιμετωπίσεις τον ψυχικό πόνο και την εξάρτηση θα πρέπει να πληρώσεις.
Το νομοσχέδιο ακυρώνει κάθε προοπτική ενδυνάμωσης της κοινωνικής συνοχής, απομειώνοντας το κοινωνικό κεφάλαιο, εξαθλιώνοντας την αναγνωρισμένη ως πιο ευάλωτη κοινωνική ομάδα στην Ευρώπη και Ελλάδα: τους ψυχικά ασθενείς και τους εξαρτημένους.
Για αυτό η Νέα Αριστερά μάχεται εντός και εκτός Βουλής, μαζί με τους εργαζόμενους, τους ψυχικώς πάσχοντες, τους εξαρτημένους και τις οικογένειές τους, μαζί με όλη την ελληνική κοινωνία για να αποσυρθεί αυτό το έκτρωμα. Ο αγώνας αυτός θα είναι ανένδοτος και διαρκής.
