Θα αφήσω στην άκρη ότι η προεκλογική καμπάνια θεωρητικά έρχεται σαν επιστέγασμα της επικοινωνιακής στρατηγικής που έχει χτιστεί και ακολουθηθεί με συνέπεια τα προηγούμενα χρόνια. Επιπλέον για οικονομία χώρου θα τα καταγράψω όσο πιο συνοπτικά γίνεται.
Όσοι έχουμε ασχοληθεί κατ’ ελάχιστον με την επικοινωνία γνωρίζουμε ότι το Α και Ω πάνω στο οποίο σχεδιάζεται μία στρατηγική είναι η σε βάθος ανάλυση του περιβάλλοντος και των συνθηκών μέσα στις οποίες θα λειτουργήσει το μήνυμά μας. Κάτι σαν ακτινογραφία δηλαδή. Από την ανάλυση αυτή δεν βγάζουμε τα συμπεράσματα που μας αρέσουν και μας βολεύουν. Αυτά που δεν μας βγάζουν από το comfort zone μας. Δεν κρατάμε μόνο αυτά που μας φαίνονται εύκολα διαχειρίσιμα. Αποτυπώνουμε τα πάντα. Και ακούμε αυτά που λένε για εμάς και βέβαια για τους αντιπάλους μας. Και τα θετικά και τα αρνητικά. Είναι καταστροφικό να μην δώσεις σημασία στα αρνητικά ευρήματα και να τα υποτιμήσεις. Να θεωρήσεις ότι αυτά τα λένε κάποιοι που είναι βαλτοί. Ακόμα και έτσι να είναι, πρέπει να βρεις τρόπο να αντιμετωπίσεις μία δυσμενή κατάσταση. Θέλει, εκτός από γνώση και τόλμη να ερμηνεύσεις σωστά τα στοιχεία που θα συγκεντρώσεις.
Εδώ λοιπόν ο ΣΥΡΙΖΑ παίρνει πολύ κάτω από τη βάση. Αν έκανε αυτή την ανάλυση, πράγμα για το οποίο θα μου επιτρέψετε να αμφιβάλλω, είδε μία κατάσταση που δεν υπάρχει. Δεν ερμήνευσε σωστά τα ευρήματα. Δεν κατανόησε -δεν ξέρω αν ήθελε κιόλας- το τι συμβαίνει στην κοινωνία και γι’ αυτό τα μηνύματά του δεν βρήκαν ευήκοα ώτα. Αλλού η κοινωνία, αλλού ο ΣΥΡΙΖΑ . Τόσο απλά.
Όταν, στη συνέχεια, έρθει η ώρα να ορίσεις το κοινό ή τα κοινά που θα στοχεύσεις, το κάνεις όχι μόνο με βάση τα δημογραφικά αλλά κυρίως (αφού είσαι πολιτικό κόμμα) με βάση τα ψυχογραφικά χαρακτηριστικά. Αυτό είναι απαραίτητο για να κατανοήσεις τις ανάγκες τους, τη συμπεριφορά τους, τις συνήθειές τους, τις προσδοκίες τους. Τα πάντα με λίγα λόγια. Προκειμένου να τα αποκωδικοποιήσεις και να σχεδιάσεις τα κατάλληλα μηνύματα για κάθε ομάδα. Διατηρώντας πάντα την προσωπικότητά σου και το στίγμα σου, ανεξάρτητα που απευθύνεσαι.
Είναι σαφές από αυτά που είδαμε να βγαίνουν στον αέρα ότι κάτι τέτοιο δεν έγινε. Η καμπάνια του ΣΥΡΙΖΑ στόχευε, κατά λάθος ή επί τούτου, στο κομματικό ακροατήριο λες και όλη η κοινωνία ταυτίζεται με τις αντιλήψεις των μελών του. Και στόχευε με εντελώς λάθος τρόπο στους νέους. Το ότι λέει κάποιος τον πρόεδρο σου “bro” δεν σε κάνει μοντέρνο κόμμα.
Και ερχόμαστε στο ύφος της επικοινωνίας. Το ύφος με το οποίο θα μιλήσεις, δεν είναι κάτι που μας έρχεται σαν φλασιά στο μυαλό ή κάτι που θέλουμε να είναι συμβατό με τις προσωπικές μας προτιμήσεις ή τις προτιμήσεις των φίλων μας. Δεν είναι θέμα αισθητικής. Είναι βασικό στοιχείο της στρατηγικής. Εδράζεται στην ανάλυση που λέγαμε παραπάνω..
Και ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε και εδώ τεράστιο λάθος. Τα spots αλλά και τα posts στα social απωθούσαν μόνο από το ύφος τους και τη γλώσσα. Σε μία περίοδο που ο κόσμος πρόσφατα έχει βιώσει έντονα το συναίσθημα του φόβου το οποίο έχει αφήσει και σημάδια στην ψυχοσύνθεσή του δεν πας να τον τρομοκρατήσεις ακόμα περισσότερο. Έλειπε πλήρως το θετικό μήνυμα. Θα μου πεις «ατσάλωναν» τα μέλη του. Φτάνει αυτό; Καθόλου όταν κάνουν όλους τους άλλους να σου γυρίζουν την πλάτη.
Τα μηνύματα: Από πού να το πιάσεις; Με τη χρήση λέξεων φορτισμένων πολιτικά, όπως «αλλαγή», «συμβόλαιο» κ.λπ. ο ΣΥΡΙΖΑ έτρεξε με ταχύτητα προς το παρελθόν και απορώ αν κάποιος πραγματικά πιστεύει ότι σήμερα το 2023 μπορούν τέτοια μηνύματα να φέρουν αποτελέσματα. Ποιον μπορείς να πείσεις; Κανέναν!
Θα αφήσω την εκτέλεση (execution) των παραγωγών γιατί κάποιος μπορεί να πει ότι είναι θέμα αισθητικής και budget. Όμως θα το πω. Με εξαίρεση το έντυπο υλικό, που είχε όμως αλλά θέματα, η αισθητική ήταν κάτω του μετρίου προς το χείριστο.
Να προσθέσω ότι το “Δικαιοσύνη παντού”, ανεξάρτητα αν ήταν σωστό ή όχι, θα μπορούσε να είχε λειτουργήσει σαν ομπρέλα και να βγει μία πολύ καλή επικοινωνιακή καμπάνια. Έδινε δυνατότητες. Και δεν εννοώ να το “κολλάς” στο τέλος σαν τσόντα, βάζοντας -απορώ γιατί- τον Τσίπρα να το εκφωνεί. Εν κατακλείδι στην επικοινωνία τα πάντα ήταν λάθος. Και εμφανής ήταν η έλλειψη επαγγελματισμού.
Τί γίνεται τώρα; Δεν ξέρω τι είναι σωστό. Αυτό απαιτεί μελέτη και ανάλυση στοιχείων. Σε τάχιστο χρόνο. Ξέρω όμως τι είναι σίγουρα λάθος: α) Να υπάρξει προσπάθεια υποτίμησης της ψήφου αυτών που έδωσαν το 40% στη Ν.Δ. Ότι δηλ. έκαναν λάθος, ότι είναι για λύπηση κλπ. β) Αυτό ισχύει και για τους ψηφοφόρους των κομμάτων που ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρούσε εν δυνάμει συμμάχους. ΠΑΣΟΚ και ΚΚΕ. Με αυτές τις ομάδες δεν πρέπει γιατί δεν υπάρχει χρόνος να ασχοληθεί. Είναι ήδη πολύ απέναντί μας. Μην γίνει χειρότερο. Άλλωστε δεν υπάρχει καμία περίπτωση κάποιος από αυτά τα δύο κόμματα να μην τα ξαναψηφίσει και στις επόμενες εκλογές. Η στόχευση του ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να είναι προς α) στους σοκαρισμένους και απογοητευμένους ψηφοφόρους του β) σε όσους απείχαν γ) στους νέους και δ) στους ψηφοφόρους του ΜΕΡΑ 25 και περισσότερο των υπολοίπων κομμάτων π.χ. ΑΝΤΑΡΣΥΑ που έχουν ανησυχήσει και προβληματιστεί από το τεράστιο ποσοστό της ΝΔ.
Βγάζοντας την εικόνα ενός κόμματος σοβαρού, που πήρε το μήνυμα, κατάλαβε γιατί δεν τον ψήφισαν.
Χωρίς διχαστικό λόγο, χωρίς λαϊκισμούς και «μοντερνιές». Εννοείται ότι η εμμονική αναφορά στον Μητσοτάκη θα πρέπει να δώσει τη θέση της στην ανάδειξη της διαφορετικής πολιτικής και στον προγραμματικό λόγο. Βεβαίως όλα αυτά προϋποθέτουν και κινήσεις σε κομματικό επίπεδο.
Την ευθύνη όμως αυτή την έχει ο κομματικός οργανισμός και όχι οι επαγγελματίες της επικοινωνίας.
Τασούλα Πετράκου
