Όταν το συνδικάτο που εκπροσωπεί τους συγγραφείς του Χόλιγουντ παρουσίασε τη λίστα με τους στόχους του για τις διαπραγματεύσεις των συμβάσεων με τα στούντιο αυτή την άνοιξη, περιελάμβανε τη γνωστή γλώσσα σχετικά με τις αμοιβές, οι οποίες, σύμφωνα με τους συγγραφείς, είτε έμειναν στάσιμες είτε μειώθηκαν εν μέσω έκρηξης νέων σειρών.
Όμως, πολύ πιο κάτω, στο έγγραφο προστέθηκε μια συστροφή χαρακτηριστική για το 2023. Σε μια ενότητα με τίτλο “Επαγγελματικά πρότυπα και προστασία της εργασίας των συγγραφέων”, η ένωση έγραψε ότι στοχεύει να “ρυθμίσει τη χρήση υλικού που παράγεται με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης ή παρόμοιων τεχνολογιών”.
Στο μίγμα των προγραμματιστών ηλεκτρονικών υπολογιστών, των κειμενογράφων μάρκετινγκ, των ταξιδιωτικών συμβούλων, των δικηγόρων και των εικονογράφων κόμικς που ξαφνικά θορυβήθηκαν από την αυξανόμενη ικανότητα της παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης, μπορούν τώρα να προστεθούν και οι σεναριογράφοι.
“Δεν αποκλείεται πριν από το 2026, που είναι η επόμενη φορά που θα διαπραγματευτούμε με αυτές τις εταιρείες, να πουν απλώς “ξέρετε κάτι, είμαστε εντάξει””, δήλωσε ο Mike Schur, δημιουργός του “The Good Place” και συνδημιουργός του “Parks and Recreation”.
“Δεν σας χρειαζόμαστε”, φαντάζεται να ακούει από την άλλη πλευρά. “Έχουμε ένα σωρό τεχνητές νοημοσύνες που δημιουργούν ένα σωρό ψυχαγωγία με την οποία οι άνθρωποι είναι κάπως ικανοποιημένοι”.
Στην προσπάθειά τους να αντιδράσουν, οι συγγραφείς έχουν αυτό που πολλοί άλλοι εργαζόμενοι δεν έχουν: ένα συνδικάτο.
Ο κ. Schur, ο οποίος συμμετέχει στην επιτροπή διαπραγματεύσεων του Συνδικάτου Συγγραφέων της Αμερικής, καθώς προσπαθεί να αποτρέψει μια απεργία πριν από τη λήξη της σύμβασής του τη Δευτέρα, δήλωσε ότι το συνδικάτο ελπίζει να “τραβήξει τώρα μια κόκκινη γραμμή και να πει: “Οι συγγραφείς είναι άνθρωποι””.
Αλλά τα συνδικάτα, λένε οι ιστορικοί, έχουν γενικά αποτύχει να χαλιναγωγήσουν τις νέες τεχνολογίες που επιτρέπουν την αυτοματοποίηση ή την αντικατάσταση της ειδικευμένης εργασίας με λιγότερο ειδικευμένη εργασία. “Αδυνατώ να σκεφτώ ένα συνδικάτο που κατάφερε να είναι γενναίο και να τα κατάφερε”, δήλωσε ο Jason Resnikoff, επίκουρος καθηγητής ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Groningen στην Ολλανδία, ο οποίος μελετά την εργασία και την αυτοματοποίηση.
Οι τύχες των συγγραφέων, των ηθοποιών και των σκηνοθετών που διαπραγματεύονται φέτος νέα συμβόλαια μπορούν να πουν πολλά για το αν το μοτίβο αυτό θα συνεχιστεί και στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης.
Τον Δεκέμβριο, η Apple εισήγαγε μια υπηρεσία που επιτρέπει στους εκδότες βιβλίων να χρησιμοποιούν αφηγητές τεχνητής νοημοσύνης με ανθρώπινη φωνή, μια καινοτομία που θα μπορούσε να αντικαταστήσει εκατοντάδες ηθοποιούς που ζουν από την ερμηνεία ακουστικών βιβλίων. Στην ιστοσελίδα της εταιρείας αναφέρεται ότι η υπηρεσία θα ωφελήσει ανεξάρτητους συγγραφείς και μικρούς εκδότες.
“Ξέρω ότι πάντα κάποιος πρέπει να φτάνει πρώτος, κάποια εταιρεία”, δήλωσε ο Chris Ciulla, ο οποίος εκτιμά ότι τα τελευταία πέντε χρόνια κέρδιζε από 100.000 έως 130.000 δολάρια ετησίως βάσει συνδικαλιστικών συμβάσεων αφηγούμενος βιβλία. “Αλλά το να μην καταλαβαίνουν οι ιδιώτες πώς αυτό μπορεί τελικά να επηρεάσει τον απλό αφηγητή εκεί έξω είναι απογοητευτικό”.
Άλλοι ηθοποιοί φοβούνται ότι τα στούντιο θα χρησιμοποιήσουν την τεχνητή νοημοσύνη για να αντιγράψουν τις φωνές τους, βγάζοντάς τους παράλληλα από τη διαδικασία. “Το έχουμε δει αυτό να συμβαίνει – υπάρχουν ιστότοποι που έχουν εμφανιστεί με βάσεις δεδομένων με τις φωνές χαρακτήρων από βιντεοπαιχνίδια και κινούμενα σχέδια”, δήλωσε η Linsay Rousseau, ηθοποιός που βγάζει τα προς το ζην κάνοντας φωνητικές εργασίες.
Οι ηθοποιοί που παίζουν μπροστά στην κάμερα επισημαίνουν ότι τα στούντιο χρησιμοποιούν ήδη τη σύλληψη κίνησης ή την καταγραφή απόδοσης για να αναπαράγουν τις κινήσεις ή τις εκφράσεις του προσώπου των καλλιτεχνών. Το μπλοκμπάστερ του 2018 “Black Panther” βασίστηκε σε αυτή την τεχνολογία για σκηνές που απεικόνιζαν εκατοντάδες μέλη φυλών σε γκρεμούς, μιμούμενα τις κινήσεις χορευτών που είχαν προσληφθεί για να παίξουν στην ταινία.
Πολλοί ηθοποιοί ανησυχούν ότι οι νεότερες εκδόσεις της τεχνολογίας θα επιτρέψουν στα στούντιο να κλέψουν αποτελεσματικά τις κινήσεις τους, “δημιουργώντας νέες ερμηνείες στο στυλ ενός δασκάλου του γουσού ή του καράτε και χρησιμοποιώντας το στυλ αυτού του ατόμου χωρίς τη συγκατάθεσή του”, δήλωσε ο Zeke Alton, ηθοποιός που εργάζεται στη φωνή και την οθόνη και είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου του τοπικού σωματείου του, SAG-AFTRA, στο Λος Άντζελες.
Και οι συγγραφείς του Χόλιγουντ έχουν αρχίσει να ανησυχούν όλο και περισσότερο, καθώς το ChatGPT έχει αποκτήσει την ικανότητα να μιμείται το ύφος των παραγωγικότερων συγγραφέων.
“Από νωρίς στις συζητήσεις με την Ένωση, μιλήσαμε για αυτό που αποκαλώ πρόβλημα της Nora Ephron”, δήλωσε ο John August, ο οποίος είναι μέλος της επιτροπής διαπραγματεύσεων της Ένωσης Συγγραφέων. “Το οποίο βασικά είναι: Τι συμβαίνει αν τροφοδοτήσετε όλα τα σενάρια της Nora Ephron σε ένα σύστημα και δημιουργήσετε μια τεχνητή νοημοσύνη που μπορεί να δημιουργήσει ένα σενάριο που να μοιάζει με της Nora Ephron;”
Ο κ. August, σεναριογράφος ταινιών όπως οι “Άγγελοι του Τσάρλι” και “Ο Τσάρλι και το εργοστάσιο σοκολάτας”, δήλωσε ότι ενώ η τεχνητή νοημοσύνη είχε περάσει σε δεύτερη μοίρα έναντι των αμοιβών στη διαπραγμάτευση της Ένωσης Συγγραφέων, το συνδικάτο έθεσε δύο βασικά αιτήματα σχετικά με το θέμα της αυτοματοποίησης.
Θέλει να διασφαλίσει ότι κανένα λογοτεχνικό έργο – σενάρια, επεξεργασίες, προσχέδια ή ακόμη και διακριτές σκηνές – δεν μπορεί να γραφτεί ή να ξαναγραφτεί από chatbots. “Μια τρομακτική περίπτωση του τύπου: “Ω, διάβασα το σενάριό σας, δεν μου άρεσε η σκηνή, οπότε έβαλα το ChatGPT να ξαναγράψει τη σκηνή” – αυτό είναι το εφιαλτικό σενάριο”, δήλωσε ο κ. August.
Η Ένωση θέλει επίσης να διασφαλίσει ότι τα στούντιο δεν θα μπορούν να χρησιμοποιούν chatbots για τη δημιουργία πηγαίου υλικού που θα προσαρμόζεται για την οθόνη από ανθρώπους, με τον τρόπο που θα μπορούσαν να προσαρμόσουν ένα μυθιστόρημα ή μια ιστορία σε περιοδικό.
Η SAG-AFTRA, το συνδικάτο των ηθοποιών, λέει ότι πολλά από τα μέλη της καταγγέλλουν συμβάσεις για μεμονωμένες δουλειές στις οποίες τα στούντιο φαίνεται να διεκδικούν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν τις φωνές τους για τη δημιουργία νέων ερμηνειών.
Ένα πρόσφατο συμβόλαιο της Netflix επεδίωκε να παραχωρήσει στην εταιρεία την ελεύθερη χρήση μιας προσομοίωσης της φωνής ενός ηθοποιού “με όλες τις τεχνολογίες και διαδικασίες που είναι σήμερα γνωστές ή θα αναπτυχθούν στο μέλλον, σε όλο το σύμπαν και στο διηνεκές”.
Το Netflix δήλωσε ότι η γλώσσα αυτή ισχύει εδώ και αρκετά χρόνια και επιτρέπει στην εταιρεία να κάνει τη φωνή ενός ηθοποιού να ακούγεται περισσότερο σαν τη φωνή ενός άλλου ηθοποιού σε περίπτωση αλλαγής του καστ ανάμεσα στις σεζόν μιας παραγωγής κινουμένων σχεδίων.
Η Ένωση έχει δηλώσει ότι τα μέλη της δεν δεσμεύονται από συμβατικές πρόνοιες που θα επέτρεπαν σε έναν παραγωγό να προσομοιώνει νέες ερμηνείες χωρίς να αποζημιώνει τους ηθοποιούς, αν και μερικές φορές έχει παρέμβει για να τις διαγράψει από τα συμβόλαια.
Ο Duncan Crabtree-Ireland, εκτελεστικός διευθυντής της SAG-AFTRA, δήλωσε ότι τέτοιου είδους συμβάσεις αποτελούν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο για τους ηθοποιούς που δεν ανήκουν στην ένωση, οι οποίοι μπορεί να γίνουν άθελά τους συνένοχοι στην ίδια τους την απαξίωση. “Χρειάζεται μόνο μία ή λίγες περιπτώσεις υπογραφής των δικαιωμάτων σου σε ισόβια βάση για να έχεις δυνητικά αρνητικό αντίκτυπο στις προοπτικές της καριέρας σου”, δήλωσε ο κ. Crabtree-Ireland.
Η Alliance of Motion Picture and Television Producers, η οποία διαπραγματεύεται με τα διάφορα συνδικάτα που εκπροσωπούν σεναριογράφους, ηθοποιούς και σκηνοθέτες για λογαριασμό των μεγάλων στούντιο του Χόλιγουντ, αρνήθηκε να σχολιάσει.
Όταν οι επαγγελματίες αποκρούουν την απαξίωση στα χέρια της τεχνολογίας, το αποτέλεσμα αντανακλά συχνά τη θέση και το κύρος του επαγγέλματός τους.
Αυτό φαίνεται να συνέβη σε κάποιο βαθμό με τους πιλότους αεροπλάνων, των οποίων τα μεγέθη των πληρωμάτων είχαν μειωθεί σε δύο στις περισσότερες εγχώριες εμπορικές πτήσεις μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1990, αλλά από τότε έχουν παραμείνει σε μεγάλο βαθμό στα ίδια επίπεδα, ακόμη και όταν η αυτοματοποιημένη τεχνολογία έχει εξελιχθεί πολύ περισσότερο και ο κλάδος έχει εξετάσει περαιτέρω μειώσεις.
“Το δίχτυ ασφαλείας που έχεις όταν βρίσκεσαι ψηλά από το έδαφος -αυτό που σε κρατάει από το να χτυπήσεις στο έδαφος- είναι δύο άρτια εκπαιδευμένοι, έμπειροι, ξεκούραστοι πιλότοι”, δήλωσε ο κυβερνήτης Dennis Tajer, εκπρόσωπος της ένωσης πιλότων Allied Pilots Association, η οποία εκπροσωπεί τους πιλότους της American Airlines. Μέχρι σήμερα, οι πτήσεις διάρκειας άνω των εννέα ωρών απαιτούν τουλάχιστον τρεις πιλότους.
Η αντικατάσταση ορισμένων γιατρών από την τεχνητή νοημοσύνη, την οποία κάποιοι ειδικοί προέβλεπαν ότι επίκειται σε τομείς όπως η ακτινολογία, δεν έχει επίσης υλοποιηθεί. Αυτό οφείλεται εν μέρει στα όρια της τεχνολογίας και στο κύρος των γιατρών, οι οποίοι έχουν εισέλθει σε συζητήσεις με τεράστιο ενδιαφέρον σχετικά με την ασφάλεια και την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης. Το Αμερικανικό Κολέγιο Ακτινολογίας δημιούργησε ένα Ινστιτούτο Επιστήμης Δεδομένων εν μέρει για τον σκοπό αυτό πριν από αρκετά χρόνια.
Το αν οι σεναριογράφοι θα σημειώσουν παρόμοια επιτυχία θα εξαρτηθεί τουλάχιστον εν μέρει από το αν υπάρχουν εγγενή όρια στις μηχανές που υποτίθεται ότι κάνουν τη δουλειά τους. Ορισμένοι σεναριογράφοι και ηθοποιοί μιλούν για τη λεγόμενη “κοιλάδα του αλλόκοτου”, από την οποία οι αλγόριθμοι μπορεί να μην ξεφύγουν ποτέ εντελώς.
“Οι καλλιτέχνες κοιτάζουν ό,τι έχει δημιουργηθεί ποτέ και βρίσκουν μια λάμψη του καινούργιου”, δήλωσε ο Javier Grillo-Marxuach, σεναριογράφος και παραγωγός των “Lost” και “Dark Crystal: Age of Resistance”. “Αυτό που κάνει η μηχανή είναι να ανασυνθέτει”.
Όσο εξελιγμένοι κι αν είναι οι αλγόριθμοι, η τύχη των συγγραφέων και των ηθοποιών θα εξαρτηθεί και από το πόσο καλά προστατεύουν την ιδιότητά τους. Πόσο καλοί είναι στο να πείσουν το κοινό ότι θα πρέπει να το ενδιαφέρει αν εμπλέκεται άνθρωπος;
Τα συνδικάτα ασκούν πιέσεις για λογαριασμό τους. Ο κ. August λέει ότι εναπόκειται στην Ένωση Συγγραφέων και όχι στο στούντιο να καθορίσει ποιος θα λάβει την αναγνώριση του συγγραφέα σε ένα έργο και ότι το συνδικάτο θα διαφυλάξει αυτή την παράδοση με ζήλο. “Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι μια A.I. δεν θα είναι ποτέ ένας από τους συγγραφείς στην αλυσίδα τίτλων ενός έργου”, δήλωσε.
Τα συνδικάτα έχουν επίσης νομικά χαρτιά να παίξουν, είπε ο κ. Crabtree-Ireland της SAG-AFTRA, όπως η δήλωση του Γραφείου Πνευματικών Δικαιωμάτων των ΗΠΑ τον Μάρτιο ότι το περιεχόμενο που δημιουργείται εξ ολοκλήρου από αλγόριθμο δεν είναι επιλέξιμο για προστασία πνευματικών δικαιωμάτων. Είναι πιο δύσκολο να αξιοποιηθεί οικονομικά μια παραγωγή αν δεν υπάρχει νομικό εμπόδιο στην αντιγραφή της.
Ίσως πιο σημαντικό, είπε, είναι αυτό που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε παράγοντα Us Weekly – η τάση του κοινού να ενδιαφέρεται τόσο για τον άνθρωπο πίσω από τον ρόλο όσο και για την παράσταση. Οι θαυμαστές θέλουν να ακούνε τις διασημότητες του Χόλιγουντ να συζητούν τη μέθοδό τους σε συνεντεύξεις. Θέλουν να χαζεύουν τις ενδυματολογικές προτιμήσεις των ηθοποιών και να ενημερώνονται για το με ποιον έχουν σχέση.
“Αν κοιτάξετε την καλλιτεχνική ζωή εν γένει, το κοινό ενδιαφέρεται για την πραγματική ζωή των μελών μας”, δήλωσε ο κ. Crabtree-Ireland. “Η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι σε θέση να υποκαταστήσει βασικά στοιχεία της εν λόγω διαδικασίας”.
